Institutiones chirurgiae rationalis tum medicae tum manualis in usus discentium

411쪽

i sunt, forceps caute immittitur, et singuli protrantur. Quod tamen, si arenos calculi sunt, semper

esse non est. Cum enim forcipe apprehens vipluum dilabantur, recepto specillo, vel uncus, Velhlear, inlicitur, quo frusta calculi maiora eximan-Nam, si quaedam exigua, vel arena, supersunt, ius relinquuntur, siquidem sacilius per urinam elui

. I 3TI. Ad haec, calculus etiam nonnunquam vesicae ad-

rescit, quod non uno modo fit. Nam vel funiciscae, modo sere totus, modo aliqua spina inhaeret, quibusdam quasi carunculis mediis, adglutinaturis tunica inclusus est, non, sine ingenti periculo, spe prehenditur, et attrahitur. Uesicam enim a amento sic laedi necesse est, ut nunquam fere non

eri inflammatio consequatur. Contra frequenti ob

latione compertum est, seruari posse, quibus calas, vel aliqua spina, vel media caruncula, vesicae aerenS, OUellatUr. Maxima tamen cura habendane calculus, cum deducitur, vesicam duplicatam, em fer agitet; Quare, ubi teneri eiusm odi calcu- a patet, opera danda est, ut, forcipe, in utrumqueas, leuiter mota, a vesica diducatur. Si ne sic quin sequitur, videndum est, an, super digito immisso, Hea, qua calculus retinetur, tantillum incidi possit,lod tamen temere faciendum non est. Saepius enim l culum sinere praestat, et vulnus glutinare '.

i Calculum et vescam inter se glutinari posse, a multis exer-s citatis Chirurgis negatum est, a pluribus tamen, luculentis exemplis, confirmatum. Negauit autem iam olim RosSETVS in Part. Caes. Assert. p. 239. ex recentioribus autem l RVYSCHlvs in Iraef. Anat . II. p. 3 o. seq. COLOTVs l. c. p. 3 p. seir. TOLETUS I. c. Cap. VIII. pag. . ALGHlsil θ ς; NARlNI l. c. Cap. VIII. p. I a. et DoUGLASS. an Lithoiom. Se . II. p. 6. seqq. Contra id confirmaste in- venio, praeter CELsvM De. cit. et ARETAEUM, GALENUM

412쪽

in I agog. C p. XIX. Plenius hanc rem exposuit νονvuFRANCO Dc. cit. p. III. sesq. et ex recentioribus permes Cons. PLATNERI DE de Calculo ad vesicam adhaerescenti LE DRAN in n. des operat. p. 271. seqq. et ΗOVS Commentatio de Calculis tunica incluses, in Memoires 'Aca . de Chir. Tom. I. p. 39S. seqq. Descripsit casum rariorem atque simul ex aliis scriptori, medicis similes collegit IOH. GoΤTFR. PFAEHLER in Disso de calculis vesicae vr triae edisicis Praeside IOH FRIDD ν LOBSTEINIO A. I77 . Argentorati defensa. Ibidem Dissert. prodiit sistens : Raram de calculo υ cae obseruationem A. IOH. SIGISMUND. MuLLER. I 76 8. Praecipue euoluti idum est Volumoni Monument. Acad R. Chirurg.

Vbi iam calculus euulsus est, latum aliquod icrassum calidumque splenium super vulnus impi

Ilitur, quo frigus et aer arceatur, et, vinctura soloe . aeger resupinus in lectum collocandus est. Sangaei ienim rarissime ita suis, ut supprimi debeat. Nequexpedit eos sequi, qui, ut calculi reliquiae eo certii excidere possint, vel turundam, vel amplam et seriem fistulam ' vesicae per vulnus imponi volunt. IVero, praeter hoc, quod nihil proficit, si via satis ptefacta, etiam nocet potius, si plaga angusta est, ivulnus vexando, graues inflammationes mouae, qu ut non raro mors, sic frequenter fistula, excipit.' Flexilem eiusmodi fistulam primus adhibuisse videtur Tolius vid. ipsum I. c. p. III. Fig. 9.

