장음표시 사용
121쪽
ad 'iratione in Nummis exararunt. Testes adhibeo Nummos Paschalis I. sa , Gregorii IV. 60, Nicolai I. se), Hadriani a I. d), & Ioannis v I II. o , in quibus LUDO VI CVS scribitur ; In duobus autem Benedicti IU. LV-VDOICVS f . Inco quem nunc illustramus Benedicti 11 l. LODO UVICVS d) . Ceterum in Bulla Papyracea Leonis IV. A. 8so, in alia A. Ss4, & in alia Benedicti ii l. pro Monasterio Corbriensi Adspiratio praeponitur . In Epitaphio ipsus Hludovici , quod Mediolani adhuc exstat, HL OVI CVS sM. His breviter expositis, ad
ea quae accuratiorem requirunt indaginem descendamus . Ac primo de Proto me, quae in Nummo fi Tabulae no
strae conspicitur cum litteris S. P., postea de Sigiis R. O. di de Manus Symbolo plura notatu digna subjiciemus. II. Solemne fuit Romanis Pontificibus, saeculis prae
sertim v III., IX., X., & XI., Apostolorum Principis nomen in suis Nummis inscribere, ut quidquid haberent illi acceptum referrent, cujus personam in militante E cles a gerebant. Quinquaginta circiter eorum Denarii ab 8 ad 1 I saeculum percussi , hactenus lucem viderunt; Duodecim alios hactenus ignotos praesenti Dissertatione
nos primum evulgamus. In his autem universis, paucis admodum exceptis η , S. Petri nomen clare inscriptum apparet. In incerti temporis Nummo, quem damus in Tabula nostra n. I s. legitur Sanctus Petrus . Nou- nunquam & S. Pauli nomen etiam additum fuit , prout
122쪽
Fontaninium amborum Apostolorum imagines exhibentur cum Inscriptione ROMANI PRINCIPes su). Ceterum hoc S. Petri nomen modo intcgre expressum reperitur SCS. PETRUS , modo abbrevia te SCSPE TR.,modo etiam per singulares litteras S. P. vel S. PE. Ne succenseat nobis eruditissimus Fontaninius, qui existimarat Sa acti titulum per singularem litteram S nequa quam ante xl. saeculum designari consuevisse. Fateor & ego incommuni usu secquentissime suisse , ut per ,CS exprimeretur ; at quod post peculum dumtaXat XI. praenome L Sancti unica litera S iudicari coeptum fuerit , minime clarissimo huic viro concedi poteth . Litterae enim S. P. ad Protomen Nummi a Benedicto I II. cus, quem nunc illustramus, appositae, quid aliud quam Sancti P tri nomen aperte designant, quod in ceteris aliis hujusmodi Numismatibus constantissime legitur
In alio item Denario Formosi Pontificis se qui ab
A. 89 I. ad A. 896. Romanam rexit Ecclesiam , eaedem litterae S. P. signantur hinc inde a Protome quadam , in qua S. Petrum repraesentari certissime arguo ex Clavibus
ei adjunctis . Clarius id ipsum liquet etiam ex alio Nummo Benedicti Papae sub Ottone Imp. percusso ,& per Floravantem evulgato M), in quo ad Protomen Cruce insignitam legitur S. PE. In alio Nummo Iohannis X. apud Vignotium so S. PETRS . Omnium vero inliar sit praeclari stimus Sergii PP. Nummus, quem ex Musto Vaticano olim Xaverit Scyllae nunc primum in lucem edimus in Tabula nostra ad calcem operis n. s. Ibi enim singularis littera S. & PETRI nomen in Monogrammat impli
123쪽
