Promptuarium Hippocratis in locos communes

발행: 1683년

분량: 627페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

61쪽

NOTAE inguentem , sicqde do, loris causam exscindcndb , tum afferendo torpo. rem qui alia ratione sol hvit dolorem , sensu scili cet reddito hebeti oti. G .r Humectando cerebrum, re sedando dolorem visi. Inrum pacentem, Deturbata bile ex ven-rriculo , ubi anxietatem astetebat summam Lucinios su , ad intestina

Promptumum solvitque dolorem. Ibid. et S. O L. de Lis ii, ,-

usu. T. Somnium rum conciliat calida' capiti affusa S: alii, partibus convulsiones, distensiones lenit , auris ocu lorum dolores obtundit, & quae sunt ejuscemodi

Mulieri sanae de obesar torminibus vexatae ( cujus Historia afferetur infrin in Colico Affectu quinquies

emortuae , ut expirasse Videretur, aqUae frigidae amphoraero. affusae ' unicam opem attulerunt , coso

s as demissa bile. Ex L. i. Epit. pag. IO T.

Aqua Marim Faculuas Ususque

a sie Et si elati ubi junes marina his qui pruritum ' sentiunt, & ab aeti,

livor oceuparit , scarifi- bm humoribuS mordentur , . tul II lotione , tum mimitata cute lam' 'calida prodest. Non assuetis tamen molestiam quan

s Libor. Meth. ctam eXhibet: ulceribus autem ex ambustione & abra-

.istu et . b. t itiosi es , & reliquis similibus t adversatur. Puris veros .m,. est accommodata & valet ad probe extenuandum, &

e simplicibas ulceribus neque suppurent nil

ompeties Philo sitis. e. attigeris, & ad prima tracturarusn lubligamma. Quin etiam depascentia ulcera sedat ac sistit, non secus ac sal, salsugo,& nitrum. Haec autem Omnia parciore u adhibita irritant. Liberariore vero prosunt. Plae

stat autem ad plurima calida. L. de Liquid. itfu. pag.

Aqua ratio pro potu Sanorum

, Notatu dignum sest tam et Q i sanus ' est ac valet, is nullo adhibito discrimi Fraeclare commendari p- ne eam bibat quae adestis & caeterae adducta linitio Lissilie habeth la io' de Aquis Mineralibus. Jberiir, in iis morbis qui- Ex cibis , . potibus & Opsoniis, pane excepto , . iles . Eurmis pio'. - , re carnibus & aqua h, reliqua orrinia ad increnis voluerit legere, con- Inentum & robur paren conferunt. Sc caetera ad-

b M si affrum; proprie non Calidae naturae refrigeratio, aquae Diio, & quietam ager'

62쪽

μppocratis.

convenit. L. 6. Epyret. Si aqua ab Loci m Micno superetur, hoc inlaniae prOXmum, Hunc aquam .ee identi dum id bibere optimum. L. I. de r. rat pag. 3I'. Tam ja- cum in adii tum ' vigilia voraces homineS eniciunt.L. 6. Epid.

I tenet lo- id deserenis

dum cibum , inquit Mamoua,tum VISIria Sect. b. Text. I 8. c-addit ejusdem M aquae balneum. d Dum scilicet aqua suo frigore corrugat ventriculum ax GaI. huic Celsus tribuit inter pleraque bona ut juvet coctionem. e voracitatem inducit vigilia dum humores diligit citius.

Aqua ratio pro potu agrorum.

Ad aquam praeter quam quod in morbis ' acutis ' scilicet ar-

ri , , , . , i o P dentibus, angina , phre-

bibitur, nullum aliud munuS habeo quod conferam, uitide. neque enim tussim lenit in pulmonum inflammatio-b Per pulmonum inflamnibus , neque lputum eduest. MO caeterIs minus si omnes pulmonis quis perpetuo aquae potione utatur. Verum si inter affectus cuni tussi , huae acetum mulsam & aquam mulsam eXigua aqua ser- , beatur, sputum S educit propter potuum qualitatis c Dum excessum tempetransmutationem, quandam enim intus d inundatio se Im*lura. nem facit. Alioqui neque sitim ' sedat , sed irritat. Textus Hippocratis ha-

