Aphorismi de cognoscendis et curandis febribus

31쪽

FEBRIS INFLAMMATORIA. 17 LXIV. Τerminatur, si simpleX fuerit, Im0 in sa- Iutem, a) benigna resolutio Ae, b) crisi bona,

saepius sudoribus , haemorrhagiis, Urini S, rarius alvi fluxu. c) abscessu tempestive eXtrorsum aperto. 2 lia In mortem vero inflammationis magnitudine; crisi erronea; abseessu interno ClauSO, non aperiundo ; gangraena: 560 in alium vero morbum; eumque Varium, pro varia Nariorum vi Scerum laesione per febrim inductu. LXV. Composita Vero terminatur et hisce modis,

et aliis quoque, febri complicatae propriis. Nonnunquam abit in febrim proxime instantis

constitutionis, aut cum eadem complicatur. LXVI.

Composita peior est simplici. LXVI I. Curatio fit laxando stricta , minuendo humorum movendorum quantitatem, se . Phleb Otomia larga, iterata; folii emolliente, Potuque eodem, Saporiaceo, acidiuSculo, refrigerante, diaeta consimili, quiete corporis animique;

32쪽

18 F. E B RIS INFLAMMAΤΟRI A etc. atque iis omnibus, quae sub nomine regiminis antiphlorastici sunt nota.

FEBRIS INFLAMMAΤORIA CUM INFLAMMATIONIBUS TOPICIS.

LXVIII. Nunc febris inflammatoria consideranda, quae singularem inflammationem sibi junctam habet, huic, illive organo inductam, unde ab ejus functione Iaesa toti morbo imponitur nomen; talis est phrenilis, coma, Carus, angina, peripneumonia, haemoploe, Pleuritis, inflammatio mammarum, diaphragmatis, Ventriculi, hepatis, lienis, me Senterii, inle Stinorum, Te-

Num, ureterum, Vesicae, uteri, j Uncturarum etc.

LXIX. Si delirium perpetuum, non Taro ferox, a cerebro primario affecto, cum febre acuta continua inflammatoria Oritur , Oeatur Bhre -

33쪽

PHRENITIS. 19 uitis vera; ab alia phrenitide, alias et causas causarumqne Sedes habente, distinguenda. Si a malo aliunde in cerebrum delato in febre, inflamiuatione etc. phreniti S Sym-Ptomati CR , Παραφροσυνη, desipientia, dicitur. LXX. Cau Sae Sunt eae omnes, quae febris inflammatoriae , caeterarumque ins malionum, illaeque praeterea , quae sanguinem validius ad encephalum urgent, ira, insolatio, opium, nocturna aut Pocula, aut Studia, vis externa canili illata et c.

LXXI. Antecedunt V e ra m , calor, dolorque in ternus capitis, ingens, et inflammatoriuS ; Sanguinis copia nimia ; dispositio inflammatoria ;ruhor Oculorum , faciet; somni turbulenti; desipientia levis ; ad OIescentia; calidorum USUS; insolatio ; vigiliae ; ira; moeror; Protervia Seu ferocitas ; oblixit, subitanea; siccitas totius, maXime oris, faustium, gutturis; oculi lucis impatientes, Seintillantes, in voluntarie Iacti rimantes, Iemosi, collectio floccorum. Alteram vero omnis fere morbUS aeu lus cum febre; dolor artuum, Ialerisque, e-

34쪽

PHRENITIS.Iut a pleurili de rheumatica, et Vagus, Cum Ievi perturbatione animi; inflammatio pleurae, pulmonis; diaphragmatis, quae pessima; hanc

praesagit lingua nigra, alvu S SUPPre S SI, Urina aut parcissime Secreta , aut in V e Sica retenta, aut excreta parea, Pallida, decolor, tenuis, ubi antea contrarium Obtinuit; urina cum SUS- penso Πigro; ; Ierocitas; rubor; pervi gilium ; cutis sicca , strigosa, imperspirabilis ;faeces albae hae ubique letale g), respiratio cita in morbo non pectoris, pulsui non re Spondens; deglutilio per vices laesa, potu in nares regurgitante, absqUe angina; signa instantis inflammationis in capite. LXXII. Utraque LXXI) ubi prae Sens est, haec habet sympto mala. imo id earum Sensilium de pravationem , ut et Sen Suum internorum, et rationis , et affectuum , 2d0 fero ellatem auctam, et efferam, inquietem, Vel Saepe Somno S turbulentos. Sti0 pulsum durum, re Spirationem raram, et magnam. 4 fassiem plerumque ru bram valde, Vultuosam, adspectu horrendam, Ocul OS proluberantes, trucesque, stillicidium,

Darium.

35쪽

LXXIII.

Prognosis hisce fere describitur:

Phrenitis vera est acutissimus morbus ;St0, 4t0, 7m que die necat, raro hunc tranSgreditu P.

Inde aut convulsi, aut apoplectici pereunt. magnitudine inflammationis , lympha coagula-hili intra me inges trans sudante ; Sero copioso in ventriculis collecto, vicina premente. Aut abit in maniam insanabilem me ningibus duris, incrassatis, concreti S. Paulisper adscendens immanis sit. Saepe desinit in lethargum , coma , calochen.

