장음표시 사용
11쪽
scitate, I prosus mundate, daemones eiicite: gratis accepistis, stratis date si . Secunda ratio est, quia vulgo Solet nomen generis ignobiliori spinciei aceommodari: gratia aut in gratis data ignobilior est gratia gratum sa- ciento; haec enim Deo immediate contuli': , eique hominem graium et acceptum reddit: non ita gratia gralis data; quapropter Christus discipulis suis dicii: Ecce dedi vobis potestatem enicundi supra serpentes, et Scorpiones et super omnem virtutem
inimici, et nihil robis nocebit. Ibrumlumen in hoc nutile gaudere, quiuspiritus robiis siebiiciuntur; gaudete autem, quod nomina res ra scripta sunt in eoelis 2 . Ideo S. Thomas illi
dicit Unaquaeque virtus lamo DX-cellentior est, quanto ad altius bonum ordinatur. Semper autem sinis potior est his, quae sunt ad linena: gratia autem gratum faciens ordinat hominem immediate ad eoniunctionem ultimi sinis; gratiae vero gratis datae ordinant hominem ad quastitam preparatoria sinis ulli mi, sicut per prophetiam, et miracula. et alia huiusmodi homines inducuntur ad hoc quod ultimo sint coniungantur. Ei ideo gratia gratum sa- ciens est mullo excellentior gratia gratis data. ,- Est autem gratia gratum faciens donum supernaturale, quod ad propriam salutem illius, cui consertur, primario et per se ordinatur: dicitur stratum faciens, quia eum, cui datur, Deo gratum et acceptum reddit, sive dispositive ac praeparatorie, si sit gratia actualis, sive formaliter, si sit gratia habitualis sanctili eanS. Hic non de gratia gratis data , sed de gratia gratum faciente sermo instituitur : unde indigilata iam huius dixisti, declaranda eSt.
3. Gralia distinguitur a tuet D. pthabitualis: illa per modum actus, Seu motiovis Dei transeuptis, haec vero p r modum habitus. seu qualitalis lixae . et permanen iis conceditur.
Variae quide in strusine a tualis desinitiones in Theologis leguntur, quae aute in saei te conciliantur, si allendatur, gratiam vel in Deo. qui eam concedit, vel in homine, qui eam acti pit,
in Sua nempe causa, aut in suo ess clii considerari posse. Gratia actualis, in Deo considerata, est divina operatio, qua motus salutares in animis nostris excitantur, necessarii ad opera pietatis, nostram sanctis calionem aeternamque salutem. Gratia actualis, in homine, seu in suo essectu speel
ta, recte dicitur illustratio intellectus
et motio voluntatis ad salutarem ae lumin nobis producendum ordinata. ΗΟ-mo enim humano modo agit per intellectum et voluntatem; at quo ideo gratia, ut hominem modo naturae ipsius consentaneo ad actum bonum excitet et adiuvet, intellectum eius illustrat , et voluntatem movet. Unde
S. Augustinus lib. de gratia Christi 4 , varios gratiae actualis esseclus
numerans, ait: e dua gratia agitur non solum ut laetenda noverimus, Verum etiam ut cognita faciamus; nec solum ut diligenda credamus, Verumeliam ut credita diligamus. 3 El e. duas Κpist. Pelag. 5) S. Doctor gratiam actualem pressius desiniens inquit: vi Gratia est inspiratio dilectionis, ut
cognita sancto amore saeiamus; v qua in desinitione amplectenda, magu consensione S. Augustinum seculi sunt Theologi non solum catholici. verum etiam protestantes. - Gmitia habi-suulis, quae etiam sancti sic ins dicitur, ea est, qua homo immediate coniungitur Deo, si iustus , filius Dei adoptivus, et aeternae vitae haeres: haec
12쪽
sralia per modum habitus ammadiit haerentis concipitur. Qui ea ornatus si, dicitur esse in statu gratiae, quae in homine permanet, quamdiu per Peccatum mortale non amittitur. De hac gratia loquitur Christus. dum ait: Si quis diligis me, sermonem meum scrvabit, et Paler meus diliget eum. et ad eum reniemus , et mansionem
apud eum faciemus il . Est haec gratiae species persectissima, per quam homo unus sit eum Deo spiritus, dicente Apostolo: oui adhaeres Domino , unus spiritua est 21. - Talem inhaerentem et habitualem gratiam dari, manifeste ostendit exemplum Parvulorum . qui ha plirantur. Non enitii aliam recipere illi possunt, qua iustificentur, gratiam praeter eam , quae per modum habitus et qualitatis ipsis infundatur, ut et inhaereat. Huius habitualis gratiae duplicem essectum distinguli S. Thuiuus 3 , unum
