장음표시 사용
51쪽
ta, inerti otio intefacta, citras tumulo mancipentur. Licet vero dies nostri, manibus et Iibro prouidentiae aeternae, eius, qui ius 'vitae et necis in mortales sibi vindicat, sint inscripti, sollicita nihilominus etiam Iurisprudentia nostra de termino vitae et mortis rite indagando. Quamdiu vero homo vivere praesumatur, certo definiri nequit. Sane longe dissicilior est probatio mortis quam vitae, pro qua praesumtio militat, siquidem mortis cuiusque unus tantum locus, Vnum instans est; vitae vero et plures Ioci et plura tempora- Dies nostri in manibus omnipotentis, qui arbiter vitae et necis; hune cito ex his terris euocat, alium extremam aetatem attingere permittit. Praesentem mortuum efferre et lugere solemus, absentem mortuum ignoramus, immo saepe adhuc viventem praesumimus, qur ante plurimos annos humatus. Distinctio illa inter mortem naturalem et ciuilem, fiue itinridicam, varios motus in foro nostro, in diuersis iuris prudentiae eapitibus, praesertiin lite super hereditate diu absentis mota, exincitauit, et incerto adhuc iure utimur, quaen incertitudinem ambumitati legum et inconstantiae interpretum eirca terminum viistae peremtorium debemus. Multi Doctorum vitam hominis lorygaeui centum esse annorum statuunt, quorum curricula si absens excesserit, demum spei nreditus dimittunt eumdemque pro vere mortuo habent γ non quicdem ex commentitia et ridicula illa medici caeseriensis Dioscoridis ratione, quem errorem etiam Aegyptii tenuerunt, quod cor hominis ad quinquaginta annos inque singulos duabus drachmis crescat, a quinquagesimo vero ad centcsenum totidem drachia mis iterum decrescat, indeque necessario et ineuitabili naturae lege mors sequi debeat. Hoc enim posito, nullus mortalium hunc vitae terminum, tanquam extremum, superare posset. Sed leges ciuiles et autoritatem imprimis Imperatoris Iustiniani in auxilium vocant, qui in L. V. C. de S. S. Ecta unum tantummodo terminum ilitae humanae imposuit, id est centum metam annorum. Idem cum in Nov. m. in fauorem locorum piorum stariteret, ut iura illorum per centum annos manerent salua et integra, ita ut
52쪽
non possit eis Mia praeter centum annorum obisare exceptio, himet decidendi rationem adiecit r cum tempus vitae longaeui hominis pIerumque finis esse dignoscaturi Quam Novellam supposititiam esse censent D VA R E N v s, II I L L 1 G E R, TABOR, Vitat a s TR A v citro Diff. IIae ld.I. Interim nec desunt leges aliae, in quibus terminus vitae longissimus totidem, Centum nempe an
norum, dicitur L sc si de visest. L. I. st. de Uuer usust. leg. quoto
tempore personalis illa seruitus ciuitatibus legata, ad imitationem hominis longaevi, extinguitur. Tenuit hunc pronunciandi modum ordo selirum Vitebergensium apud Burgemn Dec. CXIIx. et L Ure um ante centenos annos:
nio tempore ipeciali tamen casu inhaesitia Ist huic sententiae a 3 diisti, quos ex multis nominasse lassiciat, s TEP H- GRATlΛNVS Disicept. r. Tova. IIL Cap. ID. num aes CARD. TvsCII. Rra L concl. sit. V. concc. 22K. M LIN. Dec. Rot. Rom. de . CCXVIII. n. 8. Alii rem totam mem arbitrio prudentis iudicis committunt , qui probe ponderatis circuri sui litis per omni loci et temporis diiudicare debeat, an abscns pro mortuo habest. dus sit nec nep Intermediam viam se inuenisse credunt, qui te .minum vitae ad annum septuagesimum, non quidem inchoatum sed compleriam, reuoeant, autoritate Deir Scripturae Sacrae V XC. v. Io. vitam nostram tamdiu regulariter durare asserentis, quoaspatium pleraque Collegia Iuridica assumserunt. Animaduertri I rosus cuRTius Brugenses Ictus Coniectur. 1ur. Ciu. L. I C. XVI. responso AEMi Lii Μ Λ c ni L. G I. ad L. falciae hoc temperamento uti nos posse, ut vulgaris et tanquam communis vi- . ta hominis esse existimetur sexaginta annorum. Ita in casu, qui in iure nostro nominatur omissus, ad liquidum perueniri posse, adeoque ex bono et aequo nec maximum tempus,.quod pauciS admodum videre datur, nec minimum, quo vulgus hominumisere peruenit, in causam Praesumtionis cadere, sed illud, quod medium
