Antoni Neri Florentini, De arte vitraria libri septem, & in eosdem Christoph. Merretti med.D. & Societ. Regiæ Socii. Observationes & notæ. In quibus omne gemmarum artificialium, encaustorum & laccarum artificium explicatur.

371쪽

N O T AE. 3 non cum magno rerum suarum dis

pendio loco elegantis coerulei, viride assequantur, quorum hoc longe vilius est illo. Iam ut ut genuinus & natum ratis aeris & cupri color thalassicus, &ra titroque compositus sit, in hunc tamen quam illum inclinat magis, &distatuentia in hoc negotio utramque sere paginam absolvunt. Etenim aerUgo ex cupri bracteis & uvis subterra sepultis facta viridem colorem;

at chalcanthum cupro factum, & pyritis liquor aqua pluvia solutus, in

vitriolo Dantis cano, Hungarico &Romano coeruleum exhibet: id quod non aliunde procedit, quam 1 resolutione materiae in partes magis tenues,& varia textura atomicalium partium dissolutae materiae. Ratio autem cur aes coeruleum producat quam

cuprum pristantius, hic mihi esse videtur, quod Lapis calaminaris, quo uno inter se differunt, recipit, & in societatem sui corporis assumit aciditatem illam, quae cupro naturalis est,

372쪽

3 6 N O T AE.& qua mediante, ut in aerugine factitia aciditate uvarum exaltata apparet, in viridem substantiam convertitur: quod ipsum etiam in causa est, cur

uvae Gallicae, ut quq aciditatis plus habent quam Hispanicq , huic operi magis apt* sint, ut ut clima Hispani-cUm aere fruatur magis calido. Et hinc videre licet virtutem & esta caciam succorum vitriolatorum in chal cantho Anglico, nec non vitriolo

Martis, spiritu vitrioli & chalybe facto, in quibus flavus ferri color in Viridem convertitur, id quod etiam lapidi Armeno accidit, si cum aceto vini vel tinctura ex eodem extracta teratur. Effectus hujus imbibitionis in lapide calaminari, ceu uno ex ingredientibus in aquam fortem liquido apparuit in nobili illo & perspicuo

experimento, quod vicinus mihi meus, purgator metalli, nuper ostendit, qui cupri bracteas emerat praecipitando argento , quod aqua forti dissolverat: sed frustraneus erat ille labor,

373쪽

N O T at labor, relictis in aqua citra pricipit tionem libris decem de triginta: & inventa ratio est : Etenim bractet liquatq erant in olla in qua antea

liquefactum fuerati ergo bractearius assumta recenti olla , igne vehementi ut fieri assolet, flores lapidis calaminaris volatiles sua natura, & qui circumvolitando, vestes, barbam & crines opificis, haud secus ac farina molitores, tingunt, adurebat, quirias probe separatis, argentum aqui forti innatans universum pr*cipitabatur. Et in hoc experimento lapis calaminaris imbibens partem aciditatis chalcanthi, ideoque bracteis minus corrosis, & consequenter ab aqua forti minus absumtis, spatium argento reliquerat , ut innatare aquae posset , in quo praecipitationis ratio consistit. Metallum enim aquq recens additum, argenti locum occupando illud

cogit, ut bracteis candidi pulveris instar adhaerens descendat. Quod a tem hic effectus sequatur imbibitionem

374쪽

3 8 N O Tnem acciditatis aquq fortis, id ex eo manifestum evadit, quod aqua fortis, acetum, vel ejusdem spiritus, aut quivis alius liquor eidem affusus magis dulcis magisque gravis evadit, quam si corallio, oculis cancri s ut vulgo male) via conchis piscium aut lapidi Lyncis &c affundatur. Et hinc erat, quod aqua his bracteis facta

elegantissimum colorem coeruleum redderet, qualem purgator metallorum nunquam viderate qua eadem occasione in mentem mihi rediit, aes

aqua forti dissolutum , additis cancri oculis, coeruleum reddere elegantissi

mum.

Metallorum omnium maxime

malleabile cuprum est, auri argentique malleabilitatem in cudendis nummis promovet, modico igne funditur, facilime a spiritibus acidis vel sale corroditur, & citra magnam dissicultatem ab igne in pulverem resolvitur , id quod quinque modis

fieri author noster docet. Primo cal-

375쪽

N O T A. 3 scinatione cupri, cap. Iq. aeris, cap. 2I. Sulphure, nec non vitriolo cap. Is .i Tertio simplici calcinatione aeris insigne, cap. et O. Squamae aeris cap. 2q. suarto trina calcinatione teris, cap. 2s,28. ininto praeparatione vitriosit Veneris, cap. 3I, I 33, i 33. quSomnia cum inter tyrocini artis Chymicae sint, pauca addere necesse habeo, praesertim cum usque adeo prolixe dissseruerim, qua ratione primi illi colo-l res, coeruleus & viridis generentur. l Inter omnes ergo has praeparationesi illa quq vitriolo Veneris fit primasi ducit. Secundas obtinet calcinatio: eadem via & methodo, mediante sul-

phure secta, vivo praesertim, quo sis ignem adhibeas fortem & luculen- tum , color redditur melior, quam alia quavis ratione, cujus author mentionem facit. Ulut enim sulphur &chalcanthum ab eodem marcasitqgenere fiant, de Spiritus producant nulla notabili differentia discretos, sulphur tamen acutissimis flammarum stimum

