장음표시 사용
161쪽
cebant autem, quod si recederet ante eum, quod ipsi omnes sala erant in periculo ei corporum et domorum, et quod dominus Iohannes, ex quo ipsum non impediverat de cor0na, qui ad hoc Venerat, quod non Staret, sed in continenti recederet Dominu imperator excuSabat se et propter consuetudinem antiquam imperatorum, qui recedunt corona re cepta, et pr0pter mulla alia que clare in suis h0minibus apparebant, qui disponebant se ad recessum, sicut dux Bavarie et maiores exercitus, qui nullo modo manere Olebant, etiamsi dominus maneret, ut apparuit per esseclum. Qui etiam predicti repulabant se in periculo recedendo et dominum imperatorem manendo, et hoc cum non SSent tot homines quod si fieret divisio, quin omnes essent in periculo. Et tamen finaliter plus elegerunt periculum vioquam calorum in urbe, qui salis magni erant his diebus, et dominum suum in illo periculo dimiserunt. D0minus imperator volens in aliquo Romanis Salis sacere, xit in Tyburim cum aliquibus de Suis pauci lamen uti. ibi dimissis, quia pauci inveniebantur qui vellent ibi remanere. Nec propter hoc bella cessaverunt, nec alii receSSerunt. De ybure dux avarie, dominus Ludovicus Sabaudie comes de Aydone et multi alii magni viri cum
Post hec littere vestre ad dominos cardinales venerunt, qui Simul non erant, sed dispersi. 0minus legatus erat pr0pe Viterbium, et dominus Lucas, et d0minus Ostiensis magis de ipsis remolus. Habita inter eo collatione, Venit dominus legatus et dominus Lucas in Τyburim. Et litteris Vestre sanctitatis lectis d0mino imperatori in presentia multorum reverend0rum dominorum, et cum reverentia intellectis, copiam sub sigillis eorum sibi dederunt. Antequam ad ea, que ei conlinerentur, et per d0minos cardinales distincte et mature propositis responderet, nec rati0nem aliquam secit, donec primo sapientes et iuris perilos urbis, qu0 meli0res habere potuit, super predictis audivit . Et tunc ipsos cum suis auditoribus copulavit, ordinans iura mentum tunc inter illos qui alias sibi iuraverant renovari, et de novo sacere qui alias non secerant, quod sibi eri-
1 Vergi das rechisgulachien Questio an Romanus pontifex polueritureu-gam indicere principi Romanorum et Doenniges Acia einrici 2, 58.
162쪽
1312 talem consulerent quid esset facturus, et ad quid tenebatur secundum ea que in litteris vestris continebantur, et mulla talia que longa essent enarrare. Quid resp0nderit , cum publicum uerit, credo quod domini cardinales ibidem existentes sanctitati vestre scripserunt, et etiam p0stquam ad presentiam Vestre ancillatis Venerunt retulerunt viva voce. Propter quod breviter iranseo. ec in speciali de omnibus recordor. Habeo tamen memoriam de
hoc qu0d predicti iuris periti sibi dixerunt, quod in iure
canonico et civili non inveniebant, qu0 d0 minus papa posset indicere reugam inter imperatorem et Vasallum suum; quia si vasallus committat crimen es maiestalis, et imperator, qui tenetur sacere iustitiam, Velit eum punire, et sanctitas vestra posset indicere religam inter eo S, ea rati0ne, qua posset una Vice, p0SSet Semper, et Sic nunquam Sequeretur punitio de delicto, quod est contra ius naturale ei divinum. Addebaut etiam qu0 imperator et rex Robertus non subiciuntur ecclesie qualiter quantum ad temporalia; quia unus est defensor et advocatus, nihil habens ab ecclesia de temporalibus alius est subditus et vasallus, suum regnum ab eccleSi habens. Dicebant adhuc, quod si ut vasallum ecclesie in temporalibus permitteret se duci per Sancti latem e Stram, quod SSet periurus, cum iura imperii diminueret quo tamen iuravit non diminuere sed augere. Unde cum reuge per vestram Sanctitatem indicte inter eos non durassent nisi per annum, non obstantibus