. I 3T3, Cum aeger paululum quieuit, interposita una iteraque hora, vulnus obligari oportet. Conuenit a tetri, antequam aeger in lecto collocatur, huic aliqui laneos pannos, hisque linteum cervum, insternerquo possit id, quod ex vesica profluit, excipi. Dein alia fascia, quam collare Collier de misere) vocant, eclo ita iniicitur, ut tanquam ansa quaedam, ad umbioum Usque pr0pendeat, alia, quae latinorum T asita latu

413쪽

A'gyi 'μmhi' subiicienda. Eiusque transuersa

s altero extremo per prioris fasciae ansam dato,ntrem cingat, altera inter crura dependeat. Quo Ιο, naturales partes atque abdomen oleo rosaceo

ingi debent, et huic linteum duplex imponi, scron vero alio linteolo subiecto attolli. Tumque alius vincturae transuersa pars, a latere umbilici, no- , constringitur. Post haec etiam vulneri prospicitum est, quod hoc modo fere optime fit. Splenio I gra.) ablato, quia sanguinem ac lotium excepit, i ad simile imponendum est. Super hoc autem parserius fasciae, inter Crura dependens, sic adducitur, cum fissa sit, decussim posta, per utrumque inguen,

alteram huius vincturae partem, quae ventrem Cin- , in utroque latere detur. Praeter haec, ne vulnus,l eo, quod semina diducerentur, irritari possit, genuaram, quibus puluinar aliquod substernitur, vinctura adam inter se colliganda erunt. . I 374 Nemo dubitat, grauissimum vulnus esse, quod uri-1e itineri ac vesicae insigitur, ut calculus promi Isstῖ Neque sanescere potest, quia etiam collisum , nisi prius fuerit purgatum. Ergo diligens obseratio insammationis habenda est 39M. Plurimum

fiam ad selicem curationem confert victus et aeris, larumque non naturalium rerum, curiosa obseruatio

399M AOO. 4o I. 4oaj. Itaque primis diebus nihil mnino super vulnus imponi debet. Id tantum curaremat, ut pura et calefacta splenia vulnus custodiant. χi vero insammatio se inclinauit, et ad suppuratio-em spectat, idonea sunt medicamenta, quae digerunt 384). Quae tamen ita adhiberi oportet, ut, transtud ea secto, quae carnem alunt, vulnus breui gluti'

etur.

414쪽

dauit. Eamque sic a RAVIO Ordinatam ese habetur ii Aeger in tabula minus alta, quam in Mariana se resupinus collocatur, ut tamen caput et nates, pului nari supposito, paululum excitatae sint, scapulae cun id tra depressae. Vincitur etiam laqueo, quo, Carpo in lecto, manus, ad externam genuum partem dataer alligantur ' Deinde ea specilli sulcati varietas est ut, eum profundior sulcus sit, tum in parte tantum incurua specilli ductus. Ubi hoc in vesicam coniectuam sest. manubrium ad ventrem, ac dextrum aegri inguen inclinatur, eoque fit, ut medio fere loco, infer mur et sinistri ossis ischii tuber, cur at a specilli sentiatur Medicus deinde, dextro genu submisso, sinistra manu, I brium specilli firmiter tenet, dextra scalpellum, quoc ianceps est, et in hoc a vulgari recedit, quod cum to di tum minus latum est, tum in tenuem angustumque eapicem terminatur ' . Quo, antequam Cutis incida ui tur, dextrae manus pollice, curuatura specilli quae strenda est, ut, an recte positum sit, constet, et, an hyraeter vesicam, nihil specillo, velamentisque commu- l Dibus, intercedat. Eiusque rei fidem facit specillum, liquod duos circiter latos digitos, ab ano abest, etsi in hac re etiam quaedam variat aetas, statura et plenitudo e