376쪽

stimulis magis adactum in corpora metallorum citius faciliusque penetrat , & consequenter particulas e rundem maxime tenues optime dis solvit. Igne praeterea Spiritus sulphuris absumuntur qui naturaliter apti sunt, ut nigredine inficiant, &colores reddant lutulentos. Vitriolum enim, ut vulgo notum est, si gablam vel quodcunque aliud astringens vegetabile adjicias, atramentum dat, atque, nigredinem pro tinctoribus. Si tamen cui vitriolum experiri placuerit, ab Anglico sibi caveat, ut quod ferro constat, & illius loco as sumat id, quod ex cupro factum est.

Experientia enim purgatoreS metallorum docuit, aquam fortem Anglico vitriolo factam, sordes suas communicare universas solutioni , quo ipso color necessario lutulentus redditur et quare aquam fortem ex solo

Gedanensi vitriolo sibi parant. Quisquis igitur aqua forti bon qnoti colorem extrahere voluerit, id quod

377쪽

quod authori nostro praeterquam in praeparatione croci Martis infrequensi est, halonitro & alumine illud Laciat loco vitrioli, ut infra de Chalcedonio cap. 38. vel vitriolum assumat Hungaricum vel Romanum : hoc prysertim , ut quod aquam reddit fortissimam , cum cupro scateat, & quam proxime ad vitriolum Veneris acce-

dat: simul enim cum his aquis exigui quidam atomi cupri ascendunt, qui si sui apparet cultrum bullientis aquae

fumo admoveas, aereo colore eundem

tingunt: ac si in hac aqua forti cuprum optimum dissolvas, idque praecipita veris squod nonnunquam aqua forti purgatorum secundaria & cupro plena seci) cceruleum habebis eleganti sinum & tingendo vitro accommo dum : mihi enim dubium nullum est,

'uin ignis forn acum Vehemens cin- cum omne ceu sulphurae naturae vel dissipaturus, vel in vitrum mutaturui sit: etenim solutione per aquam fortem iacia , crystallos emittit virides, super

378쪽

N O Tsuperante cupro, quo vitrum ting, tur. Quod autem haec praecipitationis via melior sit quam extractio spirituum mediante calore facta, id ex eo liquet, quod partes cupri tenuiores & magis purq simul cum aqua ascendunt , ut in cultri pluribusque aliis in scriptis Chymicorum obviis

experimentis videre est. Unum adhuc experimentum addam, quo tinctura ex cupro extrahitur: Recipiebam cupri calcinati & aeruginis ana unciam unam , repletasque duas ampullas vitreas succo & foliis hortensis& sale volatili abundantis cochleari q, bene clausas per mensis unius spatium in cella, & postmodum per menses aestivos soli exponebam , eoque tempore exacto liquorem omnem per

chartam emporeticam transmittebam, & ampulla una eleganS coerUleum , altera exactum aquae marinae

colorem mihi suppeditabat, id quod

tanto libentius refero, quia nullum

istiusmodi de sale volatili experimentum

379쪽

NOTAE.

tum se se mihi obtulit, de probabile

admodum est, plantas illius generis alias, is hoc fiale plenas & succo tenaci praeditas, quale est allium, rarum in cupro effectum edituras: etenim folia earundem vel viride saturum continent, vel coeruleo mistum. Ergo universia acidorum cohors, & fixas alia, quae aciditatem in se continent solvere cuprum possunt, & ingens procul dubio circa menstrua&pro- pro & lapide calaminari factum esse narrat, cuius rei processum, quia nul- tibi elene descriptus est, hic recitabo l Lapis calaminaris in Comitatu Sommersetano & septemtrionali Nati mparte inventus est: utut enim Gedano et bonitate tamen Anglicano

necesse est. Et primo quidem calcinandus est in sornace, quae in alter latere

380쪽

latere orificium habeat angustum, suscitando igni dicatum. Ignis autem carbonibus, vel quod melius est ligno suscitatur: majorem enim flammam alit, & consequenter reverberationem meliorem. Calcinatio horis ci citer quinque absolvitur, quo temporis spatio saepius rutabulo majore

commovetur: Ut autem bene calcinetur, acri judicio opus est. Etenim nisi bene calcinatum sit, cupro admisceri non vult; si plus justo, cuprum reddit fragile, & utroque casu minusquam par est vitrum tingit. Signum probae calcinationis est, si in pulverem evadat candidum & maxime tenuem. Dimidia fere hujus Cadmiae ut vocant pars perit, & in flores abit, adhaerens orificio fornacis sub diversa specie, & exigui usus, utut haud dissi cui ter probari possit, hanc genuinam veterum pompho ligem esse qua in unguentis quq inde nomen sortita fiunt, frequenter urebantur. Egregium exsiccans est, & si tendinibus