JoannisEmmanuel Gilibert ... Exercitia phytologica, quibus omnes plantae Europaeae, quas vivas invenit in variis herbationibus, seu in Lithuania, Gallia, Alpibus, analysi nova proponuntur, ex typo naturae describuntur, novisque observationibus aut fi

발행: 1795년

분량: 324페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

CATYCINAE, TAMINEAE. s- trifidus; segmentis acuminatis , incurvis; stamina duo decim ; antherae gemellae ; stilus cylindricus ; sigma sexfidum. Fructus sexiocularis, calyci agglutinatus; semina

i numerosa. ε

Asarum Europaeum L. communis prope Grodnam in omnibus lucis ; florens aprili aut initio mali: perennis. Lugdunea, montana, rara. Odor radicum fragrantissimus , tota planta acris. Radix ad 2o grana, recens praescripta, ex numerosis nostris periculis in nosocomio Grodnensi peractis , aeque tuto & cito absque gastrodynia vomitum excitat, ac radix ipecacuanhae : hac illaque sola' omnes indicatio- . nes adimplere possunt clinici, quotiescumque in acutis& chronicis ano & cato Evacuationes desiderantur. Mixta cum duobus unciis mannae, post unum aut alterum vomitum , subsequuntur copioste alvi evacuationes absque tormine. Egregium certe medicamentum in tussi ferina .

herpetibus. , rheumatismo , in diarrhoeis diuturnis sub fine dysenteriae, &c. Radix siccata, post annum vix emetica. Folia una facie villosa , cinerea ; altera glabra , saturate viridia; stipulae quatuor in parte inferiori scapi, OVatae, - albae, maximae; scapus succulentus , albus, villosus ; ex summitate radicis folia juniora , , aliis minora, villosa , plicata sicut folia libri; petiolis brevioribus, valde vii . Iosis : inter haee folia oritur pedunculus h revis, uni florus; calyx extus villosus, rubescens, intus coloris vini; dentes, calycis intus reflexis antherae atro-rubrae ; stigma album.

. Calyce steo, quadris .' 4s. Chrysosplenium alterni lium.

Radices succulentae , albae. Caulix vix palmaris, super ramosus. Folia i alterna , longe petiolata , reniformia,

subhirsuta , succulenta , crenata. Flores terminantes ,

Libumbellati , flavescentes , splendentes , bracteis luteis

52쪽

426 IN COMPLETAE A PETATAE, insidentes. Calyx luteus , profunde quadrifidus ; stamina octo, & decem ; germen inferum , hi corne. Fructus maturus aperitur ab apice ad basim ; semina numerosa. Chrysosplenium alterni folium L ubique prope Grodnam in , pascuis hi imidis; ex primis florens apilli: perennis. Lugdunea, montana.' Herba subacris, amara , non ingratarcopiose comesta in acetario, amico uno dolores ventris attulit cum creberrimis evacuationibus. Bracteae glabrae. maximae, crenatae, splendentes; segmenta calycis intus lutea, extus viridia. Plerumque tantum inveni stamina octo, flamentis brevissimis; antheris didymis , luteis , sat magnis ; placenta magna splendens lutea ; germen inserum; stili duo, breves. Semina glabra jam vigebant castanei coloris, 2O maii.

Cabae quinque Mus. -

Calyessus fructus clauses.

6. Scieranthus perennis.

Caules fili formes . quadriunciales , nummosi, semiprocum . bentes. Folia opposita , angustissima , curva. Flores ter-- minantes , congesti, ex brevibus pedunculis. Calyces Campani formes , quinquesidi: segmentis subulatis, albis.. linea viridi distinctis, inter se approximatis : unde calyx dicitur clausus ; stamina decem; stili duo. Semea unum

calyce coronatum.

Scieranthus perennis L: communis in arvis arenosis prope Grodnam ; forens iunio Se j iilio. Lugdunea. Est Polygonum cocciferum antiquorum. OV. Facillima enchi resi lamina interior calycis albissima separatur a veris foliolis calycis viridibus : unde iure nonnulli auctores reducunt hanc & sequentem speciem

ad familiam naturalem Alsinum. . . - . iDiuili od by Corale

53쪽

CALYCINAE, STAMINEAE. 427

Calyeibus fructus patulis.