iis, quo a predictis clericis audiverat, et mullis aliis que male intelligere et minus repetere scirem, deliberavit in animo suo, prout ab eo audi, in privato, et interim ad vestram sanctitatem mittere, quamvis non potuerit ita cito et propter desectum nunti0rum Sufficientium et propter quedam alia, quod per totum annum in aliquo regem Robertum non offenderet, ut magis ipsum diligeretis et minus regem Robertum quem n0 credebat abstinere, quin o senderet eum ubi posset, non obstantibus ireugis per sanctitatem vestram indictis. Et hoc bene in Lumbardia et Tuscia apparet per essectum, in quibus dominium multarum civi
163쪽
tatum, saStrorum et illarum sibi accepit contra Deum et Maiustitiam, et ubi potuit ipsum et suos in mari et in terra ostendit et poSt reugRS. Ibidem Columnensibus voluit dare tria millia florenorum in feodum, quod recipere noluerunt, niSi primo scirent Voluntatem Suorum dominorum cardinalium. Ibidem ipse secit unam proleslationem propter predicta, quod licet non intendere ad presens regem Robertum, sibi rebellem et hostem publicum ostendere, tamen Sue intentionis non erat, cum in suorum discrelorum consilio non inveniret, quod ratione relige indiele inter eos per vestram sanctitatem ab ossensione dicti regis Roberti abstineret. Ibidem domini cardinales ipsum requisiverunt quod vellet quedam iuramenta facere, que in litteris vestris de novo eis missi continebantur. Respondit, quod n0 intendebat alia iuramenta sacere, quam se ei Sset ante Sui coronati Onem, nec virtute litterarum vestrarum tenebatur iudicio suorum iurisperitorum, quia vestra Sancilla mandabat predictis, quod talia iuramenta ab eo requirerent antequam pSum coronarent quod si nollet, ipsum non coronarent, et iam ipsum coronaverant, ideo minime tenebatur. Post festum beati Dominici, nescio quot diebus, c0nlra- tu. dicentibus omnibus de suo consilio Romani exceptis, re VerSus est R0mam propter ea, que fiebant Rome per gentem d0mini Iohannis. Timebamus, quod si Romam reverteretur, qu0 Romani ipsum recedere non permitterent donec dominus Iohannes recederet. Item, Si recedere vellet, quod non posset Sine maxime periculo, et quia pauco Sh0mines habebat, et quia per pontem de Mollen recedere eum portebat. Ubi si pars alia bonum cor habuisset, de facili impedivisset in exitu pontis, quia ante pontem ubi alias
fuerant, subito poterant se congregare, per pontem n0n 0-terant quatuor homines simul exire item multi passus erant insta unum miliare a ponte, ubi decem boni homines tenuissent decem milia per unum diem antequam transire potuis Sentsine eorum maximo periculo. Propter que nullus noStrum concordabat, ut Romam reverteretur. Ipse autem fidelissimus su0 amico Romanos, quos fidele invenerat, Volens con- Solari in recessu, et in Deo considens, nihil timens inimi c0S, Romam non cum magna societate est reverSus; et
164쪽