53쪽
et inter utrumque est. Nec mutare, illud fieri posse, ut qui nune
absens et peregre agit, ad suos redeat, quia necesse non esse, ut quidquid fieri potest, id statim tanquam pro certo futurum, aut rerum praesentem statum conturbet, aut ordinem et executionem iuris moretur, multis et magnis exemplis probari possit, ceu ex L. 2.sssi pars hereae pet. euincere allaborauit. Medietatem adeoque sequi videtur, ut neque quod frequentissimum et sere quotidianum, nec rursu quod admodum raro contingit,praeserat; interim cum SCA MOLA praeterire aliquid temporis debere censeat,quoccst asse videatur L.M. .f. de negotgest. Idem spatium sexaginta annorum d finiuit ANC Iscvs ZARATA Dec. Rotae Rom. Dec. LXXXIX. num. V. Meam quod attinet sententiam, statim derelinquo partes corum, qui in re tam ardua unice acquiescunt in voluntate iudicis,
nee ipsi tribuo potestatem, pro lubitu sata absentis dispensandi, et vel prorogandi eadem, vel si absens, infra aetatem, quam huc ἀ-que mores receperunt, accelerandi, licet fortasse absens vitam Iu-κuriosam egerit, difficultate itinerum sessiis, ratione vivendi Commoda destitutus, fractus laboribus. militiam secutus, aut alias ob causas quascunque ad longiorem vitae terminum vitam produxisse eundem credibile non sit, ad quae alii respicere solent vid. laudatus BERCERVs loc. cit. num. 3. fetu. et B. patris Disput. de fruor. Iur. circa bona diu absent. L q. an. M CLXXIX. hab.
g. XXIIX. quaeque iudicem ad variantes sententias mouere possent. Mihi videretur eiusmodi effatum fortuito enatum, ac a pluralitate votorum et inconsulta inclinatione iudicantium magis quam ex rerum argumentis natales ducere; praesertim, cum plerumque, deficiente iuris autoritate, quilibet pro genio suo decernere Pleat, nec praeter placitum, aliam asterre rationem valeat suae decisionis. Fauor absentium non permittit licet tiam grassandi in corundem patrimonia. Quare improbo CAE- POLLAE Consilium et responsum, quod Lib. II. Cons. XXXII. de matre, quae ad successionem filii, per viginti octo annos, ubinam locorum commoraret, ignorati, adspirante, in fauorem eius reddidit. Nec magis commoueri me Patior, ut annum centesimum
54쪽
tesimini aetatis, quem ipsum Numen paucissimis mortalium praefixit, eligam. Mallem edimissius citationibus locum reli quere ; cum nulla reddi pota ratio idonea, ob quam ad celetranda illa secularia quis fictione potius quam praesumtione admittendus sit; superat hoc omnes probabilitates, ideoque C A R i Eouro P. III. C. In def. 17. -α. . codici sacro repugnare, immo ridiculum videtur. Quidni praeserant illi, qui tale spatium definiunt, armum octogesimum, quod magis iuri diumo conis
ueniret, in quo de centesimo anno nec vola nec vestigium extata IusTINIANvΜ vero in hac re ducem eligere nollem, qui, siue insigni fraude, uti nonnulli autumant, circumuentus, siue religioso proposito erga pias causas induinas, quod verosimilius, At ex legis umbri L. N. C. de S. S. Ecles quod ipsi cordi fuerit, nullis temporum metis huiusmodi actiones circumcludi, colligere licet, ipse rationem decidendi sanctionis suae experimento inutilemi agnouit, dum longissimidi et mustatum illud temporis spatium ad quadraginta saltim annos reuocauit, vid. Mu. CXL Cap. I. sane rationes decidendi vim rei iussicatae et decisae non assumunr, nec Iustinianus asseruin, quod homines facile ad centenariam aetatem pertingant, sed saliena quod vitae longaeuae spatium aliquando usque ad centum annos durare queat, et secundum' naturam possibile sit, hominem per seculum emtum annos videre. A communiter tamen accidentibus versimile id non est, quoararissimum, neo quicquid est possibile, idem quoque est verosimile.
