장음표시 사용
11쪽
dissertationsem accuratius de libro nostro scribendam suscepit Undo multae quaestiones oriuntur, quas lucum clariorem desiderant, multi de eo serrores circumseruntur, qui corrigendi sunt. Quodsi quid in his mo allaturum esse confido, quo incerta clarescant, dubia dirimantur, errores corrigantur, hoc eam potissimum causam habet,
quod non solum exemplari, stnno MDXCVIII. impresso uti licuit, 'sod parilis Oxomplaris dominus benignitate Theineri effectus, occasionem et otium nactus oram ad singulas eius partes investigand s, easque cum conciliorum decretis et constitutionibus pontificiis, ex quibus desumptae fuerant, comparandas. Magnae etiam mihi utilitati fuerunt notae quaedam pretiosissimae, quas cardinalis Pinellus in margine soliorum singulorum iam antea impressorum manu Sunoxaravit. Sciendum est enim, post diuturnos labores praeparatori tandoni anno MDXCII. librum primum , insoquonti anno ceteros quatuor libros, sed singulos, excusos suisso '; sed id quidem non eam ob causam, ut exemplaria impressa publieo usui inferrirent, quod perperam Aemilius Ludovicus Rieliter arbitratus ost'; sed ut singulis in congregatione consultoribus ea, quae etiam tum disponenda et ordinanda superossent, in uno conspectu exhiberentur, Vel, ut ipSemrdinalis Pinellus ait, ut primae visioni inservirent, id quod unicuique solia impressa perlustranti sucilo apparebit. Non est dubium, quin totidem exemplaria excusa histrint, quot fere personae ad com pilandum opus delegati essent; is enim mos invaluit in congregationibus Romanis. Exemplaria primae huius impressionis in diversis bibliothecis Romanis compluria asservantur, quae aut omnes quinque
libros complo tuntur, aut unum alterumVe aut plures tantum con-
Ex sontibus supra eitatis notitias suas do Clementis VIII. deerotalibus hauserunt P. Frant Schmal rueber , Ius ecclesiasticum universum, dissertatio prooemialis g. VII., n. 288, 295. E. Anactet. Resse tuet, Ius canonicum universum, Prooem. g. IV., n. 62. A. v. DrOAD-Ηuishos, GrundAAuo dea gemeinon Κirehenrechis I. Bd., g. 40. G. Philii γε, Κirchenrocti IV. Bd., S. 478 ff. Aemit Ludae Richter, Lohrbuch des vath. und Protestanti Κirchonroeliis 'I. Ausi. g. 79. I. Friedr. Schulte, die Lolire von den Quellon des halli. Κir henreellis Glosson 1860 , g. 74 Dossolbe 1 Lehrbuch des liath. Κirchonrochis II. Λ.us.), g. II. Theod. Pachmon, Lohrhuch des Κlreheliroeliis Wion I863 , M. I., 60, aliique, quotquot recentiores do opere nostro scriΡserunt vel annotaverunti Iline omnes corrigendi sunt nillim t. c. p. 479; Richwr g. 79 , qui anno I593 volit en decretalium impressum luisse docent.. Quinque libri Romao apud Paulum Bladum non P. Piladum, ut perperam apud Rosshirt et Philli ps Iogitur impressorem eameralem typi R excusi sunt. Richter I. o. pag. 231 idem volumen, quod anno 1593 impressum mit, anno Ib98 publieatum esse scribit.
