Thomae Stanislai Velasti ... Dissertatio de litterarum Graecarum pronuntiatione

2쪽

PRAEFATIO

abstrahebant . Primum , quod futilis haec quibusdam diseeptatio videretur , in qua licet aliquid persuadeas, nulla tamen per id via ad graecae eruditionis laudem aperitur : si quis enim , ut monet Sarpedonius sa) loqui graece vellet , is ad

reces tum inter Graecos loquendi morem accommodare om

nino se deberet, ut intelligeretur, di intelligeret : Fn vero eo tantum consΠio in hoc sudium quis voluerit incumbere , ut per sese Scriptorum Graecorum sontes hauriat , contentus is esse pro isto deberet Graeca scripta , quasi picturas quasdam , aut signa oculis , ac mente posse percipere . Deinde genus hoc disserendi , cum vix aliquem extra

Grammaticorum fines campum aperiat , quo liberiuS Oratio possit excurrere , vulgo quidem litteratorum amoenitatis nihil, eruditioribus autem molestiae multum adferet, neque non etiam stomachum iis vel maxime, qui , quum do-etorum hominum exempla secuti sint , nec parum hac viam S in Graeca lingua profecerint , aegre audient aliam est e

pronunciandi rationem ab ea , quam ipsi tenuerunt . Movebat me illud etiam, quod plerique , quum Videant id a me oneris suscipi homine Chii nato, studio me Partium abripi potius , quam veritatis sortasses arbitrabuntur . Quae quidem suspicio, cum infringit rationum Vim, quae adseruntur , tum legentium animos in contrariam partem solet inclinare. Mirabuntur contra nonnulli , quod Graecos tantopere videor defendere , quum sciant nobis Chiis re ligioni , linguae , ac ritibus Latinorum unice addictis , tam Graecos molestos esse , ac graves , quam Indigenae advenis esse solent: cum. Griecis enim, quibuscum prae- A et ter

3쪽

ter aerem , ac solem commune habemus nihil , dissidia semper nobis fuisse ignorat nemo ; quamquam disputare in utramque partem aliquis posset, an satis justam habeant causam tantae inimicitia: ; nempe jam tum susceptae , ex quo primum Majores nostri non multis sa) retro seculis mala civilium discordiarum procella Ligurum finibus egressi Chium notissimam AEgaei maris Insulam jure protractae donationis aggress , bello potiti tenuerunt , pacis olim , ct quietis domicilium jucundissimum . Sed haec fortasse leviora sunt. Angit me potius squod magnae mihi invidiae futurum intelligo , qui non dubitem congredi cum Mecherchio , cum UOsso , cum Ceratino, & quod arrogantius est cum octavo illo Graeciae sapiente , si ita loqui fas etl , Erasino Roteradamo . Praesertim quum hi Graecos , qui nunc sunt , non scientiae tantum , quae in Graecia floruit , sed ipsius etiam linguae

quasi ignaros tradueant . Accentus etiam Aculeorum ,

Prosodia abjecta omnem proferendi normam Latinorum more ad quantitatem rejiciunt : placituram sane institutionem l Hanc vero suam opinionem , postquam undecunque fulserint, non . ita fixam , ac fundatam esse contendunt, ut nullum ei sit ab argumentorum nostrorum pondere periculum , eamque demum pronuntiationem permittunt , quam sibi quisque accomodatiorem putaverit: Ego autem durior certe futurus sum, qui negem licere cuipiam vel uno accentu negledri , aut transposito aliam pronuntiationem sequi praeter eam , quam consentiens usque continua , atque una cum iaculis , aetatibusque inveterata

an, 6r. ni a Miehaele Paleologo promistam , needum traditam translatae ν unde vostra Chiorum Latinarum Colonia, quae deiade pluribus is dies Italis familia, praesertim. Janua commigrantibus, ad summulti reipublieae . ae dignitatis splendorem di οὐ usque ad annum is 66. U. Bositum . Enimium Ubonem . Ubiit Missilet ε/ P. Le Tellier apud Giraudem l. l. cap. 1ο

