Manuale confessarii, seu Methodus compendiosa munus confessarii rite obeundi, utilitati praesertim ad id pie se disponentium elucubrata, & cum thesibus ex universa theologia scholastica in alma, caesarea, regiaque universitate Leopoldina Wratislavien

371쪽

acceptio, non sit timen occulta, sed Domino sciente contin- ω quia rapi

ma est acceptio rei alienae cum violentia. DP-

viditur furtum m impuri d quati araram

Mym. Om. I. l. 3. tr. 3. c. I. n. a. cum

communi Si u est, si res privata privato D'mino auferatur inausea scies Reipublica auferatur, Udies urμ- euomi: Item si ex rege disiperis, dicitur abiegisti. Item si semius alienus in servitutem abducatur, o dicitur plagis Denique ii res sacra de loco sacro, aut ressio de non sacro , aut res non sacra in .stodiae loci sacri tradita, vel per modum pi gnoris, depositi, mutui in qu potestate , cata avistratur dicitur Sam zom. praemitto ado Deum cit. S. Thria sine contraversia thores consentiunt, furtum semper esse peccatum Ratio est: quia semper adversatur justitiae, quae suum

unicuique tribuit item quia fit cum dolo Ex quo apparet idem sentiendum esse de impina, Ni haec pariter, quidem cuni violentia , ob quam 4 uno specie distinguitur, justitiae adversatur, Apparς adb' otio iuuium c rapina n. tantsim abirint, quia siunx probibit , sed de prohi-heantur quia mala sunt, adeoque intrins .ce esse mala. Nec obstat, quod filii ista AEgyptios spoliantes non peecaverint qui, id iecerunt authoritate Dei , qui rerum

372쪽

Adem gravissimo um labesumaegyptiis impensorum tanquam Jude x supremus attri-huit, it idem S. h. a. s. ad I annotati in vero peccatum hoc ex genere suo mor' tale, de quo, ut ait RQin. l. 23. c. I. q. 3. R. 4. nemo est, qui dubitet, cum per u

iud charitas , dc uilitia violetyr pax, io Reipublicae trahquillitas perturbetur. Re

defectu tamen plenae deliberationis, aut mac teriae s arvitate fieri potest 'enaale iit unx. . nimiter docetur. Excipe: nisi, cum res modica surripitur, adsit insimul animus rem in valore notabili surripiendi, aut sensim S Iaccessivi modicum fiarripiendi, ut tan- dem res crestat in magnam quantitatem: Nauarta in Ench. c. II. c. ri . Ratio est oui cui, hoc animo adest consensus in surtum rei magnae rido nisi res modici

in se notabilis sit resipectu biecti valde . iei illius indigi , ut in communi exempl6 esse aeusinarrepta,qui pauper sartor unicε se alere possct Praemitto tio Quod quantitatem agian,

mortalem malitiam furti unicientem atti nexi, conveniunt plerique certam regulam pro ea desigilanda statui n6n posse; - designati' fiat in ordine ac persi nam damnificatam. Videndum itaque est in re, ablata valde necessaria fuerit personae, cui ablata est, di quanti eadem rationabiliter eam aestimaverit. Hinc enim de iniuria φ

373쪽

r 8. M tamen quantitas haec simplicitcth indeterminata maneat, secure procedit μ rest iuxta regulam probabilem, quam statuit Diris Rapha it n. s. quem alii pas sim iam sequuntur, videlicet nanc esse notabilem furti quantitate,xi, ad peccati mo, talis materiam, auar in unum diem iussiciae ad victum eius hominis, cui furti iniuria H illata. Et sic ait mortale esse mercato ri valde diviti auferre duos, vel tres nostrates florenosia cive mediocriter divite duo- Mcim , vel quindecim parios, seu unum Uirciter florenuina ab operari tres, vel quatuor pazios, seu quinque circiter Boh inicosa mendico paucillos nummos, quia hus uno die utcunque suam perχnam Iuisset Ratio est quia haec quantitas com inuni iudicio censetur esse notabilia. Re ipectu vero perisnae etiam Regis commu- nis eodem teste est assertio, uincere clivos, vel re auinos. Ratio est auri bare stuo nimis perfruilii, duos, vel tres aureis

Ero pluriore tamen horum notitia praemitto tori Gravitatem materiae surti non aeqvim sumendam esse an re hus omnibus t sunt enim res aliquae, quae

Dominis pluris aestimari Uent, quam

. ei natura vessant, aut ex usu, aut permisse

'Moodo mitiorum vatore caeteris triferiores sunt, ita ut si hae austrantur, Domini aut