in Pinalem, alterum esseclivum : prior in eo est, ut hominem Deo gratum et acceptum faciat: posterior, ut eum
inclinet ad opera bona, pro naturali scilii et conditione omnium habituum, qui semper ine linant ad actus sibi
ConformeS. - ΛSt de hac gratia sanctificante in serius susior sermo instituendus erit; prius de gratia actuali agitur, ad quam Sequentes divisiones' perlinsent. i. Gratia actualis dividitur in operuulem, et cooperantem. Gratia osterans dicitur ea, per quam Deus pri-mOS motus salutares in animis nostris excitat illustrando intellectum et in vendo voluntatem ad bonum: ideo eadem gratia dicitur etiam ea citans, el roculio, quia hominem non cogi lautem et quasi Sopilum vocat, excitatque ad bonum Salutare, illustrando
mentem, et mo endo ac pulsando vo
i iudicatem. Gratia et sperans est illa. per quam Deus laeti, ut quod per ο-
perantem gratiam excitati voluerimus, impleamus: cooperans appellatur, quia simul cum humana libertale ad bonum laetendum cooperatur; ad m, que etiam adiurans nominatur, quia
salubriter excitatos ad efficacem boni prosecutionsem adiuvat. Haec divisio in S. Scriptura, Ss. Patribus et Conciliis landatur. Gratiam operantem et cooperantem innuit Apostolus dicens : mus est, qui operatur in nobis
sum id quod sum, et gruitu eius in meracua non fuit, sed ubi uduntius illis
omnibus laborari: non esto autem, sed
gratia Dei mecum 5 . Unde S. Augustinus lib. de grat. et lib. arb. 6
de S. Pauli vocatione, quae per gratiam operantem satia est, loquens dicit: c Ut autem de coelo vocaretur, et tam imagna et esticacissima vocatione convertersetur , gratia Dei erat sola , quia merita eius erant magna, sed mala. v De gratia vero e00perante ibidem habet: ε Non ego autem, sed strasia Dei mecum, id est, non Sinlus , sed gratia Dei inecum: ac per hoc non gratia Dei sola, nec ipse solus, sed gratia Dei cum illo. , Porro gratia operans dicitur operari sine umbis , quia primam in nobis honi voluntatem producit, et operatur sine nobis prius volentibus; gratia vero cooperaias dicitur operuri nobiscum, quia ad boni execulionem nobiscum iam volentibus et agentibus cooperatur. Eleganter id declarai S. At gusIDritis l. e. Ii dicens: Deus praeparat Voluntatem , et cooperando persicit, quod operando incipit. Quoniam ipse,
ut velimus. operatur incipiens, qui volentibus cooperatur persciens. . . . Ut ergo velimus, sine n0bis operatur;
13쪽
1 2 PARS I . cum autem volumus, Pt sic volumus, ut laetamus, nobiscum cooperatur. Tamen sine illo vel operante, ut velimus, vel cooperante, cum Volumus,
ad bona pietatis opera nihil valemus. 3 De eadem divisione S. Th mas l1ὶ scribit: c Operatio alicuius essectus non attribuitur mobili, sed moventi. In illo ergo essectu , in quo
mens nostra est mota et non movens
solus autem Deus movens , operalio Deo attribuitur: et se eundum hoc dieitur gratia operans. In illo autem ense e tu , in quo mens nostra et movetet movetur, operatio non solum altri-huitur Deo, sed etiam animast: et secundum hoc dicitur gralia cooperans. v De utraque illa gratia tum perante, tum cooperatile loquitur Con-eilium ara usitanum II, ean. 9 dicens: 0uoties bona agimus, Deus in nobis et nobiseum, ut operemur, operatur; i can. 20 inquit: Multa Deus furit in homine bona. quap non facit homo: nulla vero facit homo bona, quae non pruestes Deus, ut suetat homo. - Εx S. Scriptura, Patribus et Conciliis eliam ostendi potest, gratiam operantem recte excitantem , cooperantem vero adiuvantem appellari. De priori loquitur Apostolus seri hens: Surge, qui dormis, et eaesurge a moetuis, es illuminabit te Christus αὶ . in quae er-ha sequentia commentatur S. Augustivus: et Apostolus excitabat animam dormientem, quando ad hoc eam excitabat, ut illuminaretur a Christo. Ergo Secundum ipsas vigilias dicit iste: Deus, Deus meus, ad te de Iure rigito. Non enim vigilares in te , nisi oriretur lux lua, quae de somno excitaret: illuminal enim animam Christus , et facit eam vigilare. 3 - Gratiae adiuvantis mentio sit Ps. LXXVIII, 9 his