4쪽

Graeeorum eonsuetudo Invexit . amplitudo locorum sta-hilivit , Templorum religio consecravit. Sed me reficit sententiae , quam propugnandam adsumo veritas , & Graeciae totius consenius . Addunt dein inde stimulos Alumni intra Urbem Collegii Graecorum , qui me criminis arcessunt , quod causa mea Graecorum linguam , ac pronuntiationem in hoc Gregoriano Lyceo docentis , a Mirtisbo Sarpedonio anno superiore mecum ipsi etiam lacessiti, se tamen defendere propter aetatem ,δc susceptae vitae rationem minime possunt. Verum si cetera deessent , quae, me ad hanc causam suscipiendam impulerunt , unus mihi pro millibus sit Eminentissimus S. R. E. Card. Quirinius , cujus sumnia ergata litteratos benevolentia , atque auctoritas: IS enim , quum a me quaesiisset, quid Sarpedonio responderem ad ea , quis contra me Typis nuper ediderat , pauca respondi , quae ita Princeps humanissimus excepit, ut ea Typis deberi , &adfirmaverit, & plane persuaserit. Quare tanto Auctore antiquum Griecorum loquendi morem defendendum suscipio : opus fortasse non inutile studiosis adolescentibus su

turum .

T. S. V. S. I. Anno CIII OCCL. Kal. Sept.

5쪽

JOANNES ANTONIUS TIMONI

SOCIETATIS I E S U

In Provincia Romana Praepositus Provincialis . Uum Dissertationem de Litterarum Graecarum Pronuntiatione a P. Thoma Mani, O Helasti nostrae So-Aietatis Eruditi Viri recognoverint , ct iu lucem edipo e probaverint, potessu nobis a R. P. Ignatio Vicecomite cario Generali ad id tradita , facultatem concedimus , ut lapis mandetur , is ita iis , ad quos pertinet , videbitur . In quorum fidem has litteras manu nostra subferi plus , Sigillo ngstro munitas dedimus . Romc die I7. Panuarii IIII. Joannes Antonius Timoni .

IMPRIMATUR

Si videbitur Reverendissimo Patri Sacri Palatii Apostolici Magistro . F. M. de Rubeis Patriarch. Consantinos. Viceiaerens .

6쪽

De universa Graecarum Litterarum

Pronuntiatione .

In e sit Graecarum Litterarum Pronuntiatio . Ι, Κ, Λ, M,N, T , Ο, Π, Ρ, T, ΦOmnino extra litem sitiat . B ut v βίοι vis , SIος vita: dic vios via. T , mollius quam g ab Italis . Excipe '. I. Ante vocalem , aut diphthongum quae sonet e & i , valet omnino j Italum . γέρας praemium , γίνομα fio : dic Dras j inome. a. γγ , & γκ exprimi pressius vix potest, quam per πὰ ἄγκυρα, Ancora, Λ γγελο Angelus dic Aethelos, Ang ira . 3. Ante ξ, & χ fit etiam n. λαρυγξ guttur αγχω ango: dic La Unx , σπcho . 4. Ante ν sonat ut a Transalpinis in voce magnus . Δ , ut d , sed blaesus . Z uti ab Italis in hac voce pso , & Gallis in .F μεζα mensa majus : dic misson , Irasma . Η , ut i ληρω deliro : dic Lbo . Θ , a Graecis tantum profertur , ut ab Anglis in voci bus theis here . M & ν cum Ir conjunctuna taciunt mδ αριπελος vitis res πόδα pedem : dic tom hoda , Ambeus . Σ ut ab Italis S Gallis initio & fine dictionis , vel post consonante ni , ut in facro, penser . T , post ν fit d. πυτελως omnino dic Pandeur . Υ , ut i φυρμος confusio , firmos.

