Antonii Augustini archiepiscopi Tarraconensis Epistolae Latinae et Italicae nunc primum editae a Joanne Andresio

21쪽

I 6 conspiciantur. 9 Non abs re erit hoc loco ad generosae Mendogae indolis Iaudem commemorare hin gulare factum, aeternaque memoria dignum non Venetum modo, sed eorum omnium, quibus aliquis

inest amor virtutis, Sc litterarum illudque iis, quibus Nicolaus Antonius utitur verbis referre εὶ. Nimirum Pro crarIssimo Turcarum magno imperatori SO limano captiςo , quem ab iis, qui in Potestate habebant, non parpo aere redemerat, liberumque dimi-Scrat , non altam oblatae ab illo princim gratitudinis 4ignificationem admittere Doluit, quam quoia VenetiFliberum esset e tur carum clitione grana, quibus indigcbant, pctere, librorumque aliquot graecorum sibi ut esse liceret compos; quod utrumque impetra pie faeile. Quod vero ibidem adiungit Antonius: sex non minus arcis librorum manuscrmiorum thesauro quoMis pretiosiorum plenis Solimani esono recuperaιis;

non aeque, ut obiter dicam, a caeteris scriptorihus refertur, cum alii non sex tantum eas arcas, sed Sexa ginta fuisse velint; & Andreas Scholius non tantum arcas, sed navem librorum onustam a turcarum im peratore obtinuisse dicat sc); cumque contra Iri arte,

qui HS. librorum mendoaianae hibliothecae indicem Vidit, sibique transcripsit, eos enumerans, qui a

22쪽

I Turca dati fuerunt, quique hoc titulo inscripti sunt

Los que dio ei Turco, non ultra XXXI in eo catalogo apparere ostendat σ). Neque his omnibus avida Mendonae librorum sitis satiari poterat, cujus ut alia omittamus duo nobis hae epistolae argumenta suppeditant. Quid enim nobiliu , quodque apertius generosum animum librorum appetentem patefaciat, quam duae illae litterariae expeditiones, quas in hisce litteris a Ioanne Metello memorari videmus' Altera scilicet eum Mendo-ga graecos scriptores, duce ac prefecto ArIenio, Florentiam misit, ut bibliothecas illas excuterent, eo que libros, quos Artentus ad ejus bibliothecam locupletandam aptos existimaret, transcriberent ε . Altera vero cum Nicolaum Sophianum corcyreh-sem, qnem Augustinus in epistola ad Surium doetum trum appellat, Se quem nos alias ampliori oratio

ne eommemorare opollebit, in Asiam misit ad graecos libros seu excribendos, seu quovis aere comparan dos. Sic enim scribit Metellus Venetiis vi II id. Febr. an. Iacobus Mendoeta Nicolaum Sophianum Corcyrensem in montem Atho misit procul αThessalia centum milliaribus, ut quidquid librorum nondum editorum graeceque scriptorum inse-saὶ Reg. Bibl. Matr. eod. gr. p. 177

23쪽

28niret, ad se deferret, aut describi curaret. δε est cujus tatellam Graecia commendabat Philenus Lunardus noster. Eum roga Di O sum magnopere horritatus , ut juris consultos P Sertim Cocii cem Pandectas perquireret; quod se facturum promisit: num id praestabit, nescio. Se ante Sex menses non rediturum asemabat se . Rursus I x. Kal. Martii Patavio iterat eadem ista illi: Postremis autem scripsi legatum casarianum misisse in Thessaliam ad athum montem, sic enim appellant, Nicolaum So-

Phianum cor rensem ad conquirenda, describendaque clarissimorum authorum monumen ta, aC O- Pera; me Mero eum ipsum groecum roga SSe, ut si usquam loci Pandecto graece Peraas, atque Iustiniani Codice', aliaque jurisconsultorum solumina ises eniret, huc asserret. Id enim ei commodo, quod ipse potissimum spectabat, haud mediocri fore u 9. Haec, aliaque complura in Mendoetae laudem complexus est

Lazarus Bonamicus in eo carmine, Diego Humtauo inscripsit, imo non unum tantum, sed multos ad montem Athon missos narrat. Digni presecto sunt qui Iegantur versus omnes, quibus Mend RamCommendat; nos paucos referemus, qui fere omnia

24쪽

Cui tanta est fortunae copia, tanta bonorum Librorum . ingenii multo et solertia major. Cujus luce vigens circumspicis omnia quae sunt Quaque in re vel agenda, acrive indagine mentis concipienda, in utram libeat tibi te dare partem. te saepe loquentem Mirantur veneti patres, tua dicta Senatus Observat gravis ille, imoque in corde reponit. Frumenti Per te magnus convectus in urbem Adriacam numerus famis expallescere vultum Horribilem vetuit. Tu multos mittis ad altum Seriptores Athon, huc Veterum monumenta Vbrorum, Comportaturos

