Acta Concilii constanciensis ..

61쪽

A. Fit lastros Gesia concilii Constantiensis. Tecclesie Xpediret, tunc in isto concili renunciare, prout in edula continetur lecta per eum, cuius tenor tali est CUm Sancti SSimus . . . velit vel nolit ').

Concilium per organum dicti Mediolanensis declaravit expedire in Scriptis, quorum iste effectus es et responderunt IIII pro tali pronacionibus et cardinalis Ostiensis pro ollegio Placet Tenor scripture talis est

Facta hae declaratione surrexit Karolus et premissa modica pre- facione cepit thema Facta est cum angelo multitudo celestis exercitus laudandium Deum et dicendium Gloria in altissimis Deo et in terrapa hominibus bone voluntatis ), applicans angelum Angelo domino Suo et comparans eum cuilibet noVem ordinum angelorum incipiens a Seraphim Xercitu ad conuitium, parem et unionem. Et circa illa hominibus bone voluntatis tractavit de vita et moribus emendandis

multumque scientifice, multum diserte et fae unde perorans et Omnia proprie applicans tandem Beem coneliaden Siseele Si per renun- iacionem domini sui. Illam renunciacionem feliciter fecit et pronunciavit in seriptis, quorum tenor equitur et est tali S. Ego Brotu . . . repre Seniante )Hac iacta felici renunciacione concilium, videlicet nae iones et 03rdinales per organa, que SuprB, renuneiacionem huiusmodi eum graciarum aestione admisit et legit decreta, que sequntur:

Item quod ad requisicionem concilii Serenissimus d. re Romanorum debeat palentes litteras Sue maiestatis sigillo dare et omnibus principibus, Vasallis . . . penitus deStiluta.')Dein do rex fecit legi litteras conlinentes se concedere pelitnin forma sequenti Sigismundus Dei gracia Romanorum re . . . Qui statuit termi

62쪽

Die sabbati sequenti, quo fui VI Julii, sedit concilium Super erroribus magistri Johannis telet, Anglici ofundit, illius ampnanda memoria atque super terenda Senientia contra magistrum

Johannem Hus Loemum. Et tulit sequentem sentenciam Primodo telo condempnavit XLV arlieulos, quorum lenores inferiuSinseruntur in una parte et clueonios eXaginta in alia parte approbavitque sentenciam Romani concilii novissimi, in quo libri de Wiele dampnati fuerant atque illius dampnavit memoriam. Itemseadem die tulit sentenciam contra magistrum Johannem HUS re- Sentem ipsumque de heres condempnavit dogradavit et radidit

Curi Seculari. Qui in uis erroribus persistens et in dicto conditio Se erigenS, cum persuaderetur ibi, quod peniteret, revocaret et abiuraret, alla oste dixit e non revodaturum, quia crederet Deum offendero et sanelos et quod nolebat seandali Zare tantum populum, cui illam doctrinam predicaverat in Boomia. Et eodem die per secularem curiam Xtra civitalem inpenitens ignibus combustus est. Tenor autem Senionei super serroribus dicti Wiclei et eius mo- moria sequitur et est talis

Tonor autem XLV articulorum dampnatorum tali e S . . . Tenor autem sentencie contra dictum Hiis alis est

Ilom eadem die tui dampnata quorumdam assercio in regno Franei predicata occasion homicidii perpetrali in personam Ludovici dueis Aurelianensis fratris regis Franssie, cuius Sentencie eluSSereioni lenor equitur et est alis Precipua sollicitudine hec sacroSaneta synodi1 . . . puniendi'). Di luno XV. Julii re pro receSSu suo et acceSSU Bd OnVen-cionem cum rege Aragonum et Petro de Luna recepit licon iam et benedicionem a consilio congregalo propter host in loco sessionis et pro diro cione et prosperi late et felici ac prospero effectu que sile unionis fuit missa solemniler' celebrata et in fine plures oraciones et suifragia dicio rege orante coram altari flexis genibus fueruntque depulali '' ex parte concilii prelal et doctores de qualibet nacione nec non aliqui ambaXiatores regum dataque illis potesta conveniendi,