1312 ibi ad preces Rumanorum, paucis de suis dimissis, ne si omnes duceret, alii maiora mala secissent qui ibidem remanebant, de Roma recessit per illum pontem cum Dei adiutorio nullum per inimicos habens impedimentum, versus Viterbium dirigens greSSu suos. Primo Venit Sutrium. Ad presens unam modi eam digressionem facio. Antequam dominus imperator de Tybur recederet, Florentini pro se et sua liga timentes ne imperator in revertendo ipso ossenderet, sicut et secit, miserunt unum de quo plene confidebant ad consilium domini imperatoris ad inveniendum modos et vias pacis et tranquillitatis ipsorum. Iste missus vocabatur Ricardus Hugueti. Illi qui mittebant eum erant dominus Gerius de Spinis et dominus Pisus et os Florentini. Per plures dies dictus Richardus cum consilio domini imperatoris secreto fuit, et recessit quasi totaliter in concordia a nobis secundum intentionem ill0rum, crui eum miserant, dicebat e scire, promittens reverti in Urbem Veterem cum illis et quibusdam aliis ad omnia e scienda, et ibidem debebant quidam occurrere de consilio domini imperatoris maiores ad aliquem diem certum infra menSem augusti. on venerunt, nec miserunt ad dictum diem predicti, licet postea miserint. Secundum veritatem, antequam de Tybur recederemus, ego credidi negotium esse actum per ea que audiveram a predicto Ricardo. Adhuc non cognoscebam Tuscos iis diebus. De Viterbio placuit domino ire udertum, licet omnibus Citram0ntanis displiceret propter devium. Quidam de illis partibus posuerunt in capite suo, quod si iret et eis re- gratiaretur de bona militia, quam ei Sine debito, cum Sint homines ecclesie, cum propriis expensis per longum tempus miserant Romam in suum servitium, quod ipsum, qui tunc pecunia indigebat, honorarent, sicut secerunt pOStea. Ibidem vicarius qui erat in Marchia misit ad eum, ut litteras conductus per totum imperium ob vestram reverentiam sibi mitteret. Quod libenter secit, licet a multis de partibus suisset accusatus, qu0d non permisisset ire aliquos voluntarios de Marchia Romam in suum servitium, licet
omnes c0nlra eum ire volentes sine dissicultate dimisisset. De Tuderto intravimus comitatum Perusinum. Nec recordor, unum solum Citram0ntanum vidisse, cui pla-
165쪽
ceret illa via, n0n compatientes eruSinis, quos una cum 1312 Bononiensibus supra modum odiunt propter ea que secerunt contra imperatorem, qui nunquam in aliquo ipsos gravaverat, Sed propter devium, quia quilibet tendebat reverti Pisas, et plures ad partes suas. Dominus imperal0 proprii capitis et proprii sensus in hoc et in multis aliis qui non se regebat Semper per consilium alicuius nisi per suum, sicut omnes, qui in suis consiliis magis Secretis fuerunt, frequenter sunt experti, in mullis locis illum comitatum destruxit, et multa dampna bonorum temporalium eis intulit. Non credo quod aliquis fuerit ibi m0rtuus, quia omnes fugerunt, exceptis illis de Marchano, qui omnes sunt in- Venti, quia primi, et omnes per ignem destructi et per spolium. Ibidem et in quibusdam aliis locis in dicto comitatu fuerunt udertini, Spoletini et Narnienses, non
dolentes de eorum destructione, cum alias, ut dicebant, suissent per eos destructi. Immo scio, qu0 domino imperatori promiserunt omni die quo vellet iacere in comitatu Perusino mille orenos, sed quod habuerit non credo. De comitatu Perusino venimus Cortonam, ubi fuit er-ricus de illeson, vester familiaris, de una continua mortuus. Illi imperatorem cum magno h0nore receperunt, et in presentia totius populi fidelitatem sibi fecerunt per Syndicos rogante ipsum ut eos ad cameram Suam reSerVaret,
