장음표시 사용
561쪽
io XXXVI. Qiaaeritur a. st fit seria iachymniunt Procia dia. bio serum: visus enim id arguit, & gulius comprobat. Ille serosun uiaxum sudori quoad visibilem speciem percipit , hic eundem salsum esse
indicari Tactus idem comprobat. Nam acredine sua serum illud, si lachrumae abundantius&copiosus manent, pru itum erotionem facere solet. Hinc solvitur , quod quaeritur si di peramentum tachum, quasque alias quailitates oblimant Nimirum temperamentum omnes aliae qualitates non disserunt a temperamento &yliis qualitatibus seri , maxime .doris. Inde apparet quoque in genere, quem sinem , quam causam escaemem , quem modum generaturnis, quam serviam possi i φ Dico in genere, quia quae specialia sunt in hac tractatione pro
S. XXXVII. Quaeritur 4. Ex quibM punibin seram illud stuppeditetur ' Principio non piae et illinum opinio , qui ex locis extravasatis oculorum illud derivant , ut qui in pinguedin q; ut caVitate aut glandulis oeulorum coacervari putant. N.m nec illae partes commode se per lachrymalem glandulam exonerare Meunt ,'nec eam materiam une laesione oculorum coacervare , neo tantam copiam materiae congerere. Neque etiam opisor ex solo cerebro semper illud.serum derivari, tum ob magnam copiam , tum ob id , quod in subitin ea tristitia sae, pius advertimus plurimum istius materiae emanare , ubi non credibile est , cerebrum tantum materiae continuisse. Sed censeo , semper quidem proxime a cerebro serum illud procedere , aliqctando etiam a solo cerebro derivari , aliquando etiam ex aliis partibus , & maxime ex corde. Primum evenire , . ex connexione laChrymalis o indulae colligitur , quae vasis cerebri immediate conjungitur. Secundum conita re arbitror ex pueris, quae citra ullum moerorem pro libitu certa faciei. contractione lachrymari possunt. Illis enim cerebrum humidum est, neque videtur opus , nili multum plorent, ut serum ex aliis partibus asiluat. Tertium judico evenire maxime in adultis , qui non habent adeo humidum cerebrum , cum ob moerorem insignem multum Scia, pius lachrymantur. Nam quod cor hic conspiret, evidenter patet ex
maerore praegresse , & quod eaput , nisi plorent , dolore magno prehendatur , qui solvi solet ploratu. At si 'el nih.l materiae sero , vel aliud quam serosum a corde ad cerebrum datvaretur , naque ne-eessitatem p ra iussitarineret , neque lachrymia expurgaretur , quiabus tamen nihil alieni a sero additum MVertitur. . . t V v v 3 S. XXXVIII. Hine
562쪽
υηε, Icleant 1 Inu capitu cruciatibus prehendi Nimirum quia materia illa 'serota in capite coacervatur praeternaturaliter , & calore, acredi nutensioneque dolorem gignit. Deinde , qiure pueros ploratura non subam:nis colabena sint , 'neptaient Quia ob eandem causam tenerae illi aet ii non solum dolores, verum etiam epilepsia , & sim ilia mala concitari possunt. Reddere quoque licet rationem , qua repuersis muliereo secum 9 βιqacuit: u lacor mentur φ Nempe quia tum humidiores sunt cerebro & toto corpore, tu n facilius tristitia afficiumur. S. XXXIX. Quaeritur Ora rationem tristitiaiserunt ad cerebrum amandetur φ Arbitror , quod in tristitia nisi nimis magna sit.ex spirituum retraaione & inhibitione cor non sollim opprimatur, sed valde quo que theatestat, unde suis funditur, ut serum ab eo segregetur, quod 'quia teoue 3c leve est, ct quia cerebrii, magnum cum: corde consensum maxime ratione affectitum habet, cum s anguine quod ex corde emittitur, maxime ad cerebrum per arterias derivetur. Hinc liquet, qua ramne cor lerari 9 jurar erudicatur ' Quia nempe materiae ipsum opprimentis portio educitur. Nam dum per oculos lachrymae copiose
fluunt ἰ inanitio seri ad omnes partes consequeuter pertingit. Heri id inde quoquε potest , quod una cum fero acres δί adustae quoque quaedam suligines educantur , quibus cor opprimitur. Solvi iunce tiam potest , qui fiat , quod in magnu malis lachrrmari non possinius nempe eo Casu cor opprimitur, dc quasi suffocatur, ut adeo illa calefactis non resolvat tantum seri, ut ideo vel prorsus non plorent f UPirum tantum, merendo illud, quod cerebri eompressione exit . ut fit in sudore syncoplico. . 'o hinc cognoscas, unde ereniat , quod illo flu-pmβρσαιο , plutumum sole thomines lachirimant Tum quia calor cordisupprimentia vincit, tum quia ipsi humores & alia opprimentia magis
quam naturali quiete dc fuliginum evacuatione imminuta incenduntur, calorem cordis augent. s. - X L. Quaeritur 6. Quomadalachryma egerantπφTrram'dos probabiles invenio, qu cibus vel tigillatim , vel conjunctim opinor ea ul- sonem illius teri fierL Primus est vasorum tenuium rarefactionea te- limibus calidisque stat vaporibus aut liquoribus continuo assuentibus& quasi destillantibus. Secundus est, per cerebA eoestiustionem, qua
vas, comp essa illud serum tenue, quod transir ργ' u pellit. Fit illa cerebri compresso saepissimh ob consensum. . , seu per solam
563쪽
CONTRAc TAE LIRIR PRLΜus. yrrθmpaticlam I seu per retractionem spirituum. Et in ea sorte similiat er calor aliquis in vasis accenditur , ut sic juvet compressionem a cerebro factam destillatio a calore proveniens. Tertius modus potest esse , cum obsolam partium circa oculos levem comprelsionem lachy- .mae quaedam funduntur , quemadmodum sorte evenit pueris illis, qui cum libitum est , plorare possunt. Sunt enim illi fuimidiorem cerebri
f. XLI. Quaeritur 7. Pre q'as pias strum de nillet ' Certum est per arterias ad cerebrum advehi , sed quia lachrymalis caruncula non immediate cum illis conspirat , sed in communem sinum cerebri Mnarium desinit , in illum ex arteriis serum deponi , & ex eo evacuari probabile est. Plura notabilia de lachrymis in communi vix occurrunt, & ex his apparet satis , quae laChrymarum natura sit , cum citra morbum evidentem proveniunt. X LII. Inter excrementa cerebri recensentur merit' 'des aurium. quas ceruam Latinia similitudine vocant. De his quaeritur I. Exquax
materiaconum i Non videntur ex simplici materia esse , sed partim se- rosa, partim biliosa, partim pituitosa. Nam istum ex fluiditate colligitur , maxime si aliquanto crudiores fuerint : bilis ex colore & a rore colligitur pituita ex consistentia , & quod non prorsiis ita flavae & amarae sint , quam si bilis non adjungatur. Quaeritur a.
sordes aurium snt excremerua naturalia φ Vix hominem reperias , cui non etiam optime sano excrementa illa proveniant , ut proinde naturalia videantur dici debere. Hocque confirmari videtur ex eo , quod in . statu praeternaturali excrementa illa mutentum, a consueta ratione abeant. Imo quia naturaliter in cerebro pituita generatur , serum invasis continetur , & biliosi vapores ob levitatem in cerebrum asscendunt, utique eVacuatio illorum naturalis est. Quaeritur 3. quibus causis excrementa aurium generentur Sane eaedem causae requiruntur ,
quae simplicia illa excrementa conficiunt : sed tamen speciatim. Cerebrum etiam concurrit , unde prout hoc bene vel male se habuerit, illa
mutantur. Quaeritur ψ. Vnde eveniat, quod excrementa moriemium de nant ese amara i Non id videtur universale esse , attamen cum aec
dit, id evenit , vel ex admistione copiosa pituitω , vel e eiacui biliosae exhalationis sursum. Illa provenit ex cerebri debilitate , hic ex Cordis languore, qui sufficientem calorem suppeditare Don pistest,ut e
halationes bilios e in cerebrum attollantur. S. XLIV. meis
564쪽
sis UNIVERIAE MEDICINAE XLIII. oris excrementum 'oprium pectoris est , 8citidem videtur triplici ex substantii conflari, nempe ex aere inspiratione attracto de in pulmonibus calefacto : deinde vaporibus serosis Scsale volatili imbutis: denique ex tenuibus adustis fuliginibus, nisi has ad salem volatilem referre placeat. Atque aerem exspirari notissimum est : adjungi quoque serosas evaporationes patet, si speculum ori admoveatur , uam guttae aqueae eidem adhaerebunt , & cum salis volati lis ea natura sit, ut promptissime exhalet , dubium non est, quin es aliqua portio sit admista. De fuliginibus tenuibus ex pulmonibus, sorte Sc corde elevatis similiter non dubitatur. Quaeri solet : Qwe aperto ore propulsus aer sientiam calido , at compresse promotus frigidiis φ Etsi multi se super hoc quaesito cruriant , nihil tamen eo solutu facilius. Nam primo modo halitus oris exspiratur , qui in pulmonibus cale- factus est : at altero aer inter os & id ad quod appellitur intercedens , qui fere frigidus sentitur , ut apparet, cum flabello ventum
XLIV. Adhuc frigidae partes omnes, ut cerebrum &mem
braneae quaecunque, exim exsanguine nutriuntur, e X crementum aliquod frigidum & humidum, album & crassum generant, quod ipsin simam pituitam esse ex adjunctis colligere licebit. In cerebro ea abun dantissima est, & per palatum & nares educitur, in aliis dehinc partibus aut seorsini aut aliis exerementis admista eadem pituita evacuatur. Sic ventriculi, intestinorum, mesenterii, panCreatis cum eXcrementis alvinis, aurium cum certaminibus &e. Hinc adeo Iiquet, quare pituitam tertiae coctionis excrementum esse in digitaverimus. Nempe ex- .perientia monstrat, illam generari, cum partes frigidae nutriuntur, &ratio ita fieri debere confirmat. Etenim par est ut in tertia coctione e crementum aliquod a frigidis partibus illis consimile producatur. Etsi autem in genere illud frigidum humidum est, tamen in speeie gradibus diversis discrepat , sicut nempe ipsae frigidae partes non levi discrimine discernuntur. Atque haec de excrementis omnibus hoc loco dicta sus-ficiant. -
565쪽
I. QIeuti omnia naturalia eorpora ex materia 3c forma consan- Otur: ita homo quoque materiam & formam habet. Atq ; quae ejus materia sit, in prioribus hactenus explicavimus, Vocantes eam communi nomine humanum corpus, atque idem dehinc in partes soli das atque fluidas dirimentes, ac quandoquidem Aristot. in l. 2. histor. animal. & alibi excrementa quoque sub partibus comprehendit, illorum quoque explicationem subjunximus: reliquum ergo nune est, ut quae forma hominis sit , porro declaremus , quandoquidem sine esus . cognitione non solum non plena , sed ne primaria quidem notitia haberi potest. Solet ea appellari an a hununta : a plerisque anima rationatu. Ideo seu de forma hominis , seu de anima humana nos acturos esse dicamus perinde est.*. I l. . Initio statim hic scrupulus movetur : cinde anima hi a tractaris ad Medκ- uineati Gal. certe t. r. deus pari. c. 8. l. de utilit. respir. C. s. l. deformat. scet. sub finem & alibi ingenue professus est, se quae animae substantia sit ignorare, neque eam cognitionem Medico
valde esse necessariam. Atque ratio idem videtur avincere. Nam neque ad sanitatis vel morborum notitiam illa cognitio quicquam facit, quandoquidem sanitas te morbus dispositiones corporis sunt, nec ad explicationem causarum utriusque illius dispositionis, quia hae itidem
materiales, nec ad curationem, utpote quae intervenientibus natura libus causis peragitur. Ac non multo secus est: attamen quia Medicum
Philosophum quoque esse oportet, & quia multi Medici de anima varia proposuerunt, & quoniam proposuimus anthropologiam plenam,
non imperfectam tradere, non judicavimus alienum esse ab hoc loco, animae doctrinam subjungere, maxime cum ea notitia Medicosi non mu rum , ranun aliquantum conserat, tum ad notitiam sanitatis ct morborum, quia sunt dispositiones corporis animati , non animae expertis: tum ad non-riam causaerum , quia gravis ea agitatur controversia, an ab anima quoque corpus ad sanitatem vel morbum mutari possit, & quomodo anima assectus corpori imprimat: tum ad planium cognitis operationum , quM cmbrantur in corpore, quia anima ipsarum primaria causa es cc ac
566쪽
33o UNIvERSAE MEDICINAE denique etiam ali citratentis adcuratione , maxime delisit melancholicite quod vix tolli potest, nisi ad animae curationem etiam respiciatur. g. III. Caeterum quandoquidem particularium & specialium notitia a cognitione universalium pendet , nihil solidi de anima humana attuler mus, nisi prius de anima in communi adduxerimus: hinc adeo
merito tractatum hunc ab aninia in communi ordimur. Licet vero ea tractatio vel nominalis vel realis , itemque vel fecundum veritatem , vel secundum opinionem sit, tamen praecipue occupabimur in vera sententia declaranda, sequemurque hic maxime ductum qui eam doctrinam acturatissime censetur prosecutus. Ille erg6, postquam libro I. de anima, veterum opiniones refutavit, lib. a. duas proponit animae definitiones, quas utrasque sigillatim considerabimus.
f. IV. Prima definitito t. r. c. I. iraso C. Anima enactus primus cmporis naturalis potentia ream habentis, hoc aurem est organicum. Vocatur anima actus, quia actuat, i. e. perficit materiam suam, quod optime ex- primit Graecum verbum , quod ab ἐντελης & εχω videtur, ut non male ab Hermolao Barbaro persectihabia sit redditum.
Alioquin absolute prefectio dici posset. Nam materia formam suam tanquam persectionem sibi debitam appetit, ut docet Aristot. l. t. Phys. cap. ult. Qiloniam Vero actus vel 'mus , vel secundus et , anima est actus prunus, i. e. radicatis, quem non praecedunt alii actus: Etenim forma origo & sundamentum est omnium aliorum actuum. Proinde etsi aliquo respectu accidentia quaedam etiam actus primi appellantur, tamen absolute sibi id nomen vindicant solae formae substantiales, quia illae o -mnibus accidentibus sunt priores tum in exiliemio , tum in operando :qua de causa aliqui ea accidentia , a quibus operationes proxime fluunt, actus medios appellant, quia interveniunt inter substantiam N accidens. Addit quod anima sis amis primus cupatis noualis,h. e. ex materia & forma constituti. Quia enim anima sorma superioris generis est, qinam aliae inseriores formae, non potest linmediatu materiae uniformi conjungi, sed supponit materiam jam sormatam. Ponitur vero id etiam ad d Uerentiani corporis mathematici, quod istum quantitas trin via dimensi nem obtinens: & corporis artificalis , quod completum Sc perfectum ens est. Denique subjungitntentia vitam habentis, ut indigitetur non quodcunque corpus naturale esse animae materiam, sed illud tan tum, quod receptaculum & organum animae esse potest:& ideo ea verba explicans addit: tale autem eIi organicum, h. e. habile ut anima per illud
567쪽
CONTRACTAE LIBER PRIMUS. y3I operari queat, quale in sua ultima persectione non solum debitam calidi innati seu temperamenti vitalis habitudinem exigit, verum etiam diversarum partium numerum & structuram.
S. V. Hic simplex & perspicuus verborum Aristotelis sensus est: verum quia circa illam definitionem animae gravissima dubia occurrunt, ea in aliquas quaestiones redacta paulo distinctius perpendere constitutum est. Frima quae lio sit: On ainma sit subIiantia vel in uens φ Quam quaestionem ideo seorsim proposivimus, quia multi Medicorum eam opinionem esse opinantur, animam accidens, non substantiam esse. Nam Gal. lib. quod animi mor. seq. temper. corp.& aliis in locis de anima humani agens , videtur constituere eam este, seu qtiatuor primarum qualitatum temperiem. Lt hanc sententiam ex Platonis Phaedone a Simia videtur derivasse. Ille enim inquit : esse in corpore nostro ituentionem O complexionem quandain ex calido, frigido, humido , sicco, calemqM talibus, borumque temperationem conseramiamque nostram animam me. Verum quia hominis ut aliorum viventium temperamentum maxime in calido nativo
consistit, inde Gal. libr. r. Aphor. comm . IS. lib. 6. epid. comm. s. Part. s. videtur innuere animam esse ipsum calorem insitum omnium vi ventium,maxime animalium. Proinde haec lententia priori non est contraria , sed eam specialius declarat , exponens qualis qualitatum temperies animae essentiam absolvat, nempe non omnis, sed viventibus propria, quae in calidi insiti exsuperantia consistat. S. VI. Videtur haec sententia maxime niti illi fundamento , quo non sint entia praeter necessitatem mnitiplicanda. Sed nulla ratio vi detur adduci posse , quae animae essentiam distingui ab accidentibus convincere pollit. Nam si quae sit, ea sumitur vela priori, vela posteriori, vel a connexis, vel a contrariis, ves a similibus. At nullum illorum videtur quicquam conficere posse. Etenim a priori argumentum ductum a causis est , quarum nulla suadet , animam accidens non esse. Nempe non materia, quoniam ea in Peripatu commune subitantiarum& accidentium subjectum est , adeoque nec substantiam nec accidetis arguit. Quod enim indisserens ad utrumque est, neutrius existentiam probare potest. Nam forma ; Quippe ipsa anima forma viventis statuitur. Sic ergo argumentum a forma petitum petitionem principii involveret , idem per idem probando. Mn emciens ; quia eadem emeiens accidentium & substantiatum causa constituitur e Imb quoniam apertum est, omnia opera viventium peragi a calore insito, &hic non nisi
568쪽
ui U Niveas E MEDICINAE calorem producere pollit, anima ipse insitus calor esse videtur. Neque denique consideratio finis aliud suadet. Nam ob quam causam anima acalore iniito distinguitur φ An ut conservet corpora ς Verum quia calor insitus generat, etiam conservat corpora. Nam eadem est causa generans & conservans. Imo quia ex corruptione de generatione &conservatione rei judicium ferri potest , quoniam interventu accidemtium substantia corrumpitur : etiam eorum interventu insunt&conia servantur in materia. A posteriori seu ab effectu similiter non ollendi potest , animam a calore insito discrepare, quia omina effecta, quae a
viventibus obeuntur, praestantur a calore. Sed si aliud foret anima, aliud calor insitus, diversis forent utriusque operationes. Nam operationem diversi ras diversitatem causarum arguit, indentitas autem idemtitatem. Porro conneXa diversa nemo attulit, sicut nec similia. Contraria denique eadem sunt. Nam frigus corrumpens ut calori insito, ita animae advertatur,quia mortem adducit. Sic sicuti insitus calor,ita anima pabulum requirit, quo deficiente marCescit. Eadem ratione a copia ex crementorum obruitur non anima minus , quam insitus calor
inde consequi videtur animam a calore insito nod d fierre , quemadmodum & nomen Graecum indicati enim a ψύχω id est refrigero deducitur,quia refrigerio viventia indigent. S. VIL Caeterum in contraria opinione est Arist. tum l. I. de anim. dum aliorum opiniones refutat,tum l. 2. ubi suam sententiam ponit. Inde c. I .l. . alti est amurumsubrantiam esse: & t. δ' .& l. docet calorem esse quidem instrumentum animae,non autem ipsam animam. i-bus similia docet l. a. de part .anim. c. 7. & l. degen.&corr. t. S .& S. Quae sententia,ut magis veritati congrua appareat,judicamus ex omnibus illis, quae adversa opinio rejiciebat, documenta peti posse, animam substantiam esse, & discrepare a calore insito. Etenim ut a materia incipiamus,etsi ea commune substantiarum Sc accidentium subiectu est,non tamen est eorundem subjectuat aequaliter. Sed per prius substantialem forma,per posterius accidet ualem recipit. Hinc manifestu evadit, quod& materia viventili, antequam possit calorem insitum recipere, formam prius substantialem prius requirat,quq eidem sulerum proeat. Impossibile enim est, propria pri' rei convenire,quam essentiam. Sed materia δίforma essentiam constituunt. Neq; obstat, antequam forma substantialis induci possit,opus prius esse praeparatione accidentali: quia illa respe accidentium communium tantu est , dc maginespectu corruptionis
569쪽
CONTRACTAE LIBER PRIMUS. 3geontrariorum accidentium,impediet vina resultantia formae debitae.D hinc si a materia progrediamur ad formam, non ducimus argumentum 1 forma particulari, sed a conditionibus formae in communi, hoc modo. Omnis forma tribuens alicui esse est subitantia. At anima est sorma tribuens alicui esse: quia est, quo viventia sunt id quod sunt. Ergo anima est substantia. Unde liquet, adduci hic posse omnia argumenta, quibus incommuni probatur sormam substantiam esse. Poreb si essicientem consideremus Causam, quoniam omne accidens agit in virtute sibstantiae, de quidem non materiar, cum ea agendi virtute destituatur, sed formae Fequoniam accidens non potest stra virtute attingere lubstantiam , liquet quod vivens produci nequeat , quia calori agenti jungatur substantia, quae alia Cogitari non potest,quam anima. Et hinc quoniam illa generario univoca est, ipsum quoque quod producitur, non solum accidente 'sed & substantia constituitur, qua sit generanti suo simile. Et si univer sim capiatur , admitti non potest eandem esse causiam accidentium &substantiarum. Nam aeridentis quidem sorte principalis causa accudens esse potest, sed non substantiarum. Nam effectus nequit esse no biIior sua eausa. Qii'd dehinc finalem causam attinet, dicimus animam
substantiam esse debere, quia informare debet, adeoque viventibus tribuere esse substantiale , dehinc conservare, non secindario ut accidentia, nec extrinsece, ut locus Sc alia externa, sed intrinsece dc radices iter, quod formis substantialibus competit, quae ut esse largiuntur, ita quoque faciunt ad ipsius conservationem. Nam constituere& conservare aliquid non differunt realiter. Attamen quia ut serma materiae possit inesse, Sc operari requiritur certa materiae habitudo, non obstat, quo minus accidentibus pereuntibus sorma quoque videatur corrumpi, aut in sinum situm abscondi. Ad operationes dum procedimus , eae magis se tentiam Arist. confirmant. Nam etsi omnes ill instrumento caloris obis euntur, tamen oportet illi principem causam praesectum esseo Ut enim liquebit in posterum, singulae sublimius principium exigunt, quam calorem. Proinde animam substantiam esse S diversam ab insito calido non probamus ex diversitate operationum , sed amodo diverssi prodi cedi eas operationes, & ab utriusque necessitate. Non enim sum citcaisesa instrumentalis, sed requiritur amplius causa principalis. Si ad similia
oculos diriginius,omnes formet substantiales argumenta suggerent, uti . ante 'isum: si ad connexa, adjuncta seu facultates animae ide confimabunt, tu suo loco videbitur: neq; contraria oppositum I dent. Etenim
570쪽
etsi largimur, ab iisdem causis corrumpi aut in sinum situm revocari animam , a quibus calidum innatum destruitur, non tamen id fit e dem modo : sed calidum innatum destruitur per se & immediate H-gido , anima secundari6 & consequenter : δί ita de aliis corruptionis modis judicandum venit. Ergo hinc recte quidem deducitur , intime conjunctam esse animam inlato calori , non tamen cum eodem ensentia eandem esse.
S. VIII. Drassio secunda sit : in de tume propositis coηtineatπ, quod amma substantia fit i Aliqui negativam sententiam amplectuntur,
ideo definitioni Aristot. addunt vocem Iusantialis hoc modo : anima est actin's insubstantialis. Nam opinantur nomen actus primi accidentibus etiam quibusdam quadrare, ut Philosophus ipse indicat t. neque alia voce in definitione Arist. id exprimi. Uerum haec opinio improb, Iis est. Nam ex illa necessario sequitur, definitionem Arist. traditam imperfectam esse , quandoquidem omittat praedicatum aliquod esse tiale generi cum . Neque obstat , quod Aristotel. ante illam definitionem jam proposuerit, animam substantiam esse. Hinc enim hoe tantum sequitur, Aristotel. novisse animam substantiam esse , sed tamen definitio inde ab imperfectione non liberatur. Ita nullatenus se expedimi, qui ajunt, Aristotel. supposuisse animam substantiam esse. Nam hoc quoque definitionem meliorem non reddit, quod aliquid supponatur , si quicquam in ea omittatur, quod ad essentiam
definiti pertineat.' apropter statuendum est , contineri id indefinitω- ne Aristotelu nom quidem rota expressis reformaliter, rerum Fecundum sensum seu viris ner , dc quidem duplici modo, scilicetia in specie continetur genus , ut unum relatorum importat alterum. Primo modo, in voce abus
nimia : altero in verbis corporis potentia vitam habentis. Nam quod substantia contineatur tanquam genus in specie in actu primo patet tum inde, quia Autorum probatissimorum calculo verba actus primus in destinione ea idem sunt , quod forma substantialis, tum quia accidentia absolute actus primi dici nequeunt, sed tantum substantiae, quia harum virtute accidentia operantur. Et hinc Aristot. cum in prioribus animam substantiam esse docuisset, textu s. designat, qualis substantia sit, nempe non potentia, in materia, sed actus, ut forma. Ita, emnain ἡδέλια ἐντελέχι α, haec verasubstantia I scilicet anima, de qua ante actum est actis. D inci quod idem connotativE quoque insinuet per verba corporis potentia ruam habentis insinuatur ex illa cum-