Iter per mundum Cartesii

2쪽

PRAEFATIO

INTERPRETIS.

Iste gradum, F. L. , paucis te

volo , imo paucis ii, fest

nae enim urgent opera. Vides

hic geminos ejusdem auctoris, qui vulgo P. Daniel cluit , tracta. tas elegantes, Gallicos origine, nunc jure Latii donatos. Erunt fortase,qui, cum adeo nota sit se familiaris ubique terrarum hodie Gasiorum lingua, inutilem huncce venendi laborem sunt exsimaturi, ivi ueprofecto non abs rationis specie: tanta enim est, ct tam late per omnes terra rum oras dispersa istius Idiomatis cuniaris , ut universalis quasi dialecti mirem

praester, omnibusque tam qui stadiis se

frientiis incumbunt, quam qui nulla cum Musis fovent commercia, notissimum sites familiarissimum. Haec tamen nullaterinus obstitere, quin celeberrimi Typographi p. m. adnuerim votis steriis, mequeaa Bosce tractatus pro virili Larinitate onandos composuerim, ea inductusspe,

3쪽

PRAEFATIO

peuilium haud tulit, ut Gallorum lingua exactam satis sibi compararent notitiam,hic meus qualiscumque labor, quem

sane non pusillum Dife liquida pose

sumjurare, non ingratus sit futurus. Imo fuit cum inciderem in eos, qui, licet sallice docti, libentius haec ιamen Latiis ne amabant legere, es mecum exoptabani as ctorem ipsummet Latine dedis . yam vero numquid hac rccte verterim , ansecus, tuum esto, B. L. , judicium. Nondum eo arrogantia, ut escacius. Graece dicam , processt , ut omnes Gallicas veneres , sales, quibus

refertisimi sunt hi. tractatus, feliciter Latine me expressissestersuasum habeam ,

nec vero tam abjecti animi, ut medio

criter quid praestitisse plane desperem. Habebit Acilicet haec versis D quod omnesa olent , multum nativi μι lendoris amiserit, ita tamen ut nusio alieno stfuco inducta, nam phalerata verba ca me pejus se angue vitavi, or a cati. mistrati oratione , sicut ubique, ita praeeipue in rebus Philosophicis , summo optre

4쪽

. cavendum mihi ese arbitratus sum. me unum pra primis metuo, ne Mus nimium interpres fuerim, dum verbum verbo fere conatus sum reddere, quod tamen satius me duxi, quamparaphr sicά interpretatione ab aucuris menxeram recedere, quam qui maxime. χuam vellem, nonniau mirandi istius Tabaci

cum admisa herba, qua usi seuerunt Casrsus , se auctir noser ad se corpori subducendos mo,mihi potuissem comparare uὸd si ulla spes fusset , vel tantulum ejus inveniendi , indefesso labore

omnes Tabacopolarum tabernas, omnes

angulos perreptassem, ad eruendam ex latebris tanti pretii mercem. αμanti usus ouisset , ejus ope sit corpus meum lia quisem, se mera anima nullas hostium infestas acies in inimica regione verita auciorem adiissem usum ecquid adriaderet versio si citaturus, ecquid nimium ineptiret, quam ut prodiret in publicum, sincerie edocendus. Id sane commodi inde

fuisset exorium , ut veram auctoris men

5쪽

PRAEFATIO

te an, licet stylo claro admodum sir peropi. cuo utatur, in plurimis aberravi, vel praunera in Philosophicis mea cognitione, mel debui Gallice iniet endi se Latine vertendi peritia.

Porro , sicuti prior hujus libri pars

fatis innotuit, utpote iam ante biennium Gallice 23 is Galliis , ct hic improse, ita posteriorem vix ab uno aut altero visam nullus dubito. Prodiit scilicet has exeumefgeriori anno Parisiis , nee adhue in hine arisprato dena ube fuit. ritorem cum opuscabs suis a me commemiari , o laudibus ad caelum extolli, quoil tamen commentatoribus se inter pretibus in mare post /- est , ne quis exspecIet. Inιegrum omnisas relinquo judiciam. Pudicent, qui vel=nt, indecorum esse, ut isbitemus de estis Cartesi, prie 'ro meris inpollinis P his oraculis habent, indiguum existiment, celeberrimum orologiearum partium ducem

