장음표시 사용
401쪽
miserabili morte rotarum inflexionibus de erra viventium extermina Vil bonaque eorum, uxore et pueros, quaSiis ul-Sarum arborum surcul0S, radicitus extirpavit. Igitur luctu per totum confinium excitato corpus regis ad monasterium
Cisterciensis ordinis haud longe positum, quod Maris-Stella alio nomine ettingen dicitur, transportatur, ibique pro tempore collocatur, Sed 0S ad Sepulcrum regum in civitatem Spirensium Si trai Statum. Hic rex a militibus specialiter plorabatur, dicentibus: Arma bellica perierunt, stipendia militantium languerunt, quia subductus est qui bellicas res amavit, paupere milites sublevavit, amicis lenis, adversariis gravis, prob0S diligens, improbos cohercens, immaculatum thorum Suum
retinen S, nullum quacumque noxii reum ad Suam Venientem curiam ostendens, hanc virtutem filiis relinquens , impr0peria patienter susserens, iniuria semel dimissas nunquam revolven S, furorem pectori contegens, iuxta quod Cassiodorus dicit: Decet quemque honorem quem gerit nomine ac moribus exigere. mona Sterium Cisterciensis ordinis in Uevorum partibus Erbro lsiain alio nomine OnS Regis dictum, undavit, et ut abbati de Salem subesset procuratione et sollicitudine ordinavit. iis vir lutum et gemmis clarissimis exornatum non dissidendum quin mortis eius casus preciosus sit in conspectu domini estimatus, et ipse inter agmina celica corona de precioso lapide coronatus Decem liberos vivos superstites reliquit, quorum nomina Superius sunt expressa. Regina Stipulatione puer0rum in loco mortis sue monasterium ordinis sancti Francisci fratribus et sororibus eiusdem professionis, quod Campus Regis dicitur, edificavit, et summum altare in loco ubi recoxspiravit in eternam mem0riam collocavit, ubi ipsa se et pueros recondi post huius vite terminum deputavit. In
quo Agnes ilia regis, qu0ndam regina Ungar0rum, primarium illius undationis lapidem seipsam in dei servitio
mancipavit, ibi degen Sexagesimum fructum aciens, alteram Thabe iam plenam bonis operibus et elemosinis se exhibens, ut Anna die ac nocte vacans orationibus, a templo domini non recedens, exemplum humilitatis et pie-
402쪽
tutis innibus usque hodie se demonstrat. Cuius laudes non est necessarium explanare, quia Sidonius in epistola quadam dicit: Supervacanei labori est, conSpicuos commendare, a Si sax in Sole ambulantibus preseratur.
IXCIPIT LIBER UARTUS. De electione minrici comitis Lucetraburgensis v. i. Anii domini m. ccc. ix. quo rex Alberius ccubuit, per mortem Dieleri , qui sui frater regis dolii cepit a caro
ecclesia reverensis. Fuit iis diebus in regno famosus Heinricus comes Lucgenburgensis actu Strennuus qui ter ram suam quibuslibet transeuntibus pacatam et valde se curam c0nservabat. Cuius Albertus rex adhuc vivens sicut audivimus a Leupoldo de ei lingen anonico erbipo IenSi domino legum, monacho postea ailprunnensi, qui Suorum Secretariorum auricularius xlitii, sepius mem0riam habebat, et de successione eius in regno, si ipse subduceretur, crebrius revolvebat. Hic autem vir in rebus seculieXercitatus, fratrem habuit admodum iuvenem BaldoWinum, in Francia studiis liberalibus insistentem. Procurante autem fratre, cum rege et regina Franci pro eo p0Scentibus, e talem bonis moribus supplentibus ac illustrantibus, ad predicte sedis pontificium est assumptus, et in civitate Piclavis per papam Clementem Sollempniter