장음표시 사용
61쪽
rosae Cohortes bellatorum pedestricum, & una Turmia equo vel horum , cum sivis Ducibus, Vexilliseris , Trμhunis, Centurionibus &c..is Magistratum civitatis gerunt sex viri providi ,3e
praestantes , quodlibet per bimestre mutati: quorum nomina sorte de sex loculis educuntur: & eorum quatuor primi ex Coetu equestrium, ac nobilium prodeunt: reliquiverb duo postremi ex ordine civium assumuntur . Omnes talari Lacerna induti procedunt, vulgo Robbone, damascena aestate , hieme autem holoserica villosa nigri eoloris . Medius inter eos, videlicet post primum , incedit, ac respective sedet, Praetor civitatis, toga,& pallio itidem talaribus perornatus. Ipsemet Magistratus residet diurno tempore in Palatio publico: eique deserviunt, ac ambulanti praeincedunt Ir. famuli, tessera vestiaria, vulgo Liurea Civitatis induti, cum duobus Tibicinis , & Cla vigero illis digniore , clavam argenteam super dexterum humerum praeserente. Subsequuntur vero ipsum Magistratum per plures ministri honestioris, & nobilioris gradus : quos inter Capellanus, Cancellarius, Ratiocinator, Adiutor Scribs,aliique plures ad munia publica exercenda conducti aere Civitatis. Et cum opus est , etiam sua propria Cohors militaris , Numeri nuncupata, se Magistra, tui exhibet obsequentem. t 6 Nunc sermo convertatur ad rem annona iam,segetes, & arvorum fructus. De de territorio sane Caesenatefia est verbis cujusdam versificatoris effari: Omne genus grani, vini, genuι omne videres , t Yν 3 CFeM. Arboris omne genui sponteparare cibum si Ager namque nostrae urbis abundat frumento, vino, oleo.
rom. a. par. a. lacte, caseo, butyro, seu stibus arborum quorumcumque, ac
omnibus viistualium ,& segetum speciebus: armentis item ovium, bovum, iuvium, aequorum: venationibus quoque Cpiseationibus: melle, sale, sulphure: serico , lana, canabo, lino. Denique producit universa,quae humano usui sunt magis utilia,& ossi ortuna, haecque optimet qualitatis, & condi
62쪽
I Merentur audiri carmina heroica Datii Tiberti, sie de sua patria concinentis: Urbs Caesena ferax Cereris , duleisque Der , Palladisostumi, O Cerae, Mellis , Apumque s
Iphuris, 'Dru, Deudumque, Ovj-que, iris c. Exundat pomis, ut asta eolonibus herba . . Posus,' cupibus , funi ct venatibus ampla :Et eum fluminibus, perabundat piscitus aequor e c. Urbs opulentastis , terraque feracior omni , suς passim largos segetes, vinaque reponit , Met, Ouum, Sulphur, Faenum,Sa denique quidquid, Humano fervit generi, victuque necesseφ i 8 ) .Laudavit suavitatem ejus vini Uates ille,qui modulatus est Dulcia felicem eingunt vineta Cesenam i9 . Et abundantiam Sulphuris, in ejus agro nascentis, ille commendavit, qui Maro macharonicus appellatur seto) . Sulphure non potum facis ὸ Caesena, guadagnum . 18 Sed non est necesse ulterius prosequi ejusdem laudes. Dicamus aliquid breviter de ipsusnet indigenis, eorumque indole , ac genialibus propensionibus, & natura libus asse. hionibus. Hi sunt ingenio ad Seientias universas idonei : praestant corpore, tam ad res belli eas, quam ad gymnica exercitia perapto: urbanitatem colunt: honorificentia delectantur: & de morum suavitate sibi solent admodum complacere. Pietatem quoque fovent: Ecclesias,& senetiones sacras frequentant: in primisque sanctissimum Christi Corpus, & beatissimam Dei Matrem summopere venerantur . Inter semetipssis ingenuitatem in verbis, c candorem in operibus profitentur: non minus parati,
quam propensi ad officia sibi vieissim ptiaestanda . Quia &advenas quoque libenter complectuntur. Aliis demum virtutibus, tum civilibus, tum moralibus , tum christionis, florent, quas non est sicile brevi eloquio recensere. I9 Cum autem apud Ennodium Ticinensem legendum occurrat : Variis Ioeis, Sc gentibus quasdam mundi
63쪽
eu fit. Aliis uberius , inmur aliis vinum Iussit erindere
λυι contulit triticeae messis mea gratulari. Multas -- morum varietate , pes uiuitate donavit ca i) ; Opportune notamus, his omnibus assuere ferax territorium urbis φ.6. nostrae: de quo etiam limotaeus Caesienas , haec ait: EPAger amaenitate , ct ubertate nutu fecundus. Collas asaustrum molles, ueneundos obtinet , nune vitibus , Heis . Dubas , ct aliis fructibus consertos: vallieulis inters
piuntur amanis 'Desinunt colus, aperiunturque paues in
amplam, di frugiferam plaσitiem ,e. In eouibus , ct incer eouer vina praesertim generosa producuntur'. quo nomiane ab antiquis usque temporibus celebria sunt Oina C ena.
