장음표시 사용
151쪽
solemne jurisjurandi sacramentu n quo Otto Magnus, antequam Imperiali coroni a Ioanae xi I. redimiretur , S. Petro dc Romanae Eccletiae sese obligavit, Decreto suo interuit Gratianus sa). Eandem formulam L quibusdam tantum mutatis I legi in C 1l anite .ati s .epe laudato Codice . quam in nostra Appandice dabimus, ut inde appareat, qua fi le Imporatores Romanae Ecclesie se obstringi non dubitarent. Alia hujus moli formula exstat in Ordine Romino Iacobi Cird in ilis G lietini si j. XVII. Aliud etiam sacramen furn Imperatori a Romano Populo prael libitur . Et de eo Th ginus, ubi de Stephano IV., qui sta impast qua in Pontifica qua suscepit, jussit omnem 'pulum Romanum Fidilitatem cain Iura inevio promittere Lude leo ). Contigit autem sub Sergio II. quod, quum Hludovicus Hlotharii Imperatoris filius Italici Regni coronam suscepturus Romam advenisset, a nonnullis Teutonicis qui cum eo erant peteretur, ut Romani eidem Regi Fidelitatem praestarent; sed hoc pru-dὸntissimus Pontifex CSergius 3 nequaquam concelset, sed sic illis orsus es: auia si υultis Domuo Lotharis magno Imperatori sacramentum ut faciant, solummodo consentio arque permitto . Nam Ludovico ejus filio ut hoc peraga inr , nec ego nec omnis Romanorum 'Nobili as consentit . Tunc demum tam beatissimus Pontifex , qIam magnus . ct omnes Archi
norum ac Fraucorum Optimatibus Fidelitatem Lotba io ma-
152쪽
Proceres Romauorum , ct Omete vulgus pariter cum his sa eandem Fid litatem & Carolo Magno , & Hludovico Pio ,
re Hlothario Auggg. promisisse si0 . Et hoc plane sensu
Romanos Imperatoribus suis Fideles saepe lypius se compellasse legimus . Hujusmodi Fidelitatis tormula quae Arnulpho imperatori A. 89 a Populo Romano praesit taluit. legitur in continuatione Fu Idensium Annalium ad A. 8ς; so his verbis : Iuro me. quod Dico honore θLege mea atque Fidelitate Domni Formosi Papa, m Iis sum
ct ero omet bus diebus vita mea Arntilpho Imperatori oc. Quod autem hoc Fidelitatis nomine praecipua quaedam Advocatiae aura continerentur , quae Imperatoribus Romani Pontifices vltro obtulerant, pluribus exsequitur strenuus Apostolicae Sed is vindex Iulius Fontaninius d).Piaecipue tamen versabatur hujusmodi Asioratia& Fi-dὸIitas circa electionem Pontificis , quam Canonice se facturos Romani promittcbant, & circa ejus consecrationem sine Imperatoris consensu nullatenus peragendam ,
prout statuit Eugenius II. te , qui & formulam sacramenti quod Imperatori a Romano Clero erat praestandum ipse dictavit. A qua consuetudine minime recessit Leo IV., ut pluribus videre est apud Pagium tD . Immo idem cautum fuit ab Ottone Imp. qui in Diplomate die
153쪽
I 3 Febr. A. 96 a Romanae Ecclesiae concesso. decrevit: stat omnis Clarus, ct vηmersa populi Romani Nobilitas . propter diversas necestates Pontificum , irrationabilis erga Populum sibi subjectum a perata es re undendas. Sacramento se obligent, quatentιs futura Pontificum electio ea nouice ' ju
eIuttvr , nemine consentiente Gnsecratus fiat Pontifex. priusquam talem in praesentia Mi βο um nosti orum vel siti no Diseu universe generalitatis saera promissionem pro omnium satisfactione, qualem Dominus er Senerandus θι ituat 1 Pater ηser Leo sponte fecisse diruscitur : quod iisdem serme
verbis confirmavit Henricus l. in alio Diplomate Romanae Ecesesae concei a). Hinc autem apparet, quod non tantum Populus , sed & electus Pontifex tali sacramento fidelitatis erga Imperatorem se obligarent. Id optime declarat Synodus Romana sub Ioanne IX. Coaeta . ubi decernitur , ut nullus me perlatili juramentum Vel premissones aliquas nova adinuentione ab Cele sto Pontifice Iaudeat extorquere , nisi qua antiqua exigit ebnsuetudo , n3 Ecelsa scandalietetur , vel Imperatoris munificentia minuatur bin; ideoque in Pseudo-Synodo Lateranen si , prae ceteris quae Benedicto V. PP. obiecta fuere , haec commemorat Liui prandus dicta fu i sse: Num in*iari potes praesenti Dο-mino Imperatori juramento promisisse , nunquam te cum ceteris Romanis Papam elietumum aut ordinaturum absque illius
silique sui Regis Ottonis consessu se ῖ Quod intelligen
dum videtur de juramento, quod fortasse praestiterat in electione Leonis v DI. Pseud Pontificis A. 963. celebrata .
