Marci Tullii Ciceronis Epistolarum familiarum libri 16 cum commentariis Iodoci Badii Ascensii ordinariis, & aliorum doctissimorum virorum annotationibus sparsim appositis, quibus difficillima quaequae Ciceronis loca explicantur, & explanantur. Quorum

발행: 1554년

분량: 529페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

LIBERASCENS IV s. Ac πi ς Argumentum perspiculam est. ordo autem

est. Ego accepi literas tuas prebreues, idest .alde breues, quibus non potui cognostete , id quod cupiebamicire e cognoui autem, id quod non fuit mihi du blum. Nam non intellexi quam: ides quantum G titer ferres ni serias communes perspexi incile, qua idest quantum amaro me , sed scier.im hoc: scilicet posteritis dictum, si icisse in illud e laeti prius dictum, videlicet quam sortiter ser-

res communes riti serias, accommodat na lueras meas

ad id. Sed tamen: idest nihilo Dimita, etsi: idcst quanzaira scripsi antea ,quae emimatis oportere cribi, ta

men plataui re commoriendum Dreuiter hoc tempore , ine existiniare te esse

in quo: idest aliquo peric lo proprio : nos sumus omnes in magno: scilicri periculo, sed tamen communi. iaci ire non debes postulare aut fortunam propriam , aut pracipuam, idest prus I vales dic. Haec quinti libri epistola acerbe qui- deest in Cicer. scripta, sed ideo praeposita, Vt isequentium quibus se purgabit Ceero,argumenta aperiat. Scribitur a Qu. Metello imperatore in Hispaniis agente, qui intellexerat fratrem suum a Cicer ne ob dictum ae verbum una frauster oppugnari. ordo est. i υaleas bene est,idest recte seres habet. Ego existimaueramllo mutuo animo inter nos , t pro gratia reconciliata: idea propter belletiolentialia, di reconciliationem,ncR ivpp. me absenteni laesum iri: ides ossendenduin esse, ludibrio, scilicet tuo praecipue in fiat rem. Nec Metellum fiat rem. s. meu oin pugnatum iri,perte, me ac Lolliani, idest eiusmodi ae satione ubi agercliar de periculo vitae ac rerum eius. Quem, scilicet stat rem meum di pudor ipsius defendebat parum, stilicet a te vel dignitas familiae nostrae vel stulti ira meum erga vos scilicet te,di fratrem tui

eminente , aut recusare, idest renuere comniunem: stili et fortunatii. Quapropter simus inter nos eo animo, hoc est beneuolo , quo luimus semper quod : scit in ita fore , ego possum de te sperare, di prasiare: ides exhibere, di escere

deme,

n. cic ERO S. D. c N. PLANCIO. Accepi perbreveu tras Et eras: quibus id, quodscire cupiebam cogno cere iis potui: cognoui autem tu, quod mihi dubium non fiat: tiari quam fortiter lienes communcis miserias ian intellexi: quam me amaresfacile persperi: sed hoc fetebama adsistissem. ad id meas literas aceommodassem. sed tamen et I antea scripsi, quae exiliunari scribi oportere: tamen

hoc tempore breviter commonendum putaui, ne quo periculate proprio existimares esseCm magno omnes,sed tamen in corumuni fumus . quare non debes, aut propriam fortunam, et pracipuam postulare, aut communeia recusare quapropter eo ani

mosumus inter nos quo semper furinus. quod et testerare, de me proare possim. Vale.

M. TVLLII CICERONIS

Expostulatio disci esti cur praeter reconciliationem fratrem illius accusaret.

aut omnes qui Romae estis, di puta P

bat subleuare,scilicet ab onere erga rempubli. pro qua in Hispania bestui t

talis oppugnationis satis. Nucvideo illum , scilicet fratrem riteum circumuentum : idest insidiis captum δέ seductum, dc nie delinum: scilicet auxilio ita ope, ut honore, supplis METELLVS a S. D. M. TI Vales, bene est. Existimaram pro

mutuo inter nos animo, Cypro recon

ellivia gracia, neque me absentem Iudibrio Lesum iri, nee Metellum fratrem ob dictum eapite ac fortum, per te opapugnatum iri. quem sit parum pudor ipsius dVendebati uessam Te debebat no

tunam , aut pracipuam possulare, aut commune in recusare. F Aut secundum

Familiarium Libri quarti finis. ab illis a quibus conueniebat , idest condecenserat minime idest nequaquam quasi dicat a te de quo optime meriti su mus. Itaque: idest δέ ita, ego sum in lucra di squalore quasi dicat talis sum qualis frater qui capite oppugniabatur: tales enim rei ut iudiciant,aiit populi misericordiam promereantur squalida, d donissa barba,

di vestibus situ, S p cctis e carcere prodibant: egor squali di vestibus sitii, , paedore v Elis e carcere prodibant: ego inquit qui praesuin prouincia qui praeium exercitui. dc qui sero bellum pro repudiin Hippania ut dixi.Tales autem de sebant apparere laeti,dc inale- satis ae dignitatis pleni. lae

um, uontarii nec admini-

st eis: id clemetiraris: issest tractatis ratione , nee clement mma Ionim, idest qualis erat pristis Ronianis maioribus ironse M abse ites non erit miradli s pcenitebit vos. Pluralitudoquitur inuidiose;

l Galli lin in lirato se- ientes, di te dicerent: se ucet pinen ad ii dicestur. Et iam non sperabam ludi ple vos ee in nie ,δ eos, prelertim in fratrem animo m bili idest tant variabili. Inte ea: scilicet dum tales eritis: nec dolor domesticuς: nec iniuria cuiusquam abducet me a repu

142쪽

to & iraeundo homine epistolam scriptam, praesertim eum vera non sint q i ae scribat. SEBAs. PRO COSS. F Propraet quibusdam magis placer, quod COR R. hic Metellus eo tempore nondum fuisset Coss. Sed tamen legimus eos etiam qui prouincias consolares regerent Procoss. appellatos quamuis nondum Coss suissent Hie vero Metellus tue Galliam prouinciam eonsula-

menq ii Prael. in Hispanii ut ut minime eo vemebat. liach vi luctu π Auitore Ium . uiteriore suisse volunt. 3 Me ab- prouinciae. qui exercitui praegum qui bellum gero. quae quoa sentem Galliain asininistrari marin eratione, nee maioran mirorum elementia siminiastra lis: non erit mirare lum .st uor poenitebit. Te tam mobilii a me. Neori esse animo, non sperabam. Me interea nec do. me Deus dolor,nec mus ara imuria a Rep. a ducet. vale.

FAMILIARIVM

teros eoniuratos. At contra significat se usum erga fratrem. Velesti omni humanitate & clementia, te v Metelli amicitiainconseruaturum, rogans ut simili in se sit animo. ordo est. Si tu Nexercitus valetis bene: idest recte se habet. Scribis ad me te ex se stimasse pro mutuo inter nos animo, pro reconciliata grati a te

nunquam laesum iri idest laedendum suisse. ime ludibrio: idea -- contumeliosa irrisione, praeser

, bus minime eonuem ebat. Itam in luctu C curiore sum σuι , ut tuum , citius .iodi sit, non possum intelligere satis, sed tamen suspicor esse allatum ad te: idest tibi denunciatu in me dixisse in senatu cum disputarem: idest disputando

assererem,permultos esse, qui dolerent rempublic sernatam

supple esse a me, propinquos tuos quibus non posse, stillam

decenter negare hoc es frintrem tuum,irnpetrasse a te. ut taceres ea . quae staditisses dicerida supple esse tibi: idest b te in senatu de laude mea, hoc est eos impedivisse, ne a te laudarer Quod cum dicerem adii in dii lud 1 ossicium fuisse mihi in retinenda sal ite reipub. dispertitum: id est ditiisum tecum ut ego supple defenderem urbe scilicet Romani ab insidiis, de ab scelere intestino: idest quod a ciuibus oriri posit, utpote, ab incento aedium, ac caede bonorum . tu desinae res italiam δε ab hostibus armatis: scilicet autore Catilina. sub Mallio quodam. Nam Quint.M

ARGUMENT.tem. 3 Mesellum Datiem. F unci et sum Nepotem trinori licuisse diu et Romanos in

monii Catilinae rium Praetor

quili dicat, sicut es in alior. - - - NEC Absentem ludibrion E R laestim iri l Alii, Me absente nstv TI iudibrio laesum iri. Ego virunque seruo nec me ablente dec. Etiam mobili in me meo esse animo, non sperabam. sTe tam pro etiam iampridem . putaui reponendum ut si Te tam mobili, &c . Quare autem proconsulem quam propraetorem Metellum inscribe-cra E R. LONG. LEMMA.

