Aphorismi de cognoscendis et curandis febribus

321쪽

FEBRIS LENTA HECTICA. 5o sa initio; pulsus modice accelerati, contra ti,

subduri, vibrantes, potiSSinium a paStu et Vesperi; calor solito auctior, a S Siduus, manum diutius admotam fere urenS, Aegroto tamen ViXmolestus, nisi sumto cibo, in Volis manuum, pedumque planta; cuti S cI aSSa, are Scen S, Strigosa; Urina parca, colorata inten Sitis, cumenaeo remate Pingui, VerSi colori, Supernatante, aut cum Sedimento albido, mUCOSO, PUiis Ormi, rubello; alvus initio rara, Siccave, fluens tandem atque colli quan S; SUdores nocturni,

copiosi, inaequales; ad jugulum, Sternum, Sero hiculum , frontem et partem capitis capillatam, uberrimi, febris quidem remissionem

ad auroram, sed debilitatem, maciem, marAS-mum inducentes; cibi desiderium vix imminutum, faucibus siccis, siticulosis, caleti tibias, assiduo; respiratio multum citatior a modico motu; tu Ssicula Sicca eum Anxietate, moro Silate, maXime a P a Stu; Iassitudo conlinua, Vesperi major aegroto licet erecto, membra Ve

rahente ; color faciei vel sul, auriginosus , ter-Teu S, Squallidus, Vel a cibo rubore genarum

spectabilis, dum cetera pallent; somni turbati insomniis, vigiliis per vices, non resiliente S.

322쪽

Tempora cavantur; refugiunt oculi; defluunt carnes, maXime femorum, furarum, brachiorum , mammae , nateS, capilli. Hinc omnis. pinguedinis colli quatio, macies, atrophia, mara SIBUS. Tandem di arrhoea primo per vices, nunCassidua, . VaIde debilitans; aeger nunc lecto affigitur plerumque: tument insima crura, pedesque tumore 3 quo So. Interim mens plerumque mire tranquilla, aut sua sorte eontenta, aut spe certa salutis Iactata, in futuros annos facienda proponit. Tandem cute ViX Ossibus haerente , Ventris fluxu debilissimi, respiratione brevissima, Saepe non opinanter et plaeide, dum vires intendunt alvum ponendo, recumbendo, Io quendo, moriuntur. DCCXCV. Subinde apta methodo per aestatem Con-Valescere Visi, pereunt autumno: vel hyeme εuperata , Pereunt primo Vere. DCCXCVI. Nonnunquam exorsa instar acutae, Continuae , aut remittentis ahit in lentam hecticam,

ordine, et symptomatibus dictis DCCXCIV .

323쪽

FEBRIS LEN ΤΑ ΗΕCΤICΑ. 309 DCCXCVII. Morbus juvenibus, atque infra aetatis ac-men constitutis frequentior, letalior; atque inter hos sicciori hus , tenerioribus, calidioribus, quibus ve major est irritabilitas, exquisitior sentiendi facultas , haereditaria, Vel acquisita. DCCXCVIII.

Oritur I. a caUSa varia, irritante, rodente, inflammante, assiduo applicata; uti pus,

ichor, Vermes, aere arthriticum, syphiliticum, Serophulo Sum, cancrosum, metallicum. Item amet astasi materiae achorum, tineae, Scabiei, herpetis, et ulceris Olim foedi, nunc male siccati.

DCCXCIX. 2. A causa Oh struente; liquida inspissante, coagulante; solida stringenter cibo, Potu,

morbo, medicamento, Veneno. DCCC.