consecratus. Petrus vero M0guntinus resul celeres nunti0s dirigit, 1308 ut Balde vinus ruptis omnibus retinaculis veniat, quia regnum Vacan eius presentiam prestolatur. Similiter et aliis proceribus demandavit, tempus prefigens ad Iocum debitum Veniendi. Heinricus autem habens duos Moguntinum et Treverensem, Sue partis resules, tertium Coloniensemper pacta interposita super connubio quodam ad volita Sua flexit. Deindo Moguntino agente, ducem Saxoni et marchionem de Brande liburch ad consilium Sapientum, qui eo reXerant iuvenes, persuasionibus et precibus sibi devinxit, ut pene iam per omnes sui intenti obicem non haberet. Misit etiam admeinricum regem Bohem0rum, in-
403쪽
sisten et petens, ut annueret suis votis, cuius rei nuntius
sui Argentinensis quidam, qui Hugo tricus binomice
vocabatur. Rudolsus etiam Palatinus ad eum virum probum qui Wiligo Pucher dictus est destinavit, ammonen ut memor consanguinitatis, ut honoris titulum confoveret. Similiter ad Coloniensem nobilem virum Golfridum Cister- ciensis ordinis de Brune monachum Halsprunnensem, qui quondam in prelio Adulsi ac Alberii regum claris resplenduit actibus, ad suum impetrandum assensum direxit, Supplicans ut assisteret ei et sua desideria promoveret. Presul autem Coloniensis respondit se alias iam constrictum, nec posse priora promissa aliqualiter temerare. Heinricu autem rex consilio suorum respondit nec Heinrico comiti, nec Rudolla duci posse secundum quod petierant avere, eo quod status regni taliter se haberet, ut unius amiciliam conquirere, et alterius benivolentiam abicere sibi nullatenus equum esset. Sic medius residens, neutri parti voluit complacere, in sui ipsius maximum sequenti tempori detrimentum. Igitur in pomerio ense Super litus Reni Secundum nov. consuetudinem prehabito tractatu et colloquio omnium pre- Sentium et per suas responsales absentium, deinde in Franchensuri in sesto beati Galli in eiuricum comitem favor et consensus omnium devolvuntur, Statimque rex princeps Romanorum cum audibus decantatur. Anno domini .ccc. viiii in epiphania domini cum Mar 1309garet cons0rte, quo filia ducis Brabanti fuerat, in sede εἰ Κaroli et iuxta ritum hactenus observatum, cum celebritate et gaudio coronatur. Consortem autem hanc Sortitus cum sui in sedere reconciliationis, dum amicitia et pax inter eum et ducem patrem illius super casu mortis patris sui , sicut superius est premissum de prelio inter eos habito, firmaretur. x qua silium unum Iohannem et duas filias genuit. 0hannes rex B0hemi essicitur; filiarum una regina Francie, altera Ungarorum est essecla. Venit igitur Coloniam, ibique maximam curiam celebravit, ciVesque ad
gratiam excipit, quorum predicti pretii causa fuit. Confluentibus ad eum circumquaque nobilibus privilegia innovavit, se0da concessit, et alia que ad novitialis huius honoris
404쪽
actum perlinent sapienter et provide pertractavii Mox ad papam Clementem dirigit sollempne nuntios. Qui quoniam eius aliqualiter notitiam habuit, electionem approbavit, et confirmatum ad coronam imperii invitavit Assentientibus eciam tribus archicancellariis imperii, abbalem Heinricum Villariensem terrilorii Melensis, cuius habita est mentio, in sigilliserum et expeditorem negotiorum ascivit et habere voluit pre aliis singularem, quem non longe p0S SummuSpontifex ad regis interventum ad Tridentine ecclesie kathedram sublimavit. Deinde in Spiram et civitatem Babenberct Herbipolim