M. T. CICERO Q. METELLO Q. c ELERI PROCOs s. s. D.

r. maluerit Manti iii, ilii .ide i tu , exercitusq; uesctis, bene i l. Scribis ad me te exi Ilii citer. ad quem hi irint . ego certe consulem suis- 'irruge pro mutuo inter nos unimo .cr pro reconcilia tantiu tempore belli Catilinisi eum non arbitror adhuc. ta gratia, nunquim te a me Iudibrio lassum iri ; quod eatu ino xii praetor erat in agro Piceno,

TE Tam mobili in me , xx po. meo esse animo non spera- xiv s D. M in F Metellus hic conlut fuit eum L. Ascanio tertio ni sallor)post Cicero consulem anno autor ipse ad Atticum lib. primo epist. i a. t 34. Ni ractatum, me. senatu cum dissutarem . permultos esse, qui Rempubl. a me eon eruulam dolerent, dixis: a te propinquos tuos, quibus negare non potuisses, impetrase .urea, quaestituisses tibi lasenatu de mea laude esse dicenda, reticeres. quod cum dicerem. illud aildiunxi: mihi reeum ita di eri istim osti. eium DF in Rejusla Dute retinenda, ut ego urbem a Diso ais moe

rorem.

ltist S ab occulta coniurati ne 1 idest ne aliae ciuitates conspirarent atq)ie supple adiunxi, hanc societatem nos ram tanti: idefl tam magni S tam practari muneris, utpote conseruat sonis Reipubl Ronianae labe ictat ann i est debilitatam B d ssolutam a .ppinquis tuis.s atrem ubique tangit qui . ratu ornatu esses a rebus amplis sinis atm honorificentissimis, quia praetura, ct autoritate , exercitus d: ligendi timuisse , hi part , abs te uoluntatis mutue tribueretur. hoc in sermone nequa pars voluntatis: idest becum a me exponeretur quae mea expectatio fuisset orationis i cun mariae mutuat imbuer tuae, quor in . errore uersatus essem rufa est oratio non in in hoc sermone exponeretur iucundar er mediocris quidem est risus consecutus, non in te, a me,quae idest qualis,aut qua sed magis in .errorem, meum ; er quod me abs te eupisse La ia exitia tio mea orationis dari, aperte atque ingenue considebar. iam hoc non potest in te non honorifiee elle uectum,me laesar imis meis, atque amo Lude ni ea & in quanto errore

vertatus essein oratio, sup si mi. - m. ple mea visa est scilicet audientibus non lucada & risus quidam I tu dec. Respondet particulatim epi solae stipemori, resci- non mediocris consecutus est non in te, sed in errorem meum. liti singula sere ei ut dicta probans nec animum nec amo Et quod constebat aperte atque ingenue ides sinpliciter di imrem Metelli fuisse mutatum , nee se i '

-- ο inm- m 'cis insidiis, er ab intestino scelere . tu Italiam er ab aris

malis boltibus, cr ab oeeultu coniuratione defenderes: vipes si huae noctram tumi cr tam praeelari muneris societatem a tuis propinquis lis factata: qui, eum tu a me rebus ampla fimis, utque bonorificentifimis ornatus G es , timuissent, ne qua mie sὰ habuisse ipsum ludibrio nec gratiam recolκiliatam, nec se fratrem eius ob dictum capita oppugnasse,sed se aduersus eum defendisse, cum dictitaret ea poena Ciceronem assci debere, quia ipse cilio Romanos affecisset, videlicet catilinam tantulum, Cethegum, di cae-ouod constebat aperte atque ingenue ides sinpliciter Naissimulatione vi ingenuum decet me cupisse laudari abs topter quem ilium Drte Metellus se ludibrio habitum serii propter quem talum forte Metellus se ludibrio habitum scripserat,in quo errauit, unde addit. lam hoc non potest esse dictum in te, non honorifice, me voluisse habere aliquod tesimonium vocis idest orationis tuae tamen: idest tametc in clarissimis at ii

amplisii mis

143쪽

am si mox rebus meis quasi dicat quae laudibus non egerent. dc in Mutina serore vestra cuius studium: idest fauorem erQuod auteni ita seribis ' mutuo inter nos animo, nesio quid g me ego peripe eram. idest cognoueram in mi illis rebus pro tu existimes mutuum Hiem ain:citia.initidem i. ego quide arbi ii initudine . Pompeii idest quae erat nobis cum Pomoeso tror hoc. .mutuum esse in amicitia, cum par i.simiis &aequalis ut deterrerent eum ab illa iniuria: scilicet mihi inserenda voluntas accipitur & redditur. Ego si dicam videlicet me prae- ille:inlicet frater tuus quod credo i IIusi es, ,ΑΣ termisisse protainciana. Hispaniam a causa,vt.stu eam o, idea die praecedente catena lanua hoc in ultimo incemb. i.

rituu tamen ab ostsimonium tuae uocis babere : ides t tior indicto Ratione. n. meae, Mol isc.QMda teriit formis pro M ossit mr nos animo ζ ctu, est .hhtiam ii ii uom, idest dispositiones di conditio quod tu exi iuris esse in amicitia mutuum,nesiis: equidem boe sistratu : i1st dum gereret a

oemine i , si is eis . qHitror,ς mr uoluntas accipitur reditur ego hoe di suci inragistratum lieet intaeum,me tua causaprctem Use prouineium.tibi ipse leuior vipio in dies singulos maiorem, dear est C. meae enim rationes ita tulerunt:atque eΠιs mri consi publicam rim priuauit me ab Ductum, ta voluptatem eius lil maiorem in diei singulos fructum uoluptatemseupio. illud euntemnia loratu: l cilicet c5

fA., w dico, q*t prim m in concione provincium deposuerim,statim posuerim in concione:ides re qRemadmodum eam tibi traderem,cogitare corpi se nihil dico libeatim, hibes, γ' usu T

cusauerim proum ira coepis deformione uestra tantum tres picari uolo,nihil in ea reper iuria fuit tamen, idest nihil

Am ligam meum me inficiente esse factum. recordare eaetera, a immu , supp. mihi summo ho

stra: idest tua, di collegae, ego te uerbafecerim:cum tu ipse mihi Axiliti orationem meam non hi scilicet agere aut dicere ni k: P, Q solumai te honori sicam bed etiam in collegas tuos contumeis si ut iurarem scilicet iuste conlinpicari nihil esse factum tra coniuratos Processisse te ea licet

reper colle vinnieum sti um iliM SG qvod eo die sectum est, ea perseriet c Antonuim qui meea Plione, ,eu id extabit officium meum in te obscurum esse non audirent husiurandum: idest coni ui xuit, me instiente, di posit. postea uero quam profectus es, velim recordore, quae iuramentum verili in Um,at-

colla 2 proluistumni g. Dici 'RMiu egerim: quae in conclauibus dixerim: qua, quς pulcherrimum: ides Γ es. Recordare: idest redue ad ad te litem miserim. PAE cum omnia collegeris; tu ine ue Im V si' eb. si im

memoriani caetera quam cito lim iudices, satis ne videatur his omnibus rcbus tuus aduentus iurare aut quod idem popu-

qualia inulta verba secerim de tum, esse dicas, qua nunquam immutata est. Quod fria iniuria accepi'aides postquam bis, non oportuisse Metellum fratrem tuum ob dictum a me tuam in neminiuriam acce Rim nete Cum tu ipse dixisti mihi c

ptumeliosain in collegas tuos tuuM uehementer probari, CT fraternam plinam humanis. lunus eis ratis ii, unete idest competitores. lam, conti tis, pietaris voluntatem deinde liqua ego in re fratri tuo rei cos communes: scilicet nobis

