장음표시 사용
161쪽
Jtiris Recotioris. Ier Dividuutun stipulationea in iudiciales , quae interponuntur iussu Iudicis post litem contestatari , ut sententia effectum assequatur , in praetorias , quae interponuntur jussu Magistratus , sive illius, qui dat iudicem , quique fungii dicitur officio Iudicis nobili cum alium iudicare jubeat s in conventionales ,
uae voluntate contrahentium ineuntur;& In communes, quos tam Magistratus
extra Judicium , quam Iudex in iudicio ad sententiae suae securitatem potest partibus imperare ; ut cautio a Tutore exigenda rem pupilli salvam fore ; &ea , quae exigitur a Procuratore , ut Dominus factum illius ratum habeat. Stipulari possumus res omnes, quae existendi se itatem habent a natura , quaeque sunt , & esse possunt in humano , & civili commercio, sive quae donari, vendi relinqui testamento queunt At nemo stipulando potest alteri quaerere obligationem , nisi si in illius potestate , qualis est filius familias Patri ; non verb quaerere potest obligationem extraneo . Sed potest poenam adiicere, ut nisi extraneo teneri velit , fibῖ stipulanti centum pendat.
Ideo si quis sibi , aut Maevio decem dari stipuletur obligationem omnem si- bimet adquirit : Maevio verb nihil ,
162쪽
Insitutiones sui si legitimam facultatem . recipienda: specuniae pro stipulatore, ideoque Mae- .vius dicitur adjectus. solutioni 2 prinptereaque promistar , quamvis stipulatori non lvat , tamen cum solverit Maevio , liberabitur . Uerum nostris temporibus receptum est , ut obligationem per Notarium , quasi per ser-Vum publicum , pro nobis stipulantem
Si quis sub conditione impoliabilI. stipuletur , voluti si digito Caelum tetis geris , stipulatio erit inutilis , quia contrahentes lusisse cententur ; at haereditas, & Legatum sub impossibili conditione religum valebit , quia illa impossibilis conditio irrepsiisse per errorem censetur . nemo enim in ultima Voluntate ludere voluisse putatur ide que manent: dispositione , conditio rejicietura Stipulatio haec pridie quam moriar
dare θηndes P hodie post Iustiniani Constitutionem valet; atque etiamsi concepta sit post mortem promistaris .' quia quod defuncto , vel a defuncto lpraestandum fuisset , id nunc haeredi , vel ab haerede praestatur. a
ca L. unie. C. de action. quae ab haerest ' L. II. C. de contrah. stip.
163쪽
Juras Receptioris. I 39 Sicut & hodie valet haec stipulatio, s cras μυis ab A veniet , hodie dane spondes ' quia rei obligatae ex ctio consertur ad eventum conditionis . c a Quando in Instrumentum, scriptum invenitur aliquem promisisse , tum nisi contrarium. aD altera parte doceatur , credendum erit intervenisset stipulati nem ς adeout interrogatio . praecesserit , successerit responsio : quia veritas , &solemnitas. actus ex instrument praesumitura
Cum sex stipulantis interest alicui dari, tum quis utilitet pro altero stipulantur ; ideo, si. duo. sint TutoregTitius , α Μaevius , ac Maevius Titio integram administrationem. cedat , potest Maevius ita utilitatem pupilli , a Titio stipulari rem pupilli' salvani Bre , ne etiam ipse Maevius , dilabenatibus pupilli. iacultatibus , pupillo te-
Mutus, surdus. , quia percipere, ac reddere sensum animi ne9ueunt, si
cut , pupillus , stipulari nequeunt,
nisi pupillus se x mentibu2 excelleris in- nempe septennium: tum enim.
a i. ah g. item autem C, det testan .
164쪽
16o Insitutiones in stium commodum utiliter stipulatur
quamvis sine 'Tutore auctore alteri se obligare nequeat.
Di factum alterius promisit , nem- qui spopondit Titium sibi Domum
aedificaturum , praestare factum alterius non tenetur ; sed tenebitur persolvere
poenam , cui se subjecerit , sit Titius
Inutiles quoque sunt stipulationes initae inter eos , qui sunt , & habent in potestate , veluti inter patrem, &filium , qui sane inter se naturaliter obligantur, non tamen civiliter; adebui actio nulla inter eos nascatur. At ipse Filiusfamilias litteri contrahendo , utiliter obligatur , & civiliter: cum sit Civis : excepta causa mutui :ex qua , per S. C. Macedonianum , omnis obligatio a filiosam. , contra,ffa i
Stipulatio conditionalis mortuo stupulatore, vel promis re, ante conditio- .nis eventum, ad haeredem stipulatoris,& adversus haeredem promis ris transit, quia eveniente conditione, obligatio retro ad contractus diem trahitur : pe
inde ac si contractus ab initio purus suisset. Cum quis hoc anno, aut mense promittit , conveniri non potest, nisi ad finem
165쪽
Iuris Receptioris 161, finem postremi diei, anni, & mensis
illius perventum fuerit : cum ante anni , aut mensis extremum diem , non putetur esse in mora : debitor, cujus Causa tempus adiectum censetur . At si quis pur' promittit, conveniri statim potest, impetrato tamen aliquo spatio temporis ad commoditatem traditionis.
