De Anthologiae Graecae epigrammatis quae ad artes spectant

71쪽

Plan. 25 in Damostrati statuam, Plan. 52 in oram Laodi- consem athletam, re 709 de Eutychidis Eurota IX, 7 2 in Myronis uaceam, X, 777 in equum aheneum Lysippi, quem Romae suisse, cum postea Byzanti uerit cf. Nicet Choniat. p. 86 ed. Bonn. , est quod suspiceris, Plan. 1 in Phidiae Iouem, Plan. 93 in Horculis labores a Lysippo repraesentatos γqui Romae suerunt s. Strabonom X p. 459, i , Plan. 0 in Lysippi Herculem armis spoliatum ac tristem, ut apparet ex archetypo Tulli omini Plan. 103 Plan. i 37 i in Medeae

imaginem a Timomacho pictam, ad quam sine ulla haesitation referimus etiam lan. 1 I, in quo, cum expressum sit ex Leonidae pigrammate X, 3 6, argumenti exaggeratio nullius offensionis est, lati. 193 de Mercurio, lan. 21 cte Amoribus deorum arma gestantibus, Plan. 2 0 de Priapo. LEONIDAS AUEx DuINus, frigidissimus ille ἰσοψήφων fabricator, qui sub Nerone Roma degit, non uidetur in Philippi corona suisse cf. eigandium p. 564. Eius est IX, 3ὲ do hirundine, quae nidum struxerat in Modoa imagine, a Timoniacho nimirum picta ac quanam alia de re agit epigramma IX, 35 nisi do Aiacis imagino ab eodem Timoniaelio picta Eidem Loonida dandum est XI 2l de Menodoti imagine, dandum

uidetur Plan. 17 de Venero armata. His examinatis ut singula sub unum aspectum subiciamus uetustiora pigrammata ad unum

I mutua epigrammatis initium maenia deformatum hune sere in modum restituendum est r

τίς καὶ ἐν εἰδωλο μογοον εἰργάσατο:υρ αἰεὶ διψας βρεωεων φονον ἡ τις γήσων

δευτερος, I Γλαυκη τις πάλι σοι προφασις; αἰεὶ γαρ Planudos. Sed Ausonius pigrammate 30 haec sic roddit: Quis te pictorum simulauit, pessima Colchis,

in natos crudum uoluere mente nefas 2 Usque ad Oone sitis puerorum taurire cruorem,

ut no picta quidem parcore caede uelis γΝumnam to pollex stimulat numne alter Iason, altera uel Glauce sunt tibi causa necis 3

72쪽

65 omnia ii scriptiones fuerunt Erinna enim cum sub Aloxandri Magni tempora uixerit, cum quae sub Eueni, item quae sub Platonis nomine feruntur epigrammata demonstrativa ad Philippi coronam ouocanda sint, cum epigramma quod Antimacho tribuitur, immerit ei tribuatur, opigramma quod raxitelis fertur, seriori tempori

debeatur, tota haec epigrammatum demonstratiuorum ars ante Alexandri Magni tempora saetitata non esse censeri debet. Sed mox coeperunt

poeta liberius de artibus ludere cyclum quondam epigrammatum de insignibus pictoribus, ut orant alii do aliis uiris laude praeclaris, olim

extitisso liquot ox reliquiis, quae nobis seruata sunt quot carmina de artibus facta in Moleagri corona fuerint, apparet ex eis locis historias Plinianas, qui reddunt salo carminum a Pasi telo in quin quo libris nobilium operum compositorum. Nobis tamen plura aut saltem quae tritiorem artem produnt seruata sunt ex Philippi

corona, cuius poetas, cum maxima ex parto omne egisse partim sciamus partim iure suspicemur, ubi ueterum Ootarum inuenta non retractent, uerisimile est monumenta describere, qua Romae fuerint. In hisco autem epigrammatis foro omnibus tanta rognat uniformitas,

tam late patet expilandi usus et libertas, ut quio is in historia artis utatur, o maxime cauendum sit, ne oculiares artis operum descriptio nos expiscari uolit ex sentontiis, qua nihil oculi aro contineant, nouo is poetis, qui aliis li- contius imitabantur, uolut Antipatro Sidonio, Archiae, Philippo Thessalo ui consi plus tribuat quam tribuere debeat. 5Dj9jlia ' Corale