Ne deridendum fere propinari, ficu

neas judicent rationes , quas adversus

decantarum Canti vorticam sema in

6쪽

INTERPRETIS.

tedium auctor profert, pro gerris 2

Vis habeant argumenta , quae a Gmtur pro cognitione Brutorum con/ralendidissimum de mere automaιi is an talibus figmentum , denique volopiatem Fiant , vel aegre adficiantur ex lectio-e horum tractatuum, per me lices: id menpossum pro certo adsemare , plu-'s futuros , qui in risum ob auctorispida o falώ dicteria solventur, quam μ.i tristi I percilio tetricosse vultu haegravi Philosophorum conspecta remo

tenda sum arbitratini. Nuaec manum e tabula, meis erroribus, quoscumque

emam offenderis , humanitus igno e kalieobi haesitas, Emendanda i pice.

Τuibus addas tamen velim,perperam mei plurimis locis usurpasie το Planeta 'm. gen. , ut se Cometa uno aut altero ,ujus debat veniam severos Gramma

cos rogo , oro.

7쪽

ADMONITIO.

AN ni sunt elapsi fere tres, ex quo hic Liber ad editionem

adcinctus est: qua de re Lectores convinci si e re aliquantum esset,

posset id fieri testimonio bominum non suspectar in hisce fidei , quibusque quam Deillime crederetur, in Au ctoris gratiam quid piam adseverantibus. Lectores id animad-Vertere queunt duobus vel tribus lociS, quae aliquomodo ad illa referuntur tempora , quaeque non ita necessum existimavimus immutari. Ex iis est simultas inter Dominum Arnald tim , & P. Mal branchium Oratorii Patrem, quae narratur nulla injecta mentione induciarum qu dam pactarum, inter ipsiss. Verum in rem j udicamus admonere eOS, quorum non est adeo exacte haec

istiusmodi scire, Tabulam Lunae, cujus satis prolixE alterutrum describitur hemisphaerium in Itinere per

8쪽

undum Cartesii , non esse rem iovam; nec Platonem , Aristote-em, Gassendum, Mersennum &C.sse tractus & terras nuperh det has in vasta illa regione vel adunctas Tabulae ab Libri hujus A tore. Jam diu est , ex quo haec

rea Astronomis innotuerunt, & exuo ad dignitatem Principatus sunt vecta in gratiam magnorum homium, quorum insigniuntur nomi- e. Cernere illa est in Almagesto Liccioli, εο apud complures alios clathematicos, qui aguot de obserationibus Eclipsium Lunae. Praeterea nonnulli forte rogarintuare I Mersennus in consortium

t adlectus a Domino Cartesio in m structione sui Mundi prae totiis famae celebris Cartesianis , quos igere potuisset. Ad quod ego re-ondeo Ρ. Mersenni potiores fuis-Partes, non tantum quia singu- i existimatione & amore Domi- .s Cactesius eum complectebatur,

. . 3 haud

9쪽

haud secus ac omnes reliqui sui temporis celebres Philosophi , verum etiam, quia ille solus is erat, qui posset Cartesio auxiliari in magno illo proposito , ubi id adgrederetur: reliqui enim illustres Cartesiani non nisi post ipsum mundidum nostrum reliquerunt.

10쪽

I DEA OPERIS

GENERALIS. '

AQua suam Hifloriam veram momditur Lucianus , commodissima omnium methodus est. Statim ab

initio denuntiat stio Lechori, quidquid diu

Eturus est,falsum csse. Postea tot a suaest committens imaginationi, nullo discrumine in chartam Conjicit omnes ineptias, quas illa suggerit imaginatio. Hac ratione quis se liberat a maxima molestia, quae Occurrit in compositione istiusinodi ope. rum, quae consistit in servanda semper verisimilitudine in narrando, cui neces serio obnoxius est omnis qui narrat Scriptor. Habet hoc incommodi illun exordium , quod non secunda vice queat u stirpari, quodque obseletum videri inci. piat, simulac dosinit omnino novum esset Istius libertatis publicam veniam n Gimpetraverit, nisi ille, qui P imus eam sibi sumere decrevit. Nec est qui imita ri hanc rationem potuerit, nisi pro pla- giario habeatur; estque ingenii acumen , quod nihil amplius mirandi, nil grati habet. Hae rationes junctis dissicultatia, quam satis conjicere est mihi occurrisseis stricte observando rigidam legem Ue, si risi