. Ι376. Super specillo igitur, quod frma admodum manu teneri debet, cutis subiectaeque partes, profunda pia

415쪽

i, se inciduntur, ut ab eo loco orsa, in quo sectio, nae in Mariana fit, terminum habet, usque ad tuber hii procedat. Hinc indice sinistrae manus, modo i vulnuS, modo in anum, demista, sulcus specilliuaeritur; Qui, si non suo loco esse deprehenditur,aam accuratissime potest, restituendus erit, dum quo era plaga fit, ne anus laedatur, interdum hic quoque latus deprimitur. Simul etiam aeger monetur, Vturpus nullo modo agitet, ministri autem, ut ad id, iod cuique iniuniuim est, animo attento sint. Tum-ie idem scalpellus ita immitti debet, ut apex sulco

haereat, super quo vesica sursum deorsumque possimum, incidenda est. In reliquis, quae ad ducto ina, forcipumque immissionem, evulsionemque cal- ili attinent, haec tantum animaduersionem desident. Ductores, quia altior et aliquantum obliqua

aga, magna Cum circumspectione, immitti debent,r a vesica aberrent, ac peritonaeum aliasque Vicinas trieS, Conuulnerent. Neque etiam digitus, ad dila-

ndam plagam, demittitur, sed forceps, quae in bra-aiorum longitudine, a vulgaribus discrepat, dum inlisca haeres, aliquoties diducitur. Caetera Omnia, iam in vulneris curatione, eadem sunt, ac, quact

- 4377 Sequitur alia curatio, quae ab eo, a quo repertast, Caeseldeniana nominatur. Eaque dicitur ex Rauina orta esse, nisi potius, quantum ad plagam attinet, se fuerit. Fuerunt tamen aliqua, in hac curatione, I auctore ipso, mutata, quod facit, ut vulgo plures 'si elaenianae curandi viae esse habeantur '. Quam ero ipse nunc sequitur, haec est '': Aeger in meni, quae trium pedum altitudinem habet, et cui panus insternitur, resupinus sic collocatur, ut solum Ca

416쪽

put, puluinare subiecto, paullulum excitetur. Dein, ii vinciri ac teneri debet, plano, ut diximus vulgo inii Mariana fieri. Eodemque modo specillum incuruum sulcatumque in vesicam coniiciendum est, quod ali iquanto longius, minusque incuruum esse oportet, Idque ubi sic, ut in Rauiana praecipitur, Collocatum est, illi ex ministris dextra manu tenendum datur, qu sinistra bursas colligit, et quem, ut manum firmam, sc nimum ad ea, quae ipsi facienda sunt, quam maxime i

attentum, habere decet

Vid. IACOBUS DOUGLAss in the mytos of the laterat Oper Posi cripi, et in the Appendix to the HistorI, item HEISTL RVS loc. cit. p. 97O. seqqDedit eius descriptionem SHARP in the Treat e on ibo. Operations in Surge v. Cap. XXI.

. I 3T 8. Cum iam ita specillum firmatum est, ut eius incurua parS, Cutem a latere ani, inter perinaei suturam et os ischii ac pubis; oblique attollat, curanS Medicus dextro genu submisso, cutem subiectumque adiposum velamentum, longa plaga incidit, quae a latere periin ei, iuxta anum, ad tubor ossis isellii pertineat. De inde sinistrae manus indice, in vulnus impolito, stacum specilli quaerit, idque, ubi dimotum est, ita mestituit, ut possit super eiusdem sulco, membranea immeri S Vrinae pars, Cum prostata, a latere, et vesica ipaperiri. Quae plaga sic facienda est, ut, membrano parte itineris urinae patefacta, dorsum scalpelli sulec

imponatur, acies vero coxam sinistram respiciat. Cum

in hac plaga metus sit, ne subiectum infestinum laetur, duo digiti sinistrae manus in vulnus demitti Qehent, qui scalpelli ictum auertant. Magnumque etiam momentum ad felicem curationem habet, adipem

neque nimis profunda plaga incidere, neque ictus: i

417쪽

dipetere, quoniam ex his pessima ulcera sunt, quae tu habitu celluloso latius serpunt.