verbis: Adiu a nos, Deus salutaris no
ster: et Bom. VIII, 26: spiritus udiv.rat insirmitatem nostram: nam quid oremus, sicut oportet, nes imus. De utraque gratia praeclares S. Brenardus sal ait: e Conatus liberi arbitrii cassi sunt, si non adiuventur: nulli, si non excitentur. 3 Concilium quoque Tridentinum Sess. VI, cap. 5 utriusque gratiae meminit, ubi dicit, quod per eius erellantem et adiuramim gratiam peccatores ad iustisse
iione in disponantur. 5. Gratia distinguitur ili praerentem tem , et subsequentem: praer niens est, quae omnPm volunt alis motum ,
qui sit ex liberi arbitrii viribus, praecedit; subsequens est, quae sub Sequitur bonum, seu bonae voluntatis mo-lum , quem gratia praeveniens iam operata est. Utriusque gratiae membnit Psalmista liis verbis: Mis ricordia ius praerentel me i 1j; et: Misericomdiu tua subsequetur me omnibus di bus rilae mae f53; quae loea citat S. Augustinus in Enchir. cap. 32 et sum iungil : Gratia et nolentem praevenit, ut v lit, volentem subsequitur, ne frustra velit. x Et S. Gregorius M. i 6 inquit: e Ipse aspirando nos praevenit, ut velimus, qui adiuvans subsequitur, ne inaniter velimus, Sed possimus implere quod volumus. 1 Divisionem istam cum priori penitus convenire, plerique Theologi affirmant; nonnulli tamen illam ab haedis linguendam esse censent. Ratio huius discriminis est, quia gratia sub vario respeelu praereniens dici potest ; qua de re ita disserit S. Thomas T): c Sicul gratia dividitur in
operantem, et cooperant om Secundum diversos esse elus , ita pliam in praevenion lem et subsequentem, qualitercumque gratia accipiatur. Sunt autem quinque essetius gratiae in no-
14쪽
his; quorum primus est, ut anima sanetur; secundus, ut bonum velit; le itus est, ut bonum, quod vult, emcm citer operetur; quartus est, ut in bono perseveret; quintus, ut ad gloriam perveniat. Et ideo gratia , secundum quod causal in nobis primum essectum, vocatur praeveniens respectu Secundi essectus; et prout causat in nobis secundum vocatur Sub sequenS respectu primi essectus. Et Si eut unus e sectus est posterior uno essectu et prior alio, ita gratia potest dici praevenienset subsequens secundum eundem essectum respectu diversorum: et hoc
rat, quod S. Augustinus lil dicit:
e Praevenit, ut sanemur, quia et Sub- Sequetur, ut etiam sanati vegetemur; praevenit, ut vocemur, SubSequetur, ut glorificemur; praevenit, ut pie vi-Vamus, Subsequetur, ut cum illo semper vivamus, quia sine illo nihil pos- Sumus sacere. Praeterea iuxta nonnullos gratia praeveniens nihil aliud est, nisi gratia, quae nullum antecedens meritum supponit, sed omne meritum praevenit; quo SellSu S. AH-gus iuris gratiam praevenientem Variis in locis commendat: e. g in Epist. 217 ad Vital ., n. 28, dicens:
e Haec et alia testimonia divina ostendunt, Deum gratia sua auferre infidelibus cor lapideum, et praevenire in hominibus bonarum merita voluntalum : ita ut voluntas per anteesedentem gratiam praeparetur, non ut gratia merito voluntatis antecedente donetur. v Eodem Sen Su pratiam praevenientem accipit Concilium Tridentiatum, dum 21 docet, iustis eationis
exordium a pracveniente gratia sumendum es Se, hoc ess, ab eius roratione, qua nullis eorum existentibus meritis vocantur ia . -Αst iuxta alios
ART. I. 13gralia praeveniens non solum omne meritum , sed et omnem salubrem cogitationem et volun lalis motum amtpeedit, atque ideo a recentioribus praeeipue Theologis nomine gratiae praevenientis intelliguntur motus illi in deliberati, qui ad honum alliciunt,
ac in nobis a Deo excitantur sine nobis , quatenus a nostra non pendent voluntate: ast gratia praeveniens hoc sensu intellecta penitus convenit cum
operante, Seu excitante. - Nolandum
pariter est, quod nonnulli gratiam praerententρm, ton com ita utem , et su b- sequentem distinguante Si enim gratia praeveniens ita concipiatur, ut non includat voluntatis consensum, tunc, ait Cl. 'urnely i et necesse eStadmittere in hac divisione tertium aliquod membrum, seu genuS gratiae, quae corieomitans dicitur, quia voluntatem comitatur et adiuvat, ut bonum efficaciter velit. Cum enim ille voluntatis actus , quo consentit, seu vult bonum, Sit a gratia D i, neque includatur in praeveniente, aut in subsequente gratia, necesse est, ut Sit agratia concomi lanie. Hanc triplicem