Nicolaus ergo Sophianus eum multis illis scriptori-hus a Bonamico indicatis longum iter ad altum Athon aggressus fuit, ut Mendogae studio, aviditatique librorum inserviret, eorumque insignium vi- Torum numerum auxit, qui litterario Mendoxae famulatui adscripti, & sibi, Sc domino suo hociorem Pariebant. Magna vero laus est tales homines iudomesticam familiam adlegere, a quibus non tam servitutis ossicia , quam doctrinae paecepta accipi queant. Atque his profecto utebatur lacndoeta ad librariam suam supellectilem augendam, cujus u eum non soli sibi, quod plerique solent, reserVari

25쪽

ae volebat, sed aliis etiam permittebat, cupiebatque eam bibliothecam , uti ait Artentus, tot tantisque

monumentis instructam atque Ornatam, cum Omnibus etiam studiosis, piisque hominibus habere communem, illud maxime optans, ut quidquiri publici . commodi adipiscendi causa impresioni subjiciendum existimareret , id commund utilitati Verendum curarent, uti de se narrat Artentus in ea epistola, qua Mendoetae dedicat Iosephum Flavium a se editum ex codice Mendoziano. Atque eo sese efferebat Mendoetae liberalitas, ut non domi suae tantum, quid neque intra Venetiarum ambitum solummodo libris suis uti amicis permitteret; sed alio etiam extra domum suam, eXtra urbem, ad terras longe a

se dissitas deportari concedebat. Sic nimirum Tr dentum usque ad Cardinalem cervinum aliquot Ibbros e sua bibliotecha asserri concessit, atque huic εuae facilitati versionem, editionemque debemus dialogi Ammonius Zaehariae Scholastici a Gentiano Herveto nobis datam. Nam cum, ut ipse Hervetus in epistola nuncupatoria ad Mendogam inquit, bonarum litterarum , O discipIinarum omnium studiosissimvs Marcellus Cervinus, Cardinalis amplissimus , O Tridentini Concilii Legatus, Pulcherrimos aliquot libros ex MendoZae copiosissima, i, instructissima bibliotheca ad se allatos Herveto legendos obtulisset; hic illius Dialogi doctrina ca-

26쪽

ptus, ut communi utilitati faveret e graeco in lutinum convertendum suscepit, atque ita coiiversum

Basileae edendum curavit, MendoEaeque dicavit . Ipse vero Mendoeta M librorum lectione, Sc eruditorum virorum colloquiis, & suismet meditationibus animum ampliori disciplinarum notitia, intimiorique rerum prudentia excolebat, & doctorum omnium, maturiorisque sapientiae hominum benevolentiam, Sc venerationem sibi conciliabat. Hinc tot illae librorum editiones Mendoetae mestis honoris, laudumque verbis dicatae. Manutius Ciceronis de philosophia libros cum vetustis exemplaribus colla tos Sc emendatos ei dicavit. Artentus Iosephum Flavium. Gentianus Hervetus Zachariae scholastici dialogum Ammonius. Annibal Crucejus narrationis amatoriae fragmentum e graeco in latinum a se conversum. Bartholomaeus CarranEa archiepiscopus tini et anus summam conciliorum 8cc.; 8c complures alii sua opera illi certatim nuneupabant. At Mend oza quamvis complura Sc diversa studia philosophica 8c mathematica, latinarum graecarumque Sc arabicarum litterarum, amoenioris severiorisque eruditionis alacriter amplecteretur, prae caeteris tamen

philosophia 6 historia studio Mehementer tencri , sed magis tamen philosophia delectari, ait Manutius co . Et sane singulari illum amore erga Aristo

27쪽

telem fuisse animatum Iuculento argumento esse valent, & Mechanica Aristotelis e graeeo in hispanum seYmonem conversa & hispana paraphrasis in totum Aristotelem ducta, 8c aliae ejusdem philosophicae lucubrationes . Quod etiam Augustinns in epistolis ad Fasolum confirmat lo , cum eum ad Simplicium maturandum urget ut Iacobo Mendoetae legato, qui Peripateticorum, ait, scholis mire dea

tus est, ostendere queat. & magis etiam aperte ad ipsum Mendoetam in ea epistola, quae licet edita jamdiu sit, a nobis tamem hic iterum Proferetur, eum ei scribit: cram te ipsum noUerimus e r graecis, latinis, atque arabicis libris, quos tu ex omnibus totius fere orbis regionibus e tenebris , ac pinculis in lucem, ac libertatem pindicasti, Peripateticorum disciplinam , quam optime caIles, Aristotelis tui libris passis iterum Ooterem illam Strabonis cariem emendatis exornare - . Neque solum ipse per se philosophica studia colebat, sed alios etiam

ad ea ornanda amanter excitabat. Mendogae ut Voluntati & instigationibus obsecundaret Alexander Piccolomini, Aristotelis Mechanicae librum collatis exemplaribus perpolivit, & latina paraphrasi exposuit. Et cum Daniel Barbarus Porphyrium fuerit

