장음표시 사용
71쪽
tius exaudi ermis quam Caesarem ipsum, Helvetiorii gloriae, di sertitud inis praedicatorem non minorem, quam gloriolum victore,cuius,ut de hoc bello, ita de aliis, quae in Gallia gessiit, scripta,& commentarii,eo maioris sunt fidei, dc integritatus,quo neq; inuidi,&aemuli, quibus semper abundauit Caesar,quae carperent, aut damnarent, re perire potuerunt ille igitur ita disierit. Apud He Iunio lon se nobis mus,se aeuissimus fuit Or retorich. Is M. Messala d Minisone Cosregm cui aetate indutam, conirationem nobι- hiatisfecit . ciuitati'suasit , ut de sinibin seras, cum omnibus copiis exirent, perfacile esse, cam virtute omnibusρυ rent, rotius Ga laa imperio potiri. Id hoc facilim cispersuasit; quod undia loci nisura Helueti, continentur , una paru lumine Rheno latis imo, ars ali imo, qui agrum Helvetium s Germanis diuid in altera ex parte monte Iura altissimo , qui est inter Sequanos,er Helvetios: tertia lacu Lemanno, o simmine Rhodano, qui Prouinciam nositam ab Hesuratis diuidi
His rebuν fiebat,ut o minus latὶ vagarentur, o minus facio sinitimis beatam inferrepossent, qua de caussa homines besiandi cupidi, magno dolore a crebantur, pro multitudine autem hominum,ct ro gloria bel&, algoraliud ne angustos stesines habere arbitrabantur. His rebus adducti , ct auctoritate Orgetorigis Aermoti, constitueruis ea qua adprofiscendum
pertinent comparare umentorum, o carrorum quam maximum numerum coemere, ementes maximin facere, τι in umer rumenti copia siluereret, omproximis ciuitatibu/pacem,o amictoam coxfirmare. Adein res consciendas bienmnium sibi satis esse auxerunt: in tertium annum profectionem lege confirmani, ad υι res conficiendas Orgetorich deluitur. Ii sibi sibi, nem ad Civitatos cepit. In eo itinerepersuader ' o Cata'anta di bo Sequano , cuiuspater regnum in
72쪽
Te rebus Helvetiorum Lio. I. γ
Sequanis multos annos obtinuerat, o a S. P. P. R. amicio adpetatus erat,m regnum in riuitate Gaa occvaret, quod pater ante habuerat. Dems Dumnorigi AEduofratri Diuitiaci,qui eo tempore,principatum in ciuitatessa obtinebat, ac maxime ollaec Ius erat, vitaem, conaretur, persuadet, ei filiam suamin matrimonium dat. Perfacile factu esse, Hisprobatic nata perficere, propterea quo ipse siuae ciuitatis imperium ob-Dnturus est. Non esse dubium quin totius Griliae plurimum Helueii ossent,se, uu copi suos exercitu,ilus regna concilia iurum consirmat. Hac oratione adducti intersesidem, o iusiurandum dant, se regno occupato, per tres potent/wmos, ac
si mimos populos totius Gaziae sisse potiri posses' 'rant. Po
stea,cum Orgetorici necem, caussamq; mortis narrasset. Pos eius mortem, inquit, nihilominus Helvelifid quod conss.luerant acere conantur, ut e Libin seris exeant. Vbi iamsi ad eam rem paratos ese arbitrati simi, o Hasua omnia, numero ad duodecim, vicos ad quadringentos, reliquaρriuata adisicia, incendunt frumentum omne praeter quodsicumpo latura erant,comburunt,ut domum reditionisse sublata, aratiores ad omnia pericula subeunda essent. Trium mensium
mobia cibaria sibi quemn domo esseste iubent, Persu eni urarai,Basiliensibus,Rhinta densibus, vicinis, o Tulin-ζs,Stuolingensibus, ct Lacobrigis Klaeigeuueris, finitimisit eodem usiconsilio , vidis suis, vicis ex Zis, una cum ij, proficiscerenturi. Sotos . qui trans Rhenum incoluerant, se in agrumNoracum transierant, Noricam Npugnarum recepi socios Mad ciscunt. Erant omnino itinera duo, quibin itineribus,domo exirepossent unum eraequanos angustam ct die se quo vissinguli ' carri ducerentur,Mons aurem Missimis impendebat, ut facio perpauci prohibere' possent. Alierum per rovinciam notam musto filius, ait expedi-
