JoannisEmmanuel Gilibert ... Exercitia phytologica, quibus omnes plantae Europaeae, quas vivas invenit in variis herbationibus, seu in Lithuania, Gallia, Alpibus, analysi nova proponuntur, ex typo naturae describuntur, novisque observationibus aut fi

발행: 1795년

분량: 324페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

έω IN COMPLETAE APRTALAE, . stillat. Ex vetustis carpinis gummi resinosum, laccae pene

simile , colligitur. . Seminum assis foliaceis.

Caule maximo.

8. Betula major.

Arbor recta, mediocris , eortice albo. Folia longe petio.. lata , pendula, ovato-lanceolata , serrata : juniora villosa, adulta Ievia. Iuli masculi longi, penduli; feminini breves , Ovati, imbricati. Floris masculini calyx unifolius , trifidus , triflorus; stamina quatuor in quoque flore : unde duodecim pro una squama calycina ; in flore seminino uni lius, subtrifidus, bisorus. Semina duo, magnis alis

soliaceis aucta. Betula alba L. communis in silvis prope Grodnam; fi rens aprili. Lugdunea. Arbor exsiccans prata, sauciata Vere magnam quantitatem aquae stillans. Frondes alunt hieme oves, capras. Lignum firmum , tenax , album, ad rotas , axes & quaevis alia instrumenta rustica aptum. Tophi crispi vascula pulcherrima praebent. Carbones praestantissimi infuco , ustrinis. Ex cortice vascula in Lithuania pro conservandis fragariis simplici plicatura peraguntur. Ex tulis heiulae ebullitione cera vulgari similis. Folia amara, glutinosa, cum lanis cocta flavo tingunt : ex iisdem cum aqua coctis & alumine sedimentum saturate croceum obtinetur. Aqua hetulae evaporatione sat magnam quantitatem sacchari praebeti; laudatur contra scabiem. Rustici simplici encheresi sciunt, extrahere ex corticibus vetulae magnam quantitatem glutinis fulvi : duas foveas vicinas excavant, una profundiore; ad basim minus profundae adaptant fistulam ligneam; hanc replent Oustulis minimis cor- Duiliaco by Corale

22쪽

. tieis accendunt & dirigunt combustionem tali modo ut . semper suffocetur flamma : tunc per tubulum ex cavea una. ad alteram fluit oleum istud quasit empyreumaticum , quod ad rem coriariam adhibetur & foetidum odorem coriis concedit. Etiam ex betulae cortice, combustione. rustici Lithuani extrahunt magnam quantitatem picis atrae.

Catile minimo. 9. Betula nana.

Fruticulus tripedalis, reictus : cortice nigro, purpureo , ViIloso. Folia lentia, subrotunda , chenata. Iuli mares Sc- feminae crassi, Ovari , ex alis foliorum erecti. Stili pur purei, recurvi. Semina plana, sere rotunda. vetula nana L. inveni sat magna quantitate in vallibus silvae Uulmeri prope Grodnam i florens malo. Folia Pul cherrimo luteo colore lanas tingunt.

Foliis glutinosis.

- . 1 O. Alnus nigra.

Arbos inealoeris; ramis rectis, sed flexuosis ; Iigito rubro,

fragili ; cortice subnigro. Folia atro-viridia , rotunda . dentatΟ-crenata, glabra, glutinosa : spongiolis hirsutis ad nervorum angulos. Pedunculi ramosi, ramis divarica tis. Squamae juli maris arcte imbricatae . tanquam scuta petiolata. Stamina subiecta foresque habent scutum princeps cordisorme , cui tria minora scutula appi cantur & si int quasi . appendices : ea sunt grandiora segmenta trium florum, quadrifidorum, rotatorum, quorum quisque intus fovet; stamina quatuor. Strobili feminini juniores, pinearum similes sunt : semen compressiam , fere ovatum. Betula alnus L. communis prope Grotinam prope aquas

23쪽

INCOΜPLETAE APE TALAE cens prata , sustinens ripas. Frondes pulices inviscant ἰoves alunt. Lignum molle , fragile, sub aqua perenne , ad siphones , urbium fundamenta, vasa laetis oportuna. Radix imprimis crispa, pulchre venis ornata, ad nobiliores arcas inservit. Carbones pro pulvere pyrio. Cortex lanae fuscum dat colorem ; cum limatura chalybis nigrumis Folia ad coriariam artem inserviunt. Applicata super ubi, cera, dolores leniunt & detergunt.

Foliis lanuginosis. II. Alnus lanuginosa.

Sat similis praecedenti ; sed disseri soliis mucronatIs , non viscidis, acute serratis , superne hirsutie incanis , inferno

cana lanugine obductis : praeterea nullae ad nervorum divisionem spong olae inveniuntur. Αlnus Halteri I 63 I. Alnus solio in cano C. B. pro Varietate praecedentis Linnaeus habet. Observavi circa Grod-nam juxta amnem silvae BObrowlacZyZnae., CAPSULAE BIU ALVES, CORNUT E.