Ccte die est ea praesicriptione mi Reipub quam νι maxime . si vero meam alutem eontra idest habet eam praescriptione: illius impetum in me crudelisimum defenderim: satis habeas. voluntate tam iniqua in me. i. 'me etiamnum tecum ti tui fratris tauria conqueri. quem quibu, ille estpondit non esse

actis ossicium meum non pos Drniciem parare, utque meditari r egi etim clausu uxo - ri 'A .p'' si esse obleurum in te. Verosa salem: scilicet delisendi. EG . enim: idest quia . ipse dixerat Meu te Velim recordere, quae ego egerim in senatu de te post pauloante inconcione l. ratione ad populum habita no oporea quam Drofectus es quae ego dixerim de te, in concionibus: tere potesatem ad dicendum feri ei ips qui animaduertisset in quas .aciest quantum amicabiles ego miserim literas ad te.Qtiar asos l. acriter puniuisset allossconiuratos causa indicta i non cum collegeris idest ad memoria reduxeris omnia velim utp- purgata hoc est non dato reis ad se purgandum loco. Homine Ple ut tu it sotadices ne idest an tuus aduentus, cum aduenisti ironia est otiae ut non videatur ex ira nasci,non adiecit particu Proxime ades breuissime post Romam, videatur respondisse lam,o:ides o hominem gratiem,&ciuem restiuin υidclicet mutuo fatis omnibus his rebus dest essetis meis in te uasi di- Moestum fratrem. Es ut dixi ironia qui iudicaret dixtium ea cat licio qum nequaquani Non intelligo supple id quod scribis dem poena qua senatus assecerat consensu omnium honorum cie gratia mosra reconciliata cur dicas supplegratiam nostram eos,otii voluit in incendere urbem trucidare: idest liuetit tepreconcilia ana,qtiae nunquam imminuta est. Quod scribis non occidere magistratus.sannuos diseriatiini idest patres conscii oportuisse Melestum fratrem ritum oppugnari a me ob dictum pios di voluissent conflare.i constitere bellum nivinitim eo ego velim existimes primum hoc istum animum tuum:stilicet qui desiberasset euriam:scilicet patrum conscriptorum inde dein tuatrem tam miserta voluntatem staternam plenam huma liberasset urbem incendiis di italiam bello. ltam esto ressiti. nitatis ac pietatis probari ides comprobari & placere mihi ve- Metello Datri tuo praesenti.Nam ego disputaui in ieilatu calen Deinde sipple.vesim, quod a superiore repetitur, Ianua de repub.M,ut sentiret pugnandum esse cum viro sorti cilii addiderunt peto: si ego resilerim fratri tuo inqua r ita di consanti .m idem est ac si dicat Cice mecum dis ut i Ctin meam contra impetum eius crudelisiimum in me, habeas satis quam iuit deliberatius ei:idest magis deliberate eonsiliittim ab , icilicet hue me nihil conqtieti tecum etianinum de fratris tui in eo scilicet fiatre tuo, quam euertere me, quacunque ratione

iuria.quem l Kettratrem tuum cum ego comperillem para- posset non iudicio 'reque disceptatione sed vi atque impressior iit ira ait ariziaest exercere, ornnem coriatum tribunatus ne idest violento impetu.Si ego non restitissem virtute atque sui in perniciem meam,egi cum Claudia seu Clodia, uxore tua animo temeritati huius idest huiusinodi inimici qui non exili Epist. Fam. L

144쪽

sione.

maret me filisse sortem in consulatu. meo potius casu, quan rcon illo Hest proposito deliberato quasi dicat nullus. Si tune uasti Metellum s. stat rein tu uni cogitare haec de rite u debes existimare te rise celatum idest occultationem tibi iactanta iratre stilo de rebus icilicet maximis Sin autem idest sed ii, lup.rirater impetiuit tibi: idest conarii unicauit, te cum aliquid cosilii liuieno debeo existimat i a te lenis

codex imminuta est di hic enim de multi, locis prima litera huius monosyllabi,3Hi F vocali prat cedente eliditur, vi in hac ipsa ep.uola infra Si humanitas appellanda est in acer uisiima iniuria. Vbi etiam U oro B scriptum est quod ex multis antiquorum monimetis colligitur saepe priscos , surpasse, di paulopost Nulla est a me unqua in sententia. 3 In annuo magi pratu. Nonnulli. 3 inpliquo magi, facilittidea inconstans,d minime serenuus qui non expostule ita tecum: idest agam tecuiniuriarii in de ipsis rebusi: idia est propter ipsas res. Et si intelligis me non esse commotuindicto: idest ibio verbo Metelli s. fratris tui ut se bis )sed consilio eius de animo inimicissimo in me.cognosce nunc humanitatem mea in, si remisito

aedii solutio: idest fractio animi in iniuria acerbissima . essappelluda humanitas quasi dicat potius 'appellabitur hiluauia. aut inertia, seu pusillanimitas nulla lententia es dicta ψnquam a me in idea contra fratrem tuum quotiescunq;. aliquid est acturii scilicet in se trem tuum. ego sedens, de ita

parum intentus assens his, qui visi sunt mihi sentire leui inieidest facillime & minimum

grauiter in stat re tuum. Ego addam etiam illud. quod ego non debui, iam scilicet animo eius cognito curare, sed tametuli fieri idest ut feret, no moleste id est non grauate . atque etiam audiui pro mea parte, ut fieret videlicet ut inimicus meus, qui erat frater tuus, sub letiaretur: ides ab accusatione liberaretur, S.C. idest decreto totius seiratus in re ego non oppugnaui gratrem tuum sedr pugnaui fratri tuo . Cppumat enim ille qui prior inva- . dii de agarcatur Repugnat vero ille qui oppugnanti ressit. incit,& cavit. Nec sui in te non habiti anistratu F legunt.Nos cum miliores codices hoc loco comiptos inuenerimus. vulgatam lectionem immutare, etsi rimbis parum probatam , noluimus. Quid enim prodest si his synceriorem, dc clariorem reponas, receptam quamuis p rum firmam repudiare. V

re tua. Cr eum uestrasorore Mutia cuius erga me studium pro Cn. Pompeij nec situdine multis in rebus perspexeram, ut eum ab illa iniuria deterrerent. atque ille, quod te auiisse credo prucalo lamia qua iniuria nemo unquam in aliquo magistratu improbissimus ciuis affectus est, ea me consulem affecit, cum

Rempub. conseruas m atque abeuntem magi iratu, concionis habendae potestate priuauit. cuius ιnturia mibi tamen bonori ιβummosuit:nam cum ille mihi nita,nisi ut utrarem, permittorei 1magna uoce iuravi uerisimum, pulcherrim 'nq, t t-r Π 3 In animo F habet, qua iunidum: quod populus . item magna uoce,me vere iurasse. tu a

vit hae accepta tam in ictu iniuria: tamen illo ipso die misi ad

Metelluri communeis amicos, qui agerent cum eo, u: ab illa

meute desisteret. qiuibur ille regendit sibi non esse integrum:

etenim paulo ante in concione dixerat. et,qui in alios animadis

uertissit in dicta cosa,d erudi ipsi poti latem feri non oporte

re. bominem gravem ,π ciuem egregium qui qua poena knu. tus,consensu bonorum omnium eos asseccerat, qui urbem hi cendcre, magistratus, acsenatum trucidare,bellum maximum cῖ flare uolui ens: eadem ignam iudicaret eum, q*icvriam caede in iurbem incendi 1 Italiam bello liberasset. itaq; ego Metello fra re nisi desit. 3 Scio I. aut 'aliatri tuo praesenti rejhri: nam in senatu calon. Ianu se cum eo de ix