73쪽

Sod hiseo iam attigimus alteram scriptionis partem, in qua paucis exponamus qui obeat ex proposita materia fructus redundare in artis artificumque historiam Ante omnia ei, qui epigrammatis illis utitur, id agendum est, ut pleno utatur. Sod dolitoscunt in anthologia ad hunc diem, quae ad

artis opera referenda esse aut omnino nondum dispectum, aut ad qualia, nondum perspectum est. Neque ipsi spondemus eis, quae proferemus, omnem hanc materiam exhaustum iri; cum enim in anthologia multa adhuc felicem interpretem expectent, facile fieri poterit, ut plus etiam epigrammatum, quae ad artes spectant, et augeatur numerus et corrigatur intellectus. Quae autem repperisso nobis uid semites quoniam dudum a uiris doctis adhibita sunt ea pigrammata, in quibus artifices nominantur, onus ratioquo monumentorum plane exponuntur, ea collectu proeliu est talia esse, ut coniectura nitantur. Sod tales coniectura et debent fieri neque ita infirmae sunt, ut primo aspectu uidentur. Debemus enim, etsi exigua est materia, quam habemus de antiquae artis historia, componere quae similia sunt, in qu si forte erramus propter materia exiguitatem, uia niquo ratione erramus. Atque cum aliundo nota sint plurima monumenta quae pigrammatis colubrantur una cum artificibus, ut Optima, non prima quaeque poetis placuisse appareat, uol a pigrammata, in quibus artificos roteenturis nobiles notasquo artes reuocare non est,

cur dubitemus. Id in Philippicis potissimum poetis licet, qui

74쪽

in artibus celebrandis non tam suum, quam Graecorum iudicium uario iam factum et traditum oculi sunt. I. THEAPIADA A RAxITELIA Plin. 34, 69, Brunn I p. 342.546 Lucius Mummius, eum Thespiis Romam asportasset Cic. in Verr. IV, 2, 3, L. Licinio Lucullo tradidit, qui a dieauit ante aedem Felicitatis, quam aodificabat in Hispania uictor Cic. b. Strabo VIII p. 38l, Dio Cras fragm. I ei reso. . Ibi sita fuero lini tempore Plin. 364 39); unam illarum amauit eques Romanus unius Pisciculus, ut tradidit Varro, admirabatur et Pasiteles, qui et quinque uolumina scripsit nobilium operum in toto orbe Plin. b. . as auton suisso Musus, qua Thespiis in honore fuerint, quod fuerunt, qui opinarentur uide Halmium ad Cic. Vere 2 4 Urlichsium ad Plin. 36, 9), id nobis persuadere noquimus. Θεσπιάδες enim nusquam uocantur Musae, a cultus Musarum propo Thespias potius in monte Helicono, non ipsis Thespiis florebat, nequc intellegitur, cur detrectata simplici Musarum appellation magis placuerit doctum uel potius prorsus insolitum hospiadum nomen Multo nobis quidem probabilius uidetur Thespiadas illas uide Stephanum Bygantium . u. Θεσπίεια seminas Thespienses suisse, caerimonia aliqua coniunctas, nimirum sultantes. Iam cum, ut apud Troezenios Paus 2 3l, b et prope Amymonem flumen Argolidis Paus 2, 37, 2 - ita Thespiis

Λιονυσου Σαωτου simulacrum fuisso Hecherus p. 80 iuro coniecerit, quid quaeso uerisimilius quam ad hospiadas illas spectare hoc Antipatri epigramma IX, 603:

