장음표시 사용
231쪽
De obligatione. uod est CPrima omne possibile est admittendum. Quia ad possibi- possibile te positum nullum sequituri ossibile: ut, Omnis homo chesiadmitte Trit. dum. Secunda regula .Ad omne impertinens respondendumesi se raeliter cundum statum suae qualitatis,hoc est,concedendosi cocedeniit respon dum est,uel negand o et dubitando.Pro quo notandum est vdedum ad pertinens est propositio , quae sequitur ex posito vel repugnat imperti- posito Exemplum primi,ponaturista propositio, omnis ho-ta eius. mo est Romae Bene sequitur,omni,homo est Rotnae,ergo nupertinens Ilus homo est Parisius Exemplum secundi,si ponaturista pro quid positio, Aliquishomo est Parisin neganda est,quia pertine, re Impertines pugnans posito,puta,Omnis homo est Romae Sed impertines quid. dicitur propositio quae nccsequitur exposito,nec repugnat eidem,ut stante casu posito contradicto,proponatur ista propositio,Homo est corruptibilis,vel ista,Sortes currit,sunt impertinentes, e respondendurn estia omne impertinens secundum satum sue qualitatis,vel cocedendosa est verum, vel negando
si est falsum vel dubitando si dubium sit. Omne pos REx dictis insertur talis conclusio. Omne possibile impossibile Nim sibile, secundum quid est admittendum,sed no i impossibile simpossibile se pliciter.Prima parsest irota.Secuda probatur .Primo,quia phiesidii quid losophi concesserunt multas propositiones impossibiles: ut,
est 1dmitte Tatuin unum est. Ita finita sunt principia rerutri naturalium. Sedum. cirudo probatu authoritate Scoti,in n. disii q. h.inpii . ait eniImpossibile,quod includit in intellectu suo duo contradiist
ria,non est admittendum ut, ino non estrationalis, quia ex ista bene sequeretur,Homo non est rationalis,do omnis homo Obiectio. est rationalis,quod non est admittendum, sed impossibile cibdum quid, quod primo in intellectu suo non includit duoeci tradictoria per consequentiam intrinsecam, ne est admittendtim:vtHomo non es risibilis Et si arguatur . Contra Homo non est risibilis, per te est possibile, bene sequitur, Homo noli est risibilis S Ohinishomo est risibilis,ergo du corrada istorie Confir, simul vers,cosequentia est bona, cunecessariti sequitur ad quod solutio. libet. firmatur per illudHomo no est rationalis,&omanis homo rationalis Remodetdoctor subtilis,negado simile, pro
quo dicit, quod ex impossibili,uosequitur impossibilius,unde
232쪽
RDe obligatione. I cxi.ison sequitur, Homo non est risibilis,ergo homo non est ratio- Ex imposnalis,vide doctorem,in disioctaua,primo sententiarum. Pom- sibili nosetur exempIum,pro ultima parte prscedentisconelusionis, po- quitur imnatur quod in instanti .a.tu iustificeris pono tibi istam, Iuniit postibili'. quam fuistitustificatus,concedenda est, quia vera propono is biillam iterum,posiillud tempus tu fuistitustificarus, neganda est,non quia salsa sed quia semel negata. Pro maiori declaratione huiusspectet,ponuntur aliquae propositiones possibiles
ci Prima .Haec est vera,Homo est alams& Deus non est Et fiat ' in O .guatur, haec copulativa est vera, Homo est asinus & Deus non est, ergo Deus non est S homo est asinus. Respondetur negandoconsequentiam quia in antecedenti illis propositiones suppSolutio.
ponebant materialiter N in consequenti supponiit personaliter.Etsi iterum arguatur illa copulativa est vera, ergoquaelibet plecto. pars eius est vera,concedendum est,quia seques exposito ergo ista est vera,Deus non est, & ista est vera,Homo est asinus,concedendum est totum,&si inferatur,Homo est asinus' Deus no solutio. est,neganda est sicutPriuS. QSecuda propositio. Ponitur etia ista propositio Homo est ali d-prop . nus& Deus est,couertuntur,admittedus esteasuε,quia itapotest esse per nouaimpositione. Et si arguatur,Hae aepositiones coim obiectio. ueritatur,concedendu est,quia priusconcessum. Ergo si una est Solutio. ver reliqua est vera,concedendum est,quia sequensexposito ergo si ista est veraDeusest,isa erit vera,Homo est asinus,totuest concedendum siclit prius.Etsi arguatur, sed sile est quod De est,ergo homo estasinus,isia sequela est neganda,quia iam iste propositiones lupponunt personaliter.