S. A causa premente pulmones, hepar, Ventriculum, ejusque Pylorum, Pancre a S, Iienem, glandula S me senterii, O Varia. Systema Venae portarum; scilicet a tuberculo, scirrho, Steatomate, gypso, Ossiculo, cartilagine, eab, io, calculo, hydalide: inde viscerum actio tur-

324쪽

316 FEBRIS LENTA HECΤICA. hala, impedita; humorum elaboratio praVa, imperfecta; eorundem degeneratio multipleX, et aerimonia: inde febris, mastieS, atrophia,

DCCCL4. A causa in nerveum systema diu valideque agente, animi pathemate, potissimum tristi , ira , moerore , invidia . Odio . Zelotypia, nos talgia, cura insomni, Studiis nimiis, nocturnis : inde eadem DCCC) mala irritabilitatem augendo , vires ventriculi coctrices minuendo. DCCCII. f. Α nimia iactura a) Sanguinis: haemorrhagiis Variis, chroni eis, repetitis; partu, abortu. haemorrhoide, Vomitu secessuque cruentis. phlebotomia. b) Seri , lymphae : sudoribus profusis , diabete, diarrhoea, leucorrho ea. ab SeeSSub UI-cere nimium manante, tumore lymphatico aper to , spina bifida reserata.

c) Succi salivalis , oesophagei , gastrici ,

enterici.

d) Seminis: venere nimia , praematura , solitaria.

325쪽

SO , ductuum chylum vehentium laesione. ) Lactis: unde calor, febricula; constricti O , ardorque thoracis ; inter scapulas do Iorvelut a rheumate; tussicula, subinde cruenta; palpitatio cordis; hysteria sis ; pulsu vibrante, duro, contra Cto, geni Sque ro Sei S. DCCCIII. Fit ergo a febre acuta imperfecte judicata : scilicet

α a febre inflammatoria SuppreSSa, non eN toto sanata: inde fehricula assidua, Chronica, calida pulmonum intemperies, peripneumonia Ialens, hae in Opto e Parea , crebra tamen, VOmica demum et phthisis DCCCX) letalis. b) a febre biliosa male curata , maIe judicata: inde febricula vaga, remittens, anno SI; urinis croceis, jumentosis; alvo irregulari; facie dilute sava. Oculis similibus; ore amaro laesa coctione : flatu multo ; sudatiungulis noc-

turnis, Olentibu S, nidorosis, acribus ; pustu- Iis rubris et pruritu per corpUS; mazie, mentis mobilitate dignoscenda. c) non absimilia mala post febres putridas per ver Se curatas, male terminatas.

326쪽

3ia FEBRIS LENTA HECTICA. d) a febre erysipelatosa , rheumatiza, arthritica fehriculae longae , depascentes, Cum miro , varioque Iugu systematiS nervo Si. e) a febre variolosa, febricula chronica , cum macie, tussicula, lippitudine, artuum do-IOre vago , carie hinc inde. y a morbillis, motus febriculosi, assidui, cum tussi catarrhali, Ionga, in phthisin terminanda.

si ab intermittente neglecta, Ionga . ad stringentibus curata , Viscerum abdomitialium , potissimum hepatis , et totius systematis Venae portarum obstructio ; inde febricula longa, de-

Pascens.

DCCCIV. Prognosis his fere circumscribitur: iscerum integritas ; aetas par ferendo morbo; vis vitae nondum projecta; caHSarum, quae morhum fecerunt, nunc absentia; aeger ipse obtemperans praeceptis sagacis medici, Sa- Iutem promittunt: contraria perniciem.

II incque certo , si pus in viscere nobili collectum, quod educi nequit: si scirrhus in simili yiscere , magnus, ejusdem functionem

327쪽

FEBRIS LENTA UECTICA.5 1 5 impediens; si vires fractae morbo, medicatio

ne , Senio.

Τ Orositas multum celeriterque diminuta ;diari hoea crebro revertens, con Sumen S; dysenteria; lienteria; artuum Superiorum tabe S, inferiorum hydrops , supremum morbi stadium indicant, certamque mortem. DCCCV. Methodus medendi erit: I. generaIis, ea

ipsa, quae DXCV ad DCCLXIX) ; in directa, sympto mattea, huc traducta ; quotiescunque febris

origo, natura, causae materiales ignorantur:

aut, licet cognitae, nequeunt auferri directe. DCCCVI. Vel vero 2. particularis, ex febris ipsius natura intellecta; vel ejus assinitate perspecta, cum alia febre aIiunde cognita, cardinati; illiusque ad hanc reductione. DCCCVII. Vel 5. peculiaris , quasi specisica, remedio Peculiari, quasi specifico, certa eXperientia probat O. DCCCVIII. Inde DCCCV ad DCCCVIII) hae regulae statuuntur: scilicet

328쪽

matoriam non eX integro solutam , re Solutioni tamen seniper proximam, Ie Viorem. Petusam, latentem, Claroni eam ve effectam sanat vivendi ratio et medicatio antiphlogi Sti ea , continu3ta.

salia, acida, media; tamarindi, manna; frug-tus hora ei multum saponaeei; aquae acidulae; spadanae dein, et frigidum infusum corticis pe-ruviani: atque alia his analoga quam plurima. Curatio autem sit , si superveniat febris intermittens: si acuta, depuratoria: si diar- rhoea foetida , dysenteria; et uptio Cutanea, Pu-Stulo SA, 'IIcero Sa, herpeti ea. Solvitur et pedetentim ui Odo quodam insensibili.

acri varioloso oriunda, juvabit cita puris, forte alicubi jam collecti emissio, aut ejuSdem, sive collecti, sive diffus si , ad exteriora derivati O, fonticulo, rubefaciente, vesicante: Usus Iaelis cum aquis solertis misti; ejus geri, simplicis, aut herbis convenientibus medicati; hγd rogalactis; restaurantia demum, quorum amplissima classis selectum dabit.

329쪽

515 FEBRIS LENTA HECTICA.

tollitur, a. removendo caUSas animi pallie matum, oblivione, affectu contrario, hinc itinere ad eXteros, persuasione. 2. corrigendo dialhesin hiliosam , ah affectu tristi inductam, aquis mineralibus, sale multo et aere fixo ditiori hus, manna, ca8Sia, tamarindis; Salibus mediis, acidisque i sero lactis vinoso, tamarindinato; Iacte e butyrato. S. dando interea alimenta mor-ho opposita, antibili Osa, facile digerenda, cremorem hordei, Ori Zae; fruetus hora eos acidos, acido - dulces; carnes teneras; Vinum dulce, edentulum , parce sumendum. 4. firmando systema gastricum, nerveumque nimis irritabile, remediis tonicis, amaris, aromaticis, vino Sis;

cortice peruviano per modum infusi, decocli, extracti propinando; item actu frigidis ore as-SUmtis, an O immissis, corpori externo per modum halnei, frictionis, frontalis etc. applicalis; dein rustieatione, motuque corporis

equo , curru, Saltu et Q.

Oriunda a causis DCCCII poscit remedia DCCCVIII, e. 5, 4ὶ

330쪽

5.6 FEBRIS LENTA HECΤΙCA DCCC IX. Ex hisce habetur ratio, cur in iis, quibus macies magna, febricula valde exigua, ir- vitabilitas vero nimia est, ab acri saturnino, arsenicali, syphilitito, alvi fluxu pertinaei obdysenteriam graviter multati S laC Vaccae, ea Prae, asinae, nutridis, meracum, aquae mistum aut fontanae , aut Soteriae , parvis haustibus , crebris tamen, stomacho a cibis, bile, glutine libero, tepide datum tantopere prosit 3 cur ejus loco Vitellus ovi recens aquae mi Stus Cum sacchari pauxillo ΤCur decoctum radicis Salab lactis vices sup-

.pleat, ubi ob febrim intensiorem Iae dari nequit 8 cur idem decoctum, itemque de eo elum Iimacum, Ostrearum febri lentae a tussi convuIsiva residuae Saepe tam bene medeatur ΤCur febriculam lentam a peracta dissicilidentilione sanet cortex Peruvianus yCur in febre lenta ab acri scahios O, acho rogo, herpetico, muriatico decoctum viperarum , Tanarum, testudinum δConstat etiam, quae sit vis constitutionis in hasce quoque febres, et quanti id sit in earum curatione faciendum l