ita quod nulli tenerentur servire nisi sibi. Quod sacere noluit, et hoc quia in civitate Pisana, antequam ad Cortonam iret, per episcopum Aretinum sui sibi intimalum, quod Cortona erat ecclesie retine et de hoc volebat sacere fidem dictus episcopus per privilegium aroli Magni, qui eam ecclesio Aretine dedit, et per confirmationem multorum aliorum imperatorum. Antequam privilegia sua Venirent, pro quibus miserat in Aretium, placuit Deo, quod dictus episcopus in Pisis finem universe carnis est ingressus. Unde rec0rdor, quod imperator precepit fieri instrumentum, quod fidelitatem Cortonensium receperat salvo iure ecclesie Aretine, nondum tamen sibi declarato nec ostenso. De Cortona venimus Aretium, qui ipsum cum gaudio receperunt et fidelitatem secerunt. In illo loco sere omnes renovaverunt iuramenta, aliqui personaliter aliqui per syn- dic0s, qui domino Pandulpho et mihi iuraverant. In Aretio
166쪽
publicaverunt processus, quos publicari mandastis in presentia imperatoris quidam abbas retinus et prepositus ecclesie, Secundum qu0 cardinales eis mandaverant, et dominus imperator cum reverentia audivit . Utrum in civitate iburtina, vel in Coriona, vel in Arelio inceperint citationes regis Roberti et multarum personarum et civitatum rebellium, non recordory Sed memoriam habeo, quando hoc in Roma tractabatur, quod auditores Sacri palatii, de quorum consilio specialiter omnes tales procesSussiebant, dixerunt imperatori, quod initiare et mediare et terminare talia oportebat in terris imperii. Bene imaginor ego quod in altero predictorum locorum acie sunt primo citationes Ante Fl0rentiam et apud Sanctum a SSianum, ubi diu fuimus, et in Monte Imperiali diutius, acie sunt multe declarationes et dilationes, et talia huiusmodi neces- Saria, quo ego ign0ro, cum de iure nunquam lectionem audiverim; de quo d0le multum. In civitate Pisana regis Roberti et b0norum suurum et civitatum multarum rebel lium imperii, nec non comitum, baronum, et multarum Singularum personarum imperii, et ci ilatum ecclesie, qui suerunt personaliter in Roma, in Lumbardia, et in Tuscia contra imperatorem, Sententi diffinitive sunt dato secundum qualitatem pers0narum et locorum et quantitatem cui parum. Et omnia ista Scripta publice, et ab omnibus40S- sunt videri. In pr0cessibus predictorum, diu antequam sententia daretur, Voluit imperator, quod sui clerici ista tractantes et in Bononiam et alibi in Tusciam, ubi litterati viri reperiuntur, mitterentur, ad videndum et estimandum Si in predictis vel in aliquo predictorum esset aliquis desectus; quia si desectus pr0pter negligentiam eorum, qui talia ordinabant, suisset inventus, promisit eis, quod de vila et de
honore eorum non Ssent Securi. Ante Sententiam a SSecuraVerunt imperatorem, quod in processibus nullus esset desectus, et hoc vellent secundum iura ante omnes clericos mundi sustinere. Dominus, qui alias viderat eorum opinionem de coronatione sui possibili alibi quam in sancto
167쪽
Petro bonam, prout in litteris vestris continetur, quod licuit 13la atque licet, licet plures clerici dominorum cardinalium sentirent contrarium, non dubitavit quod in processibus esset desectuS, ex quo per tantos et cum tanta diligentia erat examinatum et cum tanto periculo eorum eis noto si in eis desectus aliquis inveniretur. Post hec ipse motu iustitie, sicut in mea conscientia credo, sententiam protulit, sed non simul de omnibus, nec in eodem die, licet in eadem civitale, prout mihi videtur ad presens. Et in mea conscientia adhuc sentio, quod audacius de maiori et magnis executionem sententi feciSSet, si potuisset, quam scripto et verbo protulerit, in hoc Deo
credens placere. De min0ribus et multitudine non credo propter suam maximam compassionem et miSericordiam, quod de ipsis, quantum ad omnia, si potui Sset, executionem iustitio secisset, sed quantum ad aliqua credo. De Aretio recessit dominus imperator circa se Stum nati SSPr.