7쪽

8 X dicitur ut cli , sed Graeci tamen 1 & Arabes proserant , Opus est.

Fruris .

Geminas consonantes ὁμοειδεῖς ita proferas, ac si essent una

tantum .

Spiritus, & υπογεγραμένη , orthographiae serviunt. Accentus autem pronuntiationem moderantur, non quantitas ; sive soluta sit oratio , sive ligata . Haec est Graecorum omnium Pronuntiatio , dum canunt in templis , aut docent in gymnasiis . Graecos autem hic , appello innumeros ubique terrarum populos , qui ritum Graecum observant. Praeter illos enim, qui tota Asia, atque

Europa sub quatuor Patriarchis , dc ad tria millia b) Episcopis per sexaginta sere Provincias recensentur , plurimi sunt in utraque Sicilia , tota Italia . Adde Patres Bistianos . Adde Rutheuorum infinitam multitudinem; illi enim jam licet alia lingua in templis utantur , inter quadraginta autem novos characteres , quibus una cum religione , caerimonias , ac preces Griecorum a S. Cyrillo , & e) Methodio edocti sunt , viginti tres paene ut Graeci scribunt ,& omnino ut Grcaeci proferunt . ii vero sunt et a , B , Γ , ε, η, ι , n, Λ , M, N, ξ, ο, u, π, P, Q, τ, υ, sp, χ , Φ , ω . Quid de Coptitis dicam,quorum litterie, ac litterarum pronuntiatio Graeca est ab Alexandri Magni temporibus i se) . Hanc

8쪽

Ηanc sane Graecorum eonsensionem non modo auribus , sed & disquisitione non modica perspectam habeo. Fui enim Panormi,fui Messanς,Corcyrae, Alytiae,Leucade,Patris, Corynthi , Naupliae ; Peloponnesum non semel terra , marique, Cycladas fere omnes peragravi . Fui Erythris , Smir-nis , Chii & natus , & viginti duos annos commoratus sum; nunc tandem Romae , ubi prosecto ista non dicerem , nisi os praebere vellem vel pueris : sunt enim , sunt in hac orbis terrarum sede ex omnibus mundi angulis cum erudiendi juvenes, tum eruditissimi viri , qui de hac consensione mentientem exsibilent . Neque vero , ut ait Mirtis bus; -), Siculos excipio,neque excepi unquam; tantum dixi asperius eos proferre , t . Sed de his quatuor litteris in nullam partem inter nos disputatur. De illis autem ,

quae in contentionem veniunt,summa est etiam horum Graecorum cum reliquis consensio . Quod autem Graeci omnes, ita consentiant, testes sunt Argyropulus, Simon Portius, Rut Graecos praeteream, testis est Du Fresne, Du Cange,Crustus , Hieronimus Germanus , Schrrei gerus, esthenius , Sponius Graecarum rerum callentissimi;quorum quidam acri

studio, quidam praesentia sua universam Graeciam perlustrarunt,& summam inter Griecos in proserenda lingua sacra in Templis , ac Gumnasiis concordiam admirati sunt. Subdubitabat interdum Sarpedonius de hocce prodigio : perductus a me fuit in Collegium Graecorum ad alumnos in Urbe; aderant autem , Corcyraei , Zacinthii, Cephalenti, Chii, Thessalonicenses , Larisaei , Siculi , Daci quoque Moesi, ac Sarmatae: ac ubi pari prorsus modo , voceque utor ejus verbis ab aliis Homerum , ab aliis Isocrctem b prWlegi audivit, non facile, inquit, queam verbis explicare quantam in animo meo impressionem fecerit. Sed quoniam haec testata omnibus sunt , veniam ad id, quod est totius disputationis caput .

9쪽

Pronuntiatione .