Augustum, regni districtus deambulans, curia celebrans, venit ornbercti. Et duces marchiones comites ac nobiles cum episcopis et prelatis adventantes, Sua eoda atque regalia cum sollempnitatibus ad hoc pertinentibus Susceperunt et fidelitatis iuramenta servare imperio promiSerunt. Plura etiam pro conservatione pacis per universum regnum Sancivit et de omnibus, cuiuscunque latus conditionis eSsent, qui regnum turbaverant spoliis vel aliis excessibuS, gravium sententiarum iudicium diffinivit. Et ut in illis partibus brachium suum roboraret, Rudolso silio Palatini unam Suarum siliarum desponsavit. Qui quidem parvulus fuerat et in ore puerili sublatus, ne malitia mularet intellectum eius et sicli deciperet animam illius, iuvenculum regis filiam thoro alterius dereliquit. Rex vero exhibuit se in omnibus locis iustum iudicem et pauperum defenSOrem. se Iustita enim et pietas ut dicit Isidorus due recipue regi sunt virtutes. toralius: Pueri ludentes, rex eris aiunt si recte facies. Et addit: Puerorum Si nenia, quo regnum recte facientibus offert. De oppositione Austratam et Bohemorum contra principes suos et restitutione at inlli. v. t. 130 Anno domini supra dicto .ccc.ix venit rex in Spiren-AV- sium civitatem, postquam facta regia in Nornbercti expedivit. Venerunt autem ad eum nobiles, qui rec0gnitionem nondum secerant suorum iurium, regiis se speclibu pre-
1 Die orie rex bis exhibui se in verbesserung vortier tand: Deinde rex apud Herbipolim et Augustam curias sollempnes egit, in omnibus locis se exhibens iusium etc.
405쪽
Sentantes, gratiam postulantes Fridericus autem dux Austrie cum quadringentis militibus sub apparatu vestiture uniformis valde gloriose venerat et pomp0Se, patri m0rtem querulans, iudicium nomine suo et suorum fratrum postulans, inve S litura terrarum requirens, quibus adici Moraviam, eo quod eorum terris contigua adiaceret, si convenienter posset seri, agitavit. Rex responsionis ordinem distulit, et riderico expensarum pondu aggrava-Vit, qu0usque sarcinam dimissis quibusdam militibus leviavit. Audientia et expeditio dum sibi procrastinaretur, Moraviam submovit a corde, sicque de aliis investitur. Sed et terra Iohannis ducis pro n0xa suorum reatuum pSOprescripto sibi et fratribus est adiecta, promissa ut sertur et postea soluta pecuni maxima quantitate . Corpus Adulfi regis, Alberti corpori in conditorio regum rex dev0tissime et regaliter, cum et multorum ibi existentium, contumbavit. Nobilem virum de Wirtenberchaberhardum, qui sub priscis regibus in regno plures et en0rmes insolentius Sus citavit, acriter ibidem convenit, ita ut ille aversa facie responderet regiaque hortamenta arripenderet cum Onductu tamen regi securitalis, sine regis gratia, ad propria
remearet, cuiu manum validam postea est expertus. Fridericus autem dux dum in hiis m0ram traheret, cervices contra eum quidam Au Siralium erexerunt, promulgantes undique eum regi gratiam non habere sed anxium et gravatum Stare regiumque Sibi animum aspere indignari. Conssali autem tale aliquid sunt moliti, et conspiratione lacla ad se luca et pida plura trahunt, interpretante Saccidentia principis dilationemque sui reditus ad peiora. Civitas etiam quo Nova dicitur, que limes est Austrie Stiri et Ungarie, iam pactis habitis cum eisdem rei exitum exspectabat. Ferebatur, quod ad hec a duce Ollone Ba varie, Super quem Se undaVerant, armabantur, eo quod ipse per Albertum regem detrimentum calumpnie et expul- faci0nem a regno Ungari sit perpessus. unciata sunt hec trico de Walse capitaneo Stirie. Qui de et opere