Πέντε ιιονυσοιο θεραπνιδες ιδε Σαώτεω ἐντυνουσι θοα χοροστασίας. με αερταγυσα δέμας βλοσυoοιο οντος, δε υκαονιον i καλλίκερων ἔλαφο α τριτατα is οἰωνὸν ἐυπτεροπι α ὁ τεταρτατυμπανοπι α πέμπτα χαλκοβαρὲς κροταλον, πυσαι φοιταλέαι τε παρ γριον τε νο ιμα ἐκπλαγέες λυσσα δαιμονος ευάδι.

Λυκάστειον Heckeriis p. 18 l. b.

75쪽

Tliespiis alia quoque Praxitolis opera erant, Amoris statua, Phrynae, Veneris Thespiis igitur Antipater nempe Sidonius, nam de Thessalonicon si nullo iuro uiri docti cogitauerunt aut is, quem imitabatur Praxitelis illa signa uidit atque epigrammate descripsit, ex quo cum a Pasitele in uolumina nobilium operum me optum esset , Plinius nullum acumen elicuit, quia nullum in eo orati).2 Epigramma incorti auctoris lan. 250:

O πτανος το πτανον ιν ως δ αγνυσι κεραυνον, δεικνυ - κρεισσον πυρ πυρος ἐστιν Ἐριος.

spectat ad Cupidinem fulmen ου non to in Octauia curia, quem SCOPA an PRAxITELRA secisset, dubitatum ess Plinius 36, 28 prodit ). Coniectura id certe non obstat quod a Cupidino Plinius dicit fulmen teneri, auctor pigrammatis fuline frangi Amor in scuto Alcibiadis ab Athenaeo traditur κεραυνον etiγκυληπένος, a Plutarcho κεραυνοφοροc. 3. pigxamma incerti auctoris Plan. 269:Oυτος ὁ του δαλον φυσω ν ιν λυνον αναφNς,

si mere amatorium esset, uix desideraretur, ut monuit Iacob-sius tomo XI, p. 314, in membranis Vaticanis, quae non nisi eis carent carminibus, quae imagines et statuas describunt. Inscribitur εἰς τυν αυτον, Ἐρωτα scilicet. Hoc epigramma imittitur auctor epigrammatis X, 5:1 Thespiadas Cleomenis Plin. 36, 33 imitationem misso cogno- minis oporis a Praxitele saeti Brunnius uidi I, p. 40. 2 Sio Lobeckius ad Alac. u. 39 p. 2bi d. sec. ἰδων Plan. uidonum praestet lenior mutatio: ἔλων. 3 se similiter in curia Octauiae quaeritur de Cupidine ulmo tenento, id demum adfirmatur, Alcibiaden esse principem forma in ea

netate . orba , , in onlaetato mira sunt, cum nec Scopas nec Praxi-

tolos adulescentiam Alcibiadis uiderint magis etiam mirum est quod Plutarctius Aloib. t et Athenaeus XII, p. b34 e tradunt Alcibiadem in scuto gessisse Cupidinem ulmo tenentem. Ilic quoquo neglegens fuisso Plinius uidetur.

76쪽

fis Λυτο τ πυρ in καυσειν διζημενος , ουτοe, ὁ νυκτmo τὸν καλὸν μειρων λυχνον ἀναφλογίσαι,

καιομενον πολλαὶ ἐξανι ησι φλογα. ad quod scholiasta adnotauit τουτο ου ἐπιδεικτικον, αλλ' ἐρωτικὸν ἐπίγραμμα, prorsus temere. Horum igitur pigrammatum caussa erat sculptus Amor sufflans facem, idem fortasse, quem Plinius 34, 79 roconse LYc puerum sumantem languidos ignes ab eius aetato certe tale argumentum

alionum non erat.

