Historiæ ecclesiasticæ compendium a Christo nato usque ad annum 1700. Auctore Joh. Alph. Turrettino ..

451쪽

L Tumultus, in Britannia , sub-

CAROLO I. R. Eorum causae ,

ticae

De tumultibus Britannicis , sub CAROLO I. R. ct post eum. TRistis admodum , per eadem

tempora, Britanniae facies fuit; fatali; Regem Inter CAROLUM I.& subditos, flagrante bello. Caussae motuum , Ecclesiasticae partim , patatim Civiles t Ecclesiasticae , quod Rex Hierarchiam & Caeremonias, ad suspicionem usque reducendi Papatus , foveret ; quarum rerum infensissimi hostes Puritani praeserutim erant et Civiles, quod tributorum imponendorum , militumque pacis

452쪽

COMPENDIUM. Saerulam XVII. 41 Pacis tempore conseribendorum, si hi jura adstriberet , quae sibi proo

pria contendebat Regni Senatus. His accedebat, quod, Reginae favore , quae Pontificia erat, utpote Regis Galliae Qror , Pontificii invalesteabant, & ad Munera aulica, civilia, militaria , adversum Leges, proVeheis hantur. Quae omnia dum Anglos mala haberent, & a supremo Regni Senatu vivide exagitarentur, nun tius adfertur de horrcndo facinore, ab Hibernis Pontificiis perpetrato Iqui , semptis armis , 23. Octobr. an. I 6 I. adversus Anglos rebellarunt, & quadraginta Protestantium

millia sunt qui multo plures ducant in toto passim Regno trucid Tunt. Spargebant illi, se Regis jussit qrma sumpsiisse; imo 65 diploma Regio sigillo munitum ostentabant. Quae quanquam fide parum digna

videbantur, tamen dici non potest quantum suspicionum ac irarum Conia Citavcrint. Certe, mutuis c Ostu

Pontificia ad Μun ra prominti Strages Hiberniἀ

453쪽

Comitis

chiep. Laisa supinplicium Bellum Clytie ab

rg MisTORIAE EC LEsIAsTIemlationibus & criminationibus nullus finis erat. Comes Straffordiae, Thoamas mentinor th, & Archiepiscopus Cantuariensis Gulielmus Laud , quod regiorum conssiliorum praecipui haberentur auctores , in jus Vocati , &Φpplicio adfecti. Cum vero Aracium custodiam, caeteramque Regni administrationem , utraque pars ad se traheret, hinc apertum, Regem inter & supremam Regni Curiam, exarsit bellum, quo, per sex annos& amplius, Incensa Britannia est; hoc exitu, plane stupendo, & d

Cumentorum moralium feracissimo,

quod Rex captivus, atque a Iudicibus in id constitutis damnatus, seis curi percussus sit, 3 o. Januar. I 6 9. Sic occii Rege, rerum summa Olia vario Crominello Protectoris titulo, delata est : Episcopali ordine, Lia turgia, & Caeremoniis, valere jucsis; Ecclesiisque ritu Presbyterlano administratis: Quem se ritum retenituros atque defensiiros, passim, per

454쪽

COMPEuDIUM. Saeculum XVII. 419 Angliam atque Scotiam , solemni foedere ac juramento se obstring bant ; Anglice Ovenant dixere, Foedus ὀ .

to, iancitum fuerat. FIOruit Britannia , Cromwelli auspiciis, cujus Crom- vel ipsum nomen, Cum CXtra, tum intra Britanniam, terrori erat ἱ quu cura reique exteris Protestantium Ecelestis, haud inessicacem, quavis data O cassione, opem ferebat. Eo morutuo, sub finem anni 16F8. cum Ria Richo artardus filius qui et iubrogatus

fuerat, tanto se oneri imparem sem sponte cev

tiret, dominatu sponte cessii Quae res revocando non multo post, ac In integrum restituendo CAR OLO II. Cavoxns Regi, viam munivit. Factum id anno 166o. Ab hoc, non Episco- an. 166o. patus modo restitutus, sed & preM Episco-byteriani non raro vexatI ; quibus tamen patrocinium , instio Regili , Presbyt promiserat. Fuit Is libidinis servus,' ' lacra susque deque habens, Protec Character

455쪽

41o H1sTORIAE ECCLEsIAsrientantis speciem prae se serens, ut s Curius regnaret; sed in extremis, ut uidem ferunt, pontificio ritu rem ivinam fecit. Quae sacra quam damnosa suerint ejus fratri & successi ti Iacobo II., suo loco a nobis naris

rabitur.