ila as): dicta etiam a Plinio, Mecsnatiana 23J , quia A. L ... illis Mecaenas delectabatur, & aliter ab aliis laudata a ),
breviter de Caesenae Territorio Claramontius. Ue- a 4 clarast. rum adhuc brevius de ipsemet civitate multo majora locutus est , qui poetice cantitavit roij.i . ' Muidquid halens Urbes multae tenet una Caesens .llo Claudat praesens caput elucutio , qua Caesar Bris sus de nostra urbe ad Clementem P P. VIII. locutus est. Inquit enim idiomate maternor Gaudentio Merula nufeondo delia Gallia, chlama Cesens Citta chiara , & an tica. II Volaterrano nes quarto delia Geogros, ta nomina , Vetusta . Giovio Rasiecto In morte di Polisua tuendou , Ia nomina Citta dotia. Aldo Manutio nesi
sua Ortografa , la nomina florentissima , e copiosa Citta. Cetio GaDagnino ne ι . duodecimo delusue visolae a Per grino Murato , dice : Nam apud me Caesena sistet multista laudibus commendari: vel quod ad Qti iacundi tatem , vel ν quod ad hominum pertinet mores, & comitatem &c. a I . Nernardo Rufo Presidense di Romagnasuto Leone X. consciuia la bonId delpasse , e plenetra dei polo , tuis aggrandiris , esse sicinis deca murulia verso Tramose
64쪽
De Caesenae Civitate, Dominantibus eidem, post Gallos Senones, Gallis Tosis.
SUMMARIUM 1 GAM Senones terrori semper fuerunt Romanis, mo-
3 2 ΗΦ- Senoner , di qua Oee One Consul Dolabella fuderit ad Laeum Vadimontis 34 Romani vim, eorumque Legati d Senonibur interem pii , ocea ne obsidionis Aretinae .s Praelium ad Sapim flumen , quo Senones fuerunt δ Ro manis profligari, O Met F. 6 Uerbis PMrbii recensetaer bine pugna um exteris evem tibus consecuti vis ejusdem. Ps Senones exactor, Caesenam ocea serunt RomanI: deinde ad Gallos Bolas transiuit. 1 stumam, o quater fuerint hi GaIII BOII - extensio eorum ad urique fluvium Rubiemem .s Reeensentur ex Pulso civitates Deo, vibur i do.
vo Eorumdem gens dissa erat In Iao. Tribus. Hae quid
a 3 Pluries ad versus Romanos arma trinarunt. Contra i uos di Hannisai ejunxerunt .as Insubrer itemflueitarunt ob Colamas Romanas deae Has in sero Gosiico die. 33 Romaποι ad sectiom, ad Trasimenum, ad Consi
65쪽
cibus Romanis vini,horam gand potentiae cesserunt. 'is C ena erat Gallorum Boserum antemurale contra Romanos eisdem finitimos. 'et 6 Senonum ad Romanorum ditionem : ab his ad Bo sue, ab Isis iteruae ad Romanos transivit.