406쪽
bene audens, de Earinthia Stiria et Ungaria copias aduna vit, et veniens irruit Super adversarios principis repentine, et est captisque pluribus, destructis eoru in munitionibus, recuperatis perdilis , patriam liberavit. Fridericus rediens virum fidelem extulit, in perfidos iudicia exercuit ignomini0Sa invectiva et aspera, in reliquumque terra mundaSab omni labe prurigineque persidio conservavit. Nobiles etiam Bohemorum de Lippa, de Wartenbercti, de Leuchtenburch cum quibusdam abbatibus religiosis ad regem Veniunt Romanorum, Heliaricum ducem Earinthi suum regem de facto non de iure existere protestantur; nec bene ne provido regnum eum regere, sed negligenter agere querulantur. Venimus, inquiunt, patrie tribus, estni utilitatibus consulentes Prospicite et succurrile secundum humanitatem vestram undique promulgatam, quia quamdiu Superest minricus, impossibile est pacem in regni negotiis stabiliri. Et ut desideratum essectum res sortiatur, lium vestrum sitie restis nostri, que metabem dicitur, et Superest sola inmaritata de tribus iupenculis speciosa copuletis, et regem Bohemi declaretis. Rex dimissis nuntiis misit co- miles de chalchi ingen, de Hennenbercti, de olieniochad regnum de singulis inquirere veritatem. Qui veniente Sper Chunradum de Auvens iniit a ceteros Heinrici ossiciario capiuntur, sed post quinque dies lactis sponsionibus dimittuntur. Post hec puella in Spiram ducitur, ibi quo inter eam et regis filium nupti cum gloria celebrantur, Iohannesque rex Boliemi publice proclamatur, gaudente atque tripudiante populo Bohemorum. Et rex quidem regni neg0tiis intendens, qua vi et quomodo in regnum lilium posset dirigere, cogitaVit. Fridericus autem dux Austrio, prioris offense aculeum contorquens in Ottonem ducem a varie, castrum quod Scardingen dicitur obsidet, quod olim pater suus reconnectere suo dominio acceptavit'. Otto obsidionem Solvere volens, sorti manu eius properat in occursum, et metatiSad ei Sum se tentoriis, cottidie pretium machinatur. Sed Fridericus validissime infirmatus, ita ut a pluribus mortuus
i paelis etiam interpositis usque ad principis reditum istisandrasal desversassers. 2 so die s. altentavit Leob. Dissiliae by
407쪽
putaretur, licet circumduceretur ut vivus ab omnibus videretur, cune0 disiungit, et debilis in Austriam est perlatus. Mittitque admeinricum avunculum suum in Bohemiam, indicans se sue amicitio velle cum fratribus conlarmare, et in conventionem pacis perpetuo convenire, et ablatas terras restituere per convenientia dictamina placitorum. Quibus quia ei laricus in Bohemia angustatus non aluit interesse, it dux frater eius venit de partibus Athasis in illacum. Ubi do summa, quam super Carniolam duces Karinthi habuerant, regina matre ducum Austrie et sorore ducum Karinthi agente, tantum extitit desalcatum, ut tantum sex millibus marcarum esset a ducibus eximenda. Tam hiis quam aliis tractatibus habitis, et reconciliationis sedere atque terna amicitia firmata inter eos, arinthia atque Carniola ad pristinos redierunt possessores. Ossicialibus Australibus ad sua loco redeuntibus, terre sicut