63쪽

A. Filiastros Gosia conellii Constantiensis. 49lraetandi et con ordandi cum diei rege Aragonum et P. de ima pro felle futtira mi Ono ecclesie et decreta at ille ConceSSI, UE

Sacrosancta . . . Cum Christi fideles . . . Ssignando.' Et ego Antonius episcopias Concordiensis ita legi et pronunciavi in publica Sessione generalis oncilii Conflandiensis, prout ibi continetur diseiuno XV. Julii anno domini CCCCXV. In cuius rei testimonium hic manu mea propria me subseripsi in eadem sessione 'i Leela edula supradieta re Sponsum fuit per epulatos a naeionibus Placet. Et tunc . o. patriarehu Anthiochenus legit ea, que

Et ita fuit solemniter observatum et in missa orna et proceSSio facta in pluvialibus o mitris et ad omnia deerela supradicta fuitre Sponsum per IIII ex parte nacionum Placet et per d. cardinalem Ostiensem: Placet. Et sciendum, tio licet fuit ei minus convene ionis in icia a Ssignarus per totum mensem Junii tui postea de consensu parcium Prorogatu per tolum mensem ulli. Rex aulom iter arripuit de Constaneia clio XVII mensis Julii et rotali ac nuncii concilii con- Sequenter quidam ante, quidam post, prout unicuique melius vide

Re in suo receSSU Ognvit opulato generales concilii, quod ipso absoni deliberaretur de reformacione ecclesie, et tamen nichil concluderelis neque lalueretur, donee QSSet OVerSUS et maXime quantum ad regnum Suum Hungarie nichil immutaretur. In receSSu regi nesciebatur Sallem publie locu convencioniS,

quia in ieia loeo primo convenio et in tota Provincia erat pesti S graVis. Nesciebatur e tum, per quam viam transiret. Re dixerat enim prius se Velle ire per Franeium, e iam Parisius et videre regem Francie. Alii presumebant, quod iret per Sabaudiam. Re X autem celabat intencionsem suam de via propter ducem Burgundie, in quo non alis confidebat, propior suspiciones et quasdam mali-VOlencias inter ipsos orla e causis, de quibus supra. Fecit tamen iter suum per Sabaudiam, ubi per comitem et populum cum magnnoxiallacion in diversis lodis receptus est et visus. Rege Alani adhuc in Sabaudia, venit ad eum nuncius Suus veniens de Parpigniano

Fin ke, Acta concili Constunc tonsis. U. 4

64쪽

referens, quod re iret arbonam, de quo loco iam fuerat preloculum, et quod propter infirmitatem regis Aragonum prorogabalur dies usque ad XV. Augusti. Re transivit ultra morosiuS,munm speraverat, et transivit per Lugdunum ubi eum magno honore receptus est o visus et ita in singulis civitalibus et odis insignibus regni Francie Transivit per emausum. ubi rex Sicilio Ludovicus dux Andegaui illum Xpeetans ree 'pit honorifice. Deinde XV. Augusti applicuit arbone iuxta convencione et prorogastiones predictas. Et ita applicuerunt deputati concilii, aliqui ante aliqui OSt. Postquam autem re recessi de Constancia aciones deputaverunt de qualibet nae ione eloriam prelatos quam alios et cardinales deputaverunt ex ipsis tres ad tractandum de reformastione ecclesie, qui ad heu diligonior intenderunt redigentes in seriplis deliberata per ipsos publicanda in tempore Oportuno. Di sabbati XVII. Augusti sedit concilium more Solito cum mi SSaset telaniis. Si enim factum est in qualibet sessione et lata lectaque

fuerunt deerela, que Secuntur Uper . . . XCepli S.')Tonor ero citae ionis ad relato ecclesiasti eo absentes equilii in hune modum: Sacrosancta . . . UtriUSque e Sinmenti . . .

Dio lun XXIII. Septombris sedit concilium pro cauSa magiStri Jeronimi auioris dampnale memori JO. Hus, de quo Suprn. t primo reverendissimus in Christo paler o dominus cardinalis Cameracensis, alter Ommissariorum in causis fidei, propoSuit, quod nuper magister eronimus de Praga, inquisitus et diffamatus de heres et super Oe incarceratus per conSilium, redeundo ad gremium matris ecclesie et fidei orthodoxo unionem proposuit in publica Sessione' se abiuraturum in presenti sessione heresim in collacionibus, sermonibus et sequela Jo Hus propter heresim combustis per constitium aerum et prolestatus fuisset l), prout in Uadam papiri' cedula manu eius magistri Ieronimi conscripta sui3set0, quam tunc de verbo ad verbum perlegit Sotis quo illud sufficere non videbatur, quia non fuit publiea sessione iactum, ideo dictus magister Ieronimus iterum venisset ad presentem sessionem volens clariu proponere et allegare, quam lune proposuit et allegavit. Quo telo statim magister cleronimus predictu S Scendens

65쪽

Α. Tillastros sest concilii Constansiensis. 5 Iambonem, ubi decreta concilii pronunciantur premittendo primitus quandam brevem et Olennem proleslacionem recommendando per eos reverendo patres d. depultilos et commi Ssarios Super materialido de eorum bona atque salubri doctrina et pia tractauione et de aliis bonis sibi or eos inpensis, deinde re commendavit residentem a cardinales et patriarchas totiun qtie concilium huiusmodi sub lenore Reverendissime in Chr. pater . . . COI S ri 9Si.')Artieulo vero O Wiele el Jo Hus, de quibus supra fit mencio, sequntur. Et primo artio illos O Wielei require supra in sessiono die IH mensis Maii, quo hic incipit Substaneia panis materialis etc. Articulos vero JO Hu require supra in sessione die VI mensis Julii, que sic incipiunt: ni ea est sanet Ole. Doindo fuit oeta ibidem quedam commissio per hoc aerum concilium Constantiens laeta piscopo ullioniislsensi huiusmodi sub tenore

D0indo fuit pela sedula observandi sive ordinacionum de fratribus stricte regule sancti Franei se per epulatos sacri concilii concorditer et in eadem sessione decretarum per honorabilem virum d. 01 loldum Uildunglion auditorem in hunc modum De fratribus Minoribus.' Sacrosancta . . . SupplicationibUS')

Deindo vero idem . E. Wildunglieri legit alia statuta et dodrela concilii, quorum tenor sequitur ei est talis

Subsequenlor de mandato et voluntate dicti synodi idem . . auditor legit aliam ordinaeionem videlicet de Xecutoria Super Onstitutions Karolina huiusmodi sub lenore Cum in generalibu concilii . . . impedimentum. )Subsequenter de mandato et voluntate synodi mandaturi Vice- cancellario pro tempore dare litteras exequioria super constitustione Karolina, prout habetur in libris cancellari huiusmodi sub tenore