Commentatus, urgere eum non cessavit MendoEa,

28쪽

a 3 donec perpulit ut suas commentationes in lucem proferret. Sic enim ipse tu epistola nuncupatoria ad cardinalem Benedictum Accollum MendoZae ami. cum Sc hospitem.' sub tuo nomine emittam quoia accrimum Iacobi Uriadi de Mendoeta Caesarei apud Venetos legati , Uiri doctissimi, meique amαntissimi judicium , 6 amor in me summus emittere Persuasit. Atque haec quidem abunde probant quo ille philosophiae amore exardesceret. Quam Parum Vero Philosophica haec studia a poeticis historicisque eum removerint, norunt hispani omnes; qui Mendogam hispanum Sallustium appellare non ve rentur, eundenique Sc elegantem poetam praedicant lapidumque fabulae romanensis scipiorem, & intere ultiores , elegantioresque patrii sermonis libros Mendoetae historiam helli grauatensis, ipsiusque poematum amplum volumen, fabulamque Laetarillo de Tormes adnumerant. Verum haec ad aliquantulam Mendogae notitiam dicta sint satis; neque enim hic locus est laudationi tanti viri instituendae; Scuos quidem licet in ejus laudes cion libentius, quam Verius excurrere late possemus, eas relinquimu8hispanicis academiis canendas, quod ad illas propius spectat, & quo doctorum hominnm votis obsecundaturas fore certo novimus; hic ea tantum Persecuti sumus , quibus majus aliquod lumen nonnullis harum epistolarum locis quodammodo affer-

29쪽

ri queat. Sex tantum hic sunt epistolae ad Mend gam datae , quibus tamen aliam Supramemoratam , quantumvis editam adiungemus, ut clarius horum adeo illustrium virorum epistolare commercium, femutua amicitiae studiorumque conjunctio quasi uno intuitu conspiciatur. Longe a litteraria Mendogae celebritate abest

Ioannes Fasolus, licet hic in patavino gymnasio Iatinarum , et graecarum litterarum pro sessor plures habuerit ex tota Italia, M ab exteris nationibus auditores. Quare cariores undecim hasce quae hic consequuntur epistolas habere debemus, quae non obscuram Patavini professoris notitiam nobis suppeditant. Ioannem, quem Augustinus vocat Fasolum, alii satis recte dicunt Faseolum, alii vero Fagellum, sed

perperam, appellant; siquidem Fagellus siculus his storicus fuit, Fusolus sive Faseolus philologus patavinus. Magistros habuisseΡatavii Benedictum Lampridium, Lazarum Bonamicum ex quadam ipsius

epistola ad Petrum Victorium affirmare valemus. Sic enim ille scribit: Quatuor nostra hac aetas in nostris his studiis, ac polita multarum rerum cognitione, qui haud domi taciti latuerint, sed quantum in ipsis fucrit Praeclaris juvenibus admodum

profuerint , ac profundissimos omnes utriusque linquae scriptores summa cum dignitia ic semper in manibus habuerint, non pauca ue summoPere commen- Dissili os by Cooste

30쪽

a 5 danda O ipsi pepererint , revera excellentes in priamis tulit piros. Mihi autem datum fuit, ut ex his

duos non solum noverim, sed multos etiam annos

graecos, latinosque libros interpretantes audierim, ipsisque penitus intimus fuerim. At Lazarus Bonα- micus, O Benedictus Lampridius ii sunt. quos mea oratione signis o tu . Romuli Amasaei non auditor,

sed amicus tamen fuit, nam ibidem ita sequitur: Tertius Romulus Amasaeus succedit, quod licet desveriori loco nunquam exponentem, ut optabam,oiderim, attamcn de facie novi, O familiariter cum eo sum aliqua do loquutus. Quam quidem amicitiae eonsuetudinem Faseoli cum Romulo Amasaeo hae ertiam nostrae litterae saepe testantur. Antonius Riceo-

boni M, 8c Ρhilippus Thomasinus o Faseolum dicunt

anno I 545 ad lecturam graecam fuisse conductum, Et hosce sequutus Facciolatus in fastis gymnasii patavini si cum primum de Lazaro Bonamico verba feeisset, ad annum IS 5. ait: Faveolus graeca linguae tradenda euram suscepit, primusque Simplicii commentarios in latinum sermonem vertit. At hic quoque non multo Post stoe aemulatione collega cLanari Bonamici sipe conditionis augenda me Cum magia stratu egit, ut sibi duplicaretur onus. Factile impetra-