374쪽

m sis , aut nullatenus in titi sinti ai fuit res periculo exposi , aut parito laboris acquisitae, sit fructus arborum locis pubis. licis expositae pnon item quae inagno laho xe nascuntur, sitiant uvae,& h uges cam porum. Unde in prioribus major quanti . mortale requiritui au- in posterio .ribus. Itas similes etiam uint esculenta, MPoculenta, qui a servis, d ancillis, mensa, deservientibus , absiimuntur dummodo non vendantur, aut aliisnon distribuantur unde non iacit,ab iis peccatur mortaliter nisi bretiosioni in magna quantitate surri', piantur Ratio est quia praeterquam quo aes tales passim sint periculo expositae, D mini non bl ent esse rationabilite graviter iiivis Myti in Curi Reg. l. s. c. Irim N v. c. . Unde quoad diludican . da surta domesticorum, d amicorum, uis item, domorum singulariter est attes denda regula an respectu furtorum Domi mus intumabiliter uerit graviter invitust

Hannitio adhue sto Dominum mugis, Has esse invitum, si uxor, qu mi filii ips=inscio aliquid accipiant minus etiam, si ac .eipi ni filii, quam propinqui minus item

si propinqui in familia sua habitantes, quam

stimuli Minii, denique si semuli, quam ,

extranei furtum corninittant. et quo se qui ad malitiam mortalem majorein

375쪽

majorem in filio , quam proin quo Via Unceps Ut autem circa

ho omnes quantitas prudenter determinetur, ehse Lugo D. c. n. . . considirandum esse an res surto ablata sit pecu. iiii an esculenta Dan multum simul an

parum successivessit ablatum item Dan ad proprios ustis an ad vendendum, vel aliisoandum Praeterea; at Dominus sit dives, vel pauper an liberalis, vel parcus 8 an heia i an male affectus an furantem dcc His enim perpensis testeJudicium formabu

tur an dominus censendus sit gravirer invitus quoia subsumtiam. Praeterea in abi tione rerum ab uxore ablatarum spectandas it bona, a quibus res ablata est Dan ubidelicet sint bis dotalia , uxor afficiet marito ad sustinenda onera matrimonii, quorum dominium lices ad uxoremspectet,

iis, fructus tamen pertinet ad uiritumi

vel an tiona retiam bis, antiphe raria, quae maritus uxori in compensationem

dotis assignat , quorum dominium; des suffructus ad maritum pectat vel a sinthona paraphre alia, im 'aeter do in , quae uxor vel praeter dotem affert, vel propria Industria aequinta an denique sint propria mariti an propria uxoris Dan utriqtie χommuni. Denique attendendum est, in quem finem uxor marito ' vicissim res

, erat' an videlicetia alendam familiam,

376쪽

,-- μα- dises p--w-- in provisionem decorem domuis , alios fines non neeessarios 3 Nam etiam ex his perpensis prudenter colligetur an idc quomodo is, cui auferuntur,invitus e

censendus 1 De filiis demum sim iter

Praemitto sto: Etiam in iis observan 'dum esse, ex qualibus bonis quaedam trinpuerint i videlicet an bona sint c Wrensia, quae filius pubes sibi per militiam, vesci mulatum Regis, aut Principis dcc compa- 'ravit; quorum Dominium, d administratio manet filio F vel an fuerint quo Δ arm , quae ex dispositione uris haben, tu velut casti ensia: sim autem mi 'filius comparat arte, vel munere publico

heneficio Ecclesiastico dc Et ine similitis plene ad filium spectanti s auferendo

furtum a filio simpliciter non committitur i inti a Gentilia, quae filio adhuc patria potestate chnstituto adveniunt e g. .

3per Mnaxionem, quorum dominium in penes filium, usu si uctus penes patrem e vel a sint bonis profectim , quae filio in patris potestate 'huc constituto dantur a Patre ves musdem Patris intuitu ab alio, Roxum dominium , c usus manet apud

atrema Vel denique an sint simpliciter Mitris propria 3 caeterum in determina nila ruantitate ad mortale surtum filiorum sus- cient tam variae sunt Authorum sente iseriae ut ex illis certa regula desiuini non p-

377쪽

. stantille, ex illis defamendum; quam i sensendus sit parens rationabiliter invitus fui praenoti praec dictuna. Porro quae de surto hactenus dicta lant.., applic anda similiter veniunt voluntari uuae damnificationi tametsi damnificans . nullum ex damnificatione lucrum, α' istum reportet, si si mactet Domitio pe- sum, pessanidet res domesticas c. Ratio. nim ligustitiae, quae umet pro furto, etiam urgin pri dicta danini stione unde . si obligatur ad restituuonen, seu re. Handam injuriam cita similiter ad eam. obstringitin .itui sta taminificator. Et de di inreuitutione sit

. . .