implicitum evidenter apparent. Quae ideo a nobis diligenter notata sunt, ne cui sucum saceret auctoritas doctissimi viri Iusti Fontaninii, quum prassertim eo tem P re quo ipse scribebat praeter Benedicti III. & Ioannis X. nummos, ceteri alii nondum lucem conspexissent. At Aiateri debemus alia etiam Monumenta solertissimi viri diligentiam effugisse . Nam & antiquissimum Musivum Ecclesi.e S. Agathae in Suburra C quod v. iaculi ex illi matur dxi I. Apostolor. imaginibus decoratur,quarum singulis Apostoli nomen adjungitur, praeposita ad designandum Sancti
titulum singulari littera S a). In Musivo Ecclesia S. Laurentii in Agro Verano a Pelagio II. L qui obiit Α. ς; o Jconstructo , quatuor Sanctorum imagines repraesentantur
cum ad positis nominibus S. LAURENTIUS. S. PETRUS. S. PAULUS . S. STEPH ANUS M. Item in Musim insignis Capuanae Ecclesia, quod iaculi I x. initio . edificatum fuit, exhibentur quatuor Sanctorum imagines cum subjectis nominibus S. PETRUS . S. STEPH ANUS . S. PAULUS . S. AGATA seὶ ; Ac in alio etiam Ecclesis S. Ma-rta Novae, quod loanni vi L, vel Nicolao Ι. trihuitur, quatuor aliis Sanctorum imaginibus at scripta reperiuntur nomina S. IOHS. S. IACOBUS. S. PETRUS. S. AN
Nec praetereunda est eximia quaedam vetusta ubtrea lamina , quam observavi in Museo Capponiano nunc Collegii Romani Societatis Iesu, de qua iterum sermo erit num. via I. hujus capitis . Exhibentur ibi auro delineatae, prout in vetultissimis vitris Coemeterialibus, SS. Α-postolorum Protomae , & Petri quidem ad dexteram L v
lut & in praedictis sei apparet J cum litteris S. PETRUS,
124쪽
N S. PAULUS . Vetustissimam quoque S. Damasi Pontificis Inscriptionem exhibet cl. Franciscus Blanchinius sa) , qui Siglas S. PA. S. PE. ibi signatas S. Paulus , ct S. P trus solertis lime est interpretatus . Si eundem audiamus, etiam litterae S P, quae in celebri Numismate Crispi Caesaris inscribuntur η , Santium Petrtim , vel sigmon Petri designare videntur . At pace doctissimi viri sgura illa sedens,quae in medio Nummo repraetentatur, potius ad Christum Dominum reserenda videtur, cui optime convenitInscriptio in ora ejusdem Nummi apposita salus ct spes x.
Reiptiblicae, vel etiam ad Constantinum Crispi patrem,dextera in salutantis modum porrecta . His igitur exemplis
constat,Sancti titulum unica littera S etiam ante xi . saeculum notari consuevisse, contra ac senserat cl. Fontaninius.
III. Sed ut ad Protomas illas , quae tum in Nummo Benedicti I II. tum in aliis pluribus Rom. Pontificum observantur propius accedamus, non ita facile de omnibus in universum pronunciarim an Pontificem ipsum , cujus est Nummus, an potius A pCstolorum Principem repraesentent. Etsi enim hujusmodi Protomae S Petri nomen modo ad latus , modo in i plius Nummi gyro adscriptum habeant, qui in rebus Antiquariis versantur optime norunt, non semper litteras,circa imagines aut symbola Nummorum expressas . ad symbolum ipsum in typo repraesentatum referri , sed vel locum cula monetae , vel officinae signum,uel cetera hujusmodi saepe ab iis designari .Protome quaedam conspicitur in Nummo Ioannis X. ad cujus
dexteram JOΗ, ad sinistram S. PETRUS adscribitur so . Quis autem divinarit, utri potius adjudicanda sit hujusmodi Protome, quae inter Ioannis & S. Petri nomen me
ta In prafat. ad rim. I. Anastasii misma eὀidit primum Baronius in Annal.