. A PROTOGENIA Satyrum anapa uomenon, ne quid desit temporis eius securitati, tenentem tibias ' Plin. 35, 106 reserendum est Agathia scholastici pigramma Plan. 2 4:Aυτοματως, Σατυρίσκε, δοναε τεὸς ἰχον ἰάλλει et τί παρακλίνας ουας αγεις καλάμω; ος ὁ γελων σίγησεπι σως ὁ α φλγξατο μυθον, αλλ' - τεοπωλῆς ειχετο ληθεδονι.ου γα κηρος ἔρυκε κων δ' μπάζετο σιγγην,ειθμόν ολον τρεψας πηκτίδος ἀσχολίη.ad quod adnotat scholiasta εἰς εἰκον σατυρ - ὸς γῆ κο jτο αυλὸν χοντος καὶ κπερ ἀκροωμένου. 5. Roma erat OLYGNOTI tabula, in qua dubitabatur, num ascendentem cum clipeo pinxerit an descendentem Plin. 35 59). Hic Capaneus scilicet uide Mevorum Geschichio de bildonden linste II, p. 189, Urlictisium Chrest. Plin.

p. 57ὶ nam de alio argumento sermo esse nequit, necesse os pictus fuerit intactus Iouis fulmine. Quocum egregie conuenit epigramma Plan. 06 incerti auctoris etsi lemmato epigrammatis statua indicatur:

Εἰ τοιο Θήβης Καπανευς ἐπεμ)ήνατο πυργο ς, ἄμβασιν ἰερίην κλίμακι μησάμενος, εIλε αν ἄστυ βει καὶ περ μορον. ιdετο γαρ α

καὶ σκηπτος Mονίδου τοιον ἔλεῖν προμαχον.

l αυθι το πυρ Meinckius Callim. p. 11 male uerba sana sunt, sed inepti acuminis Amor qui homines incondore solet, cum sacein sufflet, dicitur uello αυτ το πυρ καυσειν.

77쪽

6. Fecit LYsiPPvs Plinio est 34, 63 Alexandrum Magnum multis peribus, a pueritia eius Orsus quam statuam pueri nempe Alexandri uide Urlichsium ib. p. 32l inaurari iussit Nero princeps delectatus admodum illa. Hac excitatum esse uidetur Plan. 22 in corti auctoris: Toυτον Ἀλέξανδρον, μεγαλγήτορος υια Φιλιππου, δέοκεα αρτιλοχευτον, υλυμπια ον ποτε μητηρκαοτεoοθυμον τικτε tare coὁίνων ὁ μινυρης se α-οθων ἐδίδαῖε, υχη ν ἐκέλευσεν ἀνάσσειν.7. Leonidas Alexandrinus, qui in Medeam 1MOMACHI scripsit X, 345. 346 exaggerat argumento, uidetur in Aia como iusdem artificis composuisso IX, 354:

ειλα διὰ στέρνων θι φάσγανοπι ως γαρ αρωτευς θνήξο ι ἀπ-ώuενος καὶ νοσον ως πόλεμον, nam simile sod aliud est argumentum epigrammatum VII, 233. 23Φ.8. Ad magnam illam quae Romae erat statuam Herculis cum leon pugnantis cf. Ouidium n. am II 6 Tu modo Pompeia lentus spatiare sub umbra, Cum sol Hercule terga leonis adit pandom ni fallimur quam postea Byzanti admirabantur Nicot Chon de sign. Constant. p. 86l ed. Bonn. spectare ui dotii Plan. 95 Damageti

I uειζων Plan. acobsius ristiportativum lectum suisse non dubito cf. corp. insor 1 p. 190, 20 l, ubi sic legendum uidetur:

uide Hermannuan in opusc. 2 p. 176. - VII, 344: ηοῶν μεν αὐτι- στος ἐγώ, θνατων δ' o ἐγε νυν φρουρω oto. VII, 161, 4. VII, 26, 4. 23 ἄν Plan. Eadem sententia requiritur atquc in Plan. 94 uer- his: 'κετι et πάλιν indicata.