vitatis beate Virginis . t prima nocte sui in comitatu
Florentino ante castrum Montis Wardi omines castri mane sortissime defenderunt se contra insultus Theotonicorum. In vesperis duo fratres redi cal0res de conventu Florentino, quorum unus sui de illo loco, et quidam cives Arelini, habentes in dicto castro amicos, intraverunt ad OS, et eis pericula ostendentes, eos induxerunt ad obedien-liflm quam in mane secerunt, misericordiam imperatoris
deprecantes, quod in corpore et in rebus vellet eis parcere. Quod et secit. Altero die venit imperator ad castrum Sancti Iohannis. Et postquam viderunt illi de castro, quod aqua, que per villam transibat, ab eis removebatur, nec impedire poterant aliqualiter ante eorum destructionem, mediantibus tamen quibusdam patriolis, castrum reddiderunt ad omnimodam voluntatem suam faciendam. Ibi erant circa quinquaginta nobiles bene in equis, lipendiarii Florentinorum, natione Cathalani, ad custodiam castri missi ignorante Voluntates eorum, quando mara Scalcus intraVit et eos capt0S, dimissis equis eorum et armis indigentibus, ad imperatorem adduxit. Qui licet plures instarent quod suspende-
168쪽
13 12 rentur,initia meruerant rati0ne cuiusdam ordinationis et proclamationis acter quod quicunque infra certum tempus cum suis rebellibus inveniretur ratione stipendii, quod puniretur sicut rebellis et h0stis item dicebant, quod si illos prim0 capt0 Suspenderet, nullus de eorum Sociis auderet se ponere in alio castro firmo, et per hoc rebelles Tusci sibi obedirent, qui solum in potentia et virtute Ca- thalanorum suorum stipendiariorum considentes, non in semet ipsis, qui miseri sunt in armis, contradicunt nullo modo voluit sustinere qu0 morerentur, Sed ipSos cum aliis de illis partibus captos de Roma post se in magna miseria duci secit, et in sest nativitatis Christi ad preces meas et aliorum meli0rum me eis compatientes apud sanctum Cassianum liberos dimisit. Non tamen eis bona, videlicet equo et arma, restituit; quia bene petitum sui ab aliquibus meli0ribus, si vellent cum eo manere et ibi Servire, qui causam c0ntra Florentin0s habebat, sicut serviebant lorentinis, qui nullum iustam causam habebant, quia inobe dientes domino suo erant, aliqui dixerunt qu0 sio, aliquiqu0d 0n, cum essent subditi regis Roberti, qui e0 miserat. Postea ab aliquibus sui dictum pro meliori quod
Altera die venit in Phiguino , pulcherrimo loco sine muris, quasi ab incolis dimisso propter timorem. Ibi pernocta-Vimu usque mane. Et tun versus castrum Ancisse sortissimum, in quo erat tota militia Florentie, post tertiam venimus Pon erat ibi super aquam nullo modo cum equo meabilem. Prope castrum Super illum p0ntem et circa muros et portas erant Fl0rentini armati pulcherrime et multi, et ut dicebatur in duplo quam nos; quia uno in equis pauci eramus, et nulli pedites armati. Et quia non suit Via nec per aquam nec per pontem, nec bellare p0lerant nisi illi de locis ubi erant descenderent, supra caStrumper montem Sine via, ubi non dicebatur per incolas qu0d aliqualiter possemus ascendere nec tranSire, VimuS, et pr0pe castrum ex alia parte versus Florentiam venientes, exi-verunt illi de castro in cauda exercitus, et sui ibi durus conflictus nobilium, et multi mortui Cathalani et Florentini per gentem imperatoris fuerunt. Et ut ab omnibus40stea
169쪽