7 Gallia Togata quare sis dicta quaeatam fuerit eis,
extenso i i8 Comitatur Bobii, eontinens Sarsinam sicina D a , nomen habet ab antiquis Gavis ritis. I Unonum Gallorum gens egregia facta , belli, &pacis tempore, per diuturnam annorum seriem exercuit. Nam Romam quondam, praeter Casifolium, e piam incenderunt: atque terraris semper ubi moverunt moverunt autem pisλὰ ) Populo Romano tantum intu- runt; ut in lege de vacatione mititiae , quae Senibur, Sacerdotibus permittebatur , iuud adscriberetur , nisi et T..T: . multus Gallicus excitaretur i) . Qua de re Appianus a), ε Plutarchus sp), & alii: Hacque cum Gente quando mili usi taliter agendum erat, Bellum Senonicum Gallicum die - mutarι-- batur, inquit Paulus Merula ); Anno V. C. 363. ad Alliam flumen dira clade fudere Romanos: mox tamen 'crat cimur. ipsi gravi praelio a Camillo Dictatore debellati 3 . Suc-' cessivh anno V. C. 386. exercitum usque ad agrum Alba-μus.R num , ut Romanis vim inserrent, audacter duxerunt: Cum iam anno V.C. 382. prope almam Urbem Via Salariara. caltra pomi luente hincque a Tito Quinctio Capitolino , &ab ipsemet Camillo , non sine magna internecione d
, a Quo perspexit Iornandes, dum ait verbis propem Da GA., no dum propriis Lucii Flori femelasuomenem. traei dati, quum singulari eertamine Manlius aureum tor v. 3 ΜΡ -, unde ct Torquotu ιs dictus. Item in Pomptino uro, quum Ismuisugna V
66쪽
CAE SENATES. ccp. RPBusae es t e Corvinui s8 . In Consulatu deinde Cornelii Dolabellae, & Cn. Domitii Calvini, qui notatur in
Fastis Consularibus, anno V. C. q7o. J acciderunt relata per Auctorem Miscellae his verbis . Lucani, Frusii , Samnites quoque cum Hetrusis, Senonibus Gallis, ficta focietate , cum redivivum contra Romanos helimn imolirentur, Romani ad exorandos Gallor myere Legator: quos eum Galli interfecissent, Caecilius Praetor ob ulcis eenis dam Legatoriam necem , ct comprimendum Iumultum hostium, eum exercitu mi us,ab Hetrusis,Galliaque opprofusinteriit ore. Tredecim millia militum Romanorum illo bello
etiam epitome siti Livii sequentibus verbis : Cum Legati Romanorum d Gallis Senonibus interfecti e ent, bello ob id Gallis indicto , L. Caecilius praetor eum legionibus ob id caesus es: in cuius locum suctetus est Marcus Curius Io . a Cito subinde Romani receptam cladem ulti sunt, opera ejusdem Consulis Dolabellae i i et qui atroci prilio . ut inquit Lucius Florus, omnes reliquias Senonum ad Deum Vadimonis deletu, ne quis extaret in ea gente, qui incensam dis Romam gloriare ur si a) . Id ipsumque totidem verbis refert Iornandes ci3 . At uterque intelligendus est de Senonibus illis , qui contra Romanos ad militiam secialiter exercendam, cum praefatis Brutiis, Samnitibus, &Etruscis, proseisti erant, in orientali Etruria, ubi est Laeus Uadimonis, diistus nunc Lago di Bainnesu, A. mille passibus ab urbe Hortana, & 3. a Romano Tiberi distans i ). Nam reliqui Senones, qui domi remanserant in eorum regione Italica , dissipati non fuerunt enunciato praelio Dolabellae, sed novennio post, ea quae sequitur occasione. 4 Ulturi Senones quamdam injuriam ab Aretinis acceptam,exercitum contra illos duxerunt,& Aretium obsederunt. Mitaq; a Romanis Lucio Cornelio Lentulo qui cum Marco Curio Dentato Consul fuit anno V.C. 780 ut bellica virtute obsessam liberaret Civitatem: Senones bacG diinisi
67쪽