78쪽

9. Ad talem Herculis ebrii statuam qualis repraesentatur in , Specimens of Ancient Sculpturo uol. 2 pl. 1. 32 uide Volcherum Alio Denkmater 2, p. 4l 5 roserendum est Plan. 99:ουτος ο πανδαμάτωρ, ὁ παν Ἀνδρασι δωδεκάεθλος μελπόμενος, κρατερῆς ινεκεν ηνορεης οινοβαρχὶς μετὰ δαιτα μεθυσφαλε ιχνος λίσσει,

10. Quod proferunt Athenaeus IV, p. 163 o Eustathius ad II. Il. . p. 2I6 Mnasaicae Sicyoni epigramma Append. 3): Ad ἐγώ, α τλάμων Αρετα παρα τῆὁ κάθημαι,δονεὶ αἰσχίστως κειραμένα πλοκάμους, θυμον χει μεγάλα βεβολημενα, εἴπερ απασιν κακοφρων Πρφις κρεισσον μου κεκριται.

ad monumentum tendere arbitramur allegoricum, qualia ex Sicyonia potissimum schola prodierunt. it. Antiphili pigramma Plan. 1 7 corruptissimum ni de Audromoda in Aethiopiorum terra post pugnam cum et unaeum Perseo picta. Hanc Niciae Andromedam fuisse putamus quae

fuit grandis tabula Plin. 3b, 32). Contra Plan. 1 8 Arabi Scholastici ad talem Andromedam spectat quae fuit illa ab Achillo Tatio 3, 6 descripta. I2. Do imaginibus interpretamur epigrammata X, 299 Philippi Thessaloniconsis ot X, 34 Leonida Alexandrini et IX, 156 Antiphili Byzanti.

Vt uno autem uerbo complectamur rationem, qua debeamus uti epigrammatis epigrammatum auctores tractandi sunt non ut historici sed ut poetao. Itaque eis quae semper redeunt exaggerationibus poeticis nulla usquam fides habenda st Nompe inde ab eis cmporibus, quibus ludere de artibus coeptum est, usque ad By-gantinorum tempora nihil requentius o cultius quam do quouis monumonto aut fictione aliqua assumta aut mora nudo praedicare ueritatem. Sic, ut paucula quaedam delibemus, Erinna pictura Agatharchidis nihil doesse nisi uocoin profitetur, ossis Thymaretne dominae imagine canem domesticam

decipi fingit, Anyta Panem sculptum alloquitur quasi uerus Dissilia ' Cooste

79쪽

esset Leonidas Tarentinus Anacreontis obrii statuam describit, quasi ipsius Anacreontis ebrietas conspicua esset Alexander Aetolus Veneris statuam ab ipsa Minerua factam esse praedicat. Diotimus Dianam ex aere fusam laudat esse ipsam Iouis filiam Alcaeus Messenius ex Amor uincto quaerit, quis uinxerit Dama gelus Herculis cum leone pugnam non deseri bit sculptam, sed ueram quasi sub oculos ponit. Ac ne commoremur in innumerabilibus illiusmodi facetiis, quae in Philippi corona frequentabantur, Agathias Scholasticus Maenadis statuam remotis arbitris cymbala plancturam ess asseuerat, Iulianus Promothei uincti signum de statuariorum iniuria queri facit, Arabius Seholasticus dubitat num picta sit Andromeda. Igitur in hac poetarum consuetudine negandum est ullum discrimen obseruatum esse, ex quo aliquid lucis prouenire possit aut in diuersos artifices describendos aut in eorum opera.