12쪽
tinent Prioris generis exemplaria, quae omnes libros exhibent, tria me invenire memini. Unum, quod in bibliotheca Vaticana exstat δ, alterum, quod in bibliotheca Casa tensi, tertium, quod in
secretiori Vaticano tabulario servatur. Casanatense et Vaticanum exemplar eo insignita sunt, quod notulas manu eorum in margine
adscriptas exilibent, qui congregationi interfueriint. Exemplari Ca- sanatonsi nonnisi licentia a summo pontifice pro tempore mistento Obtonta uti licet Sed omnibus praeferendum mihi visum est exemplar, quod in secietiori Vaticano archivio asservatur, quia notulae in margine scriptae ipsius cardinalis Pinelli manu exadiatae sunt, quibus nonnulla de libro nostro scitu digna praebentur. Illas
por Augustini Τhoinori benignitatem mihi licuit exscribere. Saepeotiam in notulis Pinellianis libor congregationis laudatur, qui maio
rem sorsitan lucem in volumen nostrum effunderot, sed nequo in bibliothoea Vaticana neque in secreto Vaticano tabulario invenire
Non parvi denique pendendae sunt notulae reeentiores per annos MDCVII. et IIDCVIV. in margino exemplaris Casanatensis anno XCVIII. impressi manu Oxaratae, unde in historiam compilationis decretalium a Clemento VIII. paratae nova lux redundat; id quod hactenus a nemine obseraritum fuit. Ex documentis a me allatis iam do historia voluminis, do eius indole, de ratione denique, quam in eo congerendo ornandoque eurdinalium congrogatio secuta est, disserendum est.
Omnibus quidem notum est, post publicatas anno MCCCXVII. a Joanne XXII. Clementinas constituti0nes nullam Oxindo ex pontifi , iis
3 In bibliotheca Barberina Cod. X. D. I. assservantur in duobus tomis libri quatuor operis nostri; in altero videlicet tomo liber II. et III., in altoro liber IV. et V. Andreas Bar-re, loco supra pag. 8, nota 2 citato, solia a. 1592 et Ib93 1mpressa se vidisse testatur In bibliotheca praesulis Mariant de Aquino, ut videre est, ait, in eius catalogo impresso Romae pag. 62.3 Biblioth. Vaticana, liber impresa. Cod. III. L. 9. 10. In textu e dicta multa manu eorrecis et annotata leguntur, multa solia manu inseripta et in eodico affixa sunti Unde patet, in singulis congregationis sessionibus librum adhibitum laisse. In principio voluminis manu aliculus Italico idiomate scripta hapo leguntur: Non si dia ad Meuno e molio mono si permetia che simo copiat Io postille ehe sono serittensi margini se a licenga det Papa eslsu nis pro tempore, eome dant qui annessi hi glieul.
13쪽
docretalibus ot constitiorum goneralium sanctionibus canonum collectionem sactam esse, quae a summis pontificibuR Vim auctoritatsem quo reo
porit. Iam troeenti fero anni olapsi orant, atquo de retalos apostolicae liuo illud Vagabantur, et ne privata quid om earum colloetio, Si extra- vagantes, quas Joannis XXII. es communes dicuntur, excipias, saetavol usu recepta orat EXinde fieri non potuit, quin magnae perturbationos in iudiciis ot in scholis exorirontur, no lust minum est, quod authontica canomun collectio novissima, qua o authenticis antiquis complemento esset, a praesulibus et gy'nnasiis ubique omagi
tabatur. Celebrato igitur concilio Tridentino, quum eruditi iuris
cultores artem criticam eum iurisprudontias studio coniungorent et primum quidem summ0rum pontificum auspiciis omondationi Gratiani codicis, doinde etiam colorarum corporis iuris ea noni ei partium manus admota sesset, si de fausto oporis sus opti sexitu non dubitaretur, nihil iam in hac provincia reliquum visum est, quam ut collectio illa repontiorum eanonum in tota ecclesia desidorata susciperetua', i erficeretur, auctoritate apostoli ea confirmatii in lucem pro
diret. Quibus votis pro suis ingeniis obsumiti sunt Grogotius XIII. et Sixtus V. summi pontifices, quippo qui set iuris canonici pseritis
simi et in inrdinatatus dignitate constituti partum non medioer in semondando corporis iuris canonici toxtu habitorint Pinoilus narrat, Grogorium XIII. arduum hoc n0gotium non uni viro, sodtrium cardinalium congrcgationi domandasse. Fuero Flavius Ursinus, Romanus, Franeiseus Alciatus, Modiolanonsis, Antonius Carata, Neapolitanus. Aleiatus et Carassa cardinales otiam congregationi, quae do semundati no Gratiani appollata est, intectuserunt. Annum, qu0 summu8 pontifex viris illis sapientia set scientia praseelarissimis hanc provinciam commisorit, Pin sellus non indicat, sed quum cardinalis Franciscus Alciatus die XII. a. Cal. Mai. an. MDLXXX obiserit β, corto anto hunc annum congr0gutio instituta
3 Medio saeculo doeimo sexto coeptae quidem sunt e nstitutiones colligi si in puhileam lucem emitti; sed prima huiusmodi ollectio nonuist sexaginta bullas complectebatur Bullas diversorum pontificum a .Ioanne XXII. ad .Iulium III. ox bibliothec. Ludovici Gomes. Romae Ib50 . Alia Romae Ibbs apud Ant. Bladum saeta centum sexaginta tre Bullas exhibeti Ampliores quas exindε saetae sunt compilationes iam in tempus incidunt,
quo volumen decrotalium nostrum ordinari eoΡΡtum erat.