gratiam dρsignare videtur Cone ilium Tridentinum 15 dicens: 0uae virtus Christi in ipsos Distisiculos iugil re
instullo bona eorum opera semper an- 1 cedit, et comi alur, et subsequitur. 3Verum communiter Theologi sub uno divisionis in rubro gratiam con- comitantum ei subsequent in complectuntur, quia utraque cum voluntate humana agit, eandemque comitatur
6. Gratia, si ut donum supernaturale ad animae nostrae sanctificationem ordinatum consideretur, dividi etiam solet in lernam, et internum. Ea lerna est illa, quao hominem in-
15쪽
trinsece non anteit . sed extrinsecetanium, ut sunt lex divina. praedicatio Evangelii, exempla Christi ei Sanctorum , miracula, occasiones bene agendi providentia supernaturali pra paratae, Oec siones peccandi eadem providentia remotae, et reliqui essectus externi, providentia supernaturali ad salutem nostram ordinati. Gr ita interna est, quae hominem intrinsece allicit, sive inhaerendo, qualis est gratia habitualis, seu sanetlificans, sive movendo tantum per illuminationem mentis et excitationem voluntatis, qualis est gratia actualis. Manifestum est, hanc gratiae divisio. nem maxime generalem eSSe, et gratiam actualem in illa duntaxat ut speciem contineri. Observandum autem est, cum gratiis externis frequenter gratias internas coniungi: Sic e. g. dum praedicatio Evangelii per aures penetrat, Saepe gratia interna mentem illuminat, et salubriter voluntatem movet. Quamobrem licet gratia actualis , ut ex definitione patet, necessario interna sit, altamen ip3a quoque in Glernum, et infernam dividi potest hoc sensu : ut gratia G1rena dicatur, quae cum medio quodam
externo hominem assicit. mere autem interna nominetur, quae Sino instilio externo, modo senSibu S non subiecto,
seu immediato homini illabitur. 7. Gratia actualis dividitur in gratiam Vsicutem, et sussciensem: gratia Vsicaae dicitur, quae oblinet essectum,
ad quem datur, Seu cui consentit voluntas; sussiciend vero ea eSi, quae caret effectu, ad quem datur, seu cui voluntas non assentitur. Haec etiamine stetiae appellari solet; quod non i-ia intelligendurn est, quasi per gratiam istam nullus essectus in homine producatur, cum , ut ex desinitione patet, ad naturam gratiae speclet, ut motus salutares in anima excitentur: sed inessiem gratia appellatur, quia ille esseclus, seu actus, ad quem producendum motus salutarps excitantur , non Sequitur , resistente libero hominis arbitrio: vero igitur gratia sufficians tribuit vires et potentiam bene agendi, sed actus bonus non Sinquitur, libero hominis arbitrio desiciente. - Utrum vero assensus vel
dissensus voluntatis repeti dpheat ex diversa gratiae emeaeis et sufficientis natura, an a sola libora hominis voluntate, non consentiunt Theologi catholici, qui idcirco in definienda et describenda gratia sufficiente non
conveniunt, Sed in varias sententias abeunt, quae in serius exponentur. Caeterum, si vocis elJmon speetetur,
quaelibet gratia ad essectum , quem intendit, producendum sussileiens est; imo haec sussicientia vel maxime illi gratiae ascribenda est, quae essectum obtinet, ad quem datur, et quae efficax nominatur; sed quia vulgo nomen generis ignobiliori speciei accommodari solet, gratia , quae non oblinet esseelum, ad quem datur, simpliciter
sufficiens nominatur. Haec autem
Dalia sufficiens a nonnullis Theologis sub dividitur in proXime, et remote i sciensem. Prori ne sufficiens voeatur Pa, quae praebet immediate vires necessarias ad agendum I remote autem susscieris , quae non nisi mediate, ex. gr. perorationem, eiusmodi vires suppeditat. 8. Gratia dividitur in grafium simpliciter, et si alium pro gratia. Gratia simplieiter ea dicitur, quae conceditur a Deo ex meritis Christi absque ullo ex parte hominis praecedente merito etiam ex gratia comparato. Gratia vero pro grasia ea dicitur, quae datur propter meritum praΡ- cedens, quod ex gratia oritur. Talis est gloria, seu vila aeterna, quae Simul et merces et eralia dicitur: mer-