Vbi via patefacta est, scalpellum recipitur, et qua rimor summa plaga est, unguis indicis sinistrae in ius in sulcum specilli demittitur, in eumque, supero' ductor canaliculatus coniiciendus est, cuius ma-obrium in latus sinistrum procedit '. Vt hic certoi vescam demitti possi, curans medicus, cum dextra ianu ministri, qui specillum tenet, huius manubrium rehendit, idque ad se oblique inclinando, curuatu-im a vulnere quas in vesicam recipit, super quauctor canaliculatus tuto in vesicam peruenit. Quo icto, specillum recipiendum est, ac forceps, quae aullulum longiora brachia habere debet '', in vesiam compellitur, calculusque protrahitur. Quae res ullam plane varietatem habet. Habet famen sanuinis fluxus, qui in hac curatione viplurimum maior. . uam in Mariana est. Is solet a duabus arteriis pro-enire, quae a pudendis ortae, ad bulbum, quem Oeant, Urethrae, et ad prostatam, pertinent uae ex his laesa sit, videndum est, quanta vi sanguis M ofluat, antequam supprimatur. Ergo, si tamnagna profuso est, ut curationem turbare posit, si

im prima plaga facta, cohiberi oportet, si contra, sint,

lonec calculus euulsus sit. CHEsκLDENVS autem, si

'atet arteria, filo iniecto, eam ligare iubet '' ' , si

ontra, ellychnium vulneri imponit, quod medicamentum, ad sanguinem supprimendum idoneum, excepit. Reliqua curatio a Mariana non dissert.

418쪽

. I 38O. Et haec quidem curatio a multis, et Anglis, et lGallo Francis, Chirurgis, calculosis adhibetur. Contra FvLA Raeus neminem adhuc inuenit, qui ipsius conrandi rationem imitaretur. Haec autem FVLBERTI curatio sic ordinatur: Cum vesica ipsa, inter prostataris snistrumque vreterem, perforari debeat, primum ut aeger ante curationem, quam diutissime possis, urbi nam contineas. Quod ut eo facilius possit, ptisanae liberalis potio danda est, quae ex radice dentis canini, I liquiritiae ac semine lini, paretur. Fere etiam mai quam in Chefeldeniana, metus est, ne infestinum, 'quo rectum vocant, laedatur. Quare Pu LBERTus aliquoties aluum soluit, ne retentase faeces infestinum dila ltent, Ot, proxime ante curationem, clysmate infula subducit. . I 381.

PVLBERTI avf2m curatio, eum in loco, in quos plaga fit, tum etiam in serramentis, a caeteris disserti Sunt igitur ex ferramentis: I)Machinula, qualem NV CKIus primum, ad viam urinae intercludendam, re L.

perit, molli aluta obducta, quae goslypio sarta est;

a) Acus triquetra susto fistulae inhaerens, minuS plena, quam, quae ad aquam ex ventro euocandam, adhiberi

solet, sed multo longior, atque, ut eo firmius teneri queas, in fistulae manubrio, annulo instructa. Fimila etiam in summa parte sulcum in longum ductum ha bet. 3) Scalpellus longus, acutus, angustus, non an pS, et in manubrio ad angulum obtusum fixus. 4 Du Hor canaliculatus, qui duabus partibus inter se iunctis,

constat, Vt, si opus sit, plaga' ampliari possit. s) altu scalpellus salcatus, qui nonnunquam, ad ampliandum

vulnus,

419쪽

a gnus, inter crura forcipis, demitti debet. Haec se, menta Pulbertianae propria sunt '.' Vide horum figuras in FuLBERTI nouet elle methode de tirer D pierre de Ia υesse sic. est. Tab. I. Ductor caniculatus peneidem est, ac dilatatorium, quo PETRUS FRANCO ad feminarum calculosarum curationem, usus est, et cuius, figuram deadit sic. est. p. I- -