154쪽
Pontificum conspicimus, sacramentum aliquod Fidelitatis designari arbitremur, quod Populus Romanus Pontifici aut Imperatori , vel Imperator & Pontifex sibi invicem aut Romano Populo praestiterint. XVIII. Quoad Nummum vero Ioannis PP., alia etiam peculiaris ratio adesse poterat, ut Manus in illo pro sacramenti symbolo essingeretur . Si enim Ioanni xi I. Nummus tribuatur, tunc ad juramentum per
quod Ottoni Magno promisit se nunquam Adelberto &Berengario fauturum , referri etiam poterit μ)- Cl. autem V ignotius in ea fuit sententia ut Nummus praedictus a loanne XLII. potius cusus fuerit; quod ego plane incertum judico. Tres enim tantum habemus Nummos Ioannis Pontificis & Ottonis Imp. nominibus insignitos: In eorum altero visitur Imperatoris Protome cum
inscriptione OTTO IMPERATO. ex alia parte DOM. MANES PAPA b). In alio Manus expansa cum inscriptione SCS. PETRUS. in postica DOM. IOHA . PAEPA . OTTO 60 . In tertio quem nunc evulgamus n. I Tabulae nostrae ex una parte legitur Sci. PETRUS , exilia IO HS PAPA OTIO. Primum Nummum Uigno- Iius Ioanni xII. &Ottoni I. assignavit, alterum Ioanni xHI. N Ottoni i I.; sed meo quidem judicio, nulla penitus ratione : nam & aliis Pontificibus, qui Ioannis
nomen praetulerunt sub tribus Ottonibus. aeque tribui possunt. Suspicatur tamen Vignotius in posteriori Nummo otionem II. designari, eo quod ejus nomen sine titulo
155쪽
tulo Imperatoris ibi legatur, sorte quia Patre vivente , vel ob reυerentiam , SA quia ad Imperii consertium non fuer at adscitus, saltem in Actis publicis Imperatoris titulum non usurparit. Sed ego hisce argumentis haudquaquam satis factos iri viros doeios arbitror . Primci enim non est Vignotio concedendum , Ottonem II. ad verum Imperii consortium adscitum non fuisse . Resert enim Hilde sei- mense Chronicon , ipsum a Ioanne XI II. Augusalem benedictionem recepi s se , tir Imp. Augustus foret appellatus a cunctis qui eum agnου sent, veluti Pater ejus: proindeque nihil frequentius in Actis publicis de in ipsius met Ottonis Magni Diplomatibus occurrit,quam amborum Impp. nomina . Deinde causi a , ob quam IMP. titulus in eo Nummo non apparet, est loci angustia , quae trium Litterarum elementa capere non valebat. Nec diffitetur quidem Vignotius, Nummum Leonis v III. Pseudo-Pontificis sub Ottone Magno fuisse percussum ; attamen in
eo legimus LEONI PAP. OTTO a) nullo addito IMP. titulo, sicut & in alio Benedicti Papae SCS PETRUS
OTTO , & in alio Ioannis quod in nostra Tab. num. I 4. exhibetur K HS PAPA OTTO. In nonnullis etiam Italicarum Civitatum Nummis, quae Monetae cudendae pria vilegium ab Ottone Imp. obtinuerant, nudum Principis nomen legitur nullo addito in P. titulo χ). Qua ob rem nulla suppetit ratio , cujus caussa Nummus ille Ioannis Pontificis, in quo Manus expansa & erecta eX-hibetur. Ottoni II. potius quam I. vel III. tribuatur, ideoque nec Ioannix III. tuiti assignari poterit, sed alteri cuilibet, qui Apostolicam Cathedram Ottonibus
Haec omnia sutari sorsan oratione persequuti su
156쪽
mus , ut ceteros etiam Benedicti H I. Nummos in tanti Pontificis memoriam pro virili parte illustraremus, quidisve sentiendum tum de Protome , tum de Manu erecta &expansa. quae in medio illius Nummo conspiciuntur , sententiam nostram explanaremus.