66쪽

Die veneris XXII. Novembris anno revoluto Secundo concilii a principio concilii sedit concilium et decrevit monitorium contrad Fredericum licem Austrie ad instanciam piscopi ridentini dore Stiluendo preci se eidem episcopo ecclesiam et ei vitalem ridentina nec non alia castra, opida, loca et alia bona et iura eiusdem eccle Sie, quas et que idem dii occupabat de faelo. Cuius monitorii forma nunquam Itierat visa in nacionibu neque per cardinales et Per paucoS. )Fuit etiam lectum secretum e parte concilii, quod promoli per dominum olim Johannem depositum ab celesia vel mona- Steria OSSent recipere munus consecrastionis vel benediccionis a quocunque antistite de licencia d. camerarii sedis apostolice vel eius iste gerontis. Quod lamen nunquam fuerat per concilium innacionibus conclusum et tamen in istis omnibus IH deputati quatuor nacionum diXerunt Placet. De monitorio autem conquestus est du Austrie apud omnes naciones et apud collegium cardinalium et pelivit copiam. Consequenter in mensis Decembris pro parte Guillelmi electi Argentinensis fuit in concilio propter lio congregato XpOSit qUeret a contra d. decanum et capitulum atque OnSules, cives et commUnitalem Argentino, quod illi prelatum electum violenter epernnt, in carceraverant et tenebant in eadem civitate captivum petendo remedium et illos moneri sub penis ole. quod eum liberarent. Pro parte capituli et aliorum fuit responsum, quod ille Guillelmus electus fuit XXII annis eleelus illius ecclosi et illam administravit neque adhuc erat in sacri ordinibus, ymo nesciebatur, Si erat cleri-cUS, quoniam Veste S, ubilum aut ton Suram nunquam portavit et sompo stetit in habitu seculari aut militari. Nunquam suam ecclesiam ingressus fuerat, XXV castra set villas de patrimonio illius ecclesie alienaverat aspirabatque ad secularia vota et iam erat dispositus per tractatus ad matrimonium, raelaveratque de alienando unum fortissimum castrum de patrimonio predicte eccleSie, cuius proventus valebant ultra tria milia florenorum auri annualim. Et orat illud castrum Tigella et clavis patri et civitalis et quod pene Solum eccle Si remanserat. Quare ad suam legitimam defensionem sibi providerant, ne illud alienaret submilentes se iudicio concilii.

67쪽

A Filiastres Gesta concilii Constantiensis. 53

Res tractum habuit per tres menses et amplius. Et verunt Argentinam alibi relati pro pace componenda et nichil potuerunt, licet capitulum et cives nichil peterent, nisi quod illud castrum, quod iam electus posuerat in manibus alienis, Sub umbra auctoritatis imperialis poneretur in manibus concilii vel in sequestram apud aliquem fidum Rumor erat, quod dii Bauarie loeuntenens regis Romanorum et protector concilii illud castrum volebat habere. Quid

actum St, poSte suo loco dicetur. Consequenter in mense Januarii venerunt ambassiatores regis

Poloni et ducis Vitaldi Lythyani ad concilium et proposuit electus

POSinonensis et non deelaraverunt ambas si alam XpectanteS regem Romanorum, qui nondum venerat de Aragonia. Inter e tempora a recessu regi Romanorum usque ad hos

dies fuerunt deputati IIII de qualibet nacione super reformacionibus iisendis ad avi sandum solum sine aliqua. determinacione. Ueruntque alii deputati, qui generales vocabantur, et multa tractabant et concludebant et exequebantur, licet nulla eis fuerat attribula potestas per concilium, et per naciones solum ad avi Sandum illa, de quibus esset deliberandum inmaeionibus, et inter hos maXime presidebant patriarcha Antiochenus et episeopus Sarisberiensi S. Inter hec eciam actum est de usu bulle. Quoniam, quando bulla decreta fuit, disposuit concilium, quod sub illa expedirentur littere in forma Romano congruit per cancellariam super graciis et concessionibus factis per dominum Jo olim papam XXIII, in ceteris autem disposieionem usus bulle concilium sibi reservavit. Super quo nichil adhuc disposuerat, et tamen cotidie eXpediebantur plures bulle in maXimo numero et in rebus arduis sub nomine concilii hec ignorantis. Et fuerunt multi rumores in nucionibuS. Patriarcha Antiochenus, qui dicebatur illas litteras ad ullam dare et Xpedire, multum se Xeusavit et institit fortitor, quod illa relinquerentur' et nichil mutaretur. Verum naciones prohibuerunt bullatoribus, ne aliquam litteram bullarent, nisi esset lecta in nacionibus et signata per quatuor presidentes IH nacionum et per eoS-dem data ad bullandum. Di martis XXVIII. Januarii reversi sunt ambaxiatores concilii missi ad Aragoniam pro unione ecclesie relicto rege Romanorum in Sabaudia et inde ituro ad Franciam pro componenda pace interreges Franci et Anglie et inter principes Francie.

a C, D relinqueretur.