16쪽
ees, quia meritis rependitur, gratia, quia merita haec ex gratia profluunt. Tale pariter est augmentum gratiae
in homine iusti steato, quod impetrat bonis suis operibus ex gratia elicitis. De quo auxilio gratiae dicit regius Psalles: Iustum adiutorium meum a Domino. qui satros μαι rectos eor-de 1 . Divisionem hane agnoscit S. Attaustinus I 23 his verbis: c Si vita nostra hona nihil adiud est, quam Dei gratia; sine dubio et vita aeterna, quae honae vitae redditur, Dei gratia est: ot ipsa enim gratis datur, quia gratis data est illi, cui datur. Sed illa, cui
datur, tantummodo graua est: haec autem, quae illi datur, quoniam praemium eius est, gratia, tanquam merces pro iustitia. vs. Denique gratia iuxta varias operationes, Seu diversos esseelus, quos
in hominibus producit, varias denominationes sortitur. Gratia, qua quis ad orthodoxam sidem Christi adducitur, aut adduci potest, dicitur gratia vocalionis. Gratia , qua quis peccatis irretitus ad poenitentiam agendam, et
ad Sensus suos pravos emendandos movetur, nuneupatur stratia conrersionis . Gratia, qua qui S a peccatis penitus mundatur, inlerius regeneratur et gratia sanctissicante ornatur, dicitur gratia iustificationis. Gratia, per quam homo in statu iustitiae, seu in amicitia Dei usque ad ultimum vitae
momentum conservatur, Vocatur gratia persererantiae tinalis. Gratia, qua quis aeterno Dei decreto ad aeternam selicitatis coelestis fruitionem destinatur, nominatur gratia praedestinationis.
o a. Nonnulli distinguunigrinum, quae intellectum salubriter illustrat, et gratiam, quae voluntiatem ad bonum moveι: sed haec divisio marito
repudiatur, quia quaelibet gratia actualis interna indigitalum duplicem osse tum in hornine producit. Unde
Cl. Chrismann 3ὶ dicit: e Gratiam,
quae ad fidem et opera salutaria requiritur, non lanium in illustratione intellectus, sed etiam, imo potissimum . in motione voluntatis esse sitam, veritas adeo eeria et explorata
habetur, ut doctissimus Bossueιus adfirmare non dubitaverit, posse quibdem in scholis dispulari de modo, quo Deus corda hominum est leaciter
ad bonum movet, omnes tamen Catholicos in eo consentire debere, Deum nostras voluntates pro suo beneplacito movere. 3 Idem patet ex
S. Augustino, qui gratiam actualem et inspirationem dilectionis x nominat. Ex quo Chrismann citatus insert, sententiam, quae dicit, Deum gratia non ipsam adgredi voluntatem, non quidem ab Ecclesia expresse proscriptam, sed lamen S. Scripturae et Tra ditioni contrariam eSSe.
Brevis historia dogmalis de gratia.
velationi fideliter inhaerens, clan Slanter credidit et docuit, gratiam actualem necessariam esse ad omne opus supernaturaliter bonum et meritorium pro vita aeterna, imo pliam a linitium fidei et boni operis, et ad
perseverantiam sinalem; eam non secundum merita per vires naturales comparata, sed gratuito dari; eandemque in hominem e sileatiter agere, sed ita, ut liberum arbitrium non tollat, quod cum gratia cooperatur, et etiam interiori gratiae resistere potest. Ex qua doctrina patet, Ecclesiam tum gratiae Christi, tum libero hominis arbitrio iura sua attribuisse.
14ὶ Dotens, de la Tradit. . l. lo. e. s.
17쪽
- Ast hanc doctrinam eatholicam de gratia varii variis temporibus obscurare et turbare lentarunt. In duas autem potissimum elasses dividuntur, qui prava dogmata disseminarunt, coΡlesii huic doctrinae opposita. Alii videlicet fribuerunt nimium libero arbitrio, riolatis gratiae iuribus: alii contra nimium tribuerunt gratiae cum praeiudicio, aut interisu liberialis humanae. Utriusque classis aberrantes hic recensendi sunt, tum ut adversarii cognoscantur, quibuscum pugna Suscipienda est, tum ut veritas, quae in medio sita est, plenius intelligatur et validius vindice iur.
Mia. In hac historia praeeipue illi
errores enumerantur, qui dogmatibus de gratia actuali opponuntur: errores enim, qui doctrinae catholicae de iustificatione ei de merito honorum operum adverSantur, oppo tunius tunc recenseritur, cum de dogm stlibus istis specialis sermo instituitur.