Santones proximo quo :ttinere. Naalias plures a Cri, inera qua em Helvetia in Ital a Gemmaniam, Raura. ώ-
73쪽
ttin propterea quod inter sines Helvetiorum,oALobrogu, qui naper populo R. pacati erant Rhodanusquis, isque nonnullis locis vado transitur. Extremum opidam A obrog,m est, proximum . Helvetiora sinibus Gentua, ex eo vidopons ad Helue-itos pertinet. Hilobrogibus sese ve0ersya ros, quod nondum
bono animo in populum R.viderentur, existimaba ut, vel vi coactu os . viper fisos sines eos Irepaterentur. Omnibu, rebus a profection m comparatis Hem dicunt, qua He ad ripa Rhodam omnes conueniant. Is dies erat. A. D. I . nas L. Pisone, A. Gabinio coss. Anno superiore C. Iulius Caesar Gallia Cisalpinam cum Illyrio, lege Vatinia, mox etiam Comas tam pCr Senatum acceperat, veritis, patribus, ne, si ipsi negassent, populus & hanc daret, auctore, Suetonio. Is auditis quae apud Helvetios agitabantur quam maximis itineribus ab urbe in Galliam ulteriorem , & ad Gene-uam peruenit, pontem rescidit, militem collegit, alia, quae ad prohibendos eos facerent, parauit. Helvetii legatos ad eum mittunt, transitu per prouinciam rogant, a maleficio temperaturos promittunt. Caesar quia necdum ad resistendum , si vim molirentur, satis paratus erat, deliberationis nomine tempus capit, diem quo reuertantur ponit. Interea murum, fossamque a Lemanno ad Iurassiam perducit, turres, castella statuit. Sed ipsum eadem disterentem audiamus disertim, ut omnia, & pluribus. Caesar cum idnuvriarum ess t eos per Prouinciam nostram iter facere conar maturis ab Vrbe prositam, se quam
maximis itineribuspotea, in Galliam ulteriorem contenti, o a Geneuam peruenit. Prouincia toti quam maximum pote,I militum numerum imperat. Erat omnino in Gallia viseriore legio una. Pontem qui erat ad Geneuam iubet
resim i. I bi de eius aduentu Helueti, certiores facti sunt
74쪽
eam Genti md bellarat, is em aute
'aios ad eum mutuni nobi imos Gauraris, cuius legarao-ms meetus , or Verodomus princi em decum obtini bant, qui dicerent sibi esse in animo ine et Eo mesesso, iter per Prouinciam scire, propterea quod anu trer haberent nusium, ro re,ut eius voluntare, iasibi facere liceat. Cae r quod memor a tenebat L. Castum consivom occisum, exercuum s ctus ab Heluetus uoum,cse sita iugum missum, concedendum non putabat. neque hom nes, mimico animo , data facultate, per Prouinciam riseris faciundi , temperaturos ab ι muria , ct rarassicio ex imabat, tamen , vii lium intercedere posteridum milites quos imperarat, conuenirent, legatis resonit,
dum se ad de berandum sumturum , si quid vellani au Idus
ratis reuertereniar. Interea ea legione quam secum habebat,militibus qui ex Prouincia conuenerant, a facu lemanno
quem men' Rhodanum in ii ad montem Iuram , qui si nes Sequanoru ab Helvetiis druidit misiωρ suum decem, nouem murum in altitudinem pedum si decim, fossam per cit. Eo operaperfectiρraesidia ae pomi, casDEa communit, quo facibus sese i/ uito, transire conarentur, rohiber possint. Dio ista paucioribus, sed ad Caesaris considia clarius , Caesar, onte rescisse , alta etiam quae ad transitu eos Arohibendos facerent, parabat. Ad cum Heluem si us mitiunt,rogantes, visibi, eius et Huntate , liceret transire , promittent se ne Eo mal Hisper agrum Romanorum iter factaros. tauamquam i is minime sirim haberet Caesar, nes concisurus erat, ut aliquo progrederentur, tamen Pia nondumst arasus erat, ae oberaturum se,cu uis legatis,de eorum postulatis re- odicae Nysssis costituti,qua ruponsu acciperent nonnusta quoi eisdem obtinendi transitus Genae,AInterea opporIun F ima quar locus u ductu,murisj Gmuniti, ut iter ipsis ob . rueret. pergit Caesar. Vbi eadu qua conituerat Δοῦ legatis