Caules altiores. fere erecti. Folia similia, sed longiora &ad basim latiora , quam in praecedenti. Flores etiam congesti sed segmentis latioribus; calyces maturi patuli, viridioreS Schleranthus annuus L. etiam communis prope Grodnam in arvis arenosis; florens iunio. Lugdunea. Ad radices harum duarum specierum insectum ex genere progallin- sectorum ex quo musca prodit. . Galla hujus vermiculi s turate purpurea.

Foliis glabris. 8. Herniaria glabra.

Caules numerosi, pr*strati, palmares. Folia Ovato-Ianceolata , minima, glabra ; glomeruli florum sessilium ad alas . foliorum. Calyces quinquepartiti; segmentis viridibus , ovato lanceolaris. Stamina decem : quinque absque antheris ; stilus unus, bifidus. Semen unicum , nitidum, minimum cortice separabili, seu involucro albido cinctum. Merniatia glabra L. communis iihique in arvis prope Grodi nam ; florens junio : annua. Lugdunea. Herba subsalsa ,stiptica, sat inutilis in medicina. Ex una radice tenui plurimi caules , alii aliis longiores , ramosi, ramos projicientes ad angulos rectos. Folia subsessilia, alterna , ex uno nodo alia majora , alia mi- Duili od by Coral

54쪽

M28 IN COMPLETAE A P ST A nora. Plerumque video stamina quinque , filamentis br vibus ; antheris luteis : ante expansionem calycis qui que nou apparet sicut granum milii ; quinque stamina fertilia seu antherisera , soliolis calycis breviora. Video stilos duos brevissimos in quoque flore. Iam circa Grod- nam vigebat cum glomerulis florum, sto aprilis I778. Attamen adhuc inveni floribus expansis , I augusti.

CALYX MONO PHYLLUS. Cui famina inserta. Floribus pentandris.

Caulis firmus , rectus , tape pedalis , superne panniculatus. Folia radicalia , Ionge petiolata , elliptica, circumserrata; caulina numerosa , linearia , firma. Rami florigeri, laxe panniculati, inflexi , multiflori : flori cuique in ima pannicula , in suo ramo, fere medio solio Ium latiusculum, deinde duo exigua ; in suprema pan- nicula medium istud foliosum deest. Calyx quadrifidus , de quinquefidus, albescens ; stamina quatuor aut quinque ;stilus unus. Semen unicum calyci adnatum , i tali modo, ut segmenta calcis G summo semine nasci videantur. . , Τhesium linophyllum L. frequens prope Grodnam; florens malo : annua. Lugdunea. lota. Calyx subcoloratus, extus viridis , lamina interna a hescente , quinquefidus , segmentis intus revolutis , sed ante expansionem planis , caeterum campanulatus. Intus video inter segmenta appendices albos, brevissimos, seu dentes minimos. Stamina quinque filamentis brevissimis v antheris albis: sunt calycis segmentis ψpposita. Flores pan-

55쪽

4 A I. Y G I-N. STAMINEAE: 429- Iculum constituunt foliosum, irregularem, pedunculis su nutantibus brevissimis ex axillis foliorum erumpentibus; diameter floris vix duarum linearum. Invenio specimina calycibus albis, tetrandis, staminibus quatuor ; stilus albus, saminibus longior , sed flos nutans. FOlla caulina alterne linearia , cauli appressa, falcata, succulenta , fatua. Tota planta plerumque vix palmaris ; radix tenuis.

Floribus tetrandris.

. 3 o. Thesium linariae solio.

sat similis praecedenti: differt caulibus non ramosis ; latili linearibus, nec Ianceolatis , consertis, nec remotis; r cemo pedi cellis unissoris, brevissimis ; folio unico terminali , duobusque lateralibus minoribus, nec panniculato; floribus ternis quinisve ; floribus saepe quadrifidis nec quinquefidis, tetrandris. Thesium alpinum L. copiose sorentem malo invenimus circa Vil nam in pascuis humidis : annua. Omnibus pensitatis , vix crederem hanc speciem diversam a linophyllo ; nam inter media specimina inveni calycibus quadrifidis, tetrandris , vere panniculata.

Foliis palmatis.' 11. Alchim illa palmata.