prius adducum arinthi providentiam ordinantur. Dux etiam Fri-dericus alta traxit suspiria, sciens avunculum in B0hemia turbatum, quod ei succurrere non valebat propter Roma norum principem, quem timebat. Sed nec amicorum aliquis quicquam ad hec sacere presumebat, nec de Suis quisquam amminiculum cuiuscunque solaminis osserebat. Cui videntur competere versus Ovidii, qui dicit: DCum ueris felix, multos numerabis amicos; Tempora cum fuerint nubila, solus eris. De empulmone minrici ducis de regno, et sirmatione Iohannis filii res in eo. v. iii. Anno domini supradicto scilicet maecc.ix rex silium suum 1310 in Bohemiam cum c0piis dirigit, et cum eo Petrum episcopum M0guntinum, Rudolsum Palatinum, comitem de Ottingen, ridericum do urnbercti purchgravium, silium eis
fideliter recommendans. Quo compertomeinricus marchionem Misnensem, sororis sue filium, advocat. Qui cum SeX-centis armatis veniens, non modicum cum iis quos habuit Heinricus adversarios terrebat, et a civitatum introitu cohercebat. In cixitatibus autem scissure ac diversitate partium sunt reperte. Presul autem Moguntinus reugas tatuit, in quibus Pragenses Iohanni portas aperiunt et SuScipiunt novum regem. Marchio cernens invaluisse regis
408쪽
1310 filium, de investitura terre sue, que adhuc herebal in pendulo, promissa recipiens certi ludinis, patre eum reVocante, dolens et anxius, quod avunculo adesse n0n debuit, ad propria est reversus. Qui iuveni pulcher, aurea ceSarie, venusta acie, uno claudicans pede, non longo p0Stquam rediit, prope civitatem Lipiaxensem in provincia sua que Osteriant dicitur, super aquam que Alstra Vocatur, circa l0ngum pontem confoditur, et moritur in m0mento Consors einrici Anna, eque regis Bohemorum enegestat silia, ad pedes Moguntini presulis procidit, securum exitum a regia p0Scens. Quam duplex mero anxiavit. Primus, quod a Sorore, que iam regina habebatur, evectioni Subsidium neque in curribus nec in equis habere potuit pro Se nec pro puellis, nec pro earum sarcinolis deportandis. Secundus, qui dux Rudolsus Palatinus marili consanguineus ad conducendam eam suam comitantiam denegavit, dicens si ei vel avunculo adesset se regis gratiam amiS- Surum. Veruntamen comes de Ottingen vir nobilis et Fri-dericus urchgravius huic dol0ri strennue subvenerunti taccepta domina cum omnibus suis utensilibus, et ein-ricunt cum omnibus sibi adherentibus, inestimabiliter entibus et querulantibus, extra regnum, ubi iam timor nonsuerat, perduXerunt. In hoc casu res admiratione digna contigit in iisnapro tunc temporis. Mulier enim quedam in orto holerum aureuin nummum reperit, in quo erat imago regia et Victorio nomen inscriptum, quod marito obtulit. Qui cum coniuge cui esset offerendus vel quid retenderet continuo meditatur. Sicque dilato meditationis assectu nummu perditur, et iterum invenitur. Sed et iterum est amissus. Viditque maritus in sompnis Heinrico regi denarium hunc Onandum. Et quia tociens perditur ad eius manus Venire non potuit, victoris nomen sub iis casibus a regno minime deportavit. Sed quod ad hanc materiam vel rep0Silum nummus ille quicquam secerit, non est aliqualiterestimandum, sed quod alicuius antiqui imperatoris imagine in et nomen habuerit, sicut sepe visum est, potius Stcredendum. Et sic einricus cum consorte a regno Bo- hemic profugatur, et rediens ad Montana, ampliu B0- hemiam non intravit.
409쪽
Presul itaque Moguntinus cum nobilibus terre, in re 1310 Sentia omnium qui advenerant Iohannem regis filium in throno regio, habentem annos quatuordecim, collocavit, et S0llempniter consecratum auctoritate Romani imperii confirmavit. Pro informatore quoque sibi et educalor comitem de Hennbercti deputavit. Heinricus autem ad Montana
sua rediit, et ducatum arinthio atque comitatum Tyroldeinde quiete possidens cum Carniola Sibi impignorata, nichilominus regni Bohemi e litulum usque in diem sui obitus non dimisit . Rex ab urbe ornber transiens, cum regina venit in civitatem Aureacensem, que nunc EFfletensis dici tur a Philippo episcopo invi latus. Ubi corpus venerabilis quondam ipsius loci episcopi unda Lari noviter elevatum de terra, oleum miri lice stillans , pluribus miraculis coruscavit. Rex meritis sancti presulis se et regni negotia commendans, transiit in Augustam. Ubi post gaudium et sollempnitatem maximam, dissimilis pluribus cauSi cum nobilibus circumsedentibus, de pace et concordia sollicitus valde existens, super civitatibus precipue et mercantibus, ut pacifice transirent, vigilanti animo intendebat. Unde quosdam n0biles, qui pacem regiam in illis sinibus temeraverunt, et bigas civium cum preciosis pannis Flandrensibus abduxerant, usque ad inferiores partes Reni persequi mandavit, et predonum de capitatione ablata omnia in in tegrum precipi dominis suis reddi. Quia tutela et pr0- curatio reipublice, ut dicit Tullius in libro de officiis, ad eorum utilitatem qui commissi sunt, non ad eorum quibus committitur est gerenda. Interea resul Moguntinus et hii qui missi fuerant revertuntur, nuntiantes regi filium in regno confirmatum, Heinricum cum omni familia sua ad propria rediisse'. De quo rotatu fortune accipitur quod in Boetio dicitur: Hec nostra vis est, hunc continuum
Iudum ludimus, hanc volubilem orbe rotam verSamuS, infima summis, Summa infimis mutare gaudemus. Sed re-1 am rande is hier vom vers. Eugeselgi: Et veniens ad arinthiam, instinctu officialium ad sublevamen sue penuri monasteria et ecclesias talliavit, quod ante eum fieri non consuevit. 2 vortier stan redolens stillavit Was de vers. an derte. 3 a dieser unrichlige angabe Ward derversasser adurch verteitet, das e dure ver echslun der ei denisu Speier in den ahre 1309 und 1310 gehallenen reichflage die erstram deo. 13l Eu lande gehommene bestignahme Bbhinens um in ganges ali gustu annim mi.
410쪽
1310 vera iuxta Tullium: Et non multum obesse fortuna potest, qui sibi firmius in virtute, quam in casu preSidium collocavit. Seneca: Ego fortunam nec venientem nec recedentem sentio; ego terras omne tanquam mea Video, et meas tanquam omnium. De utriusque tamen lammein-rici quam Iohannis successibus inserius Si notatum. De reparatione regis in Italiam, et cina marchionis demandenburch. v. m. fgpr. Anno domini m.ccc.X. rex Venit Spiram, et accersilis regni
nobilibus, quos de regni corpore habere poterat, lans in loco eminentiori concionari ad omnes cepit Scitis, inquit, quod imperialis nominis gloria amitis temporibus, scilicet sublatione Friderici secundi usque hodie, abolita re o et imperio de omni parte mundi, precipue apud Italiam, maximas scissuras, detrimentum atque scandalum, et quasi sub tetra confusionis nebula, dissidia contro persias spolia ac latrocinia in nostro climate parturirit. Nempe est ad transitu Friderici servivia circiter annorum tempora hoc testantur: civitates a ciritatibus, a populis pomi bellis civilibus colliduntur, inter regnum et
sacerdotium persio diutina terras regna et populum Gimperio sacro solvit, quia non erat qui se murum intemponeret, re cuius timore, marime in Italia, premisse discordi sopirentur. Insuper suadelam suram pontistris cum nuntiis plurimarum ripitatum Ombaricarum Ruscanarum et Italicarum ad resarciendam collisionem huiusmodi recepimus nos vocantem, et prospera nobis cum rhibitione benivolentie uiriter eroptantem , ad coronam imperii specialiter inritantem Vires nostri corporis erponemus, animum seremus, dulce nomen atrie amicos domumque propriam et veros relinquemus. Unum est quod impedit tantum bonum, sine quo nichil agere alemus, scilicet cooperatio et subsidium regnicolarem, quibus necesse erit nostrum brachium roborari, consiliisque et informationibus sapientum in omnibus informari'. Ad quod disserenter universi conclamare seperunt, Sicut quondam regi David simile aliquid pro tali regni sui ractanti elanter populus applaudebat, dicens: Tu Sumus O David, et tecum erimus fili
i die orie et prospera, exoptantem sin spater durchstrichen. 23 die orte consiliisque - informari in in deras spater urchstrichen.