75쪽
venit, o legati ad eum reuerierunt, negat se mora, ct exemplo populi R. posse iter ulla per prouinciam dare, o, si vim facere
conentur, Prohibiturum ostendii. Heluetj,ea e detem, nauibus iunctu,ratibusi compluribus factu, alij, vadas Rhodani, qua minima summis altitudo eral, nonnumquam interdiu, saepius noctu perrumpere possent,conati,operis munitione,ct militum concursu,ct resis repulsi, hoc conatu desierunt. R linquebatur uua Aer Sequanos via,qua,Sequanis invitisero- ,- s quam pter angustias ire non poterant. Hu cum saassontepersuadere non possent, legatos ad Dumnorigem A Eduum mittunt , vi,eo deprecalore et Sequanis hoc impetrarent. Dumnorich gratia, briargitione apud Sequanos plurimum poterat,er Helueuis erat amicus,quod ex ea ciuitate Orgeto a sitiam in matrimonium duxeras, ct cupiditate regni adductus , nouis rebus udebat,
ct q amplurimas ciuitates suo sibi benesicio habere ob b Has
vos bat; Das rem si cepit, ct a Sequanis impetrat,ut per sinessivos Helvetios irepatiantur, obsitici uti inter esse dent,per ficit sequani ne itinere Helvetiosprohibeant: Helueti, vi sine maleficio, o inium transeant. Caesari nunciatur Helvetiis esse in animo ster agrum Sequanorum, ct AEduorumiterin Santonum' sines facere, qui non longe a Tolosatium nibus δε- sunt,quae Ciuitas e H in Prouincia. Id fieret nius gibat magno cum prouinciae periculo futurum , vi homines belricosios Populi R. nimicos , locis arentibus, maxime frumenta is sinitimos haberet. Ob eas res ei munitioni, quam fecerat T. Labienum legatumpraefeci . Ipsi in Dabam magnisitineribus contendit u is ibi legiones,consecrabis,dr tres qua circum Aquileiam hiemabant, exhibernis educit, se quaproximu erat iter φer Alpes in ulteriorem Gaanam, cum his quins legionibus ire contendit. ab O Eo quod est, citeriorisprouincia extremum in sines ' Vocontiorum viserio spreuinciae die septimo
76쪽
fendere nonpogent legatam ad sarem mIIIani rogatum auxilium, Ita se omni tempore de Populo R. meritos escius paene in consecta exercitus nostri agri vasta i,stberieorum inserui iurem abduci,vida expugnari non debuerint. Eodem se mre quo A ratis,' Ambarri quod necessam ct consanguinet AE- duorum Caesarem certiorem faciunIsis, d loratu agris,non facile ab opidis vim hesium prohibere : Item Astobroges qui rans Rhodanum vicos, po se mones hab. bant,fu se ad Caesarem recipiunt, se demon grant sibi praeter agris rum nihil esse reliqui. Euibus rιbus adductus Caesar non exductandum sibi con seruit, dum, omnibuου fortunis sociorum consumus, in Santones Helveti, peruenirem, Dio Sequanos quoq; legatos misisse qui conquerentur dcHcluetiis tradidit,cx quo
alia quoq; feci eta habe. Barbari,inquit, cum ad tempus ex- 'in sint,posiquam nihil horum, de quibuta conuenerat ra- fari sibi audiunt, irer ingressi/ram rure per Asiobroges, eo quo insiluerant ontenderunt 3post, cum ais munitionesperuenere. Sequanos conuer uviser eos, ct c AEduos ire acientes , iransitum tus, quod se ab omni mal cio rem eraturos piagiceremur, udgrauatim concedetibus, erum, cum pactis no garenos eorum regionem popularentur.Sequani, ct AEdui legatos ad Caesarem mistunt, rogatum auxilium pG
iuni fine in crespectu eius sibi pereundum sit, Et quamuis e
rum ' oratio ιum rei a parum conueniret, tamen id quod pracbant impetraκerunt. Caesar enim ventus ne ad Tolosam fm Wiu tra siciscerentur, tituli onus iunms sibi sequanis, se AEduis,