Tettia propositio Possibile naturaIiterestiustentandum ranu iij.propo. verum: vi, Quilibet homo estRomadissed possibile super natu raliter,quod est impossibile naturaliter,in sustentandum tanquam possibile:ut,beatus moritur. virgo parit.. Quartapropositio Concedens possibile naturale, non debetiiij. propo.
Degare consequentias naturaIes:victu esRomae', ergo Ilon ea
Parisius. Sed concedens possibile supernaturale,potest negare consequentias naturales: ut posito quod tu sis in duobus locis P risiva de Romaesi arguatur,ri e5 Parisius ergo non RomM.
233쪽
3De petitione. eneganda est ista consequentia na turalis.Item posito quod albedo sit sine subiecto,hate consequentia est nulla, Albedoest, ergo album est,quia antecedensest possibile supernaturaliter. v.propo. Quinta regula.Non tenetur respondens certificare arguente de omni quesita ne: ut,posito quod solus Sortessit in scholis, Ponatur ista,Sortes no est in scholis,qua admissa, quia possibilis, proponaturisa.Aliquis homo est in scholis cocedatur quia vera Sc impertinens:Et siqueratur quis est ille homo qui est in scholis,non tenetur respondere:quia quocunq; homine oste se alio a Sorte elisalsum,cotra casum .Etsi dicat quodilleli mo est Sortes,concedit contradictoria obligati, quod erat,Sortes no est in scholii .Ex quo infertur,quod datur aliqua propositio particularis vera,cui' nul Ia singularises cocedenda .Ite, sint duo homines tantum,Sortex,&Plato :&illi taceant , poliatur ista,Omnis homo loquitur, qua admissa, quia possibilis, proponatur ista,Sortes loquivir,neganda est, quia falsa & impertinens.Et similiter dicendum cside ista,Plato loquitur, hae etiam sunt sustentandae Tu non es obligatus Nihil est tibi posi-etum,' similia a possibilia,quam impossibilia, secundu quod dictum est. Petitio quid .
aeritio secundum otiam. intertio distertia arti .
sculo primo obligat ad subsequendum petitum in
factum, id est,ad exercendum aliquem actim sinpraillud quod setitur:vLPeto te concedere hominem esteasinum Quae est duplex absoluta: vr,
in exemplo dato dependes,de qua statim videbimus. Tunc sie.Propono tibi istam,Hominem esse asinum, concedenda est,
.hi es quia semel admisia:proporaturisa,Homo est asinus,si concea-- o di concessiἷ impossibile,propterpossibile: si dubita possibi Ie*RP propter impossibile:si negas, faciscontra petitum. Respondeo nega ndo illam Homo esta simus,nec est dubitanda .Etad illud, Ag- contra petitu nego Et si iterum ProponM. Hominem
234쪽
et asinum,concedo.Et si tu arguas u cocedishominem esse asinuin, possum negare, me ipsum concedere hominem esse asinum.Et quando infers Ergo homo est asinus,negosequela, quia ex possibili non sequituri possibile implicite me concedere hominem esse asiniim estpostibile amen qued homo sitatanus est impossibile.
