Commentaria in libros Hippocratis de Ratione victus in morbis acutis

141쪽

penetrat magis,& de struit, mouet urina' Ec insensilem euacuatione nutrit ver ωhumectat minus:nigrum haec facit magis,mmuad extenuandum,& aperiendum senus est idoneium. Non miruin ergo si qui albo multudiaque ea vias, nunc repente uti incipiat, gro,obstructionem aliquam hepatis aut renucontrahat,&e ventre minus egerat: qui nigro assitefactus incipiat uti albo,vrine: ardore, aurdiarineam incidat,aut sitim,aut huiusmo li alia ut minus inquit quis miretur, dulcere vinosum vinum repente mutata non idem Posse, sed diuerso modo corpora alterare, si quis inquam qui usus fueris dulcinum utatuae vino .aut qui vinoso dulci.Malor enim mutatio est ex dulci in vinosum aut contra, etiautrumque sit album,aututrumque nigrum, qaam ex albo in nigrum istambo sint vinosa. Nam malo differetia est dulce aut vinosum esse,quam album aut nigrum. Si igitur album nigrum mutata diuerso modo corpora alterant,non mirum est, dulce aut vinosum mutata . non idem posse, sed diuerso etiam in do corpora alterare. Multis itaque exemplis ostendit Hippocrates mutationes consuetudinis etiam exiguas,etiam in rebus quotidiani usus,repete factas hedere. De vini differenthsin tacularibus initio terethlinii cogemui

142쪽

dicer fui proinde nunc iupersedemus.

SErmo quem hactenus habuit, confirmiavitque, est, n esse mutandam consuetudinem: .etamen hinc intelligas aegrotos quoque esse cibandos eodem modo otio antequam aegrotarent,ne ulla mutatio consuetudinis fiat,temperat dictum sermonem, dicit , que fauendum etiam esse quadam ex parte sermonicontrario ei scilicet qui astruit muta-dam essecosuetudinem, verus eram etiam is sermo est,non sim pliciter neque omnino eduatam ex parte,puta in aegrotis. Nam in ijs quaevirim de sanis ponebatur consualudinis mutatio iericorpore non mutato , a quo ita non mirum a ea mutatio taderet, at vero aegroti corpus murationem recepit, atque ii non mirum si consuetudinis etiam mutatiouc

desideret.Neque sane id qui consuetudo in tagrotis negligenti sit non est enim, ed quoad fieri possiti et uanda etiam ted quia iurit

143쪽

alia multa consideranda a quibus capiuntur indicationes quibus debet fieri satis, ut robur natura, modus morbi. Cum ergo tam multis sit faciend umiatis, non potest omnino stri uati consuetudo, neque debet omnino mutati vi nulla illius ratio habeatur sed partima partim permutanda est, atque ita optime ipse dixit, auxiliandum sermoni comtrario, qui dicit consuetudinem esse mutandaminon omnino,sed parte quadam Nimiarum consuetudo mutanda est, non omnino,

sed in quibusd m, quadam ex parte, modo quodam. Nam antea etiam dixerat,mutare quidem n5 parum benehabet, si recte mutatio fiat sed quod nunc obster dicis est con siderandum. Mutatio inquit victus his fiebat

corpore non mutato, neque ad robur ut oporteret cibos adijcere,neque ad debilitatem, vi auferre. Itaque quibus plus roboris est, dandum est cibi plas, quibus minus, minus quoque: videtur tamen hoc &rationi Galeni eiusdemque Hippocratis placitis aduersum. Nam Gai primodo arte curativa ad glauc ne cap. inquiri, inedia quidem in valentioribus utaris viribus,largiori autem cibo 6 bivires sunt debiliores:cui ratio subscribit,navi patim dicit Hippocrat cibo tedum 'quo

aegrotus durare possit donec morbus conco-

144쪽

ruatur, constat verbi ustam quam debile urare magis posse,ac proinde minori cibi auxilio indigete:debilem minus,ac proinde imdigere majori.sed res haec non eoae modo habet in bene lentibus,& in aegrotis Anglis enim t mens est seruare aut augere πι- bur quod adest, dandum est, quantum tecte possit coqui,atquedia taxosus quato plus est roboris,quia lato plus poterit coqui:in his ve-m,quia Maliua curamus qua vi possint durare nec morbus coquatur,'no quantu pos. sint eoquere damus,sed quanto indigeant tdurent,id verbiant,plus est,quanin facultas debilior. Hippoc rates hic de mutationibus in beneualentibus id dicit: Gildococitato de viaetu tertiana notha laborantium agebat, qua- ,

re uterque vere

Coniectandum ego, reburio modus ῆς morbi cuiuscunque, o naturae hominis Uuetudinis ictus laborantis, non Ρ-