eam regione rediderim qua vocatur,
77쪽
Arancisci Cui manus AEdus, is resistere,qua cum Inuruis hi co ur sent,quν
haud dubie futurum erat, besium aduerso omnes simul βι- flere. Ita Dio nos iam cum Caelare ad bcllum tendamus. Di Flumen, inquit eu Ar ar , quo per sines Eduorum cor Sequanorum in Rhodanum tinuit, incredibili unitate, ita 'toculis in utram parti m nai indicari nonpossit. Id Heluetj1atibus, ct kntrabiu iunctu transibant. Vbiper exploratores Caesar certior sctus esciresiam copiarum partes V ueI sid men transdux ste 3 quartam vero partim citrasumen Ararim reliquam ege, de tertia vigilia, cum ligionibus Irabin, e castris I profectus ad eam partem peruenit , quae nondum sumense mm μ' transierat, eos impeditos, en inopinatos, aggre mis pari m eorum nuncidit, retiqui se I e mandam i, - Ω in ρroximas suas abdiderunt. Is pagus ad i statur Tigurinus. ,Sani hunc modum aliterPlutarcnus de Tigurinis,&hac strage. Horum, inquit, Tigurinos, non ipseMdlegatus eius Labienus ad Ararim amne oppressi. Cui credemus r Sane Caesari, utpote qui eodem tempore in Sebulianis,Arari propinquior esset, Labienum apud Ge nevam reliquisset. Narrationem prosequitur Caesar. Hoc praedio facto resequas curas Helvetiorum vi consequi posset, ρεntem in Ararefaciendum curat,au. ita exercitum transducit. Voluetis repensino eius aduentu common; ιὰm id quod Plidiebus xx. aegerrame confecerant,ut fumeae transi cnt; illum uno diescisse mus erant, legatos ad eum mutunt. Cumου ί gationis Divico princeps fuisses iano dux Imiseriorum fuerat. Is ita cum Caesare egit. Si pacem Populus R. cum H ue-trisfaceret,in eam partem ituros, ars ibi futuros Heluettos,ubi
eos sar consiliuisset,ata esse voluisset, sin besto perscqui ρc
Aute aranM x.vetera viti miles. Legatorum Helvetiorum
ad C arem oratio post cladema gu
78쪽
De rebus Helvetiorum Lib. g. stticismi qui men transi seni'uisa 4 ferre nost pnt,
ne ob eam rem, aut siis metuo ere virtuti tribueret, aut i os des Peret. Se ita a patribus maioribuss suis diici se, vi magis vi Ir,quam dolo contenderent. uare ne committeres, vI,is locus ubi confusent, ex calamitase Pvuli R. o internicione exercitus. nomen caperet,aut memoria ρroderet cum
Caesiar ca quae ad re pertinere videbantur respondister, pascemq; se cum iis facturu dixisset si obsides sibi ab eis dare tur,uti ea quae polliceatur facturos intelligat, si AEduis de iniuriis, quas ipsiis, sociisq; corum intulisi ent,item si Allo brogibus fatis faciant.' ' Divico respondit. Ita Helvetios maioribus suis in Zitutos esse, ut ob des accipere , non dare nJeuerint, rim rei Populse R. esse testem. Hoc responso dato disi it. Dio scripsit Helvetios non tam aegre tulisse imperatos obsides,quam dictorum fidem sibi non haberi. Heuuraios, inquit, transeuntes Ararim men, adorim noui Lmos,in ipsῖ fluminis transim, concidii, qui vero progresii tam
erant,eos repentina,o celerrima insecutione, clariss siuorum ira exterruis ut cum Caesare agere de re one at qua, quam ipsis adsignaret, cuperent. Id tamen frustra, fuit. Cum enim obsides ab eis pererentur indignati, non tam , quod obsides, dare se indignum ex imarent qu/m quod sides psibi non haberetur , pactionum nudampo Mac rationem habuerunt. PergitCaesar. Psero die casera ex eo loco mouent. Idem Caesar facit, equitatums omnem ad numerum quatuor misitum, quem ex omniprouincia, ct AEduis , aveorum Sociis co Atam habebat praemittit,qui videant, quas in partes h es ister faciam, qui cupidius nouissimum agmen insicuti, aneno loco , cum equitatu Helvetiorum praelium committunt, se pauci de nosiris cadunt. diuo praelio seublati Helvetii quod quingentis equitibus tantam multitudinem equitum
