Arnobii Disputationum aduersus gentes libri septem. Quibus accessit eiusdem argumenti Dialogus; M. Minutii Felicis Octauius. Geuerhardus Elmenhorst recensuit & notis illustrauit ..

발행: 1603년

분량: 459페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

as Mr Nucii FELI his hiuersinouere Deo indiciis opus non est silum in oculis eius,sed Sesin insi vivimus. Sed Iudaeis nihil profuit, quod unum di ipsi Deum aris atque templis maxima superi titione coluer

norantia uberis, si priorum aut oblitus aut ininicius, posteriorum recordaris. N mri ipsi Deum

nostrum idem enim omnium Deus est quamdiu cute nnoxiEreligioseq; coluerunt,quamdiu pr ceptis salubri sobtemperauerunt de paucis innumeri facti, de egentibus diuites, de eruientibus reges modici multos, inermi armatos, dum fugiuntihsequentes, Deliussu,&elementis a D tentab G QMaerunt. . Script Ummiel ge, vel Romanis magis gaudes, Hir nisanius vetereri Finuit Iosephi, vel Antonii luliani de Iudaeis r quire:iam scies nequitigiua hanc oo meruisse se unam nec quicquamaccidisse, quod non sithis, si in contumacia persevccarent, anteir diorum

Itaptius eos deseruisse cotvrehendes, quόm eta

delerios nec, Vtimpie loquerisi cum deo suo esse eos, sed Dei, ut disciplin transfusas, deditos Catterum incendio niundi, aut intressum ignem cadere, aut dissicilem non credere, o uisistroris est. Qui enim sapientium dubitat, quis snciat, omnia quae uint, occidere, quae fas a sum, interire Coelum quoquo cum omnibus'me, locontin mur, ita teoepisset desinere fontium dulci aqua, marisue nutriri, in vim ignis abiturum Stoicis constans opinio est, qubd cosiimpio livia ore mundus hieomnis ignestat:& Epicureis de et ementorum conflagratione, de mundi ruina eadem ipsasentcntu est. Loquitiis

402쪽

ulcibtis ardescere: dc cum ipsumiminduin perpetuum Minsolubilem diceret esse fabricatum: addit tamen ipsi artifici Deo soli S solubile esse domo . tale. ita nihil mirum est,si ista moles ab eo quo e tructa est, destruatur. Animaduertis philoibphos eadem disputare quae dicimus, non quod nos sumus eoru vestigia subsecuti, sed quod illide diuinis praedictionibus prophetarum, umbram inte polatae vi ritatis imitati sint.Sie etiam oditionem renascendi, sapientiunt clariores, Pythagoras pri--us,dc prscipuus Plato,corruptari dimidiata fide tradiderunt inam corporibus ditalutis solas ans mas volutae perpotu manere, in albi noua corpora saepius commeare. Adduntistis Missa ad dot arquendam veritatem, in pecudes Haves beluas,

hominum animas redire.non philosephi sane studio,sed mimi conuiciodigna ista sententia est.Sed ad propositum satis est, etiam in hoc sapientes ve- viros in aliquem mod- nobiscum consiqnare.

Cetterum quis tam stultus aut brutus est, ut audeat repugnare, hominem a Deo ut primum potuit fingi, ita posse denuo reformari ' Nihil esse post ol,

tum,&ante ortum nihil fuisse: Qui dei. hilon

sci licuit,ita de nihilo licere rςparari'Porro dissicialius est id quodio sit incipere quam id quod fu

rit,iterare. Tu perire Deo credis,si quid oculis r 'mis hebetibus subtrahirurὶ Corpus omne sue a rescit in puluerem, siue in humorem soluitur, vel in cinerem comprimitur,vel in nidorem tentritur, sebducitur ii is sed Deo elementorum custodi, reieruatur Nec ut creditis Mullum damnum sepul- rura timemus,sed vetere dc meliorem si istu-- lincis uniandifrequentamus. Vide adeo trahi

