Disputatio medica inauguralis, de urinae secretione suppressa ...

51쪽

DE HAEMORRHOEA PETECHIALI.

In libro, cui titulus se Medicat Facts and Observations, ' A. D. 179Ι, ejusdem morbi exemplum literis prodidit Dr FERRI s. Et denique in opere quod inscribitur, Me moirs of the Medi Cal Society, ' exemplum

unum ci Doctore AI K IN ', alterumque a DoCtore GARNET l , narratum est. Haec fere tota, quod sCiam, e Xempla sunt, quae medici adhuc in lucem protulerunt; nuperrime autem, his auspicantibus auctoribus, majorem attentionem morbus sibi vindicavit, et multis aliis, artem HippocratiCam agenti bus, obVius OCCurrit. Ipse, exempla duo vidi

in Nos comio Regio Edinens.

l II. DE MORBI DEFINITIONE.

VARII auctores, qui de morbo, quem persequimur, scripserunt, varia eidem nomina imposuerunt.

52쪽

DISPUTATIO MEDICA

imposuerunt. RIVERI Us, DIEM ERBROECΚ, CtSTRACK, nullo peculiari nomine eum Vocarunt, quippe qui obiter tantum et leviter eundem attigerunt. Doctiss. SAU UAGEs, non sine soloecismi culpa, eum Stomacacen Universalem nominavit. Dr GRAAF, et, illo duce, Dr FERR1s, Petechias sine febre ' appellarunt. Nomen autem signa potius morbo Cuique propria, quam aliena, indicare debet; ideoque satis erit, nullam febrem esse in desinitione notare, etiamsi una sit ex notis, quibus hunc inter et alios morbos maxime dijudicandum. Clar. DUNC AN sub nomine Petechianosi, V vel f Almorrhaeae, ' designare maluit; et denique Dr ADAIR, conjuncto

utroque nomine, Hamorrhoeam Petechialem nominavit. Hoc nomen nobis quoque magis arridet, utpote quod notaS duas, quibus morbus praecipue insigniatur, CXprimit. Verbis hujusmodi morbus noster haud ii epte forsan breviter definiendus est : In variis partibus summae Cutis, pote bior, ecc momata, Vel interdum vesiculae cruore repletae

53쪽

DE HAEMORRHOER PETECHIALI. '

replet se ; profluvia sanguinis e pluribus locis, vel levissima, vel nulla evidente Causa; H-r ia nulla. Haemorrhoea in nullo systemate no sologico adhuc locum tenet. Cel. CULLEN quidem petechias alius cujusdam morbi semper signa esse putavit; hoc autem, ni fallor, CXperiCntia refellit. Similitudo si murrhoene signorum, cum iis quibus scorbutus Cognoscitur, nullam sane dubitationem apud nos relinquit, quin illa V Impetiginibus, ' in classe Ca-cheaeiarum ' CULLEN, rectius annumeranda sit: Totius certe vel magnae partis Corporis habitus depravatus est, sine Drexia primaria vel neurosi . V Ab Haemorrhagiis CULLENeo nomine differt, quod absunt omnino febris

indicia f.

CULLEN, Synops. Nosolog. Method. Cl. III.' Idem, First Lines, DCCXXXVI.

54쪽

DISPUTATIO MEDICAs III. DE ΜORBI SIGNIS.

ΜORBUs, de quo scribimus, haud secus ac alia genera valetudinis, sese varie ostendit, prout varii sunt aegrorum Corporis habitus. Aliquando subito incipit, praegresso nullo adversae valetudinis signo ; saepius autem Paulatim obrepit, nec sine notis praecurrentibus quae corpus de sano statu deflecturum esse

ominantur. . Modo enim ante aCCessionem,

Caput dolet, nausea vomitusve urget; modo alia adsunt signa, quae primas Vias male se habere indicant; saepe fatigationis sensus est, et mustulorum vires plus minus minuuntur. Ρaucis febriculam adesse observatum est ; ple-TI QUO Vero ne unum quidem signum febris Contingit. In initio alias alia signa sunt. Plerisquoesane pete bire prius Cutem Variant, quam alia indicia morbi obveniunt. Quibusdam vero summa Cutis, tanquam ex Verberis ictibus,

hic illic vibicibus livescit, vel purpuras Cit,

neque

55쪽

DE HAEMORRHOEA PETECHIA LI. 11

neque simul maculis parvulis interstincta. Exemplum hujusmodi in Valetudinario Edi- . nos novi, a Dyς DUNC AN haud ita pridem

curatum. Quibusdam autem accidit, ut neque petr biae neque vibices cutis superficiem decolorant; sed sanguis valde proclivis sit, ut eX Variis Corporis partibus, vel ex levissimavi eXterna, vel nulla etiam Causa evidente, Prorumpat. Insuper e Xempla pauca literis tradita sunt, quibus sanguis, Cutem inter et Cuticulam effusus, hanc adeo levavit, ut vesiculas effecerit, ex quibus disruptis Cruor niger emuxit . Verum enimvero ex signis jam memoratis, plura, vel pauciora, vel omnia simul, alias aliter conjuncta, hoc morbi genus saepe insigniunt. Quod autem ad petrebias attinet, magnitudine admodum variant. Μodb puncta per-eXigua sunt, visum ferme effugientia ; modo pulicum vestigia referunt: atque semper ab omni