sui dicium, si fecisset ante dictum castrum Ancise in 1312 quo tunc erat os militie Florenti et Tusci in maximo numero hominum, ipse vicerat Florentiam, quia omnes boni erant ibi, et maximus numerus hominum, et locus strictus et male de victualibus munitus Florentini exteriores dederunt sibi aliud consilium, quod directe Florentiam iret, et statim eam caperet, quia omnes, qui poterant eam defendere, erant in illo castro Ancise Sicut verum erat Mane versus Florentiam vi Sed per aliam viam Florentini receSSerunt sciente ultra aquam, quia pontem habebant, de nocte, et ante imperatorem pervenerunt. Et tamen poSteos ita cito venit imperator, quod quando applicuimus ante Florentiam, scio quod carnes inveniebantur ad ignem in ollis, et lecti sueti, et nihil adhuc erat remotum; et hoc probavi in hospitio in quo sui. Postquam venimus ante Florentiam, omnia mala que per gentem imperatoris potuerunt seri in eorum districtuet territorio facta, et per ignem et per destructionem et per arborum suorum abscissionem. Post paucos dies ab adventu suo dominus imperator sui infirmus continua vel duplici tertiana, et de hoc erat dubitatio inter medicos. Ibi primo incepit crescere in hominibus de partibus Tuscie et de Marchia. Non tamen unquam fuerunt tot in armis, qui Florentini et eorum liga, que ibi convenerat tam de Tuscia, quam Bononia et Romandiola et Marchia, de Perusio, et quibusdam aliis terris ecclesie, pro uno', ut dicebatur, suissent tres in bonis equis, et pro uno pedite armato decem armati vel plures. Ego recordor frequenter, quando medici desperabant de imperatore, plures, qui iam sibi Serviverant diu cum eorum expensis, volentes ibi pro idere in hyeme, receperunt licentiam ad tempus certum, et p0St eorum recessum, quia iam ad decem miliaria non inveniebantur victualia oportebat cum magna comitiva ire pro victualibus propter periculum quod aliquando, ut dicebant qui talia scire debebant, non remanebant homine Sirecenti bene in equis ab aurora usque ad VeSpera cum imperatore periculose sic infirmo. Et bene erat mirabile, nisi Dominus custodivisset imperatorem cum SutS, quo-
170쪽
1312 modo alii tot in numero et infra suam civitatem potentes non maiora dampna faciebant aliis, cum lamen sere omni die non generaliter alcubi exirent, sed statim, quod inveniebant resistentes, ad civitatem reVerlebantur. Ibi de comitatu eorum et districtu ad obedientiam Venerunt tam de valle de Seva, quam de valle de reva, et pluribus aliis contratis versus Arnum plusquam quadraginta castra, et meo iudicio plus timore quam amore. Τimebant autem ne spoliarentur per Theotonicos. t 0st quam obediverunt erant securi, et veniebant ad exerci tum, Vendebantque bona sua in duplo quam Valerent. Domino imperatore sic debili iterum predictus Ricardus Hugueti venit ad exercitum, missus per istos maiores de Florentia, ad iractandum de pace et concordia ut prius, excusans eos quantum poluit licet non bene predictos, quare non venerant vel miserant in Urbem Veterem, prout pr0- miserant. Et reincepto tractatu de novo propter plures mulationes in predictis, post plures dies quasi concordes omnes illi secreti0res de consilio cum predicto conseSSorem Suum Vocaverunt, ut ipsum induceret ad aciendum
pro pace illud, quod talibus, de quibus magis considebat,
pro meliori videbatur. Predictus consessor salis laboravit, Sed parum profecit. Omnia que volebat totum consilium habere, que possibilia erant et honesta eorum iudicio, a Tuscis rebellibus concedebantur, hoc excepto quod in terras non intraret in ista novitate, sed bene vicarium mitteret unum singularem quem petebant, de quo domino imperatori plus placebat quam de alio vicario. Sed nullo modo voluit consentire, nisi intraret si vellet, dicens quod gratiam et misericordiam haberemus ab eo pro ipsi quantum Vellemus, salvo lamen honore suo, qui nullo modo esset in tali pacto, quod necessitatus esset non posse intrare, Si vellet, in suis civitatibus, nec ipse iudicabal, qu0d sui rebelles quererent aliud nisi suum receSSum ad tempus, postea de facili impedirent eum ne intraret, quia in troitus per istas partes sine mari in Tuscia satis Sunt graVes, et per mare n0 semper h0mo vadit quando vult, et magnam multitudinem simul per mare transire sumptuoSum eSt multum. Quando plura dampna in illa parte non poterant seri Fl0rentinis, nec victu alia amplius inveniebantur, quia in