I. Aberrantes eirea gratiam divinam.
ritualitate et immensi tale male seu lirent, Deosque colerent, loco eircumscriptos et infirmitalibus olino xios, operationes divinas, quibus molus salutares in animis nostris excitantur, comprehendere non valuerunt. Mirum proinde non est, quod supernaturalem gratiam divinam, nos ad bonum excitauic id ei adiuVantein, ignoraverint potius, quam nega 'rint. Quamvis autem philosophi ethnici meliores de Deo conceptus habuissent . plerique lamen sex ipsis a recla gratiae divinae cognitione longe
remoti fuerunt, et virtutum avius a
solis liberi actitrii viribus repetendos esse censuerunt. Sie Aristoteles
dicit: ε 0perationum nostrarum a principio usque ad finem domini sumus. v De Stoicis observat Cl. N risitis 2ὶ tantam fuisse eorum Superbiam, e ut ad virtutem eapessendam divino nos auxilio indigere stultissime pernegarent. Deum enim natura, se industria et virtute propria sapientes esse iactitabant. x Teste Tullio 33. aeadeinici eontendebant, et Omnia in nostra potestate PSS . i
ε De virtulo reete gloriamur: quod non contingeret, si id donum a Deo, non a no his haberemus. Numquis, quod bonus vir esset, gratias Diis ogit unquam ' 3 - Ipse Cicerol. c. bin testatur, esse persuasionem atque consessionem omnium , caeteras res omnes illis ace plas reserendas esse praeter virtutem: hanc habere quemque a se, non a Dyo;
et in quaest. Tuscul. f6ὶ inquit:
4 Εsse ingeniis nostris semina innata virtutum, quae si adolescere liceret, ipsa nos ad beatam vitam ni tura perdueeret: v et addit de Philosophia: . Tradamus nos ei curandos, sanabimur, si volemus. χ M-neta i , scribit: . Est aliquid. quo
sapiens antecedat Deum : ille naturae beneficio, non suo sapiens est. v Pims i ius philosophus nPo - pl.uonicus, teste Porphyrio 8 .adco superbiebat, ut dico ret: e Non ego is sum, qui Deos quaerere di heam : sed Dii moipsum quaerere debent. x His iungendi Sunt, qui emn Epicuro et aliis divinam providentiam penitus negarunt.
Recte igitur S. Augustinus s9i dicit: et omnes philosophi huius mundi hoc
vehomenter pgerunt, ut putarentur, vel pularent, sibi beatam vitam vir-
18쪽
bile propria voluntatis esseere a Ne-Pri tamen non potest, quosdam philosophos melius de gratia Sensisse, eiusque necessitatem et emicaciam aliquo modo agnovisse. - Sic Plato li)ail: c Divina sorte adesse virtutem euicunque adeSi. adparet. v - Plularchiu i 2) inquii: et Deorum gen-lem per se propitiam, et nullius mali
auctorem esse arbitramur. a M imus Tyrius i3j docet, et Bonum obtingere nullum, ad quod non stimulentur homines; a Deo. 3 Ipse Cicero il ait: et Nemo vir magnus sine adflatu aliquo divino fuit . a Seneca i5 seribit: e Bonus vir sine Deo nemo est. v Marc. Aurelius Antoninus dicere non dubitavit: c Esse quandam in Deo virtutem, quae in nobis agil,
quae in omnes nostras actiones Operatur, quaeque omnes a nobis remo et actiones, quae in crimen nos do- trudere pOSSent. 1 Caelerum quamvis
nonnulli ethnici philosophi perse-
clam villulem a Deo repetendam eSse existimaverint, longissime lamen aberrant a pura castaque Christianorum doctrina. 2. Iudaei ex divina revelatione necessitatem et essicaciam gratiae divinae cognoScere potuerunt: sed plurimi, rebus terrenis nimis inhiantes, veritates revelatas non perpenderunt, et perverSa superbia obcaecati proprias suas vires ad legem implendam susti-cero existimarunt, propter quam temerariam praesumptionem frequρnter emeaei Dei auxilio destituti in
Mavissima peccata prolapsi sunt, ut ex ipsis saltem legis praevaricationibus infirmitatem suam agnoScere atque lateri cogerentur. Ideo S. Augustinus is) de Iudaeis carnalibus
scribit: c Ad Testamentum autem
Instit. Theol. rol. IV. ART. I l. vetus, quod est a monte Sina in servitutem generans, quod est Agar, illi perlinent, qui, cum acceperint legem sanetam, et tu Siam, et bonam, pulani sibi ad vitam literam posse Suruficere, et ideo qua sani saetores legis, divinam miseritorii iam non requirunt, sed ignorantes Dei iustitiam et suain volentes constituere. iustitiae Dei non sunt subiecti. Ex hoe genere suit illa multitudo, quae adversus Deum in eremo murmuravit
et idolum secit, et illa, quae in ipsa