CAM EUM ANULARE ANTI VUM ALBI ET NIGRI COLOR Is
157쪽
PRO totius operis coronide visum est hoc loco sub.jicere Tabulam Nummorum , quos in nostra Disse latione praecipue laudavimus , di quibus ad illustrationem propositi argumenti maxime usi sumus. Eo autem potissimum consilio ad illos evulgandos animum adje- Cimus , quod magna ex parte in lucem nondum prodii Lsent. Horum copiam mihi praebuerunt ex Museo Xav xii Scyllae, doctissimi aeque ac humanissimi viri Iosephus Simon Alsem annus. Ioannes Bottarius , & Petrus Franciscus Fogginius vaticanae Bibliothecae Praesedit . ubi Musteum praedictum servatur. Quum enim Xaverius Scylla natione Messanensis, mirifico harum rerum amore captus, amplissimam omnium quotquot hactenus coli istae fuerint Nummorum Pontificiorum supellectilem, ab Hadriano I. ad Clementem x II. perductam, sibi comparasset, eo vita funeto deperdita aut distracta penitus suisset, nisi solertissima diligentia Eminentissimi Cardinalis Dominici Passionei, cui quantum debeat Litter ria Respublica nemo ignorat, hisce Cimeliis prudentissime providisset. Is enim. ut est plane ad fovendas Li teras natus, ad BENEDICTUM XIV. P. M. . honarum artium cultorem optimum , rem omnem retulit: qui pro ea qua pollet munificentia in omnia praesertim A liquitatis Monumenta Museum p dictum in Vaticana Bibliotheca ad aeternam memoriam . & Apostolicae Sedis ornamentum collocari praecepit; cui pro hoc illustri beneficio innumerisque aliis gratias habent universi Rei Antiquariae amatores. Summum enim ejus studium erga
158쪽
e ga vetera Monumenta praecipue enitet, dum Later
neu sis Triclinii & Oratorii S. Nicolai memoriam restituit. Vaticanam Bibliothecam nova Carpinei Musei &Otthobonianae jam Altempsanae Bibliothecae accessione locupletavit, obeliscum Deo Soli ab Augusto in Campo Martio dicatum e terrae vis ceribus eruit, & Capitolinum denique Mukum C immortale Clementis XII. Opus 3 adeo ampliavit, ut Signorum excellentia , & Inscriptionum raritate , cetera omnia totius Orbis longe superaverit. I. Sed ut ad subjectae Tabulae explicationem veniamus. primo loco in ea repraesentavimus Nummum rarissimum Hadriani I. , ubi Pontificalis Protome conspicitur Clericali Corona insignita, media inter litteras I B , cum Inscriptione HADRIANUS PAP.: In adversa parte Crux litteras RM intersecans cum Inscriptione VICTOR. X. DNN , in Exergo CONOR. Simili imus est hic Nummus alteri ejusdem Hadriani per Benedictum Floravantem jam edito sa) paucis tantum exceptis. Ambo autem Graecanicum artificium & sormam red lent. Quum enim Romani nulla alia ad eam usque aetatem moneta usi suissent quam Imperiali, tunc quum nova a Pontificibus jam Principatum adeptis culi coepit, nil proclivius fuit quam illius rationem & formam plane imitari; eo tum maxime , quod Graecis Artificibus Romani praecipue uterentur ; ex quo factum est, ut figurae quae in pluribus Musi vis aliisve Monumentis adhuc conspiciuntur, Graecanico saepe habitu & forma repraesentatae suerint H. Proindeque Crux in nostro Nummo exhibetur , quae frequentissime etiam in Orientalium ImpP-
D. Vignotii, additis euris Aenea. Flora. vantis. Roma i724. pag. l.
H Georgiua vasatius Vita de' Iitis rori . Tom. I. pag. Ha. Clampini Vet.
e. Videndus Leo Ostiens, Chroniti Cisse Hen. ιib. s. cap. as.