se pugnandum. Ad. 3 .Non. Ianua.cum agere coepisti: tertio si ille ii omodocunque ii aliis

quos uerbo orationis suae me appellabat:mihi minabatur: ne que illi quisquam deliberarius furi,quam me, quacunq; ratione pollici,non iudicio, nes liceptatio te, sed vi, uls u impresione

evertere.huius ego temeritati si uirtute,atque unimo non resti

ti mequis egit, ut me in confulatu non e u potius Ixistimuis rit, quam consilio fortemsisse s haecs Metellum cogitare de

pturam volui hie notare , etsi proculdubio deprauatam. vi possint ex his vectigiis studio si veram lectionem indagare

destio loco initentam reponere. Vinii qui iis igitur nunc in

veritate Peruefigada se exer

ceat sodem etiam codice, di altero pari fere bonitate paulo ante hunc locum dictio illa. 3 Credo F variata es,dc se lasse corrupta illic etiam 3 Qteatidisse eerto F legitur.qυ

gens itiit, aut aliquam victi nem omittendo, aut. 3 Ce

- ego desertiis ob ossciis tuis permanerem in mea υolim ate: id est benetiolentia erga

EGI Cum Claudia oore tua b Haec es Clodia illa P.

Clodii soror quam in orati ne pro Caelio Ciceron vexat multis contumelii . Impudica enim fuit, , e finiata est cum P Daire supri consuetudinem habuisse . Appellabant ipsam vulgo Quadrantariani , quod elim amatorem suum grandem pecuniam illa poposcitaset callidi ingenii adolescens, qui sine damno rei familiaris vel terat, rescribo, atque respondeo hoc ipso tempore tibi pene let libidinem suam explere quadrantes abiectissimam pecu minitiariti nobis perliteras. Rescribo inquam quae semiuntur . niam ex aere, ut argenteos nummos loculos es inmisit, irario non solum ignos eo dolori tuo. nuem de fiatris aduersitate cepisti sed tribuo supple ei etiam luminam laudem. Etenim idest quia sensus meus: idea proprium ingenium, & propria natura admonet me qua tua idest quam magna sit vis ides pote- has amoris fraterni. Expertus enim erat in Quintum fratrem suum peto idest quod dicunt )requiro quom a te, ut praebeas te iudicem aequum dolori meo si ego oppugnatus a tuis acerbe s crudeliter si sine cauta. Vt statuas idest in animo tuo itidiaces .non modo non cedendum supple fuisse mihi, sed etia si Die me sutilia tuendum: idest protegendum , in eiusmodi cauta scilicet pro repub auxilio tuo mi exercitus tui. rgo volui te esse senaper amicum mihi di laboraui in intelligeres me esse a inicissimum tibi. maneo in voluntate de permanebo quoad: idest donee voles &ego desinam citius amore tui. ides propter amorem meum in te, a se stat rem tuum,quam quicquam detrahatur de beneuoletitia nostra odio illiti . Notum est odisse licet praeteritae si voci etiam praesentis esse saniscationis a verbo odi nam odio in usu peritorum non est , nis sorte oddas semel apud Cicer pro oderis scriptum vesis.

recognita, di fabula peruulgata illa postea ita appellata semperes. Tangit hanc rem obscure Cicero pro Caelio una inquit ni si sorte mulier potens quadrantaria illa permutatione iam ili ris facta erat balneatori di toto illo loco. 6 a r Audita di peruulgata , percelebrata sermonibus res est : nam quod in fine inquit, Nisi omnia quae cum turpi: dine aliqua dicerentur, missam quadrare apte viderentur, allidit illo vel bo ad hec nomen QDadrantariam plutarchus totam his oriam narrat in Cicerone Et ut obscurissimum Quintiliani locum interpretari conemur arbitramur nos QMadrantariam Clytemnestam Caudiam hanc esse, quam Quadrantariam appellauerit Cesitis ex fabula supra exposita. ytemnes in aviem, quia illa coniugi suo Quinto Metello mortem attulisse credita est, quemadmoduni Clutemnestra Agamemnoni quamuis si xc ferro illa veneno grassata in maritum si Agit de hac suspicione Cicero in oratione pro Marco Calio .c i s.cum inquit: proh Dii immortales cur interdum in hominu sceleribus maximis alit c6niuetis dicinani in fine huius loci apertius adhuc. Ex hac testur domo progressa ista mulier de veneni celeritate dicere auΞebit nonne ipsam domum metuet nequam vocem eiiciat non parietes conscios non noctem illam iunesam ac luctuosam perhorrescet

Verba Quintiliani sint hac in octauo libro capit .de tropis,

145쪽

LIBER QUINTVs 6 r

eum de aenigmatibus loqueretur. Et oratores nonnunnuam, ut Q Pompeium Rufum,C Pontinum L. Valerium Flaccum , dc Caesius: Quadrantaria in Clytenestram ita enim legi debet, non Cosconium. 3 Ea perscri .eu F Al. eia praescriptione est. Imri in vulgatis Cmilius. Caecilius enim poeta Comicus fuit, non mutata est. F Al. immimita est. 3 Rei p. causa rest. F Nau: dum orator. Sed aliis etiam in locis apud Cicer. ut quondam ostendi me apud populum de coniuratorum morte accusabat, totum iniis lare nomina inter se commutata suerant. Ex verbis quinu Sendtum,qui censust accusabat ut Meani salutem quoniam me Cic. pii lo ante cicatis mannum mendum sustulimus. In ann. reum iaciebar. i Claudia uxore tua b Quadrante P. Clodii so- magist. F Ut quondam docui, rore. 4 vcsi ra sor. Mut. F po

iis V ςQ ς - Im n 'δ men scistii es exi limare.te maximi, de rebus a fratre esse PMi v or in-liquo F L celatum. sim aliquid impertiuis tibi fui conplij, linis die Crfuisellis ex limoiaebeo, qui nihil tecum de his ipsis rebus expori re iusse me consulatum gelsis stulem. σβintelligis non medicto Metelli. uscribis tacon L se. s Magna voce tur. F Remlio ettas,animas in me immicismo esse commotum. cognoste tabernune humanitatem mearis humanitas appellanda est in acer cendi F Al rauca ad dicendum syllabo pulata itin. n.α - ini- bis i iniuria remigio animi ae obsolutio. nulla est a me uti Praesenti rest. s Nam post-

arbitror ex principio coseque actumsedens ys assecli, Pi mihi lam umesentire vitibunt. Ada selisi, ut M. Catoni qui senatis dictionis i Nec in te, ut scri divi illud etiam: quod iam ego curare non debui: sed tamen 'a tum retinuit, ne Metellii isno

mum mobili oppost niti esse, vi ut S.C. me i, Silia tin frater erat sub G D Pa consilii .ensetes et illum inhiquod testimonio etiam hoc Ci re non ego oppugnam fratrem tuum sed fratri tuo repugnaui beres,vel me vi cauerem,moce.confirmatur non Rine on ete iii te.ut scribis, animosita mobili sed itastabili ut in mea eris nς ς

bis, ii mei ι oppositisset Hota ga te μοι utate, tiψm 4 ri μες ο post this pirmψη ς imm iri ai uotioris iiii in Hiitim in libello de arte poeti Atque hoc ipso tempore ubi pene minitanti nobis per utero, probis,initit ciuis ais a. est FO nouerunt. Corruptus enim Me di siribo. atque restondeo. ego dolori tuo non solum ignois Aliquo magis raro quod ina

fico, fessummam eriam Livii ou eiu enim metiensius quo

lius loci lectionem,qui attente . . . . ' lo post eus ait: Pro mea dam

in legent, facile animaduer dena m ci etiam t*ο tPς Nit i ilii σμxilio in ei modi te adules Vt senatustonsulto tent: tradit enim n multo an causa acndum Disse. Ego te mihι semper micum esse uoles: meus inimicus quia tutis iis tecmptum olla micri triu em me ut tibi amici imum esse intelligerer, laboravi. maneo in uo terer.t,subleu. tur . non au