Foliis dehoideis , saturate nigris.

I 2. Populus nigra.

Arbor procera ; ligno levi; cortice albo, cinereo. Folia. longe petiolata, cordi formia , rhomboideo-mucronata , glabra; nervis & petiolis savis; serraturis glandulosis. Gemmae verno tempore balsamo obductae. Iulus masculus. cylindricus, cujus glumae multifidae. In quaque squama octo stamina et filamentis brevissimis. Femininus julus prorsus diversus ex squamis sericeis , plumosis , serui-

24쪽

CALYCINAE, STA MINE IE. 42ν t- pinnatis, laceris: intra quas calo est infundibulisormis, . quasi bilabiatus .i Fructus : capsulae bivalves, incurvae, i Cornutae, in quibus plurima semina, gossypio obducta. Populus nigra L. passim prope Grodnam , juxta fluvium Niemen ; florens aprili , malo. Lugdunea. Arbor festinans ; grata coma, cortice suberoso, levissimo.

- piscatoribus ad retia elevanda perquam necessaria. Gemmas odoratas cum aqua coquendo , fava 'resina - obtinetur; ipsae gemmae, in aqua maceratae, dant aquam Iacteam , odoratam, quae oleum aethereum occultat. Iidem

oculi iundamentum praestant unguento populeo, euod ins praxi emolliens praestantissimum. Unctura gemmarum iai dysenteriis ti diarrhaeis chronicis saepe utiliter fuit praes--; cripta. Eaedem gemmae apibus propolin suppeditant. Ex . cortice populi farina elicitur. Lignum leve , molle, ad - striniorum parietes peragendos inservit. Radices crispis

venis placent : caeterum arbor celeriter crescens,

Foliis dentato - angulosia

. Glabris.

13. Populus tremula.

Arbor minus procera , cortice viridi, levi. Folia glabra. subrotunda , dentato angulata seu laxe serrata, longu petiolata r iuniora inserne tomentosa ; matura glabra. aeopulus tremula L. communis in silvis , juxta amnes , , prope Gνodnam; florens primo vere. Lugdunea. Lignum - molle, levissimum, albissimum , a tornatoribus in variis operibus saepissime adhibetur. Ad lignum alendum parum utile.. Folia minimo agitante vento tremunt ἔ plurimis animalibus in cibum cedunt, equis & ovibus : glaradplis duabus coadunatis supra basin infruuntur. Cortex pro

25쪽

o4 INOO 'PLETAE APETALIE, quo ipsis deficiente , castoreum debile & pauperatuta

evadit. Mirabile est quam celeriter castores solis quatuor dentibus , luteis , magnis , qui sunt quasi cunei secantes, truncos populorum secant: in Lithuania inve niuntur castores solitarie viventes; tales observavi juxta amnem Bobrowlacgyanae silvae, sed prope Chorg, in vi- cinia Novogrodoc, inveni non modo domicilia sicut suerunt observata & descripta a domino Sarasin , in Actis paris. sed moles Iongas ad coercendas aquas. Domu cularum castorum fornices lignis brevibus , decussatis , argilla coadunatis peraguntur t infra fornicem seu

tectium duas invenimus concamerationes e inserior tota immergitur in aqua; superior extra aquam elevatur cum ductu obliquo , qui ducebat in silvula vicina. Strata e merarum ex truncis parallatis & obliquis peraguntur. . In camera inferiore cumuli erant ramorum populi Io

gitudine sex pollicum. Foliis dentato - angi sis.

Tomentosis.. I . Populus alba.

Arbor procera, cortice amo. Folia firma, angulosa , subfrotunda , subtus tomentosa , alba. Populus alba L. passim circa Grodnam , iuxta amnes ἔflorens malo. Lugdunea. Folia carent glandulis & ad hasim & ad serraturas. Citissime crescit: nam circa annum vigesimum, plenum incrementum adipiscitur. Ob pulchritudinem ad ambulacra ornanda seriturisicut salices, Mpopulus nigra, etiam putrido truncc , ramos ex cortic. producit. SALICES L.

δn floribus masculis amenta ex meris squamis ; numerus

28쪽

CALYCINAE, STAMINEAE. Us flaminum vix constans, a duobus ad Io sub quaque squama. Glandula baseos nectarisera : in semininis amentum squamosum; stilus hi fidus. Fructus : capsula uni lo- curaris, bivalvis. Semina papposa. Ab anno II 6 ad annum I 782, sedulo variis temporibus sequentes species prosecutus sui, aliasque nonnullas quas ad Linnaeanas reducere Lion potui: in quoque loco cum plumbeis ad radices signaveram specimina : inde successivis observa tionibus majores inveni dissicultates : in plerisque , variis annis . numerus staminum variat; iuxta , tempora hirsuties soliorum deperditur, dentes mutantur , auriculae adsunt aut non sunt. Igitur omissis obscuris , prospeciebus tutis sequentes propono , Vere cum speciminibus tuto determinatis a Gouanto aliisque summis . holanicis , nec - non. cum figuris & descriptionibus

accuratioribus congruentes.