, Praemittenda de resututione.

as, PRaemitto im e Restitutionem eum Lam Tom L l. 3. tr. a. c. i. n. I. ne desti iri sic o damni injust dari θ- ώ-- thmetieis equalisarem remeauratis. test vero damnum duplici modo iniuste da- ri, vel inserti, matreralite mimirum S furmaliter. Materiaister infertur, quando quis 'irim alienam vel accipit, es detinet , destruit bi, tari id est probabiliter existi. stans esse su- vel jus aecipiendi detineta di vel destimen si se habere; cum reipsa a sit 'poositum. Formaliter infertur, quan-

378쪽

M'.quis rem alienam vel accipit, vel deu- . At vel destruit m. l. fide, quod sciat, a scire debeat eam non esse suam , Vel ius a cipiendi, detin uidi, in 'riimissi ipsi non competere minc facile colliges quis dici soleat possis sena dei t quis E contra maia fidei Z o υμ nempe bona P dbi dicitur ille, qui rem possidet probabilia ter existimans rem esse suam, velJus positi dendi sibi competere; maia vero ei posses 's dicitur ille, qui scit, vel scire deberi, rem possessam non esse suam, nec ius posissidendi ad spe e. Porro per re aura

intelligitur reptis se damni imita , in

quantum ex innum illatum, seu qua reci ditur tam multum, quam multum inai rum, prout nempe ex iis rictaJustitiam ni mutativa. Pro ub Praemitto ado M ablata si extem, eaedem alume restitui debere easdem 'numero si vero eaedemni dira non emtent, restitui debent secundum pectem.

si j triticunt ablatum absumptum est, de . abet restitui triticum aliud in bonitate, mensura aequali. Si demum una si lis interie substitui nequeat pro a Sablata, debet ex compensatio in pecunia ' si natae ferinon possit, in alia re equivalente jux- viri boni arbitrium. Ita DD. commuῶivi eri Ratio desumitur ex dicta mirae uca aequalitate, quam Ladestitiae a iustiti Munmutati' requirit

379쪽

seu causas, ob quas aci da est x stu in

passim assignati has duas, videlicet, mi ac προς- ,δε injustam μμ io're , quod idem est, ii uriam materi Miser , - μυ δε- dc injuriam formaliter, ac mina mis ilia-

Ratio est quia qu Mocunque restiu tudo iacienda est , et ideo is enda est: . quia injuria bona fides, vel quia mala fide illata, siue jam injuriacili sit rem a .cipiendo sive eam retinendo, sive G auuendo liquet in em mussar ima nificationis, ter quam nihil accipitia,

es retinetur , uti Modicem contractius in legis positivae, quae 'ebat diversae radices a quibusdam adduntur, illis duabus con- --Iri quia etiam ob damnificationem α- contractus violationem, item ob legem p siti am , quae restitutionem inim ad satis. Mri debet pro injuria materialiter, vel sor militer illata. Proindest dices hae addit 'dupta a duas priores fungamentales det

ciarant, dc velut extendum.

L. Praemitto 4to P -- maia fidei, sive qui rem alienam mala fide accepit, et rininet, obligari primo ad restituendam rem ipsam, quam abstulit, vel si periit, rem in

yonitate, quantitate similem , aut si rem presecte equivalentem Excipe cum Lim oti c. 3. n. a. nisi res alioquin etiani apud Dominum certo peritura erat, tunsi

380쪽

paenitemium sis instra rarum. 3Mo obligatur restituere id, is per rem in quus hic possessis puris seo induini per eam lucrum acquisivmet. Unde etiam rem. apud se melioratam, dedinis tamen e

, pensis, reddere obligatuL tib obligatur

compensare lucrum cessans vi damnum moue gens, seu tenetur tantum restituere, quam tum ex re ablata Dominus lucri per -

ident praeter hoc tantum quantum ex re ablata damnum eidem est subsecutum. Ita communiter Moralistie. R tio est quia in casu injustae damnificatio-tiis Dominus omnino indemnis servari debet nec titulus ullus justitia iniquo possessori accedit, quo sibi aliquid ex re, vel fluctu rei praeterquam pur industriati, qualem Dominus non habuisset, retinere posset aut quo a damno, quod Domino

ex re ablata secutum est, excusaretur. Si . militer iniustus ammificator, qui nillil amem . . , se vel retinet, tenetur restituere rem mos cie aqualem' compensure, tum rem

μου tum domum emergens,

Bona fidei sessor autem intelligens reuis 69.

esse alienam solum obligatur ad restituendum id, quod possidet. D. Th. a. a. q. 6a . a. 6. cum communi. Ex quo sequitur: si . nihil de re possidet, Ves partem tantum, vel rem deterioratam ad plus non teneri, quam solsideat. Antequam vero sciat. non esse suam ad nihil Wnetur. In dubior