minis miro reperiretur. Appel trem tuum oti e demam, quam iutus olo quicquam ex nou quam queini elatistita copletat aute mobilia triinetra quae stra beneuolentia detrahatur. Vule . cetitur. Hoc vero quid sit nί- ex iambis ae pedibus,qui sylla dum satis compertum habeo,

has bretus habent coni arent. labuntur enim illa, di miram ce- sed accusatum facile reor Metellum aut nota quapiam assed urleritatem in se continent.Siquis lentae hanc castigationem pro- De iureiurande hoc suo in Pisonent me marit: sed di plutarch. harer,di vulgata lectroe teneretur autoritate ArisOtelis viris S I qua ego in re fratri tuo Reiptib.cutila res iterim t. Oro E X P o. sententiam mutare dcbebit, vi in primo libro mei' uti roti, e tionem tuam Vetellinam nominat tib ad Atticum primo , sed E I V s D, iatii bica , tetra metra . i. mobilia appellauit, eum antea & Plutarchus orationem Ciceronis in Metellum. heroirtini metriam στασιμίτατω .i. maxime stabile appellasset quod multos in se spondeos recipit. M UTI AF Pompeii magni ψxore scaeuolae filia, qua possea dimissam quod adulterium cum Caesare comitare, M. Scaurus Sullae priuignus in matrimonium duxit Pedianus. 6 9. Sue. 4. TC audii cr. F Ita legitur in octo vetustis codicibus. hoc autem ideo dicimus, nequit credat ex ingenio sic esse lociss emendatum p xopterea quod alii in duobus quos ips habiterint,vetiisti libris aliter legi dixerint. In aliquo magi. F Vetustiores codices habent in animo: ex quo legendum esse minimo, existimat V balinus Bandinetitit: quam citros veram huius loci lectionem esse credimus more enim suo contrariis contraria reddidit citria dixit. Ego Consul qui R*ub.conservaram, ea sum assectus iniuria,qua minimo magis ratu nemo unquam impro-his,imus ciuis PRO Pin iios tuos Netesnm Nepotem fratrem. 3 Coniuratione defenderes h praetor a me Cos in agrum Gallicanss. Picenum p ad habendum delectuin pruinasiis. 3 In er. Ver.es.sem F Fria ara expectans a te laudari. In moerore versati sine hic di pax lo post in incerorem meum , in omnibus sere libris paulo vera istoribus leges. Non iniucunda di med. F Al.non tueturda, sed mediocris 3 Praetermisisse proui. F Calliam. 4 Rationes ita ti,t. ut urbem defenderem De sortitione vel . Fregitur &nostra hoc est, meati C. Antoniicin qua primo mihi Macedonia de illi euenit Gallia. 3 Collegam meum ι C. An tonitim. Me insciente F imo permittente in hac indulgentia illuni a sus Picione coniurationis reuocarem. 3 In colle. tuos IEpist. Pam.

146쪽

Hominis dic. Hoc epistolio Metellus reconciliata gratia

se sitan epistola superiore etiam contempto fratre,c neniat Cicero rem r

nenia Cicero, reia suam quam ad Laelium praescripserat d eem Contumeliae: idest eontuniesiosae de te querelae homitus importunissinii videlicet fratris mei qui cum te ni in gratia esse mihi de gratum, re iucimdum sit:Eleordiam irae sererenititur,quibus onerat: idest .r

preti.tamen non incommodius alium quempiam interpretabiniur,qui Mettilo isti malediceret Romae in concionibus contra defendente Cicerone: in per similitudinem leuitatis, ad hoc inimico suo ad stat rem orationem conuerterit. Nam quod ad superiorem l lum de longo subseliolo ni attinet, quasi parum ineptiae pigeret, absurdius multo. quam secerat, interpretati

voluit. . a s leues

ab huiusmodiho. fgBA s. que ad fastidium me fatigat, crebris concionibus idest rite ri tam prolixis, S accurate scriptis qtias ad populum cotra te oraret, leniuntur. idest mitigantur, tuis essetis: idesto sciosis dictis, & iactit erga

me di huiusmodi homines ta frater quam alii ut sunt leues idest faciles, di inconstantes, despiciuntur a me. N libenter duco idest reputo te esse milii loco fratris,psona scilicet fratris commutata: scilicti in tua ut tu sis mihi fratris loco. N ille quia leuis, di iniurius in te, sit in hi pro hoste habendus υt te immeritum habueram. Ego ne quidem: ides non saltem volo meminisse: idest metionem amplius facere de illo. tametsi seruaui. eum bis inuitum: idest nolentem seruari, sed sese periculo committere

gestientem , siue in Gro, sue in bello ignotum est, Ego perscripstud Laelium de me tirebus meis,ne ine inolestor, idea, plus quam decet mole sus vobis hoc est tibi, di caeteris amicis multitud ne literarum, Ut is doceret vos,& comnioneticeret quid velim fieri de rationibus prouinciae. Velim si poteris,lupple id facere, ut supple conserues pristinat ra

voluntatem tuam erga nae.

a. METELLVs NEPos s. D. M. cIcERONI. I Omitiis importuni imi contumeliae . quibus larebris esciombus me onerat, tuis erga me o ijs leniuntur: crui sunt . leues huiusemoti homines, a me despiciuntur libeter qu commutata per oris te mihi fratris loco esse duco. de ido ne meminisse quidem uolor tam et si bis eum inuitum seruari. De meisq; rebus ne uobis multitudine, silerarum molestior essem, ad Lollium perscripsi, de rationibus etiam prouinciae quid vellam fieri, ut is uos doceret. π eomonefaceret. Si poteris, velim pri linam tuam erga me voluntatem conserves. Vale. Α R G V M E N T.

N. c. s. D. Q . METELLO NEPOTI cos. 4 Q letellus Ne . Fqui post C O R R . Cotiiulatum in Hispania Pro

lodii. Iterea fratris. π T. Pomponi1 necessarij mei tantam dederant, ut in te non minus auxilij, quam in ta toto coaeg inibi ς , iuuia fuerit. itaque ad te literas statim uod Frat. -- hs isqvisse fortua postulabat cir gratias tibi egi, a des ς et HY-Hmpetit postea nubi non tam meorum

cium diis Maasi Findam vis is linimi νῆα inihi Q . frater meus mitifimam tu in ba habuisses, perscripsit: qua in

M actus er ias te quantum tua fert A istos mecum ferues potius,quam pro litatem tuorum me oppugnes. Vt donares,te uici li. alienas ut co

eradduceris squod si mihi tua clementia olimSit retribus me fore in tua pote late tibi co

Rerae M. Velia est, qT Comicus dicit, rersi ellia

riori epist co Cla adhuc in Senatu saret, di Metellus in Hi spaniis ageret, fuit Metes opera Cic. Qia illi. qua erat humanitate ta prudentia praeditus non frauate impensam, nune cum iactione Clodii ob eaedecuium exularet Dyrrhachii, repetit dices se maxima spem de restititide sui in Metello potuisse ob bteras, quas acceperat se intellexisse illum mutasse animum di se velle deserere quod ne faciat rogat dc ut accurat interea dum potest. Ordo est Literae Q ratris sities, T. Pomponii necessiria mei , dederunt mihi tantum spes,ut

non minus auxilii fuerit coi situlum. i. animo conceptum

mihi in te, qua in collesa tuo: s. Lentulo. de quo in prima primi libri epistola dictu est. Ita D i. ti ita ego missatim Iteras ad te per quas . ut fortuna postilabat quia ut dicitur in Hecyra Terentiana )profecto veputo hoes est otianibus nobis ut res dant sese ita magni, areti humiles sumus: dc i. stinui egi tibi gratias,&.i. simul petii

auxiliuni .s tuum scirili pro reliquo tempore. Postea non tam lite meorum iram sermones, eorum, qui iaciebant iter hac. i. per hunc locum ubi sunt hoc est,ut plures volunt,

per Dyrrachium, fgnificabat

mihi animum tuum immutatum quae res sicit,ut non a

dere olas repere: idest inuite audituro strepitum facere literis meis nunc Quin. frater meus, scripsit mihi orationem tuam mitissimanu idest placatissinii animi indacem quam habui . sesin seitatis,qua ratione idest cuius orationas fiducia, ego inductus sum coactus idest compulsiis, ne prater officium facerem scribere ad te peto abste,quantum voluntas tua fert .i.patitur. rogari, di quasse :

contionciliterav

dium mecum quam oppugnes me propter arrogantiam: idest superbam crudelitatem tuorum. Tu vicissile lum: idest iram