403쪽

3s NL MrNver FELICI ssitatium nostri resurrectionemsitura otiinisti s ura meditetur: sol demergit& nascitur: astrat bunt di redeunt flores occidunt dormiuiscum post senium arbusta frondescunt, semina non nisi

corrupta revirescunt: ita corpui in seculo ut arbores in hiberno,occultat virorem ariditate menti ta. Quid festinas,ut cruda adhuc hyeme reuiuiscatctredeat ' expectandum nobis etiam corporis verest. Nec ignoro plerosque conscientia meritoruinnili4 se esse post mortem magra Optare,quam credere:maluntenim extingui peritin , quam ad sui

pliciareparari. Quorum error augetur, in seculo M libertate remisia, Dei pau*xi maxima:cuius quanto iudicium tardum,tanto magis iustum est. Et tamen admonentur hominum doctissimoruml:bris, Scarminibus poetarum, inius igneillum, nis,&de Stygia palude saepius ambientis ardoris, quae cruciatibi aeternis pr*p-xata,&daemonu indiciis de oraculis, ophetarum cognita traduderunt.Et ideo apud eos etiam ipse rex Iupiter per torrentes ripa , dc tr an 0r inem iurat religio, se: destinatam enim sibi cum suis cultoribus podi. nam praesciva porhorrescinne tormentis aut modus vllui , ut terminus silicsapiens ignis membra urit, reficit, carpit, Sc nutrit, sicut ignes fulminum corpora tangunt, nec λbsumunx; sicutisne

aetna montisJ-esuuii monti de ardentiaque e rarum it r/nt. Rei erogantu r;ii a poenale illud incenditurino,ndininis ardentium pascitur.

sed inexesa corporum laceratione nutritur eos Rutem merito torqueri,qui Mnφω unt,Vt in

404쪽

o s. 'ν minoris sceleris sit ignorare,quam laedere. Et quamquam imperi Dei sussiciat dicenam, viij notitia prost ad veniam,tamen si vobiscum Chri- stiani comparemur,quamuisin nonnullis discipitia ae nostra minor est, multo tamen vobis meliore, deprehendemur. Vos enim adulteria prolDbetis, di facitis nos uxoribus nostris solummodo viri hoscimur, vos scelera admissa punitis:apud nos deerat are, peccare est vos onscios timetis: nos et-dam conscientiam istam, sinequa esse non possu

mus.Denique de vestro numero carcer exaestuat

Christi an us ibi nulIus, nisi aut reus suae religionis, aut profugus. Nec de fato quisquam aut solatium c piet, aut excuset euentum sit fortis fortunae, mens tamen liberaestes&ideo actus hominis non dignitas iudicatur. Quid enim aliud est fatum, quam quod de unoquoque nostrom Deus fatus est'quicum possit praestire in iteriam promeritis&qualitatib singulorum etiam fata determinat. ata in nobis non senitura plectitui ed ingeniici tura punituri ac defito satis,vel si pauca pro tempore disputaturi alias δ verius: lenius Caeteri uti quis plerique paupes es dicimur iisnest

infamia nostra, sed gloria: animus enim ut luxa soluitur, ita frugalitate firmatur.&tam equis p est pauperesse, qui non eget,qui non inhiat alie ' no, qui Deo diues est 'megis pauper ille,st, qui cum multa ha at, phara desiderat. Dicam tandem quemadmodum sentio memoriam pauperpotὸst esse, quam alatus est inues sine patrimon oviuunt,&ii diem,ecua passiuntur &haec nobis

tamen nata sunt: quae omnias non cocupiscimus,

possidentus. I tu ut qui viam terit, felicior

405쪽

,, M. Mi Nucr FEL Icis quo leuior incedit ita beatior in hoSitin re Mendi qui paupertate se subleuat,non sub diuitianium onere si irat & tamen facultat .s utiles

puraremus, a Deo posceremus, utiqueindulgero rosset aliquantui',cujus est totum sed nos com temnere malumu, opes,' ianv c. nero innocentiam mog cupimus,magis patientiam stagita .musu malumus nos bonos este , quam prodigos quod corporis humana vitia sentimusvi patia mur, non est pinna militia est fortitudo enim iiij itatibus roboratur, calamitas sepius dise s iplinavi tittis es, vires deniq;& mentis&cor potis in elaboris ex citatione torpeicut omnes adeo vestri viri fortes,iluus in exemplum prcedicatis, aerumnis suis inclytIssi ruerunt itaq; no 'ius Deus oecyon potest subuenire, nec despicit cum sit δε omnium rector, amator suorum sed in aduerus unumquetique explorata examinari