terra promissionis fornicata est post Deos alienos. v - Eliam ex Iudaeis ad Christum conversis circa gratiam errarunt tum illi, qui negabant, gratiam Christi sine legis observatione sufficere ad salutem, adversus quoS scripsit S. Paulus Epistolam ad Galatas , ubi probat, Christum gralis
mortuum esse. si circumcisio caeteraque legalia necessaria forent; tum illi, qui de ineritis legis mosaicae superbius gloriantes gratiam Evangelii huiusmodi meritis debitam asserebant, alque Gentiles ad talem gratiam vocatos esse iniquo promus animo serebant; adversus quos idem Apostolus gravissimam scripsit ad Rot nanos Epistolam, in qua duo demonstrat: primum, gratiam Evangelii omnibus necessariam esse, et a Deo dispensari tum Iudaeis, tum Gentili. bus, apud quem non est distinctio ludaei, aut Graeci; alterum, gratiam illam plane gratuitam esse . nulli Sque praecedentibus meritis dari, quia alias gratia non esset. - Iudaei recentiorμs ab orthodoxa doctrina longissime recesserunt. Nam, teSte Dan. Iae. Bollingero i73, liberum arhi-lrium a ludaeis tanta fiducia exaltatur, ui asserere non erubeScant, O-
έεὶ L. a. e. duas Epist. Potng. . e. 4. n. s. φὶ Fata doetrinao de praedost. et clo gratia in dissert. praesitu.
19쪽
mnia osse in manu Dei praeter timorem Dei; homini sufficientes ad conversionem vires esse relictas; hominem suarum cogitationum esse dominum et salutis labrum, et similia, quae apud Limanam, Menasse BenIsrari et alios Rabbinos passim inveniuntur.3. Iam saeculo II ex Gnoslieis nonnulli in doetrina de gratia aherrasse dicuntur; quod mirum non est: cum enim inter ipsos existerent, ut Carpocrates, BasiIides et alii. qui transfusionem peccati originalis negarent
consequens suil, ut etiam gratiae medicinalis necessitatem agnoscere P cusarent. Saeculo III, Origenes necessitatem gratiae adlenuans, et vires liberi arbitrii exaltans, Pelagiit'rrorem praeformassp creditur; nec
immerito: nam S. IIi ronymus Is haeresin Pelagii e Origenis ramu-
Sculum, et Origenem e Pelagiani 'rroris principem a nominat. Ideo
aliique Origenem Pelagianorum prodromum suisse affirmant. Ah errore autem excusatur a P. Halloirio, a
Theophilo Benaud. et a doctissimo Bossueto. Qui mediam ineunt viam, non Pelagianis, sed Semipelagianis rigenem praecinuisse serunt, ut D. Hue ius. Garrieritis, Ceillor et Fr. Malle rinis si). Ast ipse liuetius l7l satetur: ε 0rigenem nimio plus tribuisse legi naturae. et quae peculiari Dei amxilio dehebantur, in generale auxilium transcripsisse, quod omnino pelagianum ost. v Praeterea ante Pelagium
pelagiana dogmata tradidisse dicitur saec. IV Theodorus Mopsuhsliae Epi- Scopus, qui cuili divinitatem Christi ei
peccatum originale negaret, conSe
quenter etiam docuit, Christum non
venisse, ut peccatum originale lolleret, sed ut omnibus exemplo et In gisterio prodesset. Inter Pelagii magistros et seductores ponitur etiam
lusinus Presbyter quidam a Mario Mercatore s8 . Imo ipse Coelestius apud S. Augustinum i 9 latetur, se doctrinam suam a Rufino Presbytero percepisse. Quis sit iste Rufinus, an ille Aquileiensis, celebris propter
graves inter ipsum et S. Hieronymum contentiones; an alter natione Syrus, disputant tritici. Card. Norisius, Cl. Derti et alii Aquileiensem esse contendunt: Garnerius autem Presbyterum Syrum fuisse propugnat. 4. Pelagius Britannus. Monachus, anno 405 Romam delatus gravissimos errores, orthodoxae de gratia Christi doctrinae Oppositos, proponere coepit. Quia enim transfusionem peccati originalis et insticia ab
hoc hominibus vulnera negavit 3 21s n. 2 ; exinde intulit, homines sibi
sufficere, neque eis opus esse alio subsidio, seu gratia Salvatoris sive ad mandala servanda, sive ad qualemcumque ut ut sublimem persectionis gradum aequirendum. - Sed nullatenus putandum est, Pelagium cum sectatoribus Suis in eadem Semper doctrina proponenda constantem suis. Se , quia pressus a Catholicis hineinde, quae prius negaverat, postea admisit. Idcirco a Theologis plures distingui solent pestiferae huius haeresis Status, quanquam in iis expli- eandis eruditi non omnino eon Sentiunt. In illo quidem, nulla lacla me
lione gratiae, asseruil, vires natura
plenda omnia praecepta, Superandas quasvis lentaliones,exercendaque Sicii6ὶ in notis ad Noris. i l lii Origenian . . l. s. q. q. n. lo. ουl in Commentario ad Pinio m. lui Lib. de porcnto orig.