147쪽

titiae. ut doni res Rei p. ides ob amorem dc utiliorem Rei p. ini. suli, ves egrediendi potius consulatii pertinent. Et si vereor, ne micitias tuas T quas concepisti in me dc adduceris idest sinis aut in nomine alterutrius sit erratum . neque enirn utrunqtie puto

sines te adduci ut confirme, alienas scilicet inimicitias, ut Clo- Quintum appellatum,sed hunc fuere Quintum fratrem verodianas contra Rempub. Qtu, d si tuleris mihi opem, clementia eius, Afranii in consulatu collegam, arcum, aut Lucium. tua: idest propter clementiam tuam. ego confirmo. i. firmiter duos lainen intestistat oditim propter fratris cuniso at irar de qua ita ad Atticum Cicero: Sed soror inquit siub7' mitto me sere in potestate tua in omnibus rebus. Si nellicue temse, Clodii iii idest liciis fuerit magistraianulum: idest eos, qui publicum serunt honorem nem senatu test ordinem partium conscriptorum, auxiliari mihi spter

dius exercio,vide ne eum velis reuocare tempus omnium

reservandorum: idest iterum seruandorum , quod vulgo dicti Saluandorum, non possis, sup reuocare: in is, qui ser

dius essecerit, quod Catilina

conatus liberat.

QNetello Nepoti Coss. FSic enim legendum es ex omnibus fere horis veteribus . naconsuli Cicero exul scribit. Literat usat. sic ad A ticum. De Metello scripsit ad

me frater quanturia speraret, persectunt esse per te. poni

persona ) quae tantum habeat consularis loci, virum mihi solum pedem dat Noli inquam de uno pede soror s oueri, licet etiam alterum totas. Non consulare,inquies dictum.fa-odi illam mare co est enim sediti sa, ea cum 'viro bellum erit neque lum eum Metello sed etiam eum Fabio, et eos mihi1l.

I O. n.

F. I

E i stata rum nullas ad te literas mittere, nis commen

so nil Attici: ad quem lib.

esse amicos moleste sert. Ali qui cum Lentulo suisse consulem illum inimicum suum , indicat ad Atticum,cuast. Spemesengis secundum Comitia. qua ista est, eodem Trib pl. Ninimico Coss defignato infra: Letultis suo in nox oficio, quod re & proniissis declarat etiam lueris spem nobis nonnullam afert Pompeii voluntatis,sa pe enim tu ad me scripssi eum totum esse in illius potesate. De Metello seripsit

daulias, non quod eas inres gerim satis apud te ualuersed ne ij qui me rogarent aliquid de nos seu coniunctione imminutum esse ostendere umeri cum T. Pomponius homo omniui3 - meorum in te sudiorum liciorum maxime conscius, tui t t

in dua de Lentuli studio. de seri codi m p tu i pyrricrtim cm aut cris Pompon o s uti alia episo 'tam quae ad sit ut Metelli voluntate de tota P facere non possem. Ego labs te ummauscia desidere, miru putas pertinere Lentuli stu

si atris. 3 Tuas immae. F quas tinerent . pro ijs rebus nullam mihi abs te relatames gratiam nodati cile non obse ui .elai in tuo tribunatu eπ tu es optimus testis . contra etiam esse aliquid abs te probe, si imo homi LGulo, vel RHP diisti sonς 'ς P im re multi, audisti: nati eomperisse me, non audeo diceti simul IV V

h. cita re, ne forte id ipsum uerbum ponam quod abs te aiuntfli4

ermissurum. 3 Alienas F D. in me solere conferri. sed ea, quae ad me delata sunt malo te

a ib

abi Clodii. 3 Propter eam vim ' in pomponio, eui non minus molesta sueram, quam ex intis literis, cognoscere. meus in te enimus qua ingulari liciolarem Pisonis & Gabinii: qualis erat tuasi impedias. T V Tuas inimicitias, infuerit, er senatus er Poptilus Rom.it lis e Lia quam gratas

cu.s duceris Non trustra reor apponit verba Cic ipsius in oratione in Pisonem ad hanc rem pertinentia Legem in uit comi es etitiis Centuriatis tulit P. Letuliis consul de collegae Q etesii sententia quum inreum eadem Resp. quae in tribunatu estis disiunxerat,in consulam virtute o timi ac iustissimi viri sapientiam coniunxit ita Npro contai perperam a Manutio instriptu mu eonsul essethde tempore. Inimieitias vero alienas non tam , M tali intelligit quam iis, e tres rorena in matrimonium duxerat nitor plutar. dc tace. sup a: irem Caudia

FTs statueram. Diximus supra epiuolas Cic.non esse eo lectas pro ratione tempori siled peribi rarum, nani huius A S C .

epist. argutarentum contigit longe ante superiores a Metello di ad Metellum epistolas quia quo tempore Cic. adhuc cosulatum gessit. Unde C. Antonius Cicerp. in consulatu: collesa: cum Ciceronis persuasione rem extra urbem in agro Pistorieris gereret. eo consilio ut minus periculi ab eo curii sortis esset, Remili imminerer dc ut melliis coniuratos opprimeret primui, re tua. Sane Lallit fri,M Metellum is uiri, ad quem scribit Repub imminerer, dc ut melius coniuratos oppi xt s e. manno errore habiriim at te pinei cistimo eum de re id quo animo isit,arbitram,& 'eriorem, non minus ho

norincam eam, esse conditionem sed ubi consilium Cicer. resciuit,aegerrime tulit scripsim Cicero. in se multa iniqua dixisse , atque sedisse qua Cicero partim purgat partim negat. Ordo es. Etsi itis quanquam statueram nullas: idest non vllas non mittere ad te vllas literas nisi commendat itias: des qua bus tibi valere siliquem commendarem non quod intelligerem eastis apud te, sed ne os enderem: scalicet renuendo itis' uir Dinxius consulit ad paleariri gestis meminerit is, qui ex Liui Epit omen fecit vel lib. lx at huius I etuli eoissi latus. i omn5 hercle magis quam C. Antonius ad quem sunt insequentes literae is rivi in Caesarianis partibus ad Illyrios profligatus sit. quia frater ille M. Antonii triumuiri fuit de quo non semel in philippicis Cicero at hic patruus Ciceronis in consulatu collega. T V Tuas inimicitias ut Reip dona res,te vicisti alienas, vi contra Rempub confirmes adducetis l caetera belle adnotata

sunt priore labore nos rounum illum emendamus , non tam peccatum nostrum tuam aliorum nataliorum: autoritate quo rum nixi cura eorum in aprestas codices sequuti sumus. Itaqueta haec episeola, ni fallor, di locus ille ex oratione in Pisonem . - - r

non ad Metellum eum ad quem sunt suprascriptae epistolae,sed bendum mihi praesertim cum non potuit mad fratrem eius inimicum quondam in tuo tribunatu Ci con- ipsi pomponio.Si ego desietem abs: idest a to

garent, me: scilicet ut se commendarem tibi aliquid tesse iniminutum de coniunctione nos rarides vinculo amicitiae nosrae Tamen cum Titus Pomponius homo maxime conscius omnium studiorum,dc officiorum meorum in te, di cupidus tui , dc amantisiimus nostri proscisteretur ad te putaui aliquid lo

r c : --. 4: - ii satisfacere aliter

te,summa officia,

148쪽

sup . id nemini debeat videri mirum omnia enim qtiat pertita rent ad commodum tuum quae ad honorem tuum quae ad diagnitatem tuam,prosecta sunt in me in te & stip. tu es optimus testis nullam gratiam est relatum mihi abs te. Audaui ex multis,

maius meum studium maiorem* grauitatem di laborem desderant F Sequentis epistolat verba consentiunt, Antonium tisi eius in me ossicia omnes desiderant, tamen in senatu grauissime ac diligentis,ime defendi, senatum 1 vehementer oratione aliquid esse prosectum abs te contra idest in contrarium. Nam . mea, atm autoritate commovi. Idi forte signiscat, quod est non audeo dicere me comperisse, ne sorte ponam ipsum ver- apud es qui ex Liuio Epitomen secit C Antonius inquit,protahum quod aiunt solere coierri falso abs te in me dicetes scilicet quod dicere solo te com peride multa mala a me in terrosecta quod vere dicere nopotes. Sed malo: idest magis

volo te cognoscere ex pomponio cui fuerunt non minus inolesa squam mihi ex literis meis ea quae delata I sit ad me.