ingendum singillorum periculis pensitatiusque in

ext Lemam mortem voluntatem hominis sciscitatur,nihil sibi posse pelire securiis. Ixaque viam rum ignibus sic, discriminib argitimur. inpulitarum spe' culum Deo sum Christi nusciamdoloresens editur, cax aduersupplicia&tormenta componituril cum strepitum morti, dc horrore carnis cis irridens insultat' cum libertatem se aduersus reges principes eri git'soli Deo,cuius est, ced:rs cum triumphator de 'ictor opsi quiaduersum se sencentiam dixit, iris a illa, Vicit enim qui qubd contendit obtinuit. Quis non miles sub oculis imperatoris audacius periculum prouocet' nemoxnim praemium perqcipit ante experimentum: imperator tameta

406쪽

miles nec in desese deseritur, nec morte finitur.

Sic Christianus miser videri potest ita potest

inueniri vos ipsi calamitosos viros fertis ad cor .lum, luctum Scaevolam, oui cum er*sset in re

gem,periisset in hostibus,nin dextram perdiditati Et quot ex nostris non dextetam solum, sed eo tum corpus uri, cremari sine ullis eiulatibus per tulerunt, cum dimitti praesertim haberent in sua potestate Vixos cum Mucio vel cum Aquilo aut Regulo compares Pueriis muliercula Gnostrae cruces iocinenta feras,& omnes suppliciorum xerxi uias inspirata patientia doloris illudunt Nec intelliguetis, miseri, neminem esse qui aut sinera tione velit poenam subire, aut tormenta sine Deos,insit sustinere. Nisi ne, decipit, quod D

um nescientes diuitiis assiuant, honoribus flore .ant,milleant poteitatibus.Μiseri in hoc altius tol. . luntur. ut decidant altius Hienini ovictimae a supplicium saginantur tot hostiae ad poenam coruxonantiar. In hoc aded quidam imperiis ac domitinationibus eriguntur, ut ingenium eorum perdurae mentis , licenidae potestatis liberae nundinentur Absque enim notitia De quae potest estes lida felicitas, cum sit somnio simiL. Antequam

miretur, elabitur. Rex, itam times, quam timeris

ecmamlibet si mulio comitatu stipatus, ad periculum tamen solus es Diues es:sed fortuna male creditur. magno viatico breue vitae iter non imstruitur sed oneratur Fascibus& purpuris gloriaris vanus err0rfrominis,&inanis culius digni tis,fulgereyurpura,rnentesim descere. Nobilitat

407쪽

senerosus es: parentes tuos laudas: omnes tamen pari sorte nascimurisbia virtut distinguimunms igitur qui moribus d pudore censemur, merito malis voluptatibus.&pompis vestrisi spectac . lis abstinemus: quorum&desieris originentii uimus &noxia blandimenta damnamus. Nam in ludis curulibus quis non horreat populi in se iuxantis insaniam, in gladiatoriis homicidii discipilla nam'in scenicis etiam non inin furor,turpitudo, prolixior Nunc enim minius Vel exponit adulte Iia, vel monstrat. Nunc enervis histrio amorem dum fingit niligit. Idem Deos vestros,induendo stupra, suspiria, odia, dedecorat idem simulatis: doloriJaus achrymas vestras vanis gestibus d nutibus prouociit. Sic homicidiunt in veroslagitatis: in mendaciossetis. Quod vero sacrificiorum retia quias,& pocula delibata contemnimus non com