Augustinus Theinerua, Disquisitiones critieno in praeeipuas eanonum et decretallumeolloctionos Romao 1836 ; Prassatio p. VIII. . IX. Aug. Thei nervi I. c. pag. VIII.
14쪽
iuit Unde sequitur, eodem tempore, quo Romae canonis'M Sane tiones ad persectiorem, immo absolutissimam lamam, quantum fieri poterat, revocare studebant, ad postremam canonum colloetionemolaborandam ordinandamque manum motam suisse, opu8que suSeeptum per triginta sere annos studiis congregationis Suppositum remansisso. Gregorii XIII. tempore libro nostro non medioerem curam
impensam fuisse, iam ex eo patet, qu0d Papa ipSe partem magnam curae atque laboris Su8ceperit, quippe qui, ut ait Pinellus, multa
ipSe manu sua exaraverit, elucubraverit, monuerit. Gregorio mortuo
a. d. IV. Id. Apr. MDLXXXII.J totum negotium Sixto V. transmissum
mi, qui praedecessoris vestigiis inhaerens congregationem aliis doctrina literisque praestantissimis viris auxit. Pridie ante sestum principum apostolorum anno MDLXXXVII. y Dominicum Pinellum, S. R. Ε. cardinalem, congrinationi praefecit eique totum negotium ita impenso, uti ipso Pinellus narrat, ita vehementer imposuit, ut
excusare vel ob magnitudinem muneris, Vel ob ceteras Suas occupationsis aliaque impodimenta nulla ratione liueret. Ipsi vero praesecto collegas adiutores sibi assumero Papa concessit eique potestatem dedit tum episcopos tum sacri palatii auditores aliosque praelatos eVocandi, quos usu, literis, ingenio praestantissimos haberet.
Hippolsum quoque cardinalem Aldobrandinum, qui postea Papa
Clomons VIII. fuit, in adiutorum numerum se recepisse Pinellus valdo gloriatur. Praeter Aldobrandinum Ascanium Columnam, Hieronymum Matteium, HieronJanum Pinellum cardinales sibi adiunxit. Adiutores congregationi adsciti sunt Lucius Saxus, episcopus Ru-panus, Seraphinus Olivarius, Laurentius Blanchetius et eius in Galliam prosecti loco Hieronymus Pamphilius, Franciscus Pegna et Pompeius Arrigonius, qui omnes Rotae Romanae auditores erant; quibus aece8sit Pompeius Arrestinus, advocatus consistorialis; Secretarius congregationis Julius Caesar Ottinessus nominatim est Lucius
Neseio, cur Rosa iri p. 367 sq. Pinello asserenti a Gregorio XIII. oongregationem institutam esse, fidem liabere haesit t. Ex eo, quod in regeatis pontificiis nulla documenta de hae re exstant, non sequitur, Gregorium XIII. nihil in hac parto iussisse. Indo corrigondus est Pithoeus i. e., et Doudat 1. e , qui anno MDLXXXVIII. hoe negotium Pinollo demandatum ess scripserunt. Nomina, quae Pinellus non habet, ex dissertatione Petri Pithoei nota citata deseripta aunt. Negelo, an Ratia Meurata a Pithoeo scripta sint; conseratur in Praenotati eanon. L o. pag. 426; Dubito num sub Pontificatu Sixti V. eardinalia Hieronymus Pinellus vixerit.