159쪽
Impp. Nurnmis occurrit cum in riptione UICTOR I LAUGUSTORUM &e. eo quod ipsi omn)s suas victorias salutaris Signi virtuti adscriberent; Conltantini Magni exemplum i equuti , qui Cruce in Caelo visa cum litteris EN TΟΤΙ Ω NIK', eaque in Labaris & Signis
militaribus inscripta , omnes seliciter holles superavit,& pacem ac tranquillitatem Romano Imperio rellituit Quapropter propriam continuo statuim in gratiarum actionem Romae in celebri loco dedicari praecepit, addita eidem hasta sormam Crucis praeseserente cum Inscriptione: H e salutari Signo . υεro fortitudinis indieio Cia
vitarem Romanam 3 Tyrannidis jugo liberaυi. er S. P. QR. in libertatem vindicans, prisina amplitudini is spieudori restia tui sa). Ex quo deinde pientissimi Imperatores Crucem in suis Nummis sepillime signari voluerunt, dc hisce alii L. ve hujusmodi titulis ornarunt: GLORIA ROM ANG
RUM , GLORIA EXERCITUS, REST REI P. . BONO REI P. . SALUS MUNDI, LUX MUNDI, UIRT PRINC,
UICTORIA AUG. ere In Francorum & Italicorum Nummis saepe etiam Typus Crucis conspicitur , vel in Nummi area , vel in aedicula aut Templo quodam inclusa cum
inscriptione CHRISTIANA RELIGIO OM, & a Carolo
Calvo jam sancitum fuerat, ut in Denariis suae Moveta Crux semper insculperetur so . Summa enim religione hujusmodi Nummi habebantur, quemadmodum S. Genovesae Parisiensis exemplum declarat, quae 2 minum areum titulo Crucis insignem . qu/m Dominus Autisod ,rensis Germanus in signum Sponsalitiorum cum Chri sis loco arrharum collo ejus fusipe etderat . Ometibus praνο't deliciis, uomul ur
160쪽
di Principis Beneventani , in quibus Crux conspicitur cum litteris S. R. vel S. C., vel S. R. VI C., quas cl. Muratorius optime interpretatur Salus Regni, Salus Christanorum. & Sacrae Iionis ι Cronia sa), & in Nutnmo Neapolitano S. T. Salutis Trophaeum b) . Simili quoque ratione Hadriani I. Nummos cusos fuisse arbitror , ut
nempe Inscriptio illa VICTORIA DNN in Nummo
Floravantis expressa,ad Crucem & ad Christum ipsum sit teserenda, non ad Imperatores, veluti Ut bis Dominos , quem idmodum arbitratus et cl. Muratorius co . Hic enim quem nunc evulgamus Hadriani Nummus rem plane in aperto ponit, quum in eo clare legatur VICTOR
X DNN . hoc est Victoria Chrisi Domini Mistri. X nempe Graeca adhibita tanquam initiali nominis Christi Domini H ; unde in celebri Numismate Crispi Caesaris Christus ipse repraesentatur cum Inscriptione SALUS ET
Benedictus Floravantes duplicem litteram N per errorem in Nummo ipso signatam fuisse arbitratur. inum tamen nulla ibi interpunctio appareat, eas litteras com node sic distingui posIe existimo, ut UICTORiam visi DomiM NUDi designent, more sat frequenti ut D mni vel Domini titulus per litteras DN significaretur. Aliqua nonnunquam sphalmata in Nummis inserioris aevi reperiri haud nego , quum praesertim desunetorum jam Imperatorum Tupos novi monetarii non semel retin rent , prout in summis Baduilae & Triae Oltrogoth rum Regum evenisse observat Jo. Georgius Echhartus