dimissa , venienti Lentulo militariter occurrerunt, initoque praelio fuderunt, &Quirites, ac ipsum Consulem occiderunt.Quo facto ipsimet Senones magna parta praeda eum plurimis captivis in patriam remeorunt, Senamque magno eum triumpho ingressisunt et S . Et quidem tam vehementer ira concitati adversus victos, ut horum etiam Legatos, successive misses pro redimendis capti vis , faedissime trueiadaverint . Quamobrem anno sequenti C. 479. M. Curio Dentato III., & Sex. Cornelio Merenda Cos . Romae de- Iiberatum est Senonum exterminium .s Ipse igitur Curio Consule, ac belli duce,per Aretianum iter, exercitus Romanus arma movit contra Senones, viam calcans , quam Suir Camenae flumen essu imi ducte. Senones Romanorum cognito adventu , maxims si unquam ira incensi erc. prope sues suos Romanis occurrunt ere.. Concurrerunt ergo ad primum occursum exercitus , pari animorumforsan ardore; at disciplina longe dispari , ct fortuna . Dirc montium angu lias obfrictio Senonum multitudo , psquam longa, , lutino ραηs irae furor Harauit, Romanae disciplinc , σ fortunae effli , nonfugient, aut cedens : sed ubi consili erat , ibi mose sem oppetiens , ut celebris imperii em pulchra falle morte honesaret. Luanta fuerit clades , exfucesu elucet. Matim enim , ct urbem Senam , caeteram regionem Romani esperunt, u omnibur Senonum viribus exei 16).6 Hoc fuit fatale praelium subversivum potentiae GaIIorum Senonum et de quo etiam PoIybius loquitur post indicatam pugnam Aretinam: Marcus Curius Consul fla
mendos captivos mittit: qui cum eo pervenisseni ; violato jure gentium d Gallis interficiuntur. 2uo scelere indignati aeriter 'mani, novo delectu habito, peneIrare in Gaianam ararediuntur. Sed parum proce=um erat, cum eis S nones occurrunt. Hos collatis segnis ὸ vesigio orare δε- perant, magnam partem inrersciunt: si qui super erant, sedibu Manς, regione sotiuΠtur z. Novam i in urbem .
68쪽
Coloniam inducunt: eam veteri nomine, quod primum dGallis habitata furrat, Senam assinant. Di amem e urbs cte. in littore Adriatici maris sis , ubi eampi Italiae termisantur I8J. Sunt qui erronee confundunt cladem 'θώ. hanc Senonicam,peractam ad Sapim flumen ,anno VC. 79 '' M. Curio Consule ; cum alia , quae ad Lacum Vadimonis evenit, anno V. C. 4 o. Consule Dolabella . 7 Quoniam vero Senones medii erant inter Romanos ad aesim sumen , Sc Galus inses ad Vitina; utraque harum gentium hine inde conlimitanearum Senonicae , de victae nationii exterminio proficere curavit, & proprios fines armorum vi protelare . Nec dudum post evenit, ut Galli Boii, Sena , nunc Caesena , occupata, voti sui compotes facti sint, extensa ditione ma usque ad fluvium Rubiconem . Unde Cluverius: Ab ortu terminus primum fuit inter Nojos,in Senoner, Dens fluviuI, testi Livio lib. 3. Aegosquam Senones d Romanis debellati fuere, terminum
tune RomanI inrerse,atque Boses , ve inter Italiae nomen, Gauiam Cisulpinam consituerunt RuhIconem I J. Cς- ρος σπηeriursena igitur post Senones exactos in Romanorum potestatem illico pertransivit. Uerum his deinde suit subtracta per Gallos Brios . 8 Quinam autem, & quales fuerint hi Galli Boii; audibreviter ex origine . Fuerunt populi Gallia Lugdunensis,& pars illorum , quos in Italiam diximus irrupisse : atque
illam, debellatis Etruscis,suo dominio subjugasse seto). Ea tex regione Galliae prodierunt, quae tradium Borboniensem 'componit ai). Hi suorum connationalium tam conatum, ira quam fortunam secuti, Iocum Italiae, in quo lares figerent conquirentes,inter Trebiam ,& Padum primo tempore seons derunt: deinde amplo illo flumine ratibus praetergressio, sese usque ad Vitim fluvium diffuderunt. Demum- aa Sωσαί que fines dilatarunt pervenientes ad Rubiconem ra) . De quo Ptolemaeus : Boserum Gaturam , Rubiconis amnis
ostium e Ravenna Padi fluminis ostium a 3) . 9 Hos Gallos Bojos memorat Silius Italicus ,metrice de Galliari illis accinens: G a Unde
69쪽
Unde Boserum foetata examina densant
Quam vero prolixo terrarum spatio proteηderetur eorum ditio, disce ex Samuele Pitisco compendiarie loquente. ii ab ortusus Senonibus , rase Pοθbio , ab occasu LAguribus Cispadanis ad Trebiam amnem adhaeserunt: d m ridis quidem Asennino , d Septentrione Pado inelus.