15쪽
Saxus, Laur. Blanchetius et Pomp. Arrigonius postea a Clempnto I. ad cardinatatum evecti sunt omnes igitur viri a Pinouo praefecto electi muneri commisso ita vacabant, ut anno MDXCV. quas decreta canonesque recipienda Viderentur, electa, sub Suo quaeque titulo disposita ordinataquo essent, et eodem anno insequBntiquo singuli operis libri in separatis soliis improssi exstarent. Deinde ad
primam visionem congregatio accessit, quo in munere integrum annum et quatuor menses Versata est. Die Veneris XXVII. mensis
gusti a. MDXCII. sessio prima indicta est, et sic deinceps dio Venoris unius uiusque sere hebdomadis fossiones habitae sunt. Ex notis manu Pinelli cardinalis scriptis mihi constat, pro primi libri examino saltem unam et viginti sessiones institutas fuisse, pro tororum quatuor librorum visione viginti quatuor quidom Pinoilus annotavit, sod multo plures fuisso coniicere liuet. Diem, quo uniuscuius lus libri examen absolutum suit, Pinullus in cilice eiusdem sua manu notavit. In fine libri quinti haec vorba adiecit: Die Veneris XVII. Deeembris I593 ad Dei laudem et eiusdem Genitricis Virginis Mariae sanctorum apostolorum Petri et Puuli fuit impositus satis huic primae vis oni sub Clemente VIII. anno eius II. D minimis Cardinalis Pinelius In qua quidem visione multa dolenda,
nonnulla addenda, ulla immutanda vel transferenda vel in compendium redig0nda, aliquos titulos omittendos esse decretum est. Quae ita decisa suerunt, iam omnia iuxta mentem congr0gationis disponenda orant. Extremo anno MDXCIII. ait Pinellus, saetus est finis ea undequaque soligendi et recognoscendi, quae inserenda in eanOnum corpus essent. Sed gravisSimum adhuc supererat negotium, ut disponerontur et ovocarentur singula ad suos titulos et capita, ut decreta pr08sim atque Strictim proponerentur, ut circumvestirentur suo quodam stilo et colore iuris. Quod munus quum Pinpilus ipse suScepisset, omni corporis set animi contentione ad finem porducere conatus psi. Valde enim timendum erat, ne, si quid interim humani ei contingeret, qui unus semper negotio praefuisset, qui
G. Philiss Κlrchenrectit, Band IV. g. 47s minus recte censet. tres istos viros pinpromotionem ad cardinatatus dignitat in a Clemente VIII. factam in eongregationem nasumptos fuisse.
R Similitor idem praesectus in calefi libri primi haec annotavit: Lava Deo inraque matri ytoriosionae Virgini Mariae et imposilua finis die Veneris XIX. Februarii 1593. Eisdem verbis usus est in ealeo libri tortii, die Veneris XXIII. Julii 1593.
16쪽
tractasset et cognovisset unus rudem illam et propo infinitam molem Scriptorum atque notarum, Opus tam utile, elucubratum, eXSpeetatum Omnino interiret. Quo casu non solum ipsius cardinalis praesecti labor diuturnus, qui propria manu plurima adnotaverat atque prae- Scripserat, Sed eorum etiam virorum doetissimorum, quos sibi adiunXerat, sere frustratus suisset. Calendis igitur Augusti MDXCVJ II. Unellus volumon decretalium completum, in typographia camerae apostolicae eodem anno impressum , Clementi Vm. summo pontifici, quod ab eodem approbationem auctoritatemque reeiperet, obtulit.