20쪽
ni oporiet, virlutum omnium omela, ei oblinendam salutem aeternam. Hune in finem tria inter se distinguebat, quibus mandala divina impleantur, possibili talem nempe, Voluntatem et actionem: possibilitatem, qua potest homo esse iustus; voluntatem, qua vult esse iusius; et acti nem, qua iustus est. Possibilitatem in libero arbitrio consistentem aiebat nobis datam esse a Conditore naturae, nec eSSe in nostra potestate: duo taliqua vero, voluntatem et a-elionem, soli libero arbitrio tribu
bal. - At vero eum hoc doctrinae monstrum exhorrescerent catholici.
ad declinandam publieam invidiam,
necessitatem gratiae admittere visus est: sed gratiae nomine liberum arbitrium intelligebat, eoquod illud
gratis, n allis nostris praeced sentibus meritis, nobis a Deo in ipsa creatione
conee latur is). - Cum autem n que
per hoc Catholicis satis Destret Pelagius, aliud gratiae genus, Sed externum tantum, nempe legem, duetrinam et exempla Christi admisit; i-slasque gratias exteriores una cuin
libero arbitrio ad recte vivendum mmcere docuit: ita enim Cone ilium Carthuyiniense, anno 412 habitum, in Epistola synodica ad Innocentium
P. Pelagianorum errores exposuit: e fisserunt, in eo gratiani Dei do putandam, quod talem hominis instituit ereavitque naturam, quae per propriam voluntatem legorii Dei pos-Sei implere, sive-naturalii r in eoi de eonscriptam, sive in litteris datam. - Ast Pelagius Catholicorum argu mentis velistinentius pressus, quibusdam quasi gradibus a primaevo suo errore ita recessit, ut gratiam aliquam interiorem saleretur, quae in mentis illustraliune consiSteret, el
sie mediate etiam voluntatem ad honum moveret: id patet ex verbis Pelagii. relatis a S. Augustino l. c., c Tre Adiuvat nos . ait Pelagius. Deus per
doctrinam et revelationem Suam, dum eordis nostri oculos aperit, dum nobis. nn praesentibus Occupemur,sulii rade in onstrat, dum diaboli pandit insidias, dum nos multiformi et ine Llabili dono coelestis gratiae illuminal : x et in eo dein libro, cap. 4 l, S. Doctor amrniat. Pelagium existimasso
necessarias orationes, et ut nobis doctrina etiam divina revelatione ape- riatur; v per hanc autem internam mentis illustrationem doetrinae exiernae additam intelligi, sat perspicuum est. Nonnulli cum Cl. Io. Gamueris, Gura an iga et aliis contendunt, in ultimo flatu Pelagium etiam aliquam interiorem gratiam, voluntatem alii cientem et ad bonum moventem, admisisse: hoc vero multi negant, quoniam S. Augustinus l. c.,
cap. 35. de Pelagio dicit: c An eredat aliquod adiutori uin bene agendi
adiunctum naturae atque doctrinae per inspirationem flagrantissimae et luminosissimae charitalis, non apparet omnino. 3 Quodsi Pelagius interioris cuiusdam gratiae existentiam
prosussus est, eius tam n nec ssitatoni ad netus honos negavit,aSSerens,
eam duntaxat valere ad Opera pietatis facilius peragenda. Hinc S. Au-qustinus lib. do haeri sibus s2ὶ scribit: . Pelagius a Dalribus inero palus quod nihil iribueret adiutorio gratiae
ad eius mandata facienda. correptioni
eorum hactenus cessit. ut non eam
liboro arbitrio praeponor l, s d inlideli calliditate supponeret, dicens. ad hoc eam dari hominibus, ut quae sacere per libΡrum iubentur arbitrium, batilius pussi ut implere per
gratiam. 3 Praeterea Pelagiani gratiam non donum gratullum conside-