Radix Iignosa, magna. Caules plurimi , pedales. Folia palmata , serrata, ad octo aut novem & duodecim lobos.' complicata, longe petiolata , radicalia. Ad caulem majus folium, & duo exigua, quasi auriculae appositae. Flores capitati ; calyx campanisormis, segmentis octo : quatuori Di siligod by Coral

56쪽

43o INco ΜPZETAE AP vi Axae, minoribus; stamina quatuor; stilus unus , bifidus, ex bassovarii nascens. Semen unum in uno calyce. Ichimilla vulgaris L. communis prope Grodnam in pascuis; sorens malo, junio, perennis. Lugdunea. Infusum aquosum subausterum : extractum aquosum, mellis odore, austerum rextractum spirituosum, odore leni balsami, austerum: haec planta celebris tanquam vulneraria.

O . Radix sublignosa, crassa, nigra, filamentis onusta. Folia saepe plicata sicut manicae, subpalmata Iobis novem, serratis, villosis. Tota planta villosa. Duae stipulae latae , dentatae , ad basim petiolorum foliorum caulis , quae quinquelobata : caulis semipedalis, ramosus. Flores innumeri , subcapitati; calyces virides, saepe octofidi; sed inveni etiam decemfidos : tunc stamina quinque ; &duodecimfidos : tunc stamina sex. Stilus nullus ; stigma album. Passim tamen video stilos duos, longitudine staminum. Antherae ante secundationem virides, glabrae.

Cabae quadrifidus.

Foliis labatis.set. Aphanes tritoba.

Caulis erectus, tri uncialis, hirsutus. Folia numerosa, alterna , trilobata, lobis tripartitis & bipartitis, inferne subhirsuta. Flores axillares , fasciculati; calyx minimus, octofidus , segmentis quatuor, tenuissimis ; stamina quatuor ; stilus unus, aut duo : semen unum, aut duo in uno calyco. Aphanes arvensis L. Alchimillae species Halteri. Nunquam inveni circa Grodnam ; observavi in campis arenosis juxta Vistulam , florebat julio : annua. Lugdunea.

57쪽

sEMEN NUDUΜ, UNICUM, ANGULATUM. STIPULAE VAGINANTES. CALYX COLORATUS.

. Stumina sex.

Stipulis submuticis.

13. Persicaria acris.

Caulis cubitalis, suberectus, nodis tumentibus. Folia ovato- lanceolata, glabra, non maculata. Stipulae breves, seu vaginae ad nodos truncatae, non ciliatae, seu muticae. FIores terminantes ramos, spicati, sessiles , saepe quadrisidi: segmentis albis seu rubellis. Stamina sex. Stilus bifidus: stigmatibus globulosis. Semen compressum , nitens, unum in quoque calyce. Polygonum hydropiper L. sat frequens prope Grodnam in - fossis; florens augusto , annua. Lugdunea. Herba masti chata diu irritat fauces , acrimonia pungente , speciali. Infusio plantae diuretica : unde merito laudata in leuco. phlegmatia, hydrope, cedemate & ictero. Fxtus applicata valet pro detergendis ulceribus cacoethicis.

Stipulis ciliatis. q. Persicaria mitis.

Causis cubitalis , procumbens, ad nodos tumidus. Folia ovato-Ianceolata, ora & nervis subhirsuta, saepe maculata, maculis subniveis. Stipulae : vaginae Iacerae, filis terminatae , seu ciliatae. Spicae axillares, densae , cylindricae , .vatae. Flores seu potius calyces juniores, Virentes, Duiligod by Gorale

58쪽

η32 IN COΜPLETAE APH et Ain; adulti rubri. Stamina , aut quinque, aut sex, aut septem:

'polygonum persicaria L. communis prope Grodnam ; florensa agusto, iuxta vias : perennis. Lugdunea. Herba mitis, subacida, astringens. Extractum grati saporis, aqlia ditatillata suavis odoris. Infusio non inutile adjuvans procuratione phthisis. Extus applicata ulcera detergit. Luteo colore lanas tingit. Huc venit varietas pusilla flore albo , caule vix palmari, soliis angustioribus, sat frequens in stagnis desiccatis prope Grodnam.