FIdeiutar est, qui, pro alio se obligat,
ut fide sua Creditor sit securior . Et fideiussio est contractum verbis ad firmamentum obligationis alienae initus rqui tum ad civilem, tum ad naturalem obligationem firmandam potest accedere; puta obligationem eam, quae tuteri Patrem, & Filium intercedit .' quae naturalis est, non civilis, 'uia Patris a filii persona civiliter minimὸ distinguitur , cum filius manet in potestate. ' uoniam , si plures. fidejustares pro debitore . spondent , potest a Creditore quilibet in solidum conveniri ; propterea D. Adrianus concessit iis beneficium divisionis , ex qua Creditor cogi -
166쪽
161 Insitutionestur non solidum a sin ulis, sed virilem cuiusque portionem exigere , dummodo solvendo sint litis contestatae tempore . a Quo beneficio fideiussor , postquam solverit , uti non potest , ne amplius ei conceditur , vel a Creditore quod supra portionem suam, solvit repetere , vel ab aliis fideiussoribus Tum autem potest Creditor fideiu .
res convenire , quando excussiis bonis
principalis. debitoris , quodisibi debeatur exigere nequiverit. LbJPorro nulli licet a fideiussoribus stupulari plusquam reus debet , aut majus commodum , cum fideiustar in da .riorem causam , quam sustinet debitor Laccipi non debeat. Ex fideiussione non solum fideiussor , sed eius etiam haeres tenetur , & quod fideiussor solverit , a principali debitCre , pro quo solvit mandati actione repetet , vel actione negociorum gestorum , si pro . absente se obligasset.
Ut autem solemniter fideiussum censeatur , satis est si In lirumento relatum fuerit , fidejussionem accessiise a L. inter fr. g. fi fideius . b Auth. 'aeterea C. de fidejussi.
167쪽
TITULUS IV. SI quis confiteatur alicui pecuniam
aut rex alias, quae pecuniae omnes nomine veniunt ex mutura. debere , n que intra biennium consessionem suam , quam edidit sub spe proximae numerationis. retractaverit, quamViS. pecuniam. non acceperit a Creditore , tamen ex
confessione illa scripta , perindei obligatur , ac si ei numerata fuisset ideoque recte literarum obligatio appellatur ;quia ex scripta consessione , non autem ex Vera numeratione: procedit ; cum in aliis contrassibus scriptura: tantum ad νei gestae memoriam adhibeatur; obligatio vero. etiam sine. scriptura nasca
Uerum intra biennium reus , qui pecuniam accepisse confessus fuerit , tripliciter cavere sibi poterit . si pecuniam , quam accepisse coniussus fuerit , revera non. acceperit ; Primo habebit condictionem sine causa , sive actionem ad repetendum e manibus debitoris Chirographum suae consessio-
168쪽
1 64 In litutioues nis ob causam datae pecuniae non secutam , hoc est quia pecunia promissa
numerata revera non fuerit , Secundo querelam , sive denunciatiqnem scriptis tradendam , qua quis publice protestatur, pccuniam a Creditore non accepisse , quamvis eam acceptam tulerit. Tertio Creditore pecuniam intra biem nium , post confestionem debili , repetente ; debitori succurritur per exce- ptionem , quae appellatur non numeratae pecuniae , qua debitor creditorem excludit dicens , pecuniam ab eo qbi non suisse numeratam , eaque eXceptione consert in creditorem onus probandae numerationis, contra naturam aliarum eXceptionum , quarum veritatem probare debet ipsemet excipiens .-Quod si Creditor exceptionem redarguerit , ac probaverit se revera numerasse. ,
reus , qui falso excepit, damnatur in duplum . a
De a Auth. contraq. C. de non numer
169쪽
De olligationibus ex conse υ , o primo de emptione . T 1 T U L U S V.
O Blisationes ex consensu dicuntur ,
quia. dum consensisse contrahetotes probetur , nihil interest qua ratione , sive perivpistolam , sive per Pro- Curatorem , sive verbis , sive scriptis Acontraxerint . Quorum contractuum primum. locum tenet emptio , & venditio , quae est commutatio rei cum pretio . Eaque perfecta dicitur , quam do de re tradenda , & pretio solvem do conventum fuerit etiam non datis
arrhis; consummata vero, cum res tradita fuerit , &. pretium numeratum . Si tamen ex conventione contrahe
tium venditio scriptis committenda fuerit ad substantiam illius , tum si de privata seriptura tractetur , ad perfectionem venditionis satis erit , si manu contrahentium scripta detur ; nisi literis imbuta scheda ali Ua deletitia proferatur ; turi enim iri mundum ea scheda . redigenda erit, quo contractus
periistat r ; etsi solium fierit alien
170쪽
166. Insitutiones manu conscriptum , & im mundum redactum , lassiciet subscriptio contrahen
tium At si pubrica scriptura , &
Tabellionis manu contrahatur , perfecta ven8itio censebitur post Instrumentum a Notario recitatum, & a contrahentibus comprobatum . ca)Dum autem scriptis contrahitur Joeti
est poenitentiae donec aliquid deest ; &licebit tam emptori , quam venditoria contractu, discedere ; sed si arrhae
datae fuerint , tum emptor recusans adimplere, h. e. perficere contractum, arrhas amittit ; si vero recuset venditor , duplum emptori praestabit ejus , quod arrharum nomine accepisset; f bl sive a scripto , sive sine scripto comtractus initium accepisset. Aliud vero sancitur ex statuto II bis , c ex quo recusans adimplere contractum , potest ab alio contrahem te compelli ad persectionem 3 illius. Pretium vero esse non dicitur nisi fuerit definitum vel ab ipsis contrahentibus , vel ab eo cujus arbitrio pretium definiendum tradiderint ; quo
a) L. Contractu C de fide instrument.1 b) L. contractus Q de fide instrum.