Serraturis infimis, glandulos.

Arbor erecta, etiam viginti & triginta pedum 8c , ultra: cortice peraspero. Rami fusci & subvirides. Folia longa, angusta, seu lanceolato-acuminata, superne viridia, subtus sericea : dentibus subcartilagineis , crassescentibus ;serratulis infimis, glandulosis. Stamina duo. Iuli cylindrici, graciles: sumis hirsutis. Salix alba L. communis circa Grodnam ad vias pagorum& juxta amnex; florens aprili. Lugdunea. Arbor brevis RVi, putredini obnoxia , quae corpus lignosum totaliter

rodit, potissimum quando decapitatur. Vidi prope Palatium Uicecancellarii, Lit aniae Chreptowiet in loco i dicto SEcetorce tales plurimas salices, stupendae altitudinisti crassitudinis : rami juniores flexiles, adulti fragiles ;jMli 40ratii in xe incoivomica lignium focum Riit. rami

29쪽

IN COMPLETAE APE TALAE, circulos dant pro doliis, perticas, &c. Gallae tape ma nae inveniuntur super folia ; ex cortice extrahitur tinctura cinnamomea aut sanguinea. TOta arbor vi austera eminet, sed praecipue solia & cortex amara : pulverem corticis saepissime in febribus intermittentibus praescripsimus, indeque sanationes sicut post usum corticis peruviani observavimus ; decoctum corticis sicut bene notavit Iallerus contra debilitatem crurum infantum utilissimum; insulsio tutorum aromatica ; non negligenda in febribus Rcuris , quotiescumque adest prostratio virium.

Petiolis callosi -- punctatis.16. Salix flexibilis.

Multo priori humilior ; viminibus savis, aurantiis, flexilibus, lanuginosis. Folia praecedentis, sed minus tomentosa. Petioli calloso-puia 'ati. Salix vitellina L. juxta Hallerum varietas salicis albae. Observavi circa Grodnam Lososnae , iuxta amnem ;sorebat initio mali. Lugdunea. Rami flexiliores ad ligamenta rusticorum & ad corbes faciendas inserviunt.

Stipulis trape formibUS. ' I7. Salix amygdali folio.

Pulchra arbor , humilis ; viminibus sexilibus, glabris , Purpureis. Folia magna, lanceolata serrata , glabra nitida : glandula purpurea in quoque dente r petioli rubri. Stipulae binatae, semiamplexicaules, lanceolatae ,

serratae.

Salix amygdalina L. observavi circa Grodnam , ad ripassagni Iegiory ; florens malo. Lugdunea , montana. In femina rami novi rubescentes , villosi: folia una facie sub villosa , supra amenta plurima, serrata , lanceolata ;

30쪽

CALYCI NAE'. sTAMINEAE. 4 Ripulae parvae ad basim petiolorum ; amentum subtomentosum, praesertim quando germina sunt recentia.

Staminibus tribus.18. Salix triandra L.

Arbor modica. Folia elliptico-lanceolata : juniora subtus polline tenui St glauco aspersa ; adulta longiora , firma. Iaurina , glabra , subtus pallida , fere incana , acute

se serrata : dentibus cartilagineis. Stipulae inserne nullae , . superius breves, latiusculae, serratae. Iuli pergraciles :. Elumae petiolatae , a latae , cavae , sere cordatae, valde pilosae. Stamina plerumque tria. Capsulae glabrae. Salix triandra L. sorebat circa Grodnam initio mali, juxta ripas amnis Bobro sacYyzna. Lugdunea. Vix vere differta praecedenti, sed durior habitus; folia minora ; vimene flavo fuscum, flexile.

Staminibus quinque. 19. Salix pentandrR.

Arbor erecta , viminibus coloris ex luteo sanguinei. Folia Idura , splendentia , glabra , ovato-lanceolata , serrata S ' dentibus cartilagineis : adulta majora ; petiolis latis , - glandulis aspersis. Iuli glumae pilosae , fuscae. Stamina plerussique quinque, aliquando tamen sex , & septem. Stipulae pilarumque nullae. Salix pentandra L. sat frequens circa Grodnam, iuxta ri- pas stagni Ieetiory. &- alibi; forens initio mali. Folia per aetatem magis quam reliquarum savescunt ; serrai tum apice exsudant gluten flavum hinc recentia in- a me Iibros comprella totidem in pagina relinquunt flava. puncta . quot sunt serraturae ; propter copiam staminum , juli maxime navi de densi. Amenta ex eadem gemma

SEARCH

MENU NAVIGATION