Alia eis pendens vispono tibi hane,Hominem esse asinum. donec respondeas affirmatiue,tunc proponatur isti, Hominem esse asinum est tibi petitum,concedatur quia semel admisia: tuc proponatur ista,Homo es asin negetur,quia impossibilis: tuae proponatur iterum ista,Homo est animai,concedatur,quia vera: tunc iterum proponatur illa,Hominem esse asinum est tibi positum,tutic, nec affirmet,nec neget,nec dubitet,qtita iam somliatus esi abobligatione,postquam respondit affirmative concede iido is ram,Homo est animal.Et sic possunt dari plura exe m-pla siue de petitione absoluta siue dependenti
Vulaepositio est obligatio ad sustinendum positu
dubie Sed nota,quod in irae specie obIigationis, s A P., non e dubitandum necessarium simpliciter, nec qimpossibilesimpliciter,propter dubiepositum:vet, dubieponaturiAntichris est. uncupponatur ista, Deusemnon est dubitanda,nec neganda sed concedenda, quia vera,&impertinens,nee ista,Homo est Iapis,est dubitanda nec concedendased simpliciter neganda,quia impossibills simplis
citer. Notaqii in dubiepositione non oporterconcedere an rece- Nota..dens scitum esse tale,quia tuIae oportet concedere consequens:
visubi eponaturilla, Aliquis homo est Hispali ,&sit verum quod tu sis Hispali. Tunc proponatur ista, Tu es Hispali, si
negas, negas verum&impertiniens si dubitas,dubitas verum S impertineras:uconcedis,tune argumentor sic Tu es Hispali,
tago aliquis homoes Hispali. Dico quod ista,Tuea Hispali.
235쪽
nee est coneedenda,nec neganda,sed dubitanda,&sie nihil staquitur cotra respondentem .Ponit aliud exemplum prohac dubie positione.dubie ponitur tibi ista, Omnishomo est Romae, Tunc propono,Tu es Romae, neganda,quia sella S impertine. Et si iterum arguatur, O mnis homo est Romae,tu es homo res,
go tu es Romae,illa minor,puta Tu es homo,nec est neganda- nec concedenda: non neganda,quia est vera, non concedenda quia tunc oporteret concedere consequens cuius antecedens
est dubitatum,sed oportet eam dubitare.
Impositio quid. ositio est obligatio ad sustinedum imposissitanqua verum, veltillam:vt, impono Homine currit,& Deus est esse simul verae, & necessarie, qua admisia,quia possibilepropono istam , De
est,non neganda,nec dubitanda est,sed concede da,quia necessaria,tunc propono istam,Hominem currit, non neganda,nec concedenda,nec dubitanda,quia tarcongrua,Si pyonaturirerum,contra,Hominem currit est necessaria,scut Scilla Deus est,ergo vera,concedendum est totum. Se ropone,& quoties proponaturit Ianominem currit,respondeduin est ut superi u licet concedatillam esse necessariam,&veram . Scco fruertibilem cum illa Deus S.Item pono q).a.sigmficetsicut ista,Deus est,tunc proponatur.R.vel concedis et negas,vel dubitassi concedis,concedis nonpropositionem cuma.non habeatsubiectum,nrepraedicatum: si negas legasistam necessari Deus est: similitersi dubitaseam,veram vel necessariam. Item P a. significet omneillud quod non est,a.Tunc propono istam,Tues R.Si concedis,ergo.a.nonsignificare: tra,n5 significatie,ergo tutiones.a .Et sic tu es. a.per concessionem,unega Sergo.a.significat te.Vltra a. significat te, ergotu.es.a. N
e Item imponoq, .a. significet in propositione vera asinum, d in falsa hominem, S indibia tantum quantum,hoc totum H ano,vel Aliud abhomine. Tunc propono istam, Homo est. a. siconcedis.