. I 38 a. Vbi ad curationem ipsam peruentum est, aegerane, ut in narrana, Collocatur, et vinctus Continetur. umque, ut urinam non mittat, coli machinula ante

cta iniicienda est, qua iter urinae intercipitur. Exanistris vero, is, qui bursas colligit, pilam sinistra ma-a, imo abdomini imponit, quo vesicain deprimat, et i sinistrum latus urgeat. Inter haec curans Medicusidicem sinistrae manus, oleo priuS Vnclum, in anum mittit, quem adeo a vesica deducit, et cogit in latus lxtrum cedere. Quod eo nomine opus est, ne ipse edatur, tum etiam, ut cutis densa et vesica depressa a certius perforari queant. Deinde pollicem dextrae anus coxae sinistrae admouet, ut internum margiem tuberis ischii inueniat. Prope hunc, et pollicem, ano circiter, non tam atramento, aut molybdo ideipide, quam oculis, punctum designatur, ab eoquenea sursum ducitur, quae cum ramis ossium pubis chiique ductum parallelum seruat, et proxime subcroto, duas tresue lineas, a perinaei sutura, terminatur. . I 383. Cum iam locus sectionis designatus est, quem tanen aetas, statura, aliaqu0, variare debent, acum tri- luetram arripit, ac per punctum, quod prope coxamist, alte in ipsam vesicain adigit '. Acus ita tenetur,

t in nullam partem inclinet, nisi, quod sulcus, qui in unania fistulae parte est, ad scrotum conuersus est. bi acum in vesicam peruenisse iudicat, neque tamen

urina

420쪽

urina per sulcum, fistulae impressum, proquit, acus in. Hera fistulam recipienda est, quo maior urinae profluen.: I Idi libertas detur. Vbi hoc iudicio cognitum est, inu frahatis manuum vicibus, scalpellus rectus dextra prehen i ldi debet, eiusque dorsum sulco, quem in fistula egiis dixi, ad acutissimum angulum imponitur. In vesicam , quoque, super hoc. sulco, adigitur, quod ubi factun, sest, lotii maior vis essivit. Vt vesica, quantum necessc est, longa, plaga aperiatur, manubrium scalpelli des primi, et ipsum totum sursum mouendo, a sulco re moueri oportet '', Contra, ubi protinus recipitur, at ttolli, quo cutis etiam satis pateat

' Hoc expressum est a FuLBERTO De. est. Tab. VI. Vide ibidem Tab. VII. Vide hoc in Tab. VIII.

g. I 384. Protinus igitur scalpello recepto, ductor canalicu es t latuS, quo FvLBERTVs utitur, media lingula, in sui cum fistulae coniiciendus est, cui acus triquetra in hae rei, et super hoc, in vescam demittendus. Ubi demit titur, sulcus ductoris debet deorsum conuersus es Quare, Cum in vesicam peruenit, cui rei indicium prae bet lingula ductoris, in extremo sulco haerens, qui clausus est, protinus acum recipi oportet, eodemquet' rpene momento, sulcum ductoris inuerti. Super lio Vn Medicus digitum indicem dextrae manus in plagam Πdemittit, potius, ut, nunt satis patefactum si, quaerat, aquam, Ut plus patefaciat. Vbi igitur satis patere viam a deprehendit, forcipem in vesicam compellit, et calcu' lum promit. Saepius accidit, ut se forcipi inferior

plagae angulus opponat. Idque cum a cute esse potest, tum a musculo transuerso et parte leuatoris ani.

Nullam disticultatem habet scalpellum falcatum, inter brachia forcipis, demittere et has fibras diducere. Aliae