Taquein aegrotis consuetudo partim est atinenda,partim mutanda, quia praeter co- suetudinem consid eranda sunt alia Cons . deranda sanEconsuetudo victus,es ciborum

potuum, quo ad fieri possit seruada, sed

145쪽

D E RATIONE VI cavs

praeter hanc consideranda etiam,roburri natura hominis & modus morbi cuiusque. 5idem est robur ne quis putet idem enim homo retenta su natura, quae in compositiope, temperamento est,est nunc robustior,nuc

periori, aut toto corporis habitu ,hac natura

non mutata est,aliquando robustior aut debilior se ito Constat verbitriusque haberi rationem in victu: na picrocholustebricitans,cqtetis paribus accipiet plus cibi quam alius, &is4pse si simul febriciter, & debilis esse sentiatur, accipiet adhuc plus , stobustus irrinus. Modus morbi esse videtur ut breuis aut lo

gus sit , contumax aut concoctu facilis, quod insucco expectatur,habens symptomata haec aut illa.Ob hqc autem omnia muratur victus. Na quo morbus est breuior eo dandu minus, quolongior plus:cu succus concoctus est contumax minus, ut natura cococtioni vacet, cuminus contumax licet dare plus hanc ob causam. Neque sane idem est,neque simul necessario fiunt,motbus longus, succus concoctu contumax, di morbus breuis, succus non contumax. Cum enim longitudo, breuitas non ab hac iesu causa fiant ed ob alias quas dari,ut ob multitudinem,aut paucitatem,obfirmam,aut leuem partis praecipue affecte in

146쪽

temperiem , fieri possit, ut morbi sit longitu maior, ouam succi contumacia,autiqera. Atei seorsum sunt contulerandae notae lon estudinis morbi ex accessionibus, circuia tuum inuicemincrementi, accorum, ex exeuntibus atoue ex alte

semium capienda indicatio, longitudiast, ibi taenui, contumacia succidetr henes vin. Ex hisintelliges caput decimuptimi ad glauconem Galens, alioqui difficiliumum symptomata etiam quaedam detrahi iuuent,addi quidem videliquia animi Holore detrahor tamm re uiae. His Quae

Hippocrates enumerat, dijce alia naturaliavi aetatem, & non naturalia, ut tempus anni dilegionem Omnia enim haec aliquid in viactus mutatione indicate primo aoL- . o. in

Mulio autem minus in Aborum assismioanem procedodum,nam in diationem omni

aegeotianec morbi, reoncoctumst. In quibus autem boouelandumsitscribetur GAieno videtur at 1

pocrates nunc decidete eontrouersiam

147쪽

illam uulgatis,imam quam ego limo cap.ILbri octaui cotrouersiarum medicinalium scripsi, veru sit periculosius, si ab exacta cibi qualitate de erradum sit,inclinare ad crassius, ait ad tenuius, videturque id erratum quod ad crassius sit magis vituperare Mihi de ea tu stione dictu satis superque est dicto loco , micillud solum dicam no videri mihiHippocratem de ea re loqui,sed de ratione procedendi in victus institutiorie, docereque non esse precedendum a morbi principio per totum eiurdecursum adtendo, viij faciebant, quos e roris arguebat paulo antea, atq; adhuc refellere perstat ut ex ij quae mox dicentur intelliges)continentes duobus aut tribus primis die Dus aegrotos sine cibo, mox velut exequaturi, dantes multum sed det ahendo sensim nati ita maxime deuitatur repentina mutatio,in ut magis ad summum vigorem acceditur,datur cibi minus, ut fieri sane oportere primo libro huius operis, Mocitauo controuersiarum erceptis tamen se buciam morbis J mommauimus. Quod ergo continent haec verba perinde est ac si nune diceret, quandoquide ergo dictum ςst permo bos consuetudinem

a Quposse omnin*retineri, sed mutandam ecse ex parte, scias eam mi tionem n0n debet'

re fieri detrahendo cibum in priscipi pro

148쪽

cedendo adae monem, sed detrahendo semper Primis Midem diebus detrahendo

ab eo cita se mure - , sed a coqui, imis dies a detur, detrahere saepe expedi ueritur suffecturus cum minoisti don dissoluatuca inclinet. Nimirum ut orbus magis procedit ad statum,4ta minus supereratque ita cum minori cibo sufficio aegro vi. Quare derrahendum ita ouoque vetetumhoc in aeutri potius fir . Amsumus; rea parab- sina, in lon' .emmi se Asiae multos dies occupare, ac proin ea nata aud emus extenuare vi- ctu quia principio visus est etium si motbus ad statum videatur procedere. Quia ergo maculis magis agendum est id quod dicitur, de hoe opere de acutis estscribendum, dicit, in quibus utemhoc faciendumsit scribetur.

149쪽

DE RATIONE's C rus

que quisem et bos comedunt eadem die qua laborare ceperunt, quidam auarem etiamsiἄqMentisquidam,raso rririqMidam autem ρο ---miaia autem haec deteriora sunt quam si quis aliterobaretur nust. tamen minoremisisnem infreunt quacunque hoc rem ence ras-t, quamsi qui primis duobus diebus aue etiam tribus aeuari Omiuino dias permi

siue deterius age qui omnibus his diebus asaprius inanio sequentibus Mbusdam diebus trapaueris,priusquam morbus concoctus

sit. Ita Mim mortem aperte assere plurimu, vis omnino morbus boni morisfri res erὸ qui inprincipi, comistutur Hosimiliter sunt inuincibiles sedm-ὸIuciliores,ictu.

Efutauit hucusque errorrem eorun , qui a primis diebusin inedia continebant a gro sin deinde ad cibos ass tim transfebant, ubd mutationes consuetudinis fac

rent repentinas, sc varias, primam enim amnorum victu id inediam, mox alteram ab inedia ad cibos: probauit vero has mutatio nes noxias esse transaco argumento agerma- nis

150쪽

ouidam eni uincipientes acutemiandov. quinem cibos ais Falabonareceperunt, cibos

dem quos sibi EoisDebant Midam aut veri a x----quia

quid occurrit ut antea scilicet quam aegrot

re uita emos

I antici os potionum,