Iudex vero iustus ac aequus aestimare ac praesumere non debet, 'quae repugnant operientiae quotidianae; quod cnim semel auchis existit, ut ut Theopfirastus, praetereunt legislatores et ex his, quae sortevnoaliquo casu accidere possunt,iura non constituuntur, et ad ea potius debet aptari ius, quae frequenter et facile, quam
quae perraro meniunt L. F. ψ. s. c. f. de L L. L. M. F. de R. I.
L. II . eod. In primitiua mundi aetato incolae terrae non sal emcentum, sed ducentos, trecentos annos et vltra explebant. Sed et
nouioribus temporibus Clodiam Ofelli irs. annos, Terentiam Cucurobis M7. annos transegisse, Luciam Mimam, centum annis in - isona
55쪽
scena pron classe; oros Magni temporibus militem Ioannem
de Temporibus 36α annos numerasse legimus. Nostrum aeuum quotannis fere centenarios senes aut prope ad illam aetatem accedidentes terrae mandat. Minimum eadem facilitate, qua aetatem septuagesimam e sacris literis pro termino praesumtiuo dierum hominis stabilimus, autoritate Genesos VI. senium centum viginti annorum possemus expectandum definire, quandoquidem ibi dicitur: Non permanebit spiritus meus in homine in aeternum: qu caro est, erumque dies illius centum viginti annorum. Aia propterea argumentum duci potest, Sempronium absentem eodem modo tamdiu vivere motu ille Fortiter propugnat nostram sententiami A C. ME No Citius de Praesumi. Lib. VI. praes XLIX. per tot. Igitur optimum erit, serente usu et obseruantia sori, pronunciandyin numero sepmaginta annorum absque distinctione casuum et circumstantiarum subsistere. Non alienus tamen sum, quominus breuior vitae terminus in hac epocha iuris incerti lege publica, adtollendas tot dissensiones et variantes Collegiorum sententias,pra finiatur, ipsemet potius id in votis habeo. In L. K. F. de divors. et repud. eo in casu, si in incerto cst, an absens maritus vivus apud ho- . stes teneatur, vel morte praeuentus, deciditur, quod si quinquennium a tempore captiuitatis excesserit, licentiam habere debeat mulier ad alias migrare nuptias: ita tamen, ut bona gratia dissolutum videatur pristinum matrimonium, eodem iure et in uxore captiua
obseruando. In Gallia is, qui per decennium absens fuit, si nullus interim de eo nunci iis venit, pro mortuo declaratur, bonaque eius heredibus proximis adiudicantur. Interdum et septennium, teste M o R ist A C i o in Cod. T de n. Ecc ad L. . quod imprimis O nomanis atque Andibus magis placuit. AN T. FABAE R in Coae L. V. T. n. m. s. scriptis Augustanorum moribus cautum esse meis morat, ut qui per quindecim annos abfuit, ita ut, ubi sit et an viis uat, ignoretur, pro mortuo haberi debeat, perindeque eius hona inter proximiores heredes diuiduntur, ac si eum mortuum conm-
56쪽
Med. IIae ubi tamen requiruntur duo, ut nempe r absens quis su
rit per 3o. annos, annum et diem, et o compleuerit annum septu gesimum. In Regno Bohemiae edicto Imperatorio de dato Pragae d. 29. Mart. anno i6i6. constitutum est, quod absens per triginta a nos annum et diem pro mortuo haberi eiusque bona sine cautione proximis cognatis deserri debeant, teste RiCHTERO P I. Dec.