Et idest si nul Senatus, ct p pulus Roma testis est, quam ridest quantum, lingulati OE-cio animus meus fuerit in te.

Tu potes existiniare, idest iudicare ipse idest per teipsum , quam: idest quantum, gratus

haeris erga me, careeri eximiament idea iudicent quantum debeas mihi. Ego sum adductus su p. ad ea iacienda, quae feci antea scilicet quam te integratum ossenderem causa, id est in causa tua, voturitate: idest beneuolentia mea in te, Nposea, ides quae postea feci,

tu p. sum adductus constantia a. mea ne arguar into stantiae.

Sed crede meacuae restant tibi peragenda: denae

erga me sueris, ipse existimare potes. quantum mihi tibeas, eaeteri existiment.ego quae tua causa antea feci, uoluntate sum adductus posteaq: eonstantia: sed reliqua, mihi crede, multo

maius meum nudium,maiorems gratistatem. Iaborem desiderunt que ego si non profundere,ac perdere uidebor, omni sui inii uiribus sustinebo in ingrata esse sensium, non comis mittam, ut tibi ipse insine uidear ea quae sunt. euiusmodi, peteris ex Pomponio cognoscere. atque i um tibi Pomponium ita eommendo,ut,quanquam ipsius causa confido te facturum esse omnia: tamen abs te hoc petam,ut siquid residet in te amoris erga me. id omne in Pomponii negotio sedus. e mihi gratius facere nihil potes. vale. ARGUNENT.

Sed credemini, reliqua , id est tuae restant tibi peragenda:

derant. i. expetunt, studiumeum multo maius. squam ,

quod hactenus impedi, di grauitatem,& laborem,s p. multa maiorem, quae: scilicet sudium, grauatatem laborem sia a. l. libra non videor Ofundere ac per-rius. dere epci sustinebo id est faciavi mi istant erga te omnibus viribus meis, Sin autem idest

sed si ego sentiam esse ingrPta, scilicet tibi, ego non coit

mittam. . non inciam id vi ipse .i egomet videar tibi in lanit ut facisit oui in invitos gra

ta conferunt Deneficia siqitidem ipsorum gratia, dition dei potius id praecipientis aut con entis faciunt, Tu poteris cognoscere ex Pomponio. Tito quae di cuiusmodi sint ea. s quae restant, Atq; ego commendo tibi ipsum Pomponium,ita ut quaquam eao confido te esse facturum omnia causa ipsus, tamen ego peta abs te hoc, ut siquid amoris erga me residet. i. reliquumanet in te, ostendas in omne in negotio Pomponii. Tu nihil potes facere mihi gratius hoc idea quam si hoe s ΕΒΑ. C. Antonio in consulatu collegae nunc in Macedonia processC O R R. T. Pomponius P Atticus. In te prosecta sunt. F Concessio Macedoniae, prouincia sorte meae, communicatio Galliae: lain pactione quoque nieae:&desensio contra suspicionem quae suit tecum Catilina coniurasse. s Delata sunt. valerio interprete nunciante Thylioque scribente, se audisse te in pecuniis c genis dictitare partem mihi quaeri. & a me custodem communis quaestus Hilarum liberi si ei se missum. Singulari animo , in iis quae pauloante diximus. Hoc ipsum in oratione pro pud. Sextio indulgentiam vocat. 4 Reliqua F quae imminent ut ac- cuntio coniurationes:&quoa Pompeiam prodromi nunciant aperte Potnpeium acturum, tibi succedi oportere: eodemque tempore aget praetor ad popυlum quod contra Dardanos auare Nob id in felliciter rem gesseris. C v M T. Pompeius homo F Pomponius legendum diali

codices di subiecta iudicant. 4 Sed reliqua mihi crede) multo

sul in Thracia parum, pro ipsererent gessit, vi de puniendo

forte eo vel reuocando ex εDincia actum sit in senatu.

SED Reliqua mihi crede) II

multo maius meum studium, Elx maiore mira grauitatem, di laborem desiderant F De Ani nil periculo verba sunt Ciceronis ad Atticum libro primo:

Nam mihi Pompeiani prodromi nunciant, aperte pompeisiacturci Antonio succedi oportere, eodemque tempore aget praetor ad populiani Res eii modi est, ut ego nec per bonorum, nec per popularem existimationem honeste possi in hominem defendere, nec mihi libeat quod vel maximum est etenim accidit hoc quod totu, cuiushiodi sit, mando tibi ut perspicras. Libertum ego habeo sane. nequam hominem Hilarem dico ratiocinatorem,& clientem tuum. De eo mihi

Valerius interpres nuciat Thrlimi se audule scribit haec ella

hominem eum Antonio. Aiato t. . - - ,es in crasti adi. -- .a retini porro in cogendis pecu-- cinitiisa a M. Diu dictitare partem mihi quaeri dia me cuilodeni eommunis quaestus libertum esse riuia sum. Non sum mediocriter c5 motus , neque tamen credidi

sed certe aliquid sernionis sui. Totum inuessiua, cognosce. perspice di nebulonem illum, si quo pacto potes ex istis locisamoite. Et libro. a. Sed heus tu ecquid vides Calendas venire

Antonaum non venire: ludi ces cogi nam ita ad me nuttunt. Nigidium minari,in concione se iudicem qui non assuerit compellaturum velim tamen, siquid es de Antonii aduentu quod audieris,scribas ad ine Sed S libro. 4 pluribus locis inimicum sbi C. Antonium esse ostendit, ut cuius metu exul in Graeciam dit' obtinente prstin i in non auderet accescre.

Cum ad me Decius libertus stius uenes t egisset j me

cum,ut operum darem ne tibi hoc tempore succederetitur quanquam illum hominem frugi. π tibi amicum existimabam,tumen, quod memoria tenebam, cuiusmodi ad me liter aran ea mi isses. non satis eredidi homini prudenti, tum ualde esse muratam uoluntatem tuam. Sed posteaqua, cr Cornelia tua

raciam tuo olitanente prouinciam no

να&Muaedam exesaria ad Lentulum Procos s. scripta es habens in superscriptione, P. Lentulo, ubi Aldinuniexeplar liabet P. Sext. quod cur potius sequamur in fine huius partieulae dicam Docet aut quid egerit pro Sextio in senatu siciem se ennise domu Crassi ob quam se are alieno oppreiuni

ioco dicit ordo es. Cum Decius librarius. tuus: idest itireptor labrorum tuorun venisset ad me di egilset mecum: ides rogasset, aut monuisset me ut darem operana ides diligenter curare more succederetur tibi scilicet in prouinciani hoc tempore, quiquam existimabam illuni scit et Decuina hominem trimi

iaca non vanum sed seduluna di amicum tibi, taliae,quod: Lui quia

149쪽

quia tenebam memoria, euiusmodi literat misisses antea ad me quia petentes ut tibi succeda ur. Ego non satis credidi, voluntatem esse mutatam, tam valde homini prudenti υidelicet tibi, cui non ea committendum vi dicat non putabam Se. Sed posteaquam di Cornelia tua. scilicet uxor conuenit Terentiam scilicet uxorem meam & ego locutus suin cum Gornelio adhibui diligetiam ut adessem ovo