Stamina' om. Foliis Ovatis.

ues. Polygonum historta. '

Radix magna , lignosa , contorta : solia radicalia petiolata, in petiolum decurrentia ; caulina amplexicaulia : omnia glabra , OVatO - lanceolata , oris subundulatis. Cauliscubitalis , simplex. Spica unica , terminans , cylindrica densa. Stipulae albae , lanceolatae, siccae. Calyces segmentis quinque roseis , petiolati. Stamina Octo. Semen triquetrum, magnum. Polygonum historia L. communis prope Grodnam in pratis& silvis uliginosis; florens junio : perennis . Lugdunya , montana. Radix acida , austera , jure laudata in diarrhaeis cum debilitate toni intestinosum , sub fine dysenteriarum. Etiam utilis , parca dosi praescripta, contra nimios menses : etiam valet quotiescumque adest leuco- phlegmatia incipiens; sed caute evitanda quando fluxus dependet a spasmis : caeterum post diuturnam cqctionem farina grati saporis obtinetur, quae pecoribus copiosum succum nutritium largitur. Non rara in silvis prope Grose

nam varietas floribus albis. . . .

Radix

59쪽

T A L et e I N IE G s T A M 1 let Y v. 43 Radix nigra , dentata , crassitudine pollicis. Petioli vagi

nantes caulem : vagina bipollicari, superius inflata . papyracea. Folia radicalia denticulata, subtus albescentia , etiam petiolo vaginantia; caulina lanceolata, breviora. Flores spiearO-Iacemosi : racemo digiti longitudine & crassitudine. Calyx ruber , staminum filamcnta e Pittacea ; antherae caducae : raro tres invenio : sunt di dymae , albae; fili tres : saepe duo tantum. Germen rubrum , varietas flore albo , nihil aliud est quam rubroia carnea 'etusta ; segmenta calycis hali tantum coales' cunt e veri sunt pedicelli.

Stamina quinque.

36. Polygonum purpureum.

Daules longe reptantes. Folia elliptico-lanceolata , graabra , coriacea, nervis parallelis, oris ciliata vel serrata. Stipulae breves , ovato-lanceolatae. Ex alis foliorum in longis pedunculis spicae densae , teretes, rubrae. Sein menta calycis quinque , Ovata. Stamina quinque , calyce longiora ; stilus bifidus : stigmatibus capitatis : semenovatum, compressum. In origine segmentorum calycis nectarium saturate purpureum. polygonum amphibium L. communis prope Grodnam inplerisque stagnis ; florens augusto : perennis. Lugdunea. Extractum gummosum astringens & Risum : sal essentiale extrahitur acidum. Succus huius plan vi certe adauget fluxum urinae ; non contemnendus m obstructionibus

nondum confirmatis.

6U. Radix supendae longitudinis ad quatuor pedes, de

distantia ad distantiam radiculas capillaceas emitteRs. Spica forum densa , pulchra ; calyx roseus, OVato-campa nutatus; antherae transversae, carnei coloris. In eodem

60쪽

434 INco ΜPLETAE APETAL R. Ioco iuxta ripas rivuli Horodnicetae 6 augusti florebant duae varietates : una aquatica foliis lanceolatis, angustioribus : altera soliis latioribus, durioribus, floribus saturate rubris.

Floribus axillaribus. 37. Polygonum procumbons.

Caules numerosi, prostrati, dodrantales, geniculati. FoIta Ianceolata , angusta. Stipulae vaginae ad nodos , albae , siccae , apice fibrosae. Flores aut solitarii aut pauci,axillares ; calyx albus aut rubescens, quinquefidus, hasi viridis : segmentis etiam linea viridi media pictis ; stamina ocho; stili tres. Semen unum in quoque calyce, minutum , splendens , nigerrimum. Polygonum aviculare L. communis ubique juxta vias , prope Grodnam; florens augusto : annua. Lugdunea. Herba austera , astringens. Decoctum hujus herbae saepe utile inveni in diarrhoeis diuturnis tum infantum tum senum ; saepe etiam cum fausto eventu praescripsi sub fine dysenteriarum. Semina , in quoque individuo numerosissima , sat magnam quantitatem optimae farinae occultant ; diu sub nive integra manent: ultimum , aviculis pabulum optimum. U. Calyx puIchre ruber; flamina silamentis hrevibus .antheris luteis : fores breviter pedunculati : ad hasim pedunculorum bracteae papyraceae, laciniatae. Folia auterna , brevi petiolata. Stipulae papyraceae , lanceolatae .sccae , laciniatae , similes bracteis. Ex una radice caulex plurimi, inaequales. Florebat circa Grodnam , a prima junii ad finem septembris. Huc veniunt sequentes Varietates , t communes : I . flore albo ; 23. flore roseo ; 3 . f liis latioribus, caulibus longioribus.

SEARCH

MENU NAVIGATION