68쪽

Dio iovis penultima unuarii prefati ambaxiatores in concilio congregat retulerunt gesta in Aragonia et retulit archiepiscopus

Turonensis, ite gesta in effectri continent, que Sequntur Primo quod in festo assumptionis beate Mario virginis' vel in crastinum re Romanorum et ipsi applicuorunt arbone loco et tempore concordalis de consensu paretum et iam venerat Perpiniani Petrus de Luna se non re Aragonum, quia graviter infirmabatur Valencie Paulo post Polriis de Luna misit ad regem RomBnorum Solennem ambaXialam retalorum, militum et doctorum congrBlu- lancium adventu regis et diceneium in genero ut solet Petrus de Luna, quod omnem dare operam ad unionem et quod per eum non staret, et nihil agi poterat, donec re Aragonum eniSSet. In arbona lolorun diebus pluribus consulentes de agendis et eXpectante adventum regis Aragonum, qui graviter infirmabatur Valencie, quique licet omne medici consulerent, quod non aggrederetur di contes in hod sibi mortis oriculum invenire, tamen aggreSsus est per mare et venit Perpiniani graviter infirmus adeo, quod sepius fuit, vila sua de sparatum. Post huius adventum, qui Irbone Venire non poterat, re Romanorum et tota ambaxiata ivit Perpinianum et fuit o Romanorum acceptuS, Petrus de Luna erat in castro Perpiniani stipatus armatis, re Aragonum erat in villa in domo unius civis. Post aliquos dies rex Romanorum et ambaXialae ordinacione regis Aragonum visitaverun Petrum de Luna primo et postea regem Aragonum. Deinde convenerunt ad tractandum in domo regis Aragonum re Romanorum et ambaXiala, come Armeniaci et comes uxi, qui obediebant Petro de Luna ambaxialores regum Castello et avarre atque CivilBlis archinone. Plures perloeuti sunt raelatus, plures edule composite et date per Petrum de Luna, quibus offerebat cessionem. Set tot modus totque condiciones addebat, quod nulla spe erat unioniS. Inter celera volebat concilium fieri Xtra Constane iam et in partibus vicinis mari. Ponebat diversos modos eleceionis futuri pontifieis, unum inter celeros, quod ipse eligeret Volebat, quod ante omnia certum e SSet, quod omne principes obedirent eligendo. Multa donique prolixa et narracione inutilia. Ostri autem petebant renuncia- Cionem suam simplicem, sicut alii duo iecerant. Multis diebus tmensibus steterunt inutiliter in raetutibus, videlicet a festo nativitatis beato Mari usque ad festum omnium sanctorum cum gravibuSeXponsis et molestiis et nichil omnino profuerunt. Verum re Ara-

69쪽

A. Filiastros Gesta concilii Constantiensis. 55gonum et celeri de illa parte fecerunt Petrum de Luna requiri et summari per primogenitum dicti regis et alios, tuo pro linione ecclesie cederet papalui, ut tenebalii iure divino et humano, ut