. sessio timoris est;sed verae libertatis assertio Naiu& si omne quod nascitur, ut inuiolabile Deiri bus nullo opere corrumpitur: abstinemus tamen, ne quis existimet aut daemoniis quibus Itbatum est,cedere, aut nostrae religionis pudere. Qis autem ille qui dubicit vernisindulgeretios floribus. cum capiamus dc rosam veris destilium , 8c quicquid aliud in floribus blandi colorisvi odoris est' his enim riparsis utimur mollibus ac solutis, dederiis colla complectimur. SanEquod caput non coronamus,igi scite. Auramhicis floriso in ducere, non occipitio capillisve selemus haurire. Nec mortuos coronamus. Ego vos in hoc magis miror, quemadmodum tribuatisaut nitenti imeem, aut non sentienti coronam, cum beatus

nam egeat miserrimi hi in

408쪽

hos exequias adoramus eadem tranquissitate qi vivimus nec adnectinius afescentem coronam, sed aDeoiternis floribus vividam sustinemus:qui

be modesti dei nostri liberalitiite,secin spe futur

felicitatis.fide prς sentis erus maiestatis animamur. S c& beati resurgimus, futuri contemplationo iam vivimus Proinde Socrates scurra Atticus via derit, nil ait se scire confessas, testimonio licet sallacii mi daemonis gloriosus Arcesilas quoque

Carneades, & Pyrrhoac omnis Academicorum

zultitudo deliberet Simonides etiam in perpe-um comperendinet philosopli orum supercilia

uimus, tyrannos, semper aduersus sua viti facundos Nos qui no habitu Apieritiam sed mente praeferimus: non eloquimux magya, sed viri minus: gloriamur nos mecutin, quod illi summi

intentione quaesiuerunt, nec inuenire potuerunt.

hQuid ingrati ramus'qiud nobis inuidem , si v - ista, diuinitatis nostri temporis aetate maturui Fruamur bono nostro, recti sententiam tem peremus cohibestursuperstitio, impietas expi tur, vera religio seruetur.Cum Oel auius peroras, set,aliquamdiu nos ad silenti urin stupeficti,intenti imitus tenebamus iac quod ad me est magnitu dine admirationis euanui,quod ea,quae facilius est sentire quam dicere Margumentis, e exemplis, vide stionum auctoritatibus adornasset: 'uod malevolos iisdς illis quibus armantur, philosephorum telis retudisset ostendisset etiam verit tem non tantummodo facilem, sed δc fauorabi- leni. Dum isthaec igitur apud me tacitus reuolum Caecilius sic erupit: Ego Octauio m plurimum,

409쪽

quantum ad tranquillitatem, qyra vivimus sed de mihi gratulor, nec expecto sententiam vicimus, 'ta ut improbus,vsurpo Victoriam:na ut ille mei victor est,ua ego triumphator erroris lxaq, quod pertinet ad summani quaestivius, docle provide ita fateor.& de Deo credo di de sectae iam nostrae incelitate consentio. Etis nunc tamen aliqua consubsidunt non obstrepentiaveritati sed perfidi ctae institutioni necessariari de quibus crastinos quod iam sol occasui decliuis est a de toto congruentius,proptius requiremus. At ego inquam)prolixius omnium nostium vice gaudeo quod et a in octauius mihi vicerit, cum maximaiudicati di mihi inuidia detracta sit. Nec tamen possummeritum eius verborum laudibus repensare:testi monium Mic intemplabee Dei munus eximium, quod inspiraxus orauit M, Minuit adiutus Post haec laeti,hilaresque disces. simus: Caecilius quod crediderit, ista '

mus quod vicerit: ego, quod hic crediderit hie

410쪽

ELMEN HOR ST

et i VM FEL tcEM 'ΡA 3 4.lin. a. iampetra Vide Sptabonem lib. symmachain. Quos hoc ni nisi reprehendane messem, quia sera thecini as est, reprehenda vindenuam quiain occasi autumni qm reprehen , da iit oliuam, quia postremus est fructus. can opo, teste Sini ne l. ir. H cpost morterii Osiris est appellata Plutarchus in Iside Osoridi Epiphinas Alicho AreuisetantibK4. 1a '' i Ibi istin. ac θυust verstitissis Apuleius lib. i. Florid. vi ferme religio iis desum moris es in aliquis lucus aut locus sanctus in via oblatum est votum postulatore, portu app onere,paulispocallidere,&c inde. Neque enirniustius restimo sim moram viatorisbiecerit, amara floribus r dimit aut spelunca frondi inumbrata,mit quo ciis cornibus onerat om fagus pellibus coronata.

otus, vel lapis unguine delibatus. Mind.Manum mainaurei Apuleius in oli

SEARCH

MENU NAVIGATION