Iam exoritur quaestio, unquamne haec deerotalium collectio pontificiam approbationem auctoritatonaque a Pin ollo potitam adeoperit indeque a Clemento VIII. publicata suerit, ut nonnulli asseriiserunt addentes, Statim publieationem revocatam et eXemplaria Suppressa suisso *. Quae quidem quaestio cum altera, quid causae fuerit, cur isto Panonum codex iuris publici laetus non sit, cohaeret. Quum Vero omnes sere iuris canonici doctores, qui in hac causa sent0ntiasmRXima ex parte erroneas dixerunt, Fagnanum secuti sint, ipsius Verba hic afferre iuvabit. ἡ Extremo anno 1o93', ait hi actus est finis ea undique seligendi ut recognoseon di, quae inserenda in can0num corpus esSunt. Magnopero autem hapsitatum est, num in extrema hac compilati no insori deberent oecumenicorum conelliorum Florontini ac Tridontini ean nos etiam ad dogmata periinentes ; et tandona optimis rationibus in eam itum est sententiam, ut inser
rentur, licet colloeti Onos tam Gregorii IX., Boni saeti VIII. et Clo-
menti S V., plam antiquiores . . . paucissimis dogmatibus sint r0sper-SRe '. Itaque Volumen Oxtremam manum accepit diu 25. Julii anno' Roma . νx typographia canumae apostolicae. Ad calcem totius voluminia typis ex- usa leguntur verba haec: Finis lihri quinti et totius operis die XXV. Julii 1598.3 Ita millim Κirchonrecti, I. p. 48U. Richter I. e. Schmalismeber l. e. Contra Philli ps I. e. assorentem, librum publicatum fuisse, iam Schulle, Quellen p. 352 n. 1. optime obs rvavit, id ex Fagnano deduci non possct, indeque sontentiam Philli ps reiicien
In citi cap. Cum v nissent, da iudieiis n. 61 sqq. Phillipa I. c. p. 47s m. conset, in foliis anno 1593 impressis decreta concilii Tridentini ad dogmata pertinentia non eontenta indequct saetum fuisse, ut. eum deinde reci-Pienda censerentur, OPus post plures demum annos absolveretur. d lam in soliis anno Ib92 et Ib93 impressis concilii Tridentini dε fide deereta ot canones recepta fuerunt
17쪽
1598, sed cum typis iam eae usum sub nmnine septimi libri deerrealium Clementis VIII. propediem esset publicandum, gravis emersit dio Ultus, quod cum decreta foro omnia concilii Tridentini in soinserta iam in corpus iuris canonici redacta e8sent, nsgandum non erat, quin iuris peritis liceret eis applicaro glossas et commentarios; ita senim in prae sedentibus compilationibus iactum Videmu8. . . . Quod igitur ad Veteros canonum collectiones sacrum est, nulla ratio suadebat, cur non idem esset permittendum ad extremam hanc compilationem soptimi libri decretalium. Id vero ex diametro adversabatur constitutioni Pii IV. prohibentis, ne super decretis concilii Tridentini edantur glossae et commentarii ullumve omnino interpretationis genus. Tanti autem huiusmodi prohibitio habita fuit, ut
hanc unam ob causam substiterit huius noluminis pullicatio. Ita Fagnantis. Ex ipsius autem Verbis satis claro esset videtur, publicationem omnino secutam non esse. Publicatio voluminis prius profecto fieri non potuit, quam summi pontificis approbationsem recopi880t. Eam praedecessores importire sol bant transmittendis novis Panonum compilationibus ad duetores et scholaros in universitatibus litorarum Bononiae, Parisiis commorantes una cum literis apostolicis, ilitibus colluetio auetoritatem vim quo reciperet eiusquo usus in
scholis et in iudiciis praoscriboretur. Quam at probationem cardinalis Pintillus a Clemento VIII. onixo se flagitavit in litoris suis ad Papam datis, quae in capite huius voluminis typis descriptae leguntur. ἡ Ego tibi', ait, , nunc offero volumen decretalium, ut aecipiat a tuo iudicio utilis oporis iudieium, a Romano pontifice auctoritatem, a Clemente VHI. gloriam quandam praecipuam. Vivet, si iusseris.' Sed hanc vitam Clemens VIII. nunquam ei dedit. Nullum invenitur vestigium vel indietum, a Papa compilationsem literarum universitatibus transmissam suisse, nulla constitutio pontificia, qua ei auctoritas
visque collata sit. FruStra igitur et minus recte nostratos publieationsem laetam suisse asseruerunt. Sed nec eorum opinio admittenda videtur, qui iam factam suisse voluminis integram editionem multorum exemplarium cretiunt, quae ante publicationem suppr08sa et delota fuerint . Nullum documentum vel testimonium fido dignum exStat, tua opinio seiusmodi fulciatur. Attamen alia exemplaria praeter
Prapter auctores supra P. XI. nota 2. eitatoa etiam Schulle, Quellen l. o. hane sententiam secutus St.