LXUL nisuis. Cui Sanctioni lubens calculum adiicerem, et legibus
nostris eandem, in suffragium vocatus, conformarem. Apud nos enim omnia iura et actiones reales et personales, quocunque nomine veniant, regulariter tanto tempore, mediante praescriptione
extinguuntur, imprimis rerum dominia collocantur, licet obiectum litis multorum millium quantitatem excedat. Existimant enim leges, eum, qui per tantum temporis tacuit, et in iure suo pers quendo adeo uegligententena se exhibuit, renunciam iuri suo et antihum donandi habuisse. An non eadem ferenda est sententia, et praesumtio enascitur contra eum, qui patrios lares deseruit peregre proscchis per triginta annos abfuit, neque propinquos de statu suo et vitae genere electo literis certiores reddidit Noi ne credere licet, cundem iuribus suis plane abdicare se voluisse, et animum derelinquendi et donandi ipso facto declarasse λ eo cum effectu, ut consanguineis eius proximioribus derelicta cedant, et ex eo tempore ipso iure inQosdem transeant, ut confestim faciat accipientiν, nec unquam ullo Dicto ad se reuerti velit. L. r. g. I.f. de donat. licet postea reuertatur, nouus enim tunc videtur homo esse, sicut in L. 27. g. I. de ad . legat. dicitur, et sussceret dominis ad inquirendas res suas statuti temporis spatium. L. I. de usurpat. et Gucap. Magna sane mihi intercedere videtur similitudo inter praescriptionem et successionum iura. Uti Rei publicae interest, ut rerum dominia finita praesciptione in foro externo confirmentur, ita prosecto bona absentium, qui nunquam animum reuertendi habent, legitimis successoribus tribuantur. Luat poenas culpae et supinae negligentiae, qu ad quemcunque statum peruenerit, intra tempora delinita, patriam, Parentes, bona sua,
57쪽
spemque suturae successionis ita obliuioni tradidit, ut ne quidem
de iis sollicitus fuerit, aut rerum suarum conditionem explorauerit, aut amissionem iuris per interruptionem auertere allaborauerit. Non videtur Respublica ullo vinculo obstricta, ut ei in longius ta- iacita prorogatione termini praescriptionis iura sua conseruet, qui se per tantum temporis interuallum nullo modo ciuem praestitit. CiCEno eum, qui mi squam est nec inuenitur, mortuum dicit. confΜΛsCΛRo. de probat. Vol. II. Concl. Io7K uum. S. Bona vero semel amissa, morte naturali secuta, de iure ita extimsta censentur,ut nunquam reuertantur, nec vitam naturalem quisquam sua culpa amisiam recuperare potest. Imitetur ergo mors lege determinata naturalem. Dubium moueri solet de bis mortuo et resuscitato, uti Lazaro, an, si redeat, bona sua in heredes transmissa repetere
possit ; semel enim et in perpetuum sublata obligatio reuiuiscere et restitui non potest L.sδ. g. g. V. de solui. ct in L. I . s. de Captis. et postlim. reuers. asseritur captiuo redeunti liberos, si eos reliquerit, restituendos esse, uxorem vero iure postliminii non recipere, statuitque Glossa c. a. licite c. s. qu. 7. non reuerti ad eiu modi hominem, etiam si statim miraculose resuscitetur, beneficium ecclesiasticum, quod habuit, quamuis non denuo baptigandus vel ordinandus sit. Conf. HEN Rict v ERDv v N. Di u. Iurid. de T sam. et Nerei Lazari bis mortui aliorumque bis mortuorum.
Applicari huc posse videntur verba L. 9. g. Ia.st prosoc. cum in eius locum alius succedat pro mortuo habetur. Quid itaque imp
dit, quo minus lege publica caueri possit, quod, tempore ordinariae praescriptionis tricennalis praeterlapi, spes recuperandi bona absentis, aeque ac alia praescriptione acquisita cuanescere, et is, qui semel heres hoc modo extitit, non desinere heres esse debeat. L. n.f. de hered inst. Nec poterit prouocare ad beneficium restitutionis, cum nunquam possit esse laudabilis absentia, quam quis ita transegit, sine ulla patriae recordatione. Superat certe ius, quo hactenus ac in parte usi sunt absentes, insigne illud
iuris postliminii beneficium, siquidem fictio postliminii obtinet in iis
58쪽
ss irritum, quae iuris sunt non facti, ut possessio L. n. g. I. st. de eaptis. et posic Casum specialem de absentia, quae demum post septuagesimum annum contigit, persequetur Dia. Candidatus, cuius solennia Doctoralia indicenda mihi nunc veniunt. Est is Nobilissimus.
