Historiæ ecclesiasticæ compendium a Christo nato usque ad annum 1700. Auctore Joh. Alph. Turrettino ..

431쪽

Iurisco stati.

oruditi. scriptures Graeci &Romani in lucem editi.

3 96 HisTORIAE ECCLESIAsTICAEri literatura ornatiorem fecere, δε-cobus Cujacius, Franc. Hotomanus ,

itarn. Brissonius, Pithmi fratres , Petrus Franciscus, &c. Historias mira elegantia scripsere , Paulus similius, Polidorus Virgilius, Rhamnes Meidanus, Georgius Buchananus , &c. Inter Philosophos atque Ac

nicus , & Dcho Braheus, duorum Mundi Systematum inventorCS. Ne que desuere Τypographi Celeberrimi inter Viros Doctos haud omitatendi ; in Italia nempe, Atai -- nutii duo, avus & nepos , & inter utrosque Paulus I in Gallia, Stephani, Henricus , Robertus, Henricus iter, Carolus; in Helvetia , Frobonii duo , Iohannes Hieron mus, Oporinus, Hervagius ; in Germania , Christianus Wechelius, &c. A quia

bus , praeter Scripta recentiorum, Antiquitatis, Cum Graecae, tum Latinae , thesauri , e Bibliothecarum tenebris educti, & elegantissimis tra

pis descripti sunt. Ad excitand

432쪽

COMpENDIUM. Saeculum XVI. 39 per Europam Literarum studia, haud

mediocriter contulit Virorum Principum patrocinium & munificentia, quales suere Carolus V. Imperator , Franciscus I. Galliae Rex, Henricus

VIII. Rex Angliae , Cosmus Media

eeus , Leo X. Pontifex, aliique. Ea rectae etiam magno numero Scie tiarum officinae ac seminaria, Ac demiae nimirum tota passim Europa fundatae; in Germania quidem, Imra rebergenses , Franco furtana , Marpum

genisis, Dillingensis, Ienensis, Helm1 radienses, Argentoratenses, Altor a , inter Borussos , Regiomontana ; in Dania, HUniengis in Belgio, Duaeensis , Leidensis , Frane erana; in Gallia, Rhemensis; in Hispania, Complurensis & Toletana; denique nostra

haec Geneven sis , an. IIS9. Theodoro Beeta primo Rectore. Quantum VC-ro ad Sacrorum emendationem Literarum splendor valuerit, res est in vulgus nota, & praedicari satis non potest.

FINIa SAECULI XVI.

Principes Literis fa

Literarum splendor ad SacrRemendan da inuutum con

tulit. Dissiti os by Coosli

433쪽

SAECULUM X VIL

SCissus in duas potissimum part S ,

Pontificiorum & Protestantium , in his sutem occiduis partibus , Christianus orbis fuerat r Quibus non levia, toto hoc Saeculo, Cum inter sese, tum secum invicem, disisidia intercessere , De praecipuis, pro instituta brevitate, Verba faciemus

Summa CapitasECTIONIS I.

Res Romanae. Congregatio de Auxtiliis. Incipit an. Is 98. sub QOmente VII l. Definit au. I 6o7.

sub Paulo V. Nibii pronuntiar; D

ientium tantum indicit. Dissidium inter Paulum Vi ct Rempublieam Venetam. Mus occasio. Veneri a Pontifice Sacris interdicti. Pax in

434쪽

COMPENDIUM. neulum XVII. 3ysta. Tractatus varii de hoc dissidio. P. Paulus , Reipublicae Venetae Theologus , ὰ scariis' impugnatus. Memorabile ejus dictum de se ipso. F. Fulgentius, ejus discipulus.

stes Romanae. Congregatio de Auxiliis. Dufidium inter paulum V. di.

Rempubliapuam Venetam. omae, inde ab anno superi Resris Saeculi 98. instituta a Clea MUR mente VIII. Congregatio de Auxia Conere Iiis diυinae Gratiae, quae de pug- g' i' nantibus Dominicanorum & Iesus. tarum sententiis, recisque hinc orti Ineipieentibus, cognoscereti Stetit illa ad x δ

annum usque Ι6o7. quo finem ei Paulus V. imposuit. Propendebant Desinit

Consultores illi, ipsique in primis Pontifices, ad damnandam Molinae sententiam, quae a Iesiuitis defendebatur : Sed nihil est pronunti

435쪽

Dissidium

Fius occasio

4oo MisTORIAE ECCLEsIAsTIC tum; Silentium tantummodo, unquedum publica fieret definitio, imperatum quidem utrique parti, sed

a neutra obserVatum est. Perpetuae

quippe , ut jamjam videbimus , de Qtiaestionibus illis disputationes pom

modum fuere. Grave dissidium, per eadem tempora , inter Paulum V. Pontificem , & Rempublicam Venetam , suit. Cum enim facinorosos quosdam, eclericali ordine, in vincula conj eisset Senatus; Legesque de non ampliandis , absque licentia , Ecclesiae ditionibus, renovasset, Pontifex, Leges illas revocari, stibique tradi reos illos , etiam intentata anathe malis poena , injunxit. Cum vero dicto non parerent Veneti, iis Pona tifex secris interdixit ; Senatu, ex adversis, sacra more Consileto fieri

praecipiente. Quod cum exsequi nollent Iesilitae, aliique quidam Monachi , e Reipublicae ditionibus e pulsi sunt. Tandem, Galliae Regis