.cornesio Iocutus sum: dissicultatis, ta .r cog rem adhibui dissigrariam, quotiescuns senatus fuit, tit adessem, Fusum Trib. pleb. ta caeteros, plurimums in eo negotij habui, ut Q. Fufium Triboleb. er

ceteros, i uos tu D ipseras, cogerem mihi potius credere, quum luis liσις. omnino res toti in mensem Ianuari reiecturrat, sed facile obtinebatur. Ego tua gratulatione commotus, quod ad me pridem seripserus aiae te bene euenire, quod de ad quos tu scripseras, credere

potius mihi, quam literis tuis. Res tua reiecta ea: idest dilata omnino nunc in mensem Ian. sed obtinebatur faciter scilicet vi tibi non succederetur. Quia vero Lent. successit Appius, di Appio Cice. non putem Lentulo sed Sextio scriptam. Hubertinus, tamen nescio quomodo exponit . Obtinebatur , ut tibi daretur successor qui tamen legit prius ne succederetur: idest ne daretur, inquit tibi successiser,cum legendum esse ut luccederetur iecundiam illius sententiam . Sed υide sequen tia. Ego tua gratulatione M. manifesse arguit ad Lentulum non scriptam esse hanc episolam. Non emit enim domum Crassicum Lentulus esset in ap

si p. in tu mittas ad meliteras crebrius quod etiam Lentia non conuenit sui satis crebro scripserat. EMI Eam ipsam domum millibus nilmum xxxv. Nos antiquam scripturam reposuimus, sed suspicamur hunc locum non vacare mendo: nec enim est hoc precium domus illius, quae inuidiam Ciceroni faciebat in codice qui es in Diui Marci Bibliotheca , aliquantuliam spatij inane relicti ni est, ubi vulgares codices a Milibus num .shabent, ille Medicetis contractius spatium habet, di angustius. Sed etiam dubitari potes quia . 3 Domum. F est extrema docto lineae, etsi non tam producta sit linea illa , ut / , a aequalis sit aliis an fortasse re

crasso domum emissem, emi eum ipsam domum millibat auditi a librario, non quia

V ri . . desit, scd quia numerum i

xxx .al quanto post tuam gratulationem. itas nunc mesci tum integrJni, locus ille non to tantum habere aeris alieni, ut cupiam eoni ure , Ruis me recipiat. sed partim odio inducti me excludunt, er aperte vina Ecem coniurationis oderunt: partim non credunt σ a me insidias me aut, nee putant ei numos deesse. posse, qui ex obsidione freneratore, exemerit. omnino . semipibus magna copia

caperet quem cum ipse interrumpere dc frangere nollet, citius ad initium alterius lineae Iroperari Ciapio hunc locum iligentius animaduerti a peritio tibias nos ut in antiquo praeest . ego autem meis rebus gestis esum assecutus. ut bonum nomen adeptus existimer. Domum tuam, atq; His trunm Ecquaecunal suspicionctoriae omnem perstexi, Cruehementer probaui Antoniam, etsi eius sunt, signi annis: existim is mclicia omnes desita erant , tamen in senatu gravis e. de uius in x uam notam de-

c . Iesse, eam aut arate, aut supra

diligent: hi me debeno, setiatums vehementcr oratione mea, collocatam, numerum hunc atque autoritate commoui. Tu ad me velim literas erebrius augendi vim habuitia : nam mittas. Vale. etiam vulgata lectio non id neu in precium illius domu, significat. Budaeus etiam, ius iudicium in his rebus magni apud Omnes esse debes is enim haec acute di per diligenter tractauit bnumer qin huric inquinatum esse censet, legim debere arbitratur. Tricies quin P testertium Eius opinionem confirmant no-

ει ει seri vetustiores codices qui duabus illis dictaoni x υacat inquita qui usu millibus nunaum pio mimorum Hubertinus legi se bus maxime vitium esse putat, ut aliqua sortasse ut diximus)sertus sunt qui numorum lcribant, sed cum nomine numera- nota desideretur, quae his numeris apposita pecuniam eam redii apta est syncope. ITA QS E scito me habere nunc tantum deret.aut per hos numeros quod vix verisimile esto summa is aeris alieni idest tantum debiti contraxisse ut cupiam coniurare la sngens pecuniae sgniticetur. Ipse quid sentiat de hoc loco. lib. idest fucere coniurationem, eum aliis debitoribus multi aeris jia r .de asse di par.exposuit i Homini te missis magna copia es Fomnes diuites ut ficerat Catilina cum Lentulo,& Cethego diis si hic loco; diligenter etiam considerandus est alii legLt Omlaincia sed antequam in exi lium abisset. Lentulo autem

scripsit ab exilio reuocatu : scribiti ir ergo ad Sextium. Ordo est: Ego commotus gratulatione tua quod scripseras pridem ad me te .esse bene viveretidest prospere succedere,quod emissem domum de Crasso dicissimo illo cive. qui in Parthis posea Periit eam ipsum domum aliquanto post gratulationem trigini millibus nunium pro rinque praecipue ut Sallustiti, asserit ob aes alienum subleuandum Loquitur autem Cicero ironi o Immo satis dicaciter & inlo- lenter quibusdam videtur quaesille occasionem taxandae coniurationis a se oppressae s quibusdam: scilicet perditorum nominum recipiat me: scilicet in societatem coniuratorum, sed se ple tales homines excludunt me: scilicet a coniuratione faciei da,aut societate sua: partim ides pro parte inducti odio: scilicet in me si inpio eo quod coniuratos persecutus sum di oderunt aperte, supple me vindicem: idest ultorem coniurationis pam ni: idea pro parte non credunt: scilicet me cupere coniurare, eluunt insidias a me, quasi vesim eos indicare, nec putantina os posse deesse ei qui exemerit ioc est mihi qui exemerim 'st ex obsidione: scilicet coniuratorum, qui iam animo diuia i obsidebant Qeneratores :jdest ad faenus, de usu

nino semissumi Vetusti codices, 3 omni semiis bus, Nos lectionem eam secuti sumus quae parum a priscis exemplaribus iuscederet & sententiam eandem retineretes n. Semiis bus. henim clari sunt, di certi vetusi codices: Vos illa. .s omnino. Fquam restituimus. non integra in illis legitur ut nonni hal stru-puli etiam repet. Mentionem facit huius loci Hermolaus in a. editione Plinianarum casigationum lib. i 4. p. 4.qui eandem sire, quam nos,emendationem probat. Quaesit in veteribus exemplaribus scriptura voluimus nos notum facere, cum videamus adhuc hunc locum titubare.

ACTIONES Ixpostulant F Ita legendum est quemadmodum et lanx v sit cogis diabent non ut Manutii in pri sciis strictat Actione exPostu- Apostulant. re, di in posteriore s

olitos, di qui dederant Catilinae, ac sociis eius. Magna sextio L.F. vel hic, P. F. vel in epipola. 4 .huius libri idest potestas huius scilicet coniurationis faciendae t hii L.F. legendum videtur cum idem sit Sextius a proetas l. MO. e e mini me alibi legere, es.& sane P. sextius C. Antonii in it lia consulis, di in Macedonia Proconsulis ranaesor fuit, sed in

Macedonia, reuocato Antonio fortasse resistus, hie a Cicerone Procost dicitur. 3 Libertus tuus F Al librarius tui I. 3 Coria

lia tua F C. Scipionis filia. 4 QTusium Trib. ple. I. M. Pisone de M. Messala Coss. Facile obtinebatur l ne tibi holaiodi scilicet reciolentium cupientem coniurare, est homini se missi: idest qui nihil emit aut molitur quod pluris sit semissi id est dimidio alueis. Ego autem assecutus sum meis rebus gestis, ut existimet adept s bonum nomen scilicet hominis iussi dipotