Dissertatio inauguralis medica exhibens sectae pneumaticorum medicorum historiam

71쪽

Διαιτητιγηv, quae uictu morbOS curat, non parui secerunt' , et alimentorum, quae salubria et quae noXia sint, inuestigationi operam dederunt, et qualitates illorum, et bonas, et nOXias, uti e paucis, quae adhuc reflant, speciminibus, v. c. de tritico, pane, hordeo cael. ab A ΤIIENAE O prola

tis '), perspicere licet, bene descripserunt.

f. XU. QVID PNEUMATICI MEDICI AD MEDICINAE

INCREMENTUM CONTULERINT. Doctrinis sectae Pneumaticorum nunc expositiS, indolem horum uirorum, et quid ad medicinae incrementum contulerint in uestigare, ac paucis delineare nobis licebit. Omnes Pneumatici medici,

sectae philosophorum, cui addicti erant, notam praese tulerunt, eaque e doctrinis ac moribus eorum CD fulget. Hinc subtilitas eorum in definiendo ac distinguendo p) , in quibus saepe absurda ac obscura proferebant, cuius rei definitiones ac diuisiones pura suum ac dolorum eXemplum praebent; quam enim

eXprobrationem CICERO aduersus ZENONE ΜProtulerat, quem , diacit, non tini rerwn inuentorem

n Aet. Τetrab. III. Serm. III. cap. XXX. Coll. Steph. pag. sp . o Oribas. Lib. I. Med. Coll. cap. II. IX. XI.pὶ Cic. Lib. III. de Finib. cap. I. ed. Biponi. P. X. pag gῖΙ. Stsi corum autem non ignoras, quam sit subtile uel spiniam potius, dioerendi genus.

72쪽

fulse, nouorum uerborum n, eandem quoque

GALE Nus contra Pneumaticos profert medicos ). Maxima pertinacia in disputationibus cum aliis medicis utebantur, et nugas ac ridicula defendere, cedere nescit, uoluerunt, uti e nonnullis a GALENO

cum iis habitis controuersiis perspici potest δ); po

tius enim urbem, quam unum tantum dogma huius lectae delendum ), statuebant. Artem salutarem inultis nouis definitionibus ac nominibus auXerunt, magis sane ideo censendi, quam laudandi. Non BU-tem uitiosa tantum et arti noxae futura protulerunt,

sed alia quoque utiliora et arti amplificandae id Onea. Primi erant, qui quoddam philosophorum systema cum medicina coniungentes, ndturde ομε- τα, quae in corpore sano et a morbis affecto Occurrere solent, doctrinis huius philosophiae explicuerunt. Primo principium quoddam, ratione particeps, et insano corporis statu , et in morbis actuosum posuerunt, quae autem doctrina, secta eorum deleta, quoque eXstincta est, usque dum saeculo elapso re

q) Cic. l. c. cap. II. pag. 23 I. r) Galen. I ib. III. de diff. pulsi cap. I. p.VIII. pag. 63. et aliis locis.s V g quani de pulsuum differentiis GALE NUS habuit controuersiam cum sene nonagenario e Pneumaticorum secta Lib. III. de di I. pNj. cap. III. P. VIII. pag. 67. et illa de elementorum doctrina cum alio Pneumaticorum habita, qui GALEN UNI decimum nouum annum agentem in principiis huius sectae erudiuit, Lib. I. de Element. cap. VIII. P. III. pag. I 6. extat. t Galen. Lib. III. de loc, aff. cao.V. P. III. Pag εῖ I.

73쪽

MONT errores Galenicos de quatuor sanguinis humoribus resutauit, et eorum loco Archaeum suuin, quo nomine uitale principium Ornauit, in medicinam introducebat. Post eum s EB AsTIANus W I R D I G : Coelos, aerem et atomos spiritus esse, et uerbo omnia spirituum ope fieri et agi docebat, quem hanc ob rem 1 O. C O N R. B A R C H V s E N et GOTT LIEB STOLLE ad Pneumaticos medicos pertinere putabant. Sed maiori iure GEORGiusERNESΤVs SΤAH LIVs, qui eandem sere, quam ATHENAEus de autocratia animae fouebat sententiam, eorum numero est inserendus. Doctrinam de febribus Pneumatici medici amplificabant, ac ARCHIGENES non primus, sed princeps tamen ante GALENVΜ est medicus, qui corporis humani affect us in systema quoddam redegit '), uiriumque naturalium scientificam diuisionem primus, leuiter quidem, attigit, quam deinde GALENVS magis amplificauit η . Semiotica ΑΤΗΕ NAEVs cum thera pia coniunxit '). In describendis ac curandis morbis ad opiniones de morborum natura ab iis prolata non semper respexisse uidentur. Insaniam u. c. sine fe-

u) Hist. medicinae. Amstet. IpIO. pag. 27I. x Anteifung etur Historie der inedicinischen Gelabi heit. Jen. I7 3I. pag. 29s. y) Galen. Lib. III. de loc. aff. cap. I. P. VII. pag. 4et . et Galen. de Plenitud. cap. IV. P.VII. pag. ῖ28. ab Galen. Introduci. cap.VII. P. II. pag. 36S.

74쪽

bre, esse affectum et a multo sanguine putrefacto, nonnunquam quoque, ut in ebriis fit, puro existente, quoad magnitudinem tantum peccante, ad cerebrum delato, nonnunquam ipsi flava bile admixta, ortum ducere tradiderunt h). Vaporibus calidis et acribus ad caput delatis et spiritum animalem euertentibus, Oculorum hebetudines, aurium sonitus assiduos, auditus grauitates et, augescente affectione, uertigines et suffusiones oriri q), et siderationem adesse, docebant, si omnes nerui sensum ac motum omiserant d). Lethargo ac phreniti de q), nec non memoria uacil- Iante f) affectos, remediis capiti impossitis, curabant, quum tamen his in morbis, ea potius pectori, quo CX eorum mente, princep8 animi sedes, cor nimirum est, applicare debuissent. An cadauera humana in secuerint, an Empiricorum ac Methodicorum more, anatomen negleXerint non liquet; artem chirurgicam, LEONIDE eXcepto g), non exercuisse uidentur.

h l. Tetrab. II. Serm. ll. cap. VIII. Coll. Steph. pag. 248. c) Aet. l. c. cap.VII. pag. 247. d) Aet. l. c. cap. XXVlII. pag. 264.eὶ Aet. l. c. cap. III. pag. et q. et Galen. Lib. XIII. de Method. med. cap. XXI. P. X. pag. 3lῖ.fὶ Galen. Lib. III. de loc. aff. cap. U. P.VII. pag. 429. g Aet. et Paul. Aeginet. passim.

75쪽

PNEVMATICI MEDICI NON E METHODICORUM SECTA EGRESSI SVNT. Pneumaticorum sectam originem duxisse e Methodicorum secta D AN. C L E R 1 C v s h assirmauit, quod inde probare studuit, quod ΜΛGNVs, Unus e Pneumaticorum numero, libros confecit, quorum titulus est: De inuentis post ΤΠΕΜ 1so Nis tempora. Ignoramus quidem, cum illi libri sint deperditi, quae

MAGNUS memoriae mandare uoluerit, ideoque minime CLERICO contra dicam, qui, illum in iis de nouis Pneumaticorum inuentis Uerba fecisse, putauit, opinioni autem, quam eX his collegit, adsentiri nequeo, eos Methodicorum doctrinis esse addictos, quod quidam ex iis de inuentis post auctoris sectae Methodicorum tempora scripserit. Si enim MAGNvs dogmata sectae, cui deditus erat, hoc in libro enarrauit, titulus, quem libro suo dedit, illi optime conuenit, quum nouissima, quae post sectam Methodicorum conditam ideoque post THEMIsONI s

76쪽

tempora floruit, secta Pneumaticorum fuerit. ΡΟ ro, Logicam scientiam, CLERICVS inquit V, contemsisse Pneumaticos medicos et hac in re Methodicos esse imitatos, et ΛGATII INVM eO8, qui omnia per definitiones docere studebant, uituperasse. Sed, etsii GALENvΜ testem citat, non possum tamen nona tanto uiro dissentire, qui mihi hunc GALENI lO- cum h) perperam uel intellexisse uel interpretatum esse uidetur. A G AT 11 I N v s enim minime definitiones in arte spreuit atque contemsit, ipse teste GALENO' nomina propriis definitionibus interpretatus , sed eos tantum, qui omnia definitionibus docere studebant, merito uituperabat. Peccarunt potius Prieumatici

πισε κ.τ. λ. Ex his GALENI uerbis CLERICVS ratiocinatus est, Pneumaticos medicos Methodicos esse imitatos. On voti, inquit, que les Pneumatiques eloient apparement istis dans te meme senti ment, en quoi iis imi olent les Methodi ques. Hist. de la Medea

77쪽

nibus, uti saepe tarn demonstraui, usi sunt, qualis philosophorum, quorum Goctrinis erant imbuti, mos fuit. Miror uero CLERICUM tam infirmis rationibus usum, Omnesque, qui de hac re uerba fecerunt, alium C AEL. AVRELiΛNI locum praetermisisse, qui unicus mihi esse uidetur, quo, Pneumaticos medicos Methodicorum sectae fuisse deditos, posset probari. Sed, inquit CAELIVS, neque alius quisquam banc passionem catalepsin cognouit usque ad Methoaicol tim tempora. Nam ex nostris primus ΜΑ- G N V S erus argumenta consistAit, atque mox Λ G ΛΤΗIV S , dehinc ARCHIGENEs, qui plurimum primonem a ceteris discernendo separauit m . Verba autem :eX n ris, ut ego quidem puto, non de Methodicis, uti A MMANN v s ') uult, sunt intelligenda, sed de eo, quod pneumatici medici inter quos MAGNUS,

Ni qui circa ΤRAIANI Imperatoris tempora uixit, Cuius interpres CAEL. A PRELI ANus fuit, suerunt coaevi; nisi ille M AGNus, de quo hic se in O est, alius fuit, quam pneumaticus medicus, de quo supra mentionem secimus '). Ille enim post AGATHINVM et ARCHIGENEM, circa GALENI tempora uixit, quam ob rem non primuS , an

s tem) Cael. Aurel. Lib. II. Acut. morb. cap. X. pag. 96, n) Cael. Aurelian. pag. 96. not,

78쪽

te illos uiros, qui hunc morbum descripserunt, suisset nominandus. Omnino mihi non liquet, in quibus rebus Ρneumaticis medicis cum Methodicis

conuenerit, qui, et locum asscchum et morborum causam, et aetatem et regionem, et tempestatem, uim et naturam aegrotorum negligentes et alta naturae contemplatione haud occupati, in communitatibus tantum, quas statuebant, acquieUerunt. G Α-LENus nulli sectae amicus, quum Empiricos, MethodicOSque inprimis, quos ααε γοδους Vocat, UBlde semper increpet, Pneumaticos medicos nunquam

non maXimis extollit laudibus, quod sane omississet, si Methodicis addicti suissent, et, quum saepe philosophorum sectae, cui dediti erant, mentionem secit , quoque si cuicunque medicorum sectae addicti fuissent, non tam alto pressisset silentio: Quid lquod ARCHIGENEs ΛsCLEPIΛDEM ipsum reprehendit atque eum refutat p).

SECTIO

79쪽

DE ALIIS QUIBUSDAM MEDICIS, Q VOS QUIDAM PNEUMATICIS MEDICIS ADNUMERARUNT.

A RE TAEUS. nicus scriptor, cuius in libris doctrinae sectam

Pneumaticorum redolentes inueniuntur est Io. CONR. B ARCHUS EN ς , Io. HENR. SCHVL ALB. DE HALLER ') aliique accesserunt. Nec de uita A RETAEI satis tenebris tecta, negde tempore, quo uiXit, ualde incerto, nec de scriptis eius eorumque editoribus hic sermonem instituam, alii enim hanc rem tractarunt: mei tantum est, an pneumaticus fuerit medicus ARET AEus inquirerea Histoire de Ia Μedicine. P. II. liv. IV. Sect. II. cap. III, pag. Og, b De Aretaei Secta ed. Aret. Oxon. MDCCXXIII. pag. XVIlI.c Historia Medicinae. Amstet. MDCCX. pag. 269. d) Compendium historiae Med. H8l. II q. pag. e) Bibl. Medicin. Pract. P. I. pag. 32 a.

80쪽

rere et argumenta, quibus adductus DAM CLERI-C v s eum numero illorum adposuit, pensitare. Princeps doctrinarum , quas Pneumatici statuebant medici, de spiritu illo Stoicorum omnia pene trBnte ac glabernante, quo recte constituto, sanitas quo Ostenso, morbi procreantur, fuit, quam autem in scriptis A RE TAEi inuenire non potui. CLE- RicvS multos quidem locos adfert, in quibus UOX rei ευμα Occurrit, sed quod pace tanti uiri dixerim, a mente autoris nostri alienum sensum huic voci tri- tribuisse uidetur. Duas ARET AEus i) statuit anginae species , quarum aliam instrumentorum respirationi inseruientium phlegmonen, aliam solius spiritus in se ipso causam habentis affectum esse, docet. Nemo autem non hanc ARETAEI de angina tractationem attentus ac animo non praeoccupato perlegen8, ARET AEVM hic aerem teterrimis eXhalationibus corruptum intellexisse et inter causas anginae posuisse, reperiet; quam sententiam ΡΕ-TRvs PETITUS S) quoque sotiet. Id solum, inquit, ARET AEVS uult, non semper anginam equi instaminationes partium, quae in faucibus continentur, aut ipsariun faucium, sed interdum aerem teterrimis exhalation, bus