Qua facta requisicione idem Petrus circa festum omnium 3nclorum iecit consistorium publicum. Transtulit et promovit aliquos prelatos et curiam suam transtulit ad Paniscolam castrum unum in litore maris ultra Valenciam. Et eodem die recessit de Perpiniano cum armatis et solennitate papali ad galeas suas ad Coeum liberum. In crastinum rex Aragonum et alii de illa parte miserunt ad eum et iterum secundo fecerunt eum requiri de QSSione, Ut SUPPR. qui respondit, quod in aniScola responderet. Hii actis re Romanorum Videns se frustratum desiderio repente recessit de Perpiniano insalutato rege Aragonum et venit ad Seranum caStrum ecclesie arbonensis in media via ad arbonam. Et statim re X Aragonum misit post eum amba Xiatam Solennem Ognn S, quod re Orteretur Perpinianum et fieret tantum, quod esset contentuS. ReX noluit et venit arbonam distens quod, si re Aragonum aliquid utile unioni vellet facere, mitteret arbonam et re e Xpeetare ibi. Quod fecit rex Aragonum et misit arbonam omnes ambaXintores predictos illius partis cum suis Comes autem Armeniae recessit adeundum Parisius, quia iactus fuit conne stabularius Francie. Interim autem re Aragonum misit Paniscolam ad iterum som- mandum Petrum de Luna et habendum responsum se nichil profuit. In arbona autem inter regem Romanorum et ambaXialam Oncilii atque regis Francorum, qui e iam ad Perpinianum Venerat X una parte et amba Xiatam regum Castelle, Aragonum et aVarre. comitis Fuxi se civitatis a relii non fuserunt tractata et concordatη pro unione ecclesie eliciter capitula, que sequntur inferi US, quoecium postea fuerunt por regem Aragonum approbata et iuVni R. Cum quibus capituli primo per regem Aragonum approbati et Sigillo suo sigillatis et manu primogeniti sui subscriptis re Romanorum et ambaxiatores reversi sunt cum leti ei et exul laetono quasi' divino opere et preter spem hum Innm. Sequiter tenor Capitulorum. Capitulo sequencia' . . . Item pro nioribu et . . . Ego Didaeus de Vadiello . . . inStrUmentUm.

70쪽

Item e con 'OPS . . . de PQ SP.Signum' Fordinandi Dei . . . hic apponi. Τ). PremisSa omnia capitula firmaverunt et iuraverunt re Romanorum et onmes inhaXialore omnium parcium predictarum. Forma ulem convocationis, de qua superius in primo capitulo sit mencio est talis Miseraeione divina . . . Dalum et aclum est ele.')Relulerunt insuper, quod, licet o Aragonum per premiSSacapitula non promisisset favore substraecionem obediencie . de Luna usque ad I dies ete . illam tamen post dictorum ambaXiatorum

recessum de arbona idem rex Aragonum dio Epiphani domini Soloni Aler fecera in Perpiniano et credebatur, quod eadem die similem fecissent se Castello et rex avarre, prout idem rex Aragonum Scripserat regi Romanorum et miserat litteram subiraeeionis sigillatam sigillo suo, que publice lecla fuit et cuius tenor sequituro est talis ΝΟ Ferdinundu . . . quinio. A. PrimogenituS.')Die sabbati sequenti, que fuit prima Februarii, ad referendum laudes et gracias Deo ac predictis regibus et ambaxiatoribus delam felicitor gestis fuit congregato concilio missa solennis celebrata

per cardinalem Bononiensem et sermo laetus per episcopum Tolonensem et faela Solemni prodOSSio. Copia ille re elaus e pari regis Aragonum directe d. Romanorum regi:

Serenissim . . . Soliciti cura . . . CCCCXVI A primogenitus 3 Die martis IHI. Februarii congregato concilio loco consueto fuerunt praescripta capitula publice ieeta et Singulariter per Singulos cardinales, patriarchaS, archiepi ScopOS, PiSCOPOS, BbbnteS, II baxiatores regum et principum atque univerSaliter per univerSOS approbata, confirmata et observari iurata secundum formam et lenorem. Et inde mandata fieri per sedis apostolico notarios publica instrumenta atque fuit ordinatum, quod collegium cardinalium et quolibet nae ioni opularet certos ad iaciendum omnia, que ad XeqU-cionem telorum 1 lieulorum perlinebant, cum plena potestate illa