Onatas Apolline, Myron bucula, Phidias Ioue, Polycletus

Iunone, Scopas Maenade Praxiteles Venere, Lysippus Alexandri statuis, Polygnotus Salmoneo, Apelles Venere, Parrha sius Philocteta, Timomachus Aiace summam omnes ueritatem adepti esse efferuntur. Neque inde, quod laudes illae uehementius in hoc artifice fiunt quam in illo, quidquam omnino concludi potest. Quam casu hoc fieri potuerit, demonstrant Myronis buculae celebrationes hic monumenti ipsius praestantia poetis nihil valuit, sed quod uariam tractationem admisit. Ita alius alium exsuperabat ineptiis, ut nune triginta socopi grammata supersint, o quibus nihil omnino discas in). Nam quod Brunnius I p I48, quia bucula compluries πνοος dicitur, ut Ladas eiusdem Myronis in epigrammate Plan. 3, et sola basi retineri, inde ueritatem quandam derivare uoluit Myroni peculiarem, cum tales sontentiae et locutiones Do-I Quo auctore Brunnius I, p. 14 asseveret: ,Z Cicero'saeiten botan sicli das or nocti aus de Pityx u Athon in Verr. IV, 60 prorsus nos fugit. Num deceptus diligeri uerbis sat leuibus illis quidem in ,,Andeuiungeno 24 Vortriigen p. 4b ,,Uebrigens visse Hir alis Cic. Vorr. IV 00, das dies Κuhisu seiner ei noctinus dom grosson Plat vo Athenis sche war. I

80쪽

73 quentes sint, nihil omnino ualoty). Si Phidias aut Praxitelis fuisset uacca illa, eandem cantilenam haberemus. Hae uero epigrammatum laudes cum multum tribuerint uniuersae qua fuit antiquitus de Myronis praestantia pinioni, plus ponderis quam adhuc sit dandum si is antiquitatis iudiciis, qua Myronem minus probabant. Non iniuria certe Plinius ait, ubi commemorat Myronis buculam celebratis uersibus laudatam, alieno plerosque ingenio magis quam suo commendari. Atque cum sciamus quantopere in hoc potissimum epigrammatum genere imitatio ualuerit, eis potissimum poetis credendum est, quos plus minusue certo suspicari licet monumenta celebrata ipsos uidisse manifestae imitationes prorsus abiciendae, quae uidentur cautissimo adhibendae sunt, item epigrammata, quorum auctores ignorantur, nisi dilucido bonao notae osse apparent. Sic si quid lucri fieri posset o multis illis nugis o Myronis uacca, Leonidae pigrammati plus daremus quam reliquis fere omnibus, Antipatri Sidoni epigrammatis diffideremus'), caute epigrammatis Eueni et Antipatri Thessalonicensis, si eius sunt m 728. 729 uteremur ex eis uero qua incerti auctoris uni, duo secerneremus IX, 15. 7i , in quibus dicitur uacea ἐπὶ στήλχὶς et παο βωμοις et propes ἐγαoον posita esse, qualia imitatores non comminiscuntur. Sic inter epigrammata quae pellis Venerem nobilitant, solisere epigrammati Plan. 18 Leonidae Tarentini auctoritas habenda est; sed eo pleno uti possumus neque id solum eli-eiendum est ex eo ut fecit Brunnius ΙΙ, p. 205 quod crines

I Plato epigrammate ΙX, 747, Polemo epigrammate X, 746 scalptas boues dicit ἔμπνοα βοσκομένας. Habes ἔμπνοα ἀγάλματα in Plan. 354. Ἐμπνους praedicatur Lysippi equus in Michaeli epigrammato n. 2app. s. λίθον πνείοντα IX, 159, πνευμα βαλουσα λίθω IX, 26, ἐνεψυχωσε δ' ὁ γλυπτας τι λίθον IX, 74, multa alia. Eadem do basi retinent sententia est in IX IM, Plan. 25, consimilis in IX, 544. 46. 47.2 Ηino iudicanda est Boottigeri sententia qui prorsus pro arbitrio x Antipatri Sidon IX, 24 et IX, 28 apparer putat vaccam a Myrone exhibitam fuisse mugientem.