s Ud eum ita Ar, profesto a aret, oppida eorum fuisse
ultra Rubiconem ad mare, 0rasennam intdI, Camenam , Faventiam, Claternam, Bononiam , Mutinam , Madros campos, Nuceriam, Tanetum, Parmam, Trixellum, Fidem. tiam , ct Flaeentiam . Variis bellis d Romanis ficti, Amiti , pos Romana pace contenti in perpetuum quieterant . S;rabo auctor es, Boses ex nibus suis in loca Danubio vicina translatos, radicitus esse blatos sa3). Quod& totidem pene verbis refert Sigonius a6) .io Intra praefatum, & equidem per amplum terrae tra. ilium , a Rubicone usque ad Trebiam per diversa tempora dilatatum, Gallo Boica haec natio consistens, in centum,& duodecim Tribus divisa fuit, uti ex Catone recitat Plinius ser) : quas suisse totidem regiones minores, breueis provincias, vel dimensiones locorum , sive territoria disparata censemus: ita in partes Brtasse divisa , ut commodius regimini tum politico, tum bellico responderent: a Cunaquaque proprio Rectori obtemperante citra confusiones discrimen; omnes facilius & pacis tempore quiescere ;& iqvalescente hostili motu , non minus ordinate , qua nuprompte possent insurgere: brevique tempore,vel in unum exercitum coalescerent, vel in plures partes arma tracta rent : atque ad nutum supremi ducis , adversarios nedum irruentes cito reprimere valerent; sed & minantes possent protinus invasione bellica praevenire. ii Pluries profecto armis acceptis contra Romanos sese militaribus actionibus implicarunt, modo victores,&modo victi. Annoque U. C. q7a. Boii d Romanis funditur deletissaeem,acfrdus msecrarunc, anno tertio aute-
70쪽
quam Drrhm in Italiam veniret a 8 ) . Non diu
post in perniciem victorum cum Hannibale Asricano coninipirare nullatenus formidaverunt , bello secundo Punico instante , quod excitatum est anno mundi 3836. V.C. 333. a9). Ipsius enim Hannibalis adventum per alpes iam imminere sentientes, Boii, Legatis Romanorum per fraudem captit , Manlio fiaetore magna clade asseno , follAcuatis Insubribus, ad Panum defecerunt e. ma non minori odio ad Romanos , quam Paeni ardebant so) .ax Causam ejusmet odii Livius hisce verbis expressit: Perinde ae si alpes transi et Hannibal, D -bribus, defecerunt: nec tam ob veteres in populum Rom num iras, quam quod nuper eirca Padum Placentum, Cremonstmque Colonias, in agrum GaIDeum deductas, aegrὰ patiebanιur . Itaque armis repentὸ arreptis, in eum usum rarum impetu facto,tantum terroris,ce tumultus fecerunt,
ut non agresis modὸ multitudo , sed 'si Triumpiri , qui ad agrum venerant a usandum,dissi si Placentia uenibus, Mutinam confugerint . Id quoq; dubium es, an Legati os Tuos, ad expostulandum missi, stolatis ni ; an in Trium. viros , agros metenter , impetus sit factur si).i3 Tria praelia celeberrima, quae Hannibal vicit, primum ad Trebiani contra Sempronium , anno V. o II 6.οῦ secundum ad Τrasimenum anno sequenti contra Flam, nium e tertium ad Cannas adversus .Emilium Consulem. anno V. C. 338. 3 a) res Romanas pene prostrarunt, &ad sere discrimen ultimum redegerunt: adedque Gallorum Boiorum quoque spem erexerunt, ne Quiritibus deservirent. Sed quoniam Aser deliciis Capuanis distentus, nescivit uti victoria propero accessu ad Romam territam opprimendam ; Fabius Maximus cunctatione, ac Marcel- Ius audacia : alter e fando , alter vendo , contrariis arri
bus Rempublicam perditam excitarunt 33 . Et scut ex tunc Hannibali omnia improspere cesserunt usque ad egres sum e limitibus Italiae; sic & Gallis quoque Boiis illius auxiliariis , spes prae conceptae juerunt in praeceps .