Tigurarios. Ut vi te belli Casitanos
79쪽
pepulerant audacius savi/re , nonnunqu9m ex nouissimo gmine, 'raesto nou os lice sere caepe οι. Caesar saos se praeho continebat,ac satis habebat in praesinita hostem rapinis, populationibus i prohibere. Ita dies circiter quindecim iter fecerui, uti inter nouisimum hostium agme, o nostrum primum,non amplius quinis, aut senis misitbm passuum intereset,' 'Postea ab exploratoribus certior factas, hos sub montem consedisse,m Elapa Dum ab ipsis castris octo, qualis es. ι Iura montis, ct qualum ci/cuitu ad insem qui cognosicerent, misis, S
nunctatum rufact m e se. De tertia vigilia T. Labienum le
gatum propeνὶ cum duabus legionibus, ct ij dem ducibus,qui
iter cognouerant, summum iugum montis ad cenderembet,
quid sis: consi ij it,ostendi . Ipse de quarta vigitia, eodem itinere, quo hos' s ierant, ad eos contendis , equitatumi omnem ante mittit nas copias in proximum collam s. Mucit, aciem ingruit. Labienus , τι erat ei praeceptum a Caesare, ne tractum comm i erct, ns7ipsius copia prope hosium castra visae essent,vi uni et no tempore in hostes impeii e-ret,monte occvato, nostros exspectabat, prael os ab incbat. Postridie reinum m artaeprospecturus. Caesar iterab He uelise auertit ac Bibra Ie ire contendit. Ea res perfugitiuos L. AEmili, decurionis equitum Gasiorum, hostibus renunciatur. Helvetiyseeu,quod timore perterritos Romanos discedere a se extimarent,eo magis, quodpridie, superioribus locis occupatis,praelium non commisi seni: siue eo quod re frumentaria iniereludi pose considerent, commutato considio, at' itinere conuerso. iobos 2 nouissimo agmine insequi,ac Iacessere carpsrunt. Postqu id animaduertit, copias sua, C ar in proximum critim pubduci equitatumi, qui distineret hostium impetum misit. Ipse interim in colli medio in Demaciem insem xit,legionum quatuor veteranorum i vii seupra see in summo
80쪽
iugo duas legiones , quas in Gasita citeriore proximi consecra-pserat cir omnia auxotia costocarat, ac iorum montem homini bus complent. Interea sarranas in unum locum conferaces eu ab iis qui insuperiora acie congierant, muniri is si Hetani, cum omnibussuis carrissecuti, impedimenta in unum locum
ssum ' phalangem perfregerunt: a disiecta, gladiis districtis,
in eos impetum fecerunt. Gasib ma o ad pugnam erati e- Ita tibissem irimento quodpraelongis eorum secuti uno ictu stiorum tran, Tm is o coegatis,cum ferrum se infixisset, nes euesiere , nes suea impedita, satis commode ρπηare Zoierant, multi, ut, diu iactato brachio, praeoptarent osculum manu emittere,es, nudo corporefugnare. Tandem vulneribus defessi, operim referre o quod mons suberat, circiter octo passuum millibus, eo se recipere caeperunt. Capto monte, o succedentibus no sis, Boisse Tulingi qui hominia millibus circiter xv. agmen hos claudebant, o nouissimis praesidio erant, ex itinere nostros,lvitere aperto, aggressi circumvenire. Conticati Heluei, qui in montem si receperant, rursim instare, ostrabum redintegrare caeperunt. Romanr conuersasigna triparatio intuleram,prima, ac secunda acies ut victis, ac pubmotis resilueret, tertia vi ve . mentes seu ineret.Ita ancipiti praelio, Hu,ac acriter v mmea. Diutius cum nostrorum impetum si inere nonpo sent, ab H -- se ieri β,vi caeperan in monte receperunt,alteri adimpedimen- carrossuos se contulerunt. Nam,hocrotapraelio, cum ab Gad --
dere nemo potuit, ad mustam noctem etiam adimpedimental '' Ο