18쪽
in, quae dis XXV. Julii MDXCVIII. pleno meusa ex typographia
camerae apostolicae prodierunt, nullibi inveniuntur. Exemplaria Vero tune impressa non apta erant, quae Statim publicarentur, quippe quae approbatione ap08tolica carerent. Absonum profecto fuisset, multa millia exemptoriim edonda in posterum parare, priusquam constitutio summi pontificis ad confirmandam editionem sive odita sive volumini ipsi praefixa esset. Unde optimo iuro coniicio, ab initio pauea tantum exemplaria excusa suime, quae pontificis iudicio subiicersentur, quaeque post acceptam pontificiam auctoritatem typis iam ordinatis multiplicanda eSSOnt. Dissicultates, quibus secundum Famanum publicatio impediebatur, statim post volumen a Pinstilo Clementi VIII. oblatum exortae esse videntur Φ. Sed eas in unica causa a Fagnano allata positas suisse, cur omnino opus istud ingentibus laboribus paratum, Praesulum, gymnasiorum totiusque ecclesiae vocibus omagitatum omnino non publicarotur, etiam Fagnano, quamvis compilatorum sere coaetaneo δ, asserenti ut eredam, non lacile adducor. Quid onimi Nonne licuit Clomonii VIII., sat magis Oxpodiro viilobatur, constitutionem Planam omno genus commentariorum vel glossarum ad Concilium Tridontinum prohibentum quoad decreta in volumen receptae modio tolloro 3 Quodsi minus aptum consoret, nonno iuris periti ead0m ipsa Diana constitutione prohibebantur, quominus ad decreta
concilii commentarios sacersent, sive in canonum codico redactu,
sive in oditiono aliqua concilii Tridontini soparata legebantur 3 Non
solum con8titutiones canonesque in corpus iuris canonici recepti, Sed etiam extra Vagantes antiquitus commentarios et glossas suas habuerunt, ipsaque Plana constitutio prohibere non potuit, quominus ad conditii Triddntini deerota extra corpus canonum poSita Commontarii fierent. Quodsi si immus pontifex sola Plana constitutione non satis contra abusum provisum arbitrabatur, nonne ei licitum erat, noVaconfirmations constitutionis Ρii IV. eandom ad docrota conellii inemonum volumino sexhibita di sortis verbis extendero 3 Unde non
est credibile, una dissicultate a Fagnano memorata publicationem
3 Fagnanus enim narrat, difficultates tum demum Bxortus esso. eum volumen typis ex sum Propediem esset publicandum. lndequo voluminis putillenti mem substitisso FagnRnus anno 1614 secretarius congregationis eardinalium concilii Tridentini inis
Eadem do quaestione nostra recte animadvertit Pachmann l. e. p. 142.
19쪽
omnino prohibitam esse. Nihilominus praefracte Fagnani asseritonomreii uero non auderem, nisi mihi aliud documentum, quo sententia contraria confirmatur, praesto esset. Etenim, quod nemo iuris port- torum adhuc observavit, quaestio de publieanda nostra canonum eollectione tempore Clomentis VIII. minimo absoluta suit. Sub Paulo V., qui ab anno MDCV. ad annum MDCXXI. ecclesiam universam administravit, denuo de ordinanda et publieanda hac compilatione, et pontificia quidsem auctoritato, actum esse satis Constat. Ex documentis autum hac de re exstantibus Rpparet, constitutionem Planam non iam tantum difficultatis praebuisse, ut a publicatione
abstinondum esse censeretur. In eo enim exemplari de rotalium
Clementis VIII. anno MDXCVIII. impresso, quod in bibliotheca
Casanatensi asservatur, leguntur notulae in margins manu viri docti alicuius scriptae, qui congregationi intersuit sine dubio a summoliontifico constitutae. Quo magis lectori pateat, anno MDCVII. et MDCVIII. itorum do ordinando ut publieando Clonaretis I ΙΙΙ. do-eretalium volumine Romae a tum esse, paveas saltem sex illis notulis