56쪽

Omni alio genere exanthematum facile dignoscendae sunt. Nec cutis superficiem excedunt, inquit BUR SERIUS', UneC exasperant, neC pruriunt, nec dolent, neC ulCe- Tantur, neC in squamas abeunt, scd paulatim resolvuntur. V Colore rubi Cundo, Vel purpureo, vel subnigro, esse solent. Vibices et ecc momata plerumque subfusco, livido, vel nigro sunt: variat autem color pro summae pelliculae tenuit te, pro tempore e X qUO sanguis effusus fuerit, pro quantitate ejus, et siqua similia. Ubi quidem sanguis non sponte intra Cuticulam effunditur, Cute tamen, Vel levissime percussa vel pressa, facile emuit, sicut ecc momata Cutem deColorent. Petechiae pectus maXime, et interiorem brachiorum Crurumque superficiem occupant aliquando

- Hoc certe saepissime accidit: Dr ADAIR autem exempli mentionem fecit, quo petechiae aliquantum pro- minutae erant ; et ipse, in uno exemplo, et prominulas esse, et etiam tactas dolere, notavi. Institui. Med. Pract. vol. ii. S cccxxiv.

57쪽

DE HAEMORRHOEA PETECHIALI. 13

aliquando etiam omnem Cutem, rarissime faciem, maculant. Visae fuerunt, at perrarot men, in linguam, et gingi VaS, et tuniCam oculorum sileroticam, oriri. Saepius autem, morbo ProCedente, situm mutant; nonnullis hic et illic evanescentibus, aliisque alibi vel ibidem apparentibus. Malus idem corporis habitus, CX quo maculae et VibiCes proveniunt, Causa est, ut aeger ad sanguinis profluvia valde opportunus sit, quae profecto haud parvum Capiti S periculum aliquando ast exunt. Sanguis enim ex omnibus Corporis partibus, quas e Silis Cuticula amicit, facile prorumpit, quoties Vulnusculum vel incisura levissima infertur. NeC raro quidem, nulla vi allata, sanguis ex naribus et gingivis profluit, Vel eX pCctore e XpUitur.

Nonnunquam etiam e X Ventri Culo, et utero,

vel uretbra, prorumpit; alvus quoque Cruenta quaedam infra transmittit; et urina interdum, ob sanguinem permistum, rubicunda redditur. Sanguis quidem effusus, uti ex auctorum scriptis colligere fas est, aliquando niger est,

58쪽

DISPUTATIO MEDICA

et in grumos coactus : haud raro autem indoles ejus, quatenus saltem sensibus percipere licuit, nequaquam mutatus Visu S est; verum, sicuti ex fano Corpore missus, se Coagulavit. In paucis exemplis, tenuis et Vix ruber ob-

servatus fuit, sed aquam potius, in qua reCens caro lota fuit, referebat. . Haec profecto indicia sunt, quibus hoc morbi genus maxime Cognoscitur.' Alia tamen signa, quae aliis quoque adversae Valetudinis generibus communia sunt, identidem adsunt. Pulsus quidem interdum debilis fit, et Celerior quam ex Consuetudine ; saepissime

tamen arteriae naturaliter ordinatae sunt.

Quibusdam aegris anima subinde deficit; ut in exemplo a WERLHoFF tradito, et in alio, quod ipse vidi. Cutis plerumque et spiritus naturales sunt; interdum autem, haud secus ac in febricula laborantibus, hic citatior est, et illa supra consuetudinem Calida. Stomachus generaliter cibos haud fastidit; et alvus urinaque, nisi sanguine inquinata, naturaliter se habere solent. Denique, Corpus saepius, ut

59쪽

in sano statu, omnibus fungitur muneribus, si excipias quod vires mus Culorum, quotquot voluntati parent, plerumque minuuntur. Tempus, quod Cursu implet haemorrhoea, variis exemplis admodum variat. Aliquando vel sponte, vel paucis medicamentis adhibitis, diebus paucis finitur. Saepius autem, uti ex medicorum scriptis Colligere possumus, hebdomadas plures vel pauciores Continuat; quinimo, ultra menses quosdam, vel etiam

annos, interdum protrahitur ; et denique alius

aliter terminat Ur.

2Egra quaedam, Cui Dr DUNC AN in Valetudinario Minens medicinam adhibuit, per duas menses haemorrho a laborabat, sanguine interim subinde prorumpente, doneCtandem fato procubuit, prae mera sanguinis inopia, ut DU DUNC AN videbatur . Cutis enim et labra, non pallida solum, sed albida,

60쪽

i6 DISPUTATIO MEDICA

sane evaserunt; et sanguis vix Coloratu8, sed aquam potius referens, Profluebat. Mortem nonnUnquam affert sanguinis profluvium, quod vasa sub tib et magnopere deplet. Dr DUNCAN, cui ob beneficentiam erga me, maXimaS gratias habeo), solita cum . benignitate, historiam pueri, hoc morbo aegroti, mihi memoravit, cujus summa Cutis perplures annos petecbiis nunquam non Variabatur, et ex ictu etiam levissimo vibicibus livebat. Nee alia tamen signa erant adversae valetudinis. Licet enimvero cibus, ex liri quae maXirnδ nutriunt, plena manu illi largiretur, et mediCamenta adhibirentur, morbus

tamen perstabat, et postremd profluvium sanguinis ex pulmone necem intulit. Aliud hujusmodi exemplum exquisitum nuper aCCCPIab amico meo aestimabili JAco Bo RUΜsEY, qui medicinam ad Amersam, in comitatu duc ru-gensi, agit; puellae, scit. quae, postquam hoc

genere valetudinis quatuor menses laboraverat, Cum brevi semel malorum intercapedine, ob sanguinis ex utero profluvium, morti tandem occubuit. REI L