장음표시 사용
31쪽
gligunt prodesse cum possunt, vel quod gra ius est, Se a nocendo non abstinent, tantum abest eos ab aliis amari juvarique, ut contra in Com Uune odium incurrant, quo nihil perniciosius est, magisque metuendum.
Quem quisque odit, periisse expetu. ter' porro caussa, qua Nobis obligatio Ιn-
spina conficitur, est Commiseratio id est facultas, seu potius proclivitas, quam Natura hominibus indidit ad mala sibi repraesentanda, quae alios pati ac sufferre intuentur. V. Sani ana litico su a Compassione Parma ima. Et hic quidem alieni mali conspectus , haec miseria' rum consideratio animos vexat, molestiamque hominibus assert, qua ut careant. Operam dant, ut mala tollantur ab illis , qui eorum pondere opprimuntur. Profecto quid ear quod non debeant homines hujusmodi propensioni, qua ad alien mala commiseranda seruntur. Ea certe potis binum sit, ut homines assuescant cavere, curem ne alii homines in eo aerumnoS Statu Vein sentur, cujus aspectus atque consideratio Oin miserationem in ipsis Xcitaret
Sed ambae hae caussae, quibus Obligatio Interna coal ςM: parum vis habent ad conti'
ai dos homines a , cohibendirinque Ingenium
ih in v eres omittam, inter recentiores rerum moralium Scriptores praecipue eminent Minis in Gallico opere La tuo; atque duo Heberesim Angli Philosophi si ominie caracteristicas o Mens, Manners, opinious, Tinus et c. et
32쪽
vis enim Batio omnium homilium mentes suo lumine illustret ea tamen uti non solent nisi quum res vacuo animo meditantur, frigidique aestimant atque considerant. Sed plerumque contingit, ut homines agant aliquo flectu perciti, et inflammati , cujus optatum praesensque objectum fiscina sensus, mentemque excaecat; adeo ut vix, ac ne vix quidem tunc auscultenerationi, et quae consequutura sunt, cernant. Quemadmodum autem misericordia ingenitaque hominibus pietas consuetudine augetur et ob ratur ita etiam contrario usu debilitatur ac pone extingujtur. Generatim quoque verum est,
quod verum esse comperimus in singularibus casibus, tirusma nempe rivi citius arescere. Praeter quam quod voluptas, qua quis alteri nocendo amcitur, ut plurimum longe vincit molestiam. quam ei misericordia alieni mali ingeneraret. Hinc adeo sunt homines ad ultionem proclives. Hinc fictum, ut olim Graecia omnis in Trm in irruerit, Danaique nec suorum sierint nee hostium miserti malorum, donec incens Urbe, Priamique regno deleto Menelai injurias ulcisce-
the 'minibus ensum quemd m moralem , seu instinctum , quo δε-- virtutem , vitiauuae declinanda. Sed quicumque isti, ii inio ne hominum naturae, animique inmani m. si a instituat. Commentum hoc esse procul dubio eonserit
sapiunt. Quae autem hei dixi, toties locum habent, quoties
Tet V ' 'l' intelligat proclivitatem cui
I 1 - , commiseranda aliena mala, aut utras
33쪽
IV. Quaenam potior ratio Hominum compesce di neqμitiam, seu de Obligationi a lese
i. igitur obligatio In ma aut paruam,
aut nihil vis habeat ad homines continendos s. III. oportuit aliunde rationem quaerere, qua validius efficaciusque nequam eorum Om p ceretur ingenium, minus fierent ad injurias Woclives, ab aliis laedendis averterentur . Iam vero si quis hominiini naturam aliquantisper consideraverit , statim deprehendet eam sic e&Se comparatam, ut nulla alia re magis homines excitentur, et commoveantur, quam Dolore, et
Voluptate. Sunt nainque Dolor, et Voluptas duae veluti res quoruncumque liniaria armiactismum eo impellimur, quo trahit Mu quei que voluptas omnia refugimus, quae molestiam afferunt, reantque dolorem. Quippe natura licitatem appetimus , adversamur Infelicitati quarum in dolore jacet altera, altera in voluptR
ee consisti a Lib. I. U. IL I. IIM. Est autem Voluptas starem ille, in quo iugiter versari homi'
ne vellent ut contra dolor ille status in quo nollent manere uperauis Essui de Mona te. . Ex quo fit, ut magis percellamur dolore quam voluptari oci muri ci . Quum enim o luptate
i csebre est paradoxon a Basis' ill traitiam Pensee surra comoe pag. ζ; . . erit cuius meminimus Lia . L Cap. I, III not. I. Equidem assentior Bayli praesentem voIupta tem futuro dolori ab hominibus plerumque anteponi . Quost
ex eo fit, quia nimirum eraesens voti P Hidi
34쪽
LIBAE R II. C A P. II. stuptate caremus, haud evadimus infelices, id est nondum eo in statu versamur, a quo refugimus, quemadmodum evenit quoties dolore assicimur; Dei minus dumtaxat Alices sumus . Qui sane Concupita aliqua caret voluptate, is fere non desinit aliis, quibus fortasse potitur, assici fruique voluptatibus o proinde minia tantua est feliκ Contra vero qui suffert dolorem, praesellati eo comprehenditur totus , et opprimitur ma, ab iit vix, ac ne vix quidem voluptatum ill cebris commoveatur i); ideo re ipsa inselix est.
Voluptatum , quas avemu , experte non adeo
jucunde vivimus, quandoquidem,arum desiderio
cellit sensus, animumque tangit, pruin dolor futurus. Qiinnis quam nihil id prodest aditio. Nam simili l vetanit, ut pro declinando praesenti dolore futura repuclietur, luptas . Ita qui ne discendi laborem molestiamque subeane, studia negligunt, praesenti incommodo voluptates Postponunt,
quas docti industriique viri ex sci entiam1m notitia, menti que cultu referrent. Neme vero inscia iverim praesentem. Iam desiderium voluptatis, generat anxii tatem, sie aliqua o totum hominem oecupare , ut ad mala animum non φvertat, quae equutura sunt voluptatis usuram. Sed quam pauci sunt, quo gravioris alicujus mali minae et repraesen ratio non deterreant, quamvis vividissimo voluptatis aestuent desidesis. Itaque Pro uno aut altero qui ut utar eleganti
sim ipsius viii sermone, emporiis pari potin victori aeo pulsi present, se aissent uer is es actions que re vent hien, qu enserine capris ovo sis ut d ---τα-o, milieni sunt, quos cogitatio, et praesentia malorum
metu percellit, abstrahitque ab iis voluptatibus, quarum delibatio parit dolores Sperne voluptates , Sic Natura ipsa homini inclamat, nocet empta dolore voluptas.
35쪽
, ELEMEΝΤA IURIS CRIMIN. vellicam i sed vivimus sine dolore neque enim proprie dolor est voluptate carere. Sed cum doloribus assicimur tunc vero aegram infelicemque agimus vitam, ad interitum properamus. Unde longe tollerabilius habetur hominibus , recte
concludi P fendosus , De se tam et . . lucI cap. I. I. I . carere bono naturae conserυaHO-ni non adeo necessario, quum excipere malum ad naturae destructionem tendens.
et si itaque homines ita sunt coni rati, ut magis dolore perturbentur . quam voluptate allisciantur CV Looheas nil surrantend. Hum. v.
I Chap. 23. jam patet non aliam esse OSSO expeditiorem validioremque rationem retundendi si aenadique impetum, quo ad voluptates persas nefasque quaerendas, ac degustandas serumtur; quam doloris metunt eisdem incutere atque ingenerare. Hic autem metus ingeritur hominuehus comminatione, et repraesentatione malorum, quae sensus assiciant atque percellant, quaeque eos sine dubio procul mansura, Si spe potiundae voluptatis alita incommod et detrimento Sua audeant explere cupiditates . Nam et gravior est metus malorum, quae declinari non possunt, et homines non aliis plerumque solent malis alis dius commoveri, et vehementius perturbari, quam illis, quae sensibilia sunt, sensusque assiciunt atque percutiunt. Hujusmodi autem reliquis omnibus potior ratio Hominum compescendi nequistiam a Scriptoribus, qui de moralibus rebus ex dignitate philosophati sunt, obligatioris Extremunomine effertur Thomas Fund. Jur. N. et Lib. I. Cap. 4 9 6 i. cuius in aprico hactenus po sitae vis, atque necessitas. 3-L'
36쪽
tionemque sensibilium malorum alios esse modos atque rationes I), quibus humana nequitia, pr clivitasque ad nocenduin compescitur, et refraenatur. Verumtamen illae aut solae satis
non sunt ad finem hunc obtinendum , aut non omnes homines aeque tangunt, aut demum tantam non habent vim ita sunt in promptu, ut
velociter, ut valide, ut generatim flectumna ciscantur. Legenti mihi et meditanti historiam Generis Humani , id animadversione dignum o currit quod nempe ad retundenda vitia hominesque fraenandos, et in ossicio continendos plus semper Vis, quam Ratio valuit. Nemo justus est sine metu. Jus Criminale , cujus Elementa adornamus, evidentissimam praebet hujus theo rematis demonstrationem.
i Religio, divinati munus, praecipua est liniusmodi ali mim rationum, quilius humana nequitis cohiberi potest, et emendari. Itaque eius etiam ex hoe capite summa utilitas
apud homines, magnus usus in Civitatibus. Sed quum mala, quae comminatur Religio et intelligantur non spectentur , et xemotiora sint idcirco eis homines non admodum commoveri solent, ut excitantur malis sensibilibus, et imminentilius, de quibus hAc loquimui . . infris cap. XIV. s. a. sperienet ha fato odere, seribit Auctor daemiam e detuis enera I che la moltitudine non a ita stabili principidi coadotta n si alloniana da uel principio universaleis di dissoluetione, che netl' Universo Fisico e Morale 'osse va se non eo motivi, che immediatamente percuotono iis sensi e chera continuo syaslacciano alla mente per comis trabilinciare te sorti impressioni Helle passioni paretiali se che si oppongono es bene univeriale is En una ex capitalibus ea sis quotidiani illio phaenomem, nimirrum multo plures esse qui peccant, quam qui delinquunt. De Praemiis, quae ipsa quoque solent inter rationes enumerari humanamayertendi nequitiam, peculiari Capite disseremus.
37쪽
V. De Bella in uiatu Naturae. Homines in statu naturali viventes probe intelligebant non aliam opportuniorem esse validioremquc rationem humanam audaciam libidi-nςmque reprimendi, oi m doloris metum iis incutere, qui spernentes Naturae tu es auderent
Humani Generis societatem , quam recte Cicero sanctam nuncupavit De illa. Lib. . . , abrumpere, et aliena jura violare . Itaque hominibus nequam, et aliorum detrimento, atque injuria promptis sum explere cupiditates, mala im- inebant, quae Laesoriam ira atque vindictae eis comminabatur. Quum enim Natura vividissimum hominibus desiderium inseverit se ipsos conservandi jus quoque eis tribuit vitam , resque sibi necessarias ab audacibus aliorum coeptis tuendi Grotius de Iur Bel Lib. L cap. 2. et cap. 3.3. II cap. - Est haec non scripta, sed nata lex, quam non didicimus , accepimus, legimus; verum ex natura ipsa arripuimus, hau-Simus , expressimus, ad quam non docti , sed fa-Cti, non instituti, sed imbuti sumus is si vita nostra in aliquas insidias, si in vim alienam inciderit, omnis honesta sit ratio expediendae solutis. Sed ut esse dirimus homines comparatos, ut magis soleant doloris metu terreri, quam vinluptatis spe inflammari I. U. , non aliter validius promptiusque sibi quis consulere poterat, ubi ejus vita liorum hominum audacia in discrimine versaretur, quam comminatione, et re praesentatione matbrum, quae vel aequarent, vel vi
38쪽
II C A P. II. r vincerent voluptatem, cujus fruendae spe homines illecti ad alios laedendos ducebantur. Hinc
natum Jus Belli inferendi adversus illos , qui vel intulerunt injurias, vel parati jam sunt ad laedendum, ut territi malis, quae bellunt secum
seri, abstinerent ab injuriis , a nocendo averterentur. Sic foedus humanae Societatis, Commumnisque hominum pax ignominiosae servitutis,
mortisqu etiam sormidine muniebantur i). VI. Caussae introducendi, sanciendique Poenus in statu Ciuili
I. Quaecumque autem fuerit caussa, Propter quam Homines , ut cecinit Horatius
B . . . . . ab- i Vulgatissima est Praesidis de Montesquieu Ur des Loix Liv. L Chap. l. et Genevensis Philosophi Ioan Iacob. Rousseau Discour saris origine de panegalite de homines, sententia, qui opinati sunt ad pacem colendam proclives esse putandos homines in stati naturali, non solum propter virium imbecillitatem; verum etiam ex conscientia necessitatum, quibus urgentur. Sed naturalem statum inter adultos homines esse mutui belli minime ambigendum scribit Antonius Genuensis iam Metaph. Tom. IV. Chap. V g. .
Nam vitio corruptae naturae et sunt singuli sui nimium studiosi ac amatores et invidi alterius bonorum, et percupidi
habendi alieni, in nocendum proelives II. et in ulti nem proni Nee eme relinquendi naturassem statum ali--
de faeeta necessitas. Aerius ex ira quod enim se quIsque parabat Ulcisci , quam nune concessum est Legibus aequis Hanc ob rem est hominem pertaesum colere evum
Ginret GA V. v. I4r et se . Si homis Huber magis doctrinamim impietate, quam ingeni acie notus, si non de iure disputasset, sed quemadmodum se res haberet, quaesivisset nihil foret unde reprehenderetur quod docuerit sta natur lam esse statum nuntii belli
39쪽
a ELEMENT IURIS CRIMIN. absistere bello, Oppida coeperurit munire, et ponere Leges Ne quis fur esset, neu latro, neu quis adulter, Lib. Vnt r. 3. v. 99.
constat hunc eos sibi proposuisse primum ac potissimum finem, dum naturali relicto statu in Civilem Societatem cojerunt ut nempe securi
essent ab injuriis, et noxis i ad quas sibi mutuo inserenda sunt ingenio proclives f. II. .
Quem enim alium potuissent intendere finem homines, Superbum genus et servitutis impatiens, quum potiori suae libertatis tire se se abdicantes colla jugo submiserunt civilis imperii ; nisi ut securitatem sibi quaererent, pacem nanciscerentur, cuius nunquam tuta erat in statu nat
rati fiducia et ' Quippe tunc homines regionis
i Qui caussas investigarunt, propter quas homines natu ratem statum cum civili commutaverint, pene 'mnes in disversa abiere. Aliis enim placuit ob rerum induentiam lat. de Re p. II. aliis iustitiae fruendae caussa Hesiad Theogon. s. 8 . vel etiam utilitatis Aristotel. Eth. VII II homines
in Civilem foetetatem eoaluisse Cicero Uc. II. 2I. ut sua tenerent, homines constituisse Civitates contendit Bodinus vero de Rep. lib. . et Hobbes de Cis. I. vim et metum Caussam fuisse Civitatum opinantur. Recte III mineccius
Hem Iur. Nat et Gent Iis. II. s. ω duplicem diu stinguit Civitatum originem, quarum aliae ad vim aliis i ferendam, opprimendosque innocentes; aliae ad vim vi repellandam civesque defendendos coaluerint. Illa rectiusurronum coetus, has justas Respublicas dixeris. 2 Hune fuisse finem Civitatum constituendarum praeciispuum, ne scilicet homines invicem coeuntes facerent at
40쪽
Li'ER II CAP. I xt bus inter se disjuncti, et dissipati, quales h
seu Athenienses invenit, quos ille primum coegit in civitatem i), tantum Saepe non vale bant, ut e familias, resque suas possent defendere, et comminatione malorum , quae poterant inserre bellando I. V. , alienam aud clam a nocendo deterrere: F. Gravis. Orig. Jur. Lib. I g. coacti proinde non raro illorum
vim, nequitiamque pati, quo corporis robur, animique impotentia incendebant imbecilliores subigere, semperque receives convectare praedas, et uiuere rapto
Sed finis hic primus atque praecipuus Civilis Societatis poterat facile eludi atque etiam
everti, nisi eae adhiberentur rationes, quae ad illud assequendum opportunae forent a neceS-sariae. Homines namque magis alienarum opum,
quam suae tranquillitatis desiderio capti, ut cupiditatibus indulpeant, ut concupitis potiantur voluptatibus , jugiter suo et alieno detrimento
seruntur ad aliis nocendum, illamque partem suaulibertatis vindicandam, qua se pro publico commodo abdicarunt . Profecto rerum humanarum
sonditio non patitur, ut homines in Civili Societate cc ngregati ab aliorum injuriis sint dubio procul immqnes, omnino quaesita securitate
λυσιτ ε ξψt ερθαι ἀλλη λοις πιν αδ - μη ν ἀδικοῦμαν - . I Gentes ferme omnes a naturae statu, seu a naturali limbertate, ad Civilem Statum paullatim venisse, qui earum at tentemistoriam legerit , aperte istelligat . . Hora inum Prud OV I. a. q. p. esu