Vomitus aeruginosus ratione inflammati cerebri; sputatio freqnens et inde eo ra in adstantes; tremor; saeX alvi et urina interceptae, vel albae; urina cruda; convul Sio; venatus soccorum volitantium; oeuli pulverulenti, siXi, obliqua tuentes, distorti, alter altero m3jor, albuginea prospectante, pupilla ampla, ad IH cem immota; masti alio continua, cum OriS spuma; deglutitio laboriosa, Sonora, Sulio cans ; dentium stridor; plerumque con- Vulsionis praenuncia; permulatio sΥn stoma-

36쪽

ΡΠBENITIS.lum perpetua; ulceris tumentis sui, sidentia, frequentia sunt praesagia periculi summi , et

morti S.

A peri praeumonia Ie talis; a variolis mala admodum; ab ileo letalis Inflammatio paulisper fixa, et asperitaS faucium ad superiora vergens creat phrenitidem mortiferam; hi palpant , et laboriosi sunt.

Quae verSatur circa neces Saria, PeSSima. LXXIV. Cadavera defunctorum a phrenitide exhi- huc re en cephalum inflammatum, gangraenam, al, SeeSSum, Sphaeelum cerebri, aut aere S TO- deutes ichore S. LXXV.

Ex quibus cunctis elicitur causa prOXima phrenitidis verae, inflammatio vera encephali primario orta; Symptomaticae Vero, inflammatio similis orta a raptu materiae phlogisticas in encephalum. LXXVI.

Quidquid has producere potest, sungi PO

terit causae propioris munere LXXI . LXXVII. Quin hinc vera di gnosis utriuSque mali.

37쪽

PHRENITIS. 25 LXXVIII. Curatio requirit attentionem ad sequentia. Ρhreniticis varices, vel haemorrhoides fluentes prosunt. Alvi fluor honus. Dolor ad pectus, artusque , Vel et Vehemen S tus gis Superveniens , saepe solvit malum. Ut et haemorrhagia.

LXXIX. Phrenitis vera requirit citissime validissima remedia, quibus tolli possit instaminatio ad

encephalum orta. LXXX.

Quae petenda maxime ex curatione inflammationis in genere, observatis hisce: Venae sectio instituenda larga, per amplum Vulnus, repetita, in pede, brachio, jugulo, fronte. Hirudines ad tempora, retro aureS, et erueri ta nuchae scarissicatio post phlebotomias. Diluentia ex decoctis antiphlogisticis, nitrosis, affatim haurienda. Clysmata antiphlogistica , additis laxantibus. Ad anum hirudines, maXime, si haemorrhoides olim tumuerunt. COIlutoria, gargarismata Iunia revocanda in erebrum USum. I are S, Oculi, aures fovendae. Caput radendum.

Pediluvia, epispastica, cucurbitae, ad inferio-

38쪽

24 PHRENITIS.ra adplicanda. Corpus moderato frigore reficiendum, et erectum tenendiam. LXXXI.

Si vero phrenitis ab alio morbo inflammatorio jam facto oritur, ante omnia attendendum , an genius ejus mali patiatur adhiberi mo do dicta LXXX): si non, turn curanda ex methodo illi in Orho debita, semper additis derivantibus, et topistis remediis. LXXXII. 4n camphora cum nitro in vera phrenitide, an potius in delirio a systemate nerveo Per febrim nimis irritato 3 an in OSchus, et quando

an POSt usum venae Sectionis, et aliorum refrigerantium, optumi an hoe serius magi S con-Venit, febre cessante, delirio levi, desipientia, fatuitate ob henean gelam remanente 3 Nocebit

certe in vera phrenitide vigente. LXXXIII. Huc phrenitis puerperarum spectat, in non Iastiantibus, aut non sufficienter; post primum puerperii triduum, incerto tamen tempore, aptethora ad encephalum determinata. oriri Solita; in maniam, saepe sanabilem, non raro

39쪽

LXXXIV. Huc quoque phrenitis a vi externa capiti illata; evacuationibus sanguinis uti in vera; purgationibus antiphlogisticis; actu frigidis , ni Ve, pictete, Panni S sale ammoniaco, nitro imbutis , toti capiti impositis , et dein adspersa frigida madefactis SanandR. LXXXV.

Relapsus faciles; convalescentia tarda .

LXXXVI. Impedita valde, dolens admodum, veI et impedita et doIens simul deglutitio, atque re spiratio, quae contingit a cauSa morbo Sa. agente in partes binis his functionibus in Servientes, Supra pulmones, et stomachum posita S, angi

LXXXVII. Cujus duplex observatur specie S; Prima sine ullo signo tumoris eXterni, interui Ve apparet ; altera Vero cum aliquo tumore in aliqua Parte organorum deseriptorum LXXXVI deprehenditur Semper.

40쪽

aS ANGINA. LXXXVIII. Illa prior in sine morborum diuturnorum, maxime post ingentes et saepe repetitas e Vaeuationes , contingit; pallorem faucium , siccitalem harum, tenuitatem simul, comites habet; Nare nerVos et musculos res OIutos plerumque habet; raro curatur, et tum tantum remediis replentibus vasa vagna hono Succo Vitali , cale

facientibus , corroborantibus. In phthisi fere semper est signum imminentis mortis.

LXXXIX. Eadem prior species aliquando oritur subito sine signis manifestis praegressis ullius morbi ; vix capit medelam; et fere semper , Post mortem , suppuratum pulmonem demonStrat.