Io H ANNE S. DANIEL OLENS CHLAGER.
Natus Francosurti ad Moenum die XVI. Augusti A. ΑΕ. Q Milissimo Septingentesimo vigesimo octavo, Patre, IOHANNE CONRADO OLENSCII LAGERO, rei nummariae negotiatore; Maistre vero, VARIA ΜAGDALENA, nata FRANCΚIA, quorum praematuram mortem pius luget, eorundem tamen cura ab imeunte aetate fidei bonarumque aritum sundamentis imbutus est. Ux sexennis Gymnasium patrium frequentauit: Inde Lyceum, quod Ulmae foret, petiit, ibidemque ΜvLLERO, nune Rectori, sormandus prae ceteris commissus. Sed et reliquorum in Philosophia ac Mathesi Praeceptorum, STROΜEYERI nempe,n AvERI et FAvE HABERI, in se merita grata mente recolit. Discessum sibi parauit oratione publica: de Peregrinationibus literariis. In Academiam Masturgensem se contulit anno quadragesimo sexto huius seculi. Ibidem Iuris Naturalis praecepta, Historiarumque notitiam ex ore ACHENWALLii hau&: Instiis tutionum, Pandectarum atque Iuris Germanici scientiam in Scholis EsTORIS, HOMBER GKII Zu V A C H , et IH R I N G x Ii sibi comis parauit: His exanitatis laboribus Marhurgum cum Georgia Augusta commutauit, ibidemque s CHMAvs IvM in Historia Imperii, Iure publico et Mudali ducem secutus. Porro in Iuris- publici ac Privati variis partibus, GEBAVERU Μ, WA ILIUM,
59쪽
neratus est. Anno praeter lapso Millesimo septingentesimo qui
quagesimo, mutato cursu, in Almam nostram concessit. Inte fuit in hac nostra Musarum sede custis Tii Praelectionibus in rem literariam: FRAN cxii institutione in addiscenda Praxi Imperiali usus est. io Ac Hi Μvai Pandecias, uniuersum Pro cessiim, et methodum reserendi ex actis iudicialibus explananistem sectatus est. Artis denique oratoriae et epistolaris praecepta a GELLERTIO tradita accepit. Tandem absolutis studiis ab
Ordine nostro Summos in utroque Iure honores petiit. Admisitis ad ea, quae subeunda sunt illis, qui ad hanc dignitatem adspirant, examina, in utroque egregie stetit. Annuimus igitur votis eius. Superest, ut proxima Mercurii die qui XIU. Aprilis est hora pomeridiana II. ad III. lectionem cursoriam ad L. I. C. de Reu. Don. recitet. Proxima ab hac Dissertatione Inaugurali: Septuagenarius absens factus, quando mortuus praesumatur pdisquiret, sub Praesidio Collegae nostri aestumatissimi, Viri Excellentissimi Magnifici atque Consultissimi Dn. D. FERDi-NANDI A vGvSTI HO M M ELI I. Inst. in hac Acad. P. P. et o dinis nostri Collegae meritissimi. Qui Idem, a me, Autoritate Regia rite constituto Procancellario, delegatus Promotor, illa ipse die Doctorando nostro dignitatem et priuilegia Doctorum Iuris utriusque, qui extra numerum sunt, conseret. Quae solemnia,
ut RECTOR ACADEMIAE MAGNIFICUS, I L L v s TR Is s I MI
covi TEs Proceresque utriusque Reipublicae praesentes omnent, Generosissimi etiam ac Nobilissimi Academiae Cives concelebrent, etiam atque etiam rogo. Dabam Festo Paschatos A. S. R. MDCCLI.