afforro iuvabit. Statim in principio libri primi ad eaput 11 dsi summa Trinitate I, 1) quod ex concilio Τridentino doscriptum ostileguntur verba hasto: Debet p i in titulo de iure iurando, ut censuit congregatio die S. Februarii I608. Ad caput 6 de aetate et qualitato I, 9) ita notatur: Die Sabbathi, M. Ianuarii 1608, et fuit visa cap. 6 bulla Pii circa quam misi a fuerimi dictu, et
tandem fuit accommodata tu ponatur. Item ad cap. 11 do celebratione misisarum III, 233 leguntur duas notae manu scriptae quae ita sonant: Sub hac rubrica poni delet pars concilii Florentini, se, licet g. Item in azymo, de quo supra ad cap. 2 de summa Trinitate et ide Catholica, congregatio censuis die 2. Decemlris 1697. Et dei ne ps: sub l. c. de celebratione missarum debet poni pars decreti e medii Tridentini Sem. XXV. in principio, g. curent alitem episcopi, de quo supra in cap. IR de sum=na Trinitaris tu censuit conga egatio die 8. Febr. 1608 . EX Dotulis memoratis aliisque, quas afferre longum est, iam duo tenenda sunt; primum quidem sub Paulo V. summo pontifice annis MDCUI. ot MDCVIII. alteram decretalium voluminis visionem
Iuuae eiusmodi nota in exemi,lari Casanatensi loguntur, de immutando eapitum textu, de transferendis singulis capitibus ad alios titulos.
20쪽
institutam esse; secundum, in hac nova visione concilii Tridontini decreta nequaquam rem0ta, sed omnia, prout in exemplaribus anno MDXCVIII. impressis exstant, recepta mansisse. Hinc iam licet intelligere, patres congregationis non tanti difficultat0m istam aestimasse, ut ab incepto opere desisterent. Sed ex altero doctimento patet, quod eadem congregatio omnes difficultates, quae ex receptione deerotorum conellii Tridentini oriri videbantur, o modio tolli existimarit Plana eonstitutione in ipsum decretalium volumen inserenda. Verba autem notas ad cap. 3 de constitui. 0, 2) manu seripta ita
sonant: mio bullae imii IVJ debet addi illa pars, in qua prohi
bentiιr commemtaria concilii et reservatur pupae declaratio dis ubtatum, ut censuit congregatio die S. Februarii I608. Quod quidem obvium remedium Clementem VIII. effugisse vix credi potost Sed si quaeras, quomodo tandem factum sit, ut neque a Clementse VIII. pontifice maXimo, neque a Paulo V. approbatio pontificia tanto studio a Pinello rogata daretur, duas potissimum causas huiusce rei exstaro mihi persuaSum est, alteram in ipso libro, alteram in rerim conditiono extrinsecu8 Volumini adversantium positam. Ex eo, quod Rub Paulo V. altera visio instituta est, intelligere licet, compilationem sub Clemente VHΙ. absolutam exspretationi iureconsultorum omni ex parte non Satisfecisse. Inter recentiores scriptores fuerunt, qui librum decretalium nostram infaustum dixin rint H, alii, qui in eo multos desectus rupererint Neque nos eum omni numero absolutum dixerimus; Sed, ut nostrum iudicium aperiamus, compilatoros in eo poti88imum peccasse videntur, quod innumeros ennOnses, nihil omnino ad disciplinam, sed unico ad fidum vel dogmata spectantes, in Volumen receperunt; eX Blistra Vero parte pontificiorum decretorum, responsorum, rescriptorum vel declarationum a sacris Romanis congregationibus Hedis apostolicas Ructoritate saetarum, quamvis generalium legum vim obtinentium, rationem omnino nullam habuerunt. Ex notis Pinellianis satis apparet, normam legemque in recipiondis vel reiiciendis conciliorum deeretis
3 Equidem doleo, quod praeter supradictas notas alia documenta ad studium actaque huius congregationis pertinentia invenire non contigit. Nec ipsi optimo Theinero in tabulario secrotiori Vaticano quidquam eiusmodi eruere datum fuit.
3 Rosiairi l. e. p. 369. Pachmam t. c. P. 141. δ Droiae-Ηuishos l. e. p. 96 not. 173, Et ibi citatus Giberi co . iuri canon. T. I. Proleg. parto I. ut. XXIV. c. 8; Peruch, Historie des canonis hen Rochis p. 3IT, 318.