436쪽

1nterVentu , traditisque ejus Legato potuitu Clericis illis facinorosis, ablatae durae, Venetique Pontifici reconciliati sunt. Scripti hoc de dissidio Tracia Tractatu tatus non pauci , eruditi atque solu hbedia.di, in primis a Paulo Servita, Reu dio. publicae Venetae Theologo, qui, in

statuendis Ecclesiasticae re Civilis I risdictionis limitibus, cohibendisque

Romanae Curiae ausis, animoSe assimodum se gessit , ea de causa Cu- hum,

riae illius odium ac molimina non Plogus. semel expertus : Certe cum aliquam a sicariis

do a sicariis , quinque Impugnatus esset, gravissimeque Vithaeratus, MPro mortuo relictus, sicarii, ut sibi Consulerent , In domum Nuntii Mpostolici se receperunt; ipse a Vulneribus aegre convaluit. Ferunt, itatum , si audacior natur fuisset, anitruque sensa liberius potulisset, Ve- netorum Rempublicam ad puriorem fidem , Cujus multa tum semina comCeperat, facillime tracturum fuisse Sed non ipsi erat Lutheri ingentum, C c prout

437쪽

Memor

bile ejuS dictum de seipso.

4ox NisTORIAE ECCLEsIAITICAE prout ab ipse dictum memoraturi Discipulum non unum reliquit, atoque inter alios F. Fulgentium , qui Magistri vitam scripto consignavit.

Summa Capita

Huratio pulveris orti, contra I cohuM I. Angliae Regem an Isos. Hus retectio. Garnetus, aliique δε- Dirae, conscii. Iuramentum fidelia ratis in Anglia impostum. Papa Pontificios is juramento illo dehor tatur. Libri hanc in rem scripti. HENRiCus IV. Galliae Rex nefarie interemptus an. 16 Io. Putidae Hearis excusationes.

438쪽

Conjuratio adversus IACOBuM I. AUL Reg. Caedes HENRICI IRGall. Reg. V Erum inter molimina omnia, Contumae male fano Religionis gelo 'PHI' 'protecta , nullum atrocius, nullum contra I

horribilius , est Conjuratione 3 quae n7. R adversiis JACORUM , Angliae & Sco- gςM WV Regem, familiamque regiam, 'in' imo & universes Regni Proceres, anno hujus Saeculi quinto , inita est a subjecta Curiae ingenti pulveris pyrii copia, qui, dum haberentur Reis mi Comitia , Rexque ipse adesset, accendi debuit. Res , mira Dei

providentia, paucis ante exsecutionem diebus, quarundam indicio literarum, retecta est. Comprehensi Eiu quidam ex auctoribus , &, agnito

scelere , suppliciis adfecti. Eorum C c a indu

439쪽

Gamὸtus, indicio constitit, Henricum Garne 3:ata, ruin, aliosque quosdam Iesiuitas, se xonscii. ti conscios , imo & adprobatores, fuisse: In quos etiam, pro rei atroacitate , animadversum est. Et hoc quidem scelus , supremam Regni Curiam , ipsumque Regem , pe movit, ad subditis omnes, cujuccumque Religionis, novo fidelitatis: Iuramen- Juramento adstringendos P quo profiterentur, is nullam esse Romano Anglia' isPontifici Regis exauctorandi pO: istestatem, seque nullius Censura: m situ ab ejus obedientia Zc fide reces. Papa pon- ,,Q S. Cui Juramento ne se Ε tDi0β i j Icerent Angli Pontificii, Pontificeς rota e- intercessere, scripsitque ea de re lubsest x - brum Card. Bellarminus,' qu1 non modo a Rege ipse, ierat enim is Libri hane eruditus , librorumque multorum

auctor in Anglisque Protestantibus , sed & Bares iis Pontificio, Confisis

I Mea rum etiam Gallia, quos ad furores

440쪽

COMPENDIUM. Saeculum XIII. 4o spraeposterus Rcligionis gelus homunes ducat , novo tristi quς experimento , hoc tempore cdocta est iΗΕNRICO IV. Galliae Rege, dum per Parisiorum vicos in rheda sua veheretur, a Francisco Ra iliaco, Engolismensi, tribus cultri Ictibus, nefarie interempto, I . Mai. I 6I . Comprehensus Regicida factum exiscusabat, quod Rex diceretur haereiaticis patrocinari, bellumque velle inserre Papae, Papae aurem, inquiebat, bellum inferre, est bellum infera

re Deo ; s quidem Papa est Deus, ct

Deus es Papa. His fascinatus primcipiis , a maleferiatis quibusdam Doctoribus, vix tandem ad scelus agnoscendum adduci potuit; cuju gravissimas , juxta ac meripissimas , poenas luit.

interem