236쪽
Si concedissergo, a,significatas num,& sic chcedisistam, Homo est asinus Si negas,ergo a.non significat hominem .Si dubitas ergo dubitas illam,Homo est homo vel aliud ab homine,nega ergo.Sed si negas ergo,a,significat hominem ergo
negas illam homo est homo, respondeo concedendo cons
quentias primas,sed nego quod negem illam lio, est homo. De depositione:
R' 'p'stione,quae est obligatio ad susiniau Depositio
: legative.Deponatur ista,Aliquis homo non est quid. Malacae,qua admissa, proponatur ista, Aliquis homo non est Malacar,neganda est,quia deposita.Tunc proponatur ista, Omnis homo est Malacar,concedenda est quia oppositum depositi,Tunc proponatur ista,Tu es Malace sit casusquod sis Hispali,neganda est quia falsa,deinde proponatui ista, Tu es homo, si concedi proponatur i sti,Tu es Malacae: si concedis,ergo prius negatum:si negas,ergo sequensad concessum,& ad oppositum d positi negas. Respondeo,negando illactu es hom quia pedi
Iam igitur res postulat ut altiora petamus:am lucubrati num nostrarum operi huic,quodprima Dialecticae pars vocatur,in qua nimirum diffinitur terminus,am: passiones eius,id est,Suppositio, pliatio,Reutactio,Appellatio,Destributio Expositio,& huius modi reliqua ob occulosponunrur,finem imponam us postquam in ea, que necessaria sunt ita enuGe-aiiimus, ut nihil super vacanei, nihilq, Sophistarum cauillationum admitteremus:sed iddumtaxat, quod ingenuis adolest entibus necessum esse , vel saltem utile, omnibus numeris absolutum tradere curauimus Si quis autemfallacibus cinelusiunculis gaudet. quae solum ad captandam popularem a ram,non autem adveritatem relattingendam iuuant isti ius chateruae homines,de quibusin principio memini,consuIar,
qui certe(nisi ego filior us mad nauseam illi sit acient .Sed nos ad laudem dc gloriam Dei optimi maximi & sapientissimi dicendi finem laciamus. Prime partis Dialecticae,quae de termino iade eiuspassionibusinscribitur finis
237쪽
s CORRECTIO. st COR RECTOR, LECTORI.
ΘΠ magnam adhibui diligentiam, Lector optime,ut haec TiteImani dialectices Ampliatio a Reuerendo Patre Fratre PETRO FERMOSELLO nuperrime edita, ab
omnibus repurgata mendis in medium prodiret monulla tamen animum vigilem Iatuerunt,ex quibus illi quae remorarire poterant hie appendice tradita accipe.
I rimu omnium O. primo,pagina ij.linea. epvij. pro fonta .l ome solio.xiiij. pagina .ii inea. e.pro signicare me significare. Eodem et eade pagina. linea .nx.pro proportione lege pr opositione solio. exviii.pagina prima, linea.3vi .pro b c lege sque. s. en .eagina secuda,linea. hvi. pro iusta lege iurumta. So.yxxvii .pagina .li .linea. Avi. pro et lege neq3. so.yssi F.pagina prima,linea. Mi . pro si licet lege scilicet. So.3avis. Pagina prima linea. xli.pro propositionis . . I positiones So.xlviij.Pasina. i. linea. vij.i.cui non preponitur ibi .n.Deest no o.D.pagina.ii .linea ultima pro et lege .etc. soaxii. pagina prima alnea ultima pro sinum lege suum. Eodem pagina.ij.linea.ij. deme quod,et lege quando det. So.lxAxiiij.Pagina .i .linea.xcvj.LJhetrv qui sedet disputat: deest seesoadyU. pagi .hi.linea,xiii.deest noetitaq3.l. omnis canis no in quantum latrabilis non est animal. o. xynx.pagina et linea prima deesth o,lege ergo homo. solio. yciij.pagina prima inea. Reiij. pro caput lege capi. so. yopi .pagina prima lineaas .deest hoc. So. x iij.pagina prima,linea. exmi .pio incipitaege incipiet e,o. e. pagina priina linea Ultima pro et lege est. ego .cis . pagi. prima.li. mi pro erumpredietis lege expeditis.
Adhaec sunt alia leuiora,vt nonnullae orthographicae obse uatione si uiusmodi sunt ,ar, pro, ,m pro is, in . punctorum quorundam & commatum non seruatus ordo: item accentus non recte signati,quandoquidem denunt riotuis illae quibus literarum spiritus solet signari, Hinc lictum est, ut pro acuto graui,& vice versa pro graui acuto abuteremur: numer u i foliorum in nonnullis defficit,n in nonnullis est trasmutatas:&alia excussorum inertia que vel Lynceum (ut reputo laterent in re omnia finem tacturus omitto.Bene valelectora mira,&nostri libuit diis Deliciter fruere.