Luguam seram , cujus usus es in Ieteris celebrandis,

antiguam tuam auream esse , atque Atticam extra cubium conlocat Du Catage qui mihi unus satis , quo- 'niam adversariis prora est, & puppis . In hae enim subdit ille , ct Missas , ct reliqua ossicia celebrant Graeci: Iectiones etiam, quae anter uincia habentur , Omnes ea lingua

Quid est igitur , quod Sarpedonius sermonem Graecum in Q s etiam Templis septimo , ct octavo faeculo b) exolescentem , eis ne loco pro regionum diversitate vernaculum intrusum deploret Z unde hoc illi in mentem venit nempe quod Saraceni orientem invaserint . at quid Saraceni in Missain Chrysostomi, in Missam Basilii , in Epistolas Pauli ausi sunt ξ quas voces sacras induxerunt i quas , i aut ubi corruperunt ZFateor quidem novas quasdam voces, esse in sacro sermo- lne , sed tamen ad res novas significandas inventas fuisse patet: quod certe neque Tullius reprehendit . e) An igitur latinis auctoribus licuit ; sanctissimis , ac doctissimis Patribus non licuit,ad res novas nOVas voces effingere, aut ex Athenarum sontibus parce detortas in pubescentem Ecclesiam sterivare , praesertim quum adhuc sermo teneret . ι apud popellum .iaue. n Aenes arbitrium es, ct jus, ct norma Io uendi tNeque vero nihil sapiebant, aut genuinas voces Graeco

a Triodium eompo fuit Cosmas Majumae Epis. Μagister S. Damasieni . Deinde Marcus Hydruntinua Ep. tuiti Theodotus , NIoseth studitae . Nicephorus Callistus addi Gdidit synaxatia . illud deinde Philotheus Constantinopol. Patriar. non harbaris Focibus sed erroribus Pala utatum coastupravit . b Dissert. p.7. e De Div. l. l.

10쪽

rum a spuriis non poterant internoscere Budaeus, Henricus, Scapula,Manutius,Schre .elius Favorinus, qui tamen Pauli Epistolas , Evangelium L ucae, Athanasium, Balilium testes aurei Graecorum sermonis producunt a qUe , ac thucydidem, Isocratem,Αristidem , ipsum etiam Chrysostomum , Cyrillos , Hesychium , ipsum Damascenum licet octavo , atque adeo ipsum Eustathium sportentum illud Graeciae )licet duodecimo sarculo floruerit . Quod profecto tanti viri non secissent , si inquinatum sermonem sacrum in Templis Graecorum essent arbitrati. Itaque ii his Auctoribus , atque adeo rationi ipsi dissentire nolimus , fateri plane oportet sermonem lucrum Graecorum aureum esse, at clue intaminatum : quid igitur de hujus pronuntiatione dubitabimus Confatalia suae pronuntiationi semper suisse vocabula Omnibus sane persuasum est : neque illuc quis inducetur , ut credat , sacras quidem voces in ore tot Sacerdotum , atque adeo populorum etiam num stetisse integras , earum autem sonum jampridem penitus corruisse . Quod sane prodigium non quoslibet esset,sed immane,sed inauditum : si enim ἔπι valeret e aut re, si solvi diphthongos, si accentus ad Corvos mitti oporteret, demum si ea consisterent , quae Erasmiani comminiscuntur , Graeci sane , quum atticissant vocabulis , sono tamen , ac pronuntiatione latrarent . Qua igitur auctoritate , qua ratione compulsi , putabimus corruptam esse pronuntiationem sacri sermonis, quum hujus vocabula non modo integra remanserint , sed viva voce semper adhibita sint λ. Deinde si semel a recta pronuntiandi ratione discessumes et , sermonis sacri pronuntiatio pro vario regionum , ac linguarum vernacularum sono , oc idiomate , alia , atque alia illa quoque esse deberet . Nonne audimus latinum sermonem aliter ab Italo , aΝter a Gallo , ab Hispano ,

Germano , Belga , Anglo proferri Z At Graeci facri fermonii casta ipsa vocabula pari prorsus modo , voceque canit