Summa Capita SECTIONIS ut

De Ian senimo. Corn. Iansenius tapisc. Hrensis. Dus liber, dictus Augustinus. Aula Gallica in Iania senium male adfecta. Is Haber tus scribit contra librum Iansientio Ant. Arnaldus Iansenium defendit. Doctrina Iansenti damnata ab Uria hano VIII. Pontis an. Is 3 . defensa a Lουaniensibus ct Duacessibus. suinoue Propositiones Iassenti. Buliala Innocentii X. adversus s. Propo-

stiones Iansenti ; In Gallia promulia

456쪽

COMPENDIUM. Saeculum XVII. 41rgatur. Iuris ct Facti di linorio. Lia terae Innocentii X. quibus edicit propositiones damnatas re ipsd Iassenii doctrinam esse. Formula in Gallia institura an. I 6 F s. adυ. Facti ct Iuris distinctionem. Ant. Arnaldus e Sorbona eiectus. Lite in Provinciales a Pascalio scriptae; a Nico-lio notis illustratae. Bulla Alexandri VII. P. adv. propositiones Ian-

senti. Papae, imὸ ct Ecclesiae irsus, infallibilitatem in rebus facti

negant Iansensae; eam tuentur δε- Dirae. Folmula ab Alexandro VII.

imperata, an. I 66 Harie a v

riis subscribitur. uatuor Disicopi, Alet. Apam. Bellov. Andeg. Facti ct Iuris distinctionem tuemtur. Clemens IX. P. Pacificatio dissidiorum , Literis Papae, ct λdicto Regis , an. 1668. Arnaldi fata. Innocentius XI. Iesultis a versus, ct Iassensis favere exiistimatus. Bulia Innocentii XII.ssi. Iansenismum, an. I 6' . tu

457쪽

dicium de his Contrουersis. Multi , cum e Iesultis, tum e Iansenistis ,

de re literaria optime meriti.

se, clim alias non semel, tum hoc ipso ineunte Saeculo, supra jam reis censuimus. Recruduerunt hae lites,& majore quam unquam antea se vore agitatae sunt , Occatione Ians nismi, quem Vocant; Cujus proi de historia breviter hic adtexenda risis. Ian. est. Scripserat Cornelius Ian benius ,

Episcopus Yprensiis, Librum cui ti-Pre sis, tutum Augustino fecerat , qui nonnisi post auctoris facta , m. I 639. invius Li- lucem prodiit. In eo Augustini dog--2'' mala exposita magno studio atque zz defensa, imo plenius atque CrudiuS, uuam a Thomistis, caeterisque Au.

458쪽

COMPENDIUM. Saeculum XVII. 4Mgustini discipulis, fieri seleret. Quae

notiones cum multis exosae essent,

Ipseque auctor, ob Martem Gallia cum quo libro Hispanorum causisam adversus Gallos egerat) Aulae Gallicae parum acceptus, hinc magnus factus est, in Gallia praeseristim, deinde etiam Romae, adversuSposthumum hunc Jansenti istum, impetus. In Gallia quidem , haacus Haberius, postmodum Vabrincensis Epistopus , primum Concioni S , deinde & striptis , Jansenti librum Impugnavit : Cujus defensionem ,

una atque altera Apologia, suste-pit Antonius Arnaldus, Doctor Sorubonicus, Vir maximae, cum ob hoc dissidium, tum ob alia bene multa , Celebritatis. Romae vero , examini

subjectus, jubente Urbano VIII, Pontifice , ac damnatus , Iansenti liber suit ; quod propositiones quacdam Michaelis Baii, a Pio V. &Gregorio XIII. Pontificibus damnata4 , renovare diceretur; fiustra

459쪽

41 MisTORI R ECCLEsIAsTICAE tk- ὰὐ obnitentibus Lo niensibus Doctori sibu, & bus, squibus & Duacesses accesse-D censi' te in qui , missa Romam legatione , Iansentanae causis patrocinabantur. Augescente indies tumultu, quinqque famosiae Propositiones e Jantanti libro excerptae sunt, Romamque ab ejus Adversariis transinissis , anno Is So. , ut a Pontifice, qui tum erat Innocentius X. solemni censura notarenturi Cui damnationi, ex alia

tera parte, Galli Praesules non pa ν μόδ' ci obsistebant. Propositiones hae sue Horie, runt. I. Aliquo Dei praecepta, h enu, minibus justis volentibus re conanti. bus, secundum praesentes quas habent vires , impossibilia esse. II. Interiori, k grotis, in flatu naturae lapse, nunquam resisti. III. Ad merendum ct demerendum in flara natura lapsae, non requiri in homine libertatem Inecessitate, sed sincere libertatem is

actione. IV. Semipelagianos ad misisse praevenientis Gratiae interioris

nere rorem ad fingulos actus, odiam

460쪽

ad initium fidei, di in hoc fuisse

haeretices, quὸd vellent eam Gratiam esse talem, cui posset humana volun-ras re Plere vel obtemperare. V. Se mipelagianum esse dicere, Christum pro omnibus omnino hominibus mor

tuum fuisse, ct sanquinem sedissse.

Acta caussa haec: magno studio R mae , ab utriusque partis Delegatis , qui Pontificem atque Consultores, nulla non arte , ad se trahere nito. bantur. Tandemque Pontifex, qui fatebatur Lucae Ho 'nio, se quaectiones illas non intelligere, data Bul- Bulla fimia Ι3. Mai I 6s3. supradictas Pro- ά. V positiones damnavit: Quae Bulla in proposi- Calliam transmissa , jubente Rege I senti. toto Regno promulgata est. Et hoc In Gallia quidem tempore, celebris illa Iuris i ' μὲ es Facti distinctio a Jansenti disci 'μω. pulis ussirpari coepit. Cum enim zti Bullae PontificIae contradicere haud tutum esset, dixerunt, eas quidem Propositiones, quae damnatae suerant, ςo sensu quem intendebat Pontifex,