Siquidem biliota friaturae biliosa est, & s precordiis

mala, seipiamque malitia 1uperat, h biliosissimaque H dantiam ; at signifi- est, viresque maxime labefactat, ubi in ' vacuitatem proprie maris aritum, descenderit. Lienem enim & hepar ubi succensum viii seu de ..' aefuerit, auget. Intus fluctuat & innatat, quod frigida no- sit, & non cocta tardo permeat, & nec dejectiones, ' a 'dipis hauta 'his nec urinas inovet. Nonnihil etiam laedit ob id quod mortis corporis ambi- stercoris A expers. Qt d si pedibus etiam dum frigen- AH. 8 Iui

multo tibus ebibatur , multo magis has noxas faciet. In e Permeat et ejusmodi autem morbis ubi vehementem capitis gra- Fg. Quod hie doee Hip-vitatem vel mentis laesionem afferre suspicatus fueris pocrates aquam bilesce vino abstinendum : aquae vero utendum. Liae de , IS

SIS. 38Q. misit non sedare sitim,

in febribus ex bile ptisanae laceum bis die frigidum xputum dissiculta-

s I ri . P O . tis, ut quidam interpre-

1Ordendum dato , Npollea vinum aquolum propi- tes audeant id omnino x n xo reliquo tempore aquam frigidissimam. 1. Consuli itaque Medi Morbis. pam. ET. h Lieni praesertim. In febre ardente primis quidem diebus per inferiora i vacuitatem intelli

63쪽

Promptuarium

h Non eat et dissicultate ut plurimtim' vomituIII inducere solet. L. a.d M, ,

etiam hic locus, saepe e- H - iesim relaxatis fibris diar-r .

thoeam excitat, quam de Lippienti praetcrabitur aquae potio , infra in olibi.

eoinpescit iisdem robora- iris a frigiditate medio fi

cii. Metonem febris vehemens prehendit cum lumbo & dolore. Postridie ex ' liberalioreta. aquae pom alVuS recte demilii, di caetera ex Histuru

m Intellige & ptisanae

succum concedi, & pau- cum vinum aquosum fu-

pei bibi in sola declinatione vel febris remissione. n Maxime si tepida, majorique quantitate erebi beatur. Licet Maraianus exisi i met exhibitam ab Hippocrate frigidam ad potentius extinguen.dam febrem. o Nota solam liberarsorem aquae potionem alvum movete ut hic in Metone, parcius exhibitam minime movere, Erum Text. de Acutis ,supra posito.astella seu ast tum luci-eidissimum in Bootae Zona situm , dictum etiam

Arctophylax & Ux re qum c Frequens mentio Hippocrati: sed insignis locus est

cauda posivum. Hujus or- L. S. de Vi cx. rat. apponendus infra Articulo de te deus ad Astatis finem , & Autumni exortum.

a Cum triplex sit Dioseo. - Aristolochia.

ridi, longa, rotunda, cle-

perarum lochia purget. Sando , Ciendiique Inensibus idonea. In Emr. de mcidi ta etiam menses roxen--

Arcturus,

a vasorum ora re eludendo , humoresque extemnuando.b At dum impensius calefaciunt , caput tentant. GaI. a Artesiae vocem usurpa-Xam primum de fishul descendente ab ore in Pulmones , deinde adpulsatiles venas traducta et tiam anteGal.te usi, docet G sitis illam definiens co ceptaculum spiritus cum sanguine inlati, ea ratio

Dra ut plus sit spiritustuamis Osuinis.

Sussitus aromatum muliebria ' ducit, ad plurima vero alia utilis esset, nisi capitis faceret gravitatem Aph. 28. Seci. i.

orteria,' Arteria a Fera, orta.

Tabes sit cum ad locam eundem, iis in purulento fluxio fertur per guttur , & asperas arterias AOxx-i appellatas, quae pulmonem S guttur contingunt, n caetera. L. de loc. tu homine. pag. Host.

64쪽

Hippocratis

Arteria aspera metus, infra in Pulmonis Arteria , seu Venae, pulsatiles.

Arteriae quidem a corde purum sanguinem & spiritum recipiunt, & caetera, ex L. de hominis structura operibus . Marinesto aggregato. Duae sunt a corde venae cavae, & haec quidem arteria, illa vero Vena caVa nominatur, juXta qua cor situ habet. Arteria vero plus h calidi continet quam vena cava, & spiritus penus est , & eaetera. A vena cava & Arteria reliquae venae in corpus dispersae sunt.

Sunt autem maXime cavae quae ad Cor, CerVicem caputque tendunt & infra cor , ad coxendices usque: calidumque plurimum in venis & in corde inest , &caetera. Cor & venae caVae semper moventur, calidique plurimum inest in venis. Carptim ex Lib. de Carni

Cor Arteriae fons cognatus. L. de ossium natura. V. S. Venulas sanguinis multitudine calidior effecta aestuosum quiddam confestimque excernit. L. Epid.

' Articulus. Articulorum ratio.

Mucus h Articulis omnibus a natura inest, & cum purus fuerit valent Articuli sideoque moventur facile cum sint inter se lubrici. Oboritur autem labor &dolor, ubi vexaverit quae a carne fluit humiditas. In prim s quidem rigidus sit articulus : neque enim lubrica est quae ex carne affluvit humiditas. Deinde sua

copia dispersa valde neque irrigata a Carne semper resecatur, cumque eam Ob multitudinem Articulus capere non possit effluit, maleque concrescenS, nerVOS

quibus Articulus connectitur, attollit, elaxat & dis

: venas

i pili tu

a Avicennas voaudaces . . Plini semitam. Cicero cantes. Celsus venas spiri- accolumodatas. Ex Laurentist.b Quod ut melius conservet , duplici tunica v esti-.tur. cum vena simplicem habeat , estque ex Herophilo quintuplo crassior quam v na. e Asteriani intelligit GaI. Ut plenius constabit inis ita , Ari. de Spiratione. la Atticuli vox aliquando sumitur pro pudendo muliebri . Ut L. de Sterilibus pag 6 T. b Hunc Articulo tu mu-

cum existimat. Senectus

cap. I s. de Chymicoruria cum Gale icis consensu, esse famosam illam Chymicorum Synomiam Qua non modo in Atticulis generari , sed ossum omniumembranis adhaerere statuunt, sensentque causam esse multorum S raviorii iumo iborum,

65쪽

NOTAE.

. f Promptuarium

solvit , eamque ob causam magis vel minus clavisi sunt. L. de loc. in homine. pag. Qq In Articulis humor omnibus inest , Ob nervoruni compagem qui natura laxi sunt & facile intenduntur. Complures namque ita humidos videas, ut cum velint, iis Articuli tua sede citra dolorem moveantur, rursusque absque dolore restituantur. Quin & hab ius quidam corporis distinctionem habent. Iis enim qui bene habiti sunt membris, & carnosis, Articulus minus elabitur , & aegrius reconditur. Ubi vero solium tenuiores & macilentiores evaserunt, tunc magis excidit & facilius restituitur. Cujus rei argumento sunt boves quibus tunc femur sua cavitate magi S ex-cidit, cum macilenti evaserint sub hyemis finem, quo tempore potissimum luxantur. L. de Artia . p. 8a I. Magna ulcera quae in Articulis fiunt, si abscissi penetus fuerint nervi qui continebant , absque dubio claudos reddent, & caetera. Ex L. a. Praedictor. afferenda infra H Nerborum ratione.

Quos febris detinet si tremor absque judicatione conquiescit , ius temporis successu abscessus cum D et iter legit Duresut tex- lore purulenti ad Articulos decumbunt &, vesica do.

rem Hippocratis, mutans let.

q. desii' b. a. ivi Qvibus febres longae his tubercula vel in Atticulis labores fiunt. Aph. . Secr. q. ae. II 8. Qssibus

diti rationem ' sym . hiae sperantur abscessuS ad Articulos liberat urina multa, , esicae cum sede adducta crassa, & alba & caetera afferenda in crisii per a se

Historia Pithonis. re I I. L 3. Epid. cui supervenit in febre tremoribus coamitata abscessus in sede cumurina stranguriosa. d Dur/tus explieat de Morb.-cacoebrini ita cutem propulsas, tuin in Articulos ob eorum laxitatem.

rticulorum Morbus; Arthritis

, Febrem intellige consi- Articularis morbus cum detinet. corporis ' Art cum

dest 1gratione , quae ante tot igni, & dolor imadit. Prehendit etiam acutus, Met . alium atque alium Articulum vehetinentiores SckHinc qua parte dolor de-

particulans. De qua vi- tinet , Iefrigerantia admovere confert quae in ventre

a sunt

66쪽

Hippocratis. Vae

sunt per insuli & glandulam subducere, & quicquid dendus Articulus infra in tibi profuturum videbitur , sorbendum re bibendum , hol: .pectit, seisse iexhibere: Cum vero dolor adfuerit, medicamentum morbi remissione.

' deorsum purgans propinato & post hae e serum co- i

ctum & lacasininum potui exhibeto. HIC morbuS EX enim subinde lactis seium bile & pituita oritur cum a lata ad Articulos decuta ' exhibeat, quae

buerint, & brevis quidem Oc d acutas emastit, ted mI- bilius est non fuisse piae-nime lethalis e junioribusque magis quam x senioriabus contingere solet. Pedum dolor his Omnibus quae gitaret quin, di icirca Articulos contingui s violentior quidem existit,e hstinendum censet

& maximo diuturnus,quique aegerrime solvitur,estque hi j a

hic morbus sanguinis a bile & pituita corrupti. ybus. Aph. P. Secti c. quo magis tenues Venulas corporique plurimum necessarias,nervosque& ossa multa ac crebra subierit,eo seniores in aetate deore- sane tum stabilior morbus est tum aegerrime profli-.

-v - i . ' , . O. s ob partis situm fluxio-gatur. Huic eadem quae articulari morbo conferunt, ni magis expositum

Longus' quidem morbus, & gravis , minime tamen is , '' lethalis. od si in digitis dolor remaneat, venas in i Ti qmie, o tapius

digito paulo supra articuli nodum inurito. 1. de As ra aegrorum in-

Gra potaus quam exi Jd. 33 s. morbi naluia Habita ta-

Eunuchi neque podagra laborant , neque calvi Apiariis fiunt. Mulier m podagra non laborat, nisi menstrua

defecerint. Puer podagra ' non laborat ante usum re repulsi humores , aut venereorum. Quicunque podaurici fiunt. hi sedata imbecilli pie r-

an o aiebus inflammationei 'Insunt. DoloreS poda- irrum cho easu spes glici Vere & Autumno magna ex parte moventur. sis x xii cii , lysos,

Li -o ruitus ad articulos rerum

28, 2 s. JO. A s. St. Secit. 6. . care. Gat. Comment . in L. In pedum laboribus tumores nitro P tenuiter trito de natura hominis.

aqua subacto , velut cataplasmate obducito, tribus bu se: vita ' hipo Ediebus ne lavato: cum vero laveris, rursus nitro crudo hi ippoc axis, quo rempe-

bro Cum pauco melle tritob eo velut semper

ex agdititi, ad Calc. L. I. de Morb. mul. p. 6s8. omnibus familiarem

Quibus ad Articulos dolores oriuntur & tumores, xviri Tibi enidesinuntque sine podagra , iis magna ' viscera esse o Modo Medicus & aeger comperies , & in urina quod subsidet album. At si cui tempora etiam' attollentur, ea saepe dolere fate- p Idem praestat sia cumhitur, & sibi nocturnos dolores contingere ra quod si reos imi en i cm si neque tale quicquaen murana subsidet, neque contin-N

67쪽

q. r. s. t. Explicatio hujus textus modulum excedit notarum nostrarum. Hoc

quidem forsan praedichum censendum es h ex iis quae conquetitur Galenus, tam saepe adduria ab Auctore ex observa 'nibus tuitis, casibusque singulatibus in regulas parum fit mas quae sint magis empiricae quam methodiu Vide explicationem ii colico Affectu.

o Promptuarium

gunt sudores, metus est ne articuli claudicent , aut in his abscessus fiat , quein ' Melicerida voeant. autem morbus iste contingit quibus pueris, aut juvenibus ex navibus sanguinis fluor consuetus desiit. Ex quibus percontari oportet num in juventute sanguinis fluxus contigerit, & num pungentes prurigines ipsis in pectore aut dorso insint. Aut eadem conti gant quibus vehementes alvi dolores absque perturbatione adsunt, aut quibus per ora venarum quae sunt in ano sanguis effundi lux. Hinc namque istoruna morborum origo petenda est . L. 2. Praedifirum. pag.

III.

Qui articulari morbo detentus intestinorum dolore dextra parte vexabatur, quietior ' erat , hoc autem curato magis dolebat. Ex fine Lib. de humoribus , 6. Epid. Sect. q. Text. SO.

Arthritis Nodosa.

Qui in senectute tophos, aut callos in articulis im

s Hue restinet vulgatus habent , aut laboriose vitam tolerant cum versiculus. glae sicca, is omnes, ut lentio , humana arte A tervari S vere nod'sam nescit nequeunt. His succedentes intestinorum dissicultates

Licet Giamin glo- Optimet medentur, quinoc quaecumque aliae colliquare

infernae eos valde juvant. Javenis vero cui inae .lo eum juseulo nondum circa articulos calli induruerunt, cuique ybsuillae pernae eius ratio curae est, ad laborem est impiger, alvum io uti,' 'ia,ta ' .aei es, e que habet vitae instituto probe cedentem : Is sane: pru-

Trallianus, Avisenna, O- denteam nactus Medicuriae evadet. Ea Lib. Praedicto

ribasius ti & ex recentioribus Scaliger , Pareus , 8ebrum, VPT, alii apud Zacutum L tanum. ii E quidem plures sanavi, qui a tribus quatuorve annis podagra laborassent: iis purgyi' veris initio , & servata victus ratione: intemperantes enim , gulosos, vinos'sque nulla arteris. Gag. L. de curandirat, per venae pi'. la Haec interpretam x Ga- Articulorum ' Κsequara.

xione .iu Κedmata sunt diuturni articulorum affectus, quae coxendicem occu. coXeridica moxbi,qui iis qui ab hujusmodi morbis com

68쪽

Hippocratiae

. varierunt contrismi, quaalo quot morbum tacit,

senum evaserit, ire carne vero quod remanserat, cuiri ciue intro denuo, neque foras exitus pateat tame differant ob athrui

sed in cute tuberculum creet, in Iplo exitu confugit ad id quod cedere potest, articulos inimirum, & aut rutticulorum diuturnos affectus, (Κέt restim vocant aut coxendicum morbum parit. Lib. de Loc. in homine.

oc. In his venas ita hauribus posterioribus per- h

carides, infra , in Lumbricis. mina Caro.

Asininae carnes per alvum secedunt, sed pullorum praesertim: at equinaes mi leniores. L. a. de Vict. rat.

inmum Lac, infra, in Lacte.

Asparagra . t Asparagus commune

nomen omnibus olerum

Siceus est & alvum sistit. L. a. de Vict. iae. p. germinibus Ex Ga L.i.de Semen inter remedia uterum aperientia, expurgan- elaques si ex vino albo cum Apii semine bibatur. L. herba foeniculo non abfi-

s . Dioscor.

a Vocatur a Seneca meditatio mortis. Definitur

Jnterceptis a cal ipsa duritie summi arteriae capitis vero pulmonis obstructio transitibus, velox & dissicilis spiratio corripit, cum hi spiritum neque per hanc viam mittere, neque faci- inducens, cui si accedae te attrahere queant.Ex quibus sane hi morbi Oriuntur, A re - ta et oris hi quales sunt crebrae R densae hi spirationes, asthmata noea vocatur. Gorreus. dictae & tabes siccae. Quod si collecta in his humoris copia superet, ita ut crassior reddituS Cogi nequeat, monoea se cetat,tavii Ubis N putridum pusimonem vicinasque partes reddit, eva-- uua . euntque suppurati , & tabidi. L. de ossium natura.a 8.

Si mulierem anhelationes invadant, sulphuris fabae

69쪽

--Promptuarium

qualitatem nasturtiuin pari portione, rutam & e minum aethiopicum , haec tenuiter trita , Vino macea fata dejunae potui exhibeto , cibiS abstinendum, nec

'o eouium,es s redda- Agasii filiae asilis naticae Allio , β suilla, ovilla & bd. itur bula interdicere visum fuit. Dissicultate autem spi- l 'ε sthmitieis randi laborantibus, clamore , atque praecipiti ira ab-

abstinete allio ux /VU R stinendum . nec crebro edendum. Carptim ex Text.

etodenti, a carnibus h. xc ' , t designatis, ut aegre cocti- q. Se t. q. f. Epid.

ibus , quae pro exquipi' QS i septimo die brassicam conredit ciun adstuc di 'i, ait', esita ce siculter spirarer circa abdomen emolliebatur, recte autem & ira pro eae pio spirans factus est, ejusque alvus est exagitata. L. G

QSimia lationes temporum, Astrorumque ortus DObitus, ut horum quaeque eveniant, tenuerit, is utique futurum anni tempus praevidere . poterit. Hac x xx ' investigando, qui tempo rum occasiones prae Hippocrati ad illam lenserit, is maxime Camique naturam cognoVerit, oceohortanti sanitas illi contingit, minimus Due in alteia T. '' At a recta via aberraverit, & caetera Intelligetque alma te ex tac textu abis' artemnaedicam stronomiam multum conferre qui

que adductis inferuns A ML

strologiae judiciariae ad- pe eum una cum anni temporibus hominum ventri- dicti hanc fu merati notam ave, ut monet h

nus censens solam Asthim canicula )

tempeuin etiario ' eXterior corporis habitus, respondet. Nes&astrorum ortas, oc- Soli medius, Lunae vero qui ad cavitates spectat. L. mecessariam quam etiam Quin etiaIn Syderum orem; & occasus nolcendi m. mc ciborum ac potionum re metdantias, ventorumque & totius mundi, ex quibus se ne morbi hominibus proveniunt, observare sciat. L. a. de Victi rar. pag. 3Q2.e fuisse Hippo culi mutationes accipiant. L. de aere. Ioc. qu pet ne hie T , - Unde plura articulo dem teioporibus anni de

stragalai

70쪽

Hippocratiae. Ist, infra Articu o de Calce Apralago Mensura Species passim. tbsitarum Habitus

NOTAE.a Ossiculum prope quadratum infra infimos tiabiae & surse proces comprehensum a Gilenus is Commant. --. Assectio Athletica non est a ' natura , praestat in dupli edin eu, omnibus habitus salubriS. Lib. de Alimento. pag. 362. xiam, unam absolute si a. Habitus exercitatorum qui ad summum bonitatis attingunt periculosi , si in extremo constiterint. Ne- negotiis utilem, quae nun

quiescere. Cum vero non quaelcant , neque pollini Gymnasticam eorum sci- Proficere in melius. reliquum est ut decidant in dete--qui Jotam vitam i

rius. His de causis bonum habitum liatim solvere eX- ducuet , qui dum carnis Pedit . ut corpus rursus nutriri incipiat.- . hor. g. molem augent, periculum

V ri Incurrun5 ne aut vata Iu-I. pantur,auti calor nativus

Mirum est quod etiam exuperantia '' bona morbi sustocetur cum repentino sunt. Ex Epistola Abderitarum ad Hippocratc' Itaque si quis lenior ae

sep P . . coloratior seipta factus

o 'funge Articulum de De

Quibus pingue ' abundat , bilis flava gignitur. ille .hdi 5ti. '

ious vero Sanguis, atrat. 6. Epid. Sect. 6. Text. S. Considerandam est corpus biliosum & sanguicte esitum'. l. , quae sue ad praeditum atram bilem plurimam gignere. nisi estiu- bilescunt,ex Galeno,que in

Qui natura sunt sanguinei, se aliquantum bilios, gnaus inier pinguia aeacidis ructibilis clandietantur, atque verendum h ne intatrae bilis morsutii desinant. L. a. Sect. S. V. 'FO. nante melanchetlici eva

Atra bile vexati morbo quoque comitiali eorripi m. 2 u se

conlueverunt , & morbo comitiali laboranteS atra ne in hanc mutationem 'bile vexari honim utrumque magis accidi V Pmur et

aa alterutram Isiartem morbus inclinaverit. Etenim si in corpus morbo comitiali laborant, si-in mentem vero atra bile vexaritur. L. F. Epid. Sect. 3. Textis Sq.; e Delirio sellidet melan- uibuscumque inferius cruda dejiciuntur ab atra . .

SEARCH

MENU NAVIGATION