125쪽
dia existit 3 In alio Denario Agapiti II. Caput quoddam cernitur Cruce ad latus adjuncta : in gyro scriptum est AGA PITUS PA. Alius ejusdem Pontificis Denarius idem Caput praeseseri, sed in gyro non Agapiti nomen , ut in
superiori, sed SCS PETRUS legitur 9ὶ . Quis igitur sta
tuere cer o poterit, an illa imagine S. Petrus . vel potius Pontifex ipse effictus fuerit Quum enim, ut antea dicebamus , tutelarium Sanctorum nomen in Nummis medii aevi, ac praesertim in Pontificiis ad indicandam Romanae Ecclesiae Urbisve monetam , inscriberetur, quoties S. Petri nomen in gyro commode exprimi non potuisset, aliquo saltem pacto in area Nummi indicandum videbatur; ideoque non semper hujusmodi Nomen ad Protomen necessario reserendum eli, quum & pro signatae pecuniae loco aut ceteris hujusmodi indicandis , notari potui flet. IV.. Quod si Nummorum nostrorum Typi adeo in se mes & rudes pro aevi illius barbarie non essent, facile hanc possemus quaestionem ex ipsis vultus lineamentis dirimere . Summo enim flusio prisci Ecclesiae fideles . Christi Domini, & SS. Apostolorum imagines propriis eorum ac velut vivis lineamentis continua traditione fervarunt f ;Id quod de imagine Sancti Apollo lorum Principis disertis verbis tradit Eusebius so . pluribusque confrmant cI. Philippus Bonarrotius di, dc doet stimus Praesul Io. Bottarius o . Antiquiores S. Petri imag nes peculiari Disseristatione collegit &illultravit ci vir mihique lingulari familiaritate conjunctus Petrus Pranciscus Fogginius D. Ex iis autem liquet quandam similitudinem in universis
126쪽
illius imaginibus religiose semper observatam suisse, ut laudo praesertim capite & barbata facie omni tempore e fictus fuerit. Sed neque haec ipsa lineamenta in nostris Nummis facile perspici possunt, quibus aeque ac Imperatorum Orientalium Numismatibus convenire potest verissimum illud Cangit effatum , quod si non artrum aemnium , certe Monetaria praesertim postremit hisce saeculis interitum arguit quam pessime in Nummis Aurrisormn aliorumque formata essgies , rudi abollo, ut virorum ne sint an feminarum non proclivest conjicere . Quare frustra in nostris Nummis imaginem S. Petri ex oris lineamentis recognoscere possumus. V. Nostrorum quidem Nummorum Capita plerumque nuda esse judico, & Corona tantum Clericali insignita , quam perperam confundens Vignotius sb) , Came- saucium illud repraesentare ex illimavit. quod solitum erat Romanorum Pontificum integumentum , Bire o vel Ca- nauro hodierno simillimum so . Sed in vetultis monumentis, ubi vel Romanorum Pontificum , vel ipsius Apostolorum Principis Caput repraesentatur, sola Clericali corona decorantur , prout videre est in Basilica S Paulli extra Urbem, ubi qua dam Pontificum Romanorum series
ab antiquissimo tempore depicta apparet Q . Tum, quoad saecultam v I., prostant imagines Felicis IV. in Musivo Ecclesiae SS. Cosmae & Damiani tri, & Pelagii II. in alio Ecclesiae S. Laurentii in Agro Verano f); quoad saec. v II. alias
tasse Came laveto etintectus videtur Creg rivs IV. in Mus vo Eceles S. Marei aput
in Quarundam Tyrum videsis T. I. pag. 3. Anastasi de iisque plura in Proler. ui M. OpuIc. x . eap. 3. . te iam pini δει. Monum. P. II. rab.
127쪽
alias habemus imagines Honorii I. in Mulivo Ecclesiae S. Agnetis extra Muros sa) , Joannis IV. in Musivo Oratorii S. Venantii μ); Et quoad saeculum denique vi II. imagines adhuc servantur Leonis O l. in Musivo Ecclesiae S. Susannae se) , & in altera parte Triclinii Lateranensis d), atque aliae Paschalis I. in Musi vis Ecclesiarum S. Ma
in quibus omnibus Monumentis laudati Pont fices nudo capite . & solita Corona Clericali plerumque insigniti exhibentur. Quae pingendorum Pontificu n consuetudo diu etiam permansit. postquam Mitrae usus obtinere coe perat. Casana tensis enim Codex quem supra cap. III. nurn. II. laudavimus , ubi Pontificum Catalogum exhibet, ad oram marginis depictos habet orbiculos quol-dam , in quibus ipsorum Pontificum Protomae apparent, detecto capite, & vertice prorsus nudo , ex quo capillitia Corona aliquantulum promissa depen let. Quod si etiam Apostolor. Principis imagines quotquot ad aetatem nostram pervenere vel minimum inspiciamus. nulla est , in qua ipse nudo capite non appareat. Consu
& Alemanni d opera, ad quae lectores libenter remitto. Clericalis insuper Coronae specie ornatus videtur in Musi vis S. Susannae min, de Triclinii Lateranensis a Leone HI.
n), in iis S. Caeciliae a Paschale I. 0 . & S. Marci a G egorio IV. θὶ constructis. Quum enim ea invalescere jam
128쪽
coepisset opinio , quos Clericalis Tonsura ex ipsius Apostolorum Principis ins itutione dimanasset, non ad momdum dissicile fuit ejusdem S. A posto i i Capillitium paullatim ad Co onae modum in imaginidus suis tonsum repraesentare , ut vero similior . prout falsa eorum temporum serebat opinio , ejus imago redderetur ; Qua eadem quoque ratione & aliorum Apostolorum atque Sanctorum Capita depicta fuere . Quapropter ex rudibus adeo inneamentis , quae in nostris Pontificiis Nummis apparent .mile & incerte admodum potuit Uignotius Camelancium Romanorum Pontificum recognoscere, quum multo probabilius videatur Clericalem Coronam ibi repraesentari , quam gestasse tunc temporis Romanos Pontifices jam diximus.AC re quidem vera, quum plures ex Nummis a Vignotio editis in variis hujus Urbis Museis inviserem , deprehendi non semper Chalcographos secundum ipsam Nummorum formam apographa sua delineasse , sed nonnunquam Typi elegantiae aliquantulum indulsisse . prout in hujusmodi Monumentis saepe contingit. Exemplum d bo in Nummo Benedicti PP sub Ottone Imp. perculso taὶ, in quo Caput apparet quadam veluti corona redimitum, quum tamen in ipso Nummo nequaquam id ornamenti adponatur, sed inter lineolas duas supra frontem trans verse ductis aliae plures perpendiculariter signentur, ad eout manilesta in ipsis capillitia Corona designetur, ut ita ipso Nummo apud Eq. Franciscum Victorium probe recognovi. qui ejusdem Tupum in opere de Floreno aureo exactissime . suo more, repraesentavit si ). VI. Sed non in omnibus Pontificum Romanorum Nummis. Cipita quae in ipsis apparent, nuda & sola Clericali Corona insignita exhibentur. Duos enim habemus
129쪽
, BENEDICTI III PONT. MAX. 12 3
Sergii s sortasse I i I. I, qui ab A. 9o ad 9 II Rominae praefuit Ecclesiae se) , in quibus solita Proto me apparet cum litteris hinc inde SCS PETRUS. & supra caput Mia
tra acuminata ad instar Coni, qualis hodie ab Episcopis nostris adhibetur. Mitrae porro usium vel tunc habuisse Summos Pontifices, nullus dubito; eo vel maxime, quod Leo PP. IV. ejusdem usum An schirio Eoiscopo Flambur
genti concesserit O , eamque reserat essigies Ioannis XV. Papae apud Ughellium . Consulantur Mabillonius d . Cangius se , Georgius D , & Catalanus N. Quae autem in Nummis Sergii & in ea Joannis XV. imagine Mitra
ConspiCitur , oblonga est . in acumen desinens , ad insar C prout Mebat Mabillonius 3 Sacca et laetis ; quo plane modo apparet etiam in vetuitissima S. Petri maermorea
statua ad Portam Basilicae s. Petri Corbriensis ereeta. Sed quid igitur pla Sergii Nummis quis potius re Prae-ina sentabi-
communicavit eruditus .ir si,non nati artis
plo n. b. Lm. num. 3. ubi in Sigillo P . tific alis s ara e msi, te tur cum Mitra , quae primum recte i nursit. Ad d mum in aeuismen desint, . sae iis demum Ti. Mitta ustra eum diuuior iactas est. aseoue Maos .arii
130쪽
siritabitur, ipsemet Ponti lex , an Apostolorum Princeps Ut mea quidem fert sententia . quantum in rebus tanta obscuritatis caligino involutis conjectura ass qui licet . arbitror nullum alium ibi designari , quam Sergium Pontificalibus ornamentis indutum : etsi enim, ut lupra monuimus , Romani Pontifices nudo sere semper capite. iis praesertim seculis , effingerentur , quum tamen Mitrae usuro suscipere coepi isent, non alienum erat, si tali etiam insignitos ornamento se in aliquibus monumentis exhibuissent. Mulici autem absurdius videretur,si Ap solorurn Pi inceps hoc molo ab iis repraesentatus fuisset , que n in omnibus vetultis imaginibus nudo semper capi
is parte de' quali si Lerino tempo per rei ο fedelmente osseria tale Io loro sese AD Omie. Da quese immutui con tauta ιτυ- M vedi redda e cost fd Imente custodite δε pua eredere chaA N cfra Casi so Ab a prese in gran parte Ia minuta e dIliari geme descrinione , che et D de idue Sam, Apulati is . His adde Petrum Antiochensem qui xl. sareulo ad Michaeis Iem Cerularium scribens ajebat. se Constantinopoli sacras
imagines Roma allatas observasse, quae cum ipsarum auo
togi aphis optime congruebant μ) . En quanta religio- state praestaret Romana Ecclesia in SS. imaginibus adservandis. Restat adhuc in Vaticanae Bali Iicae Sacrarioinsgnis vetuistisima Tabula, in qua SS. Apostolorum Petri S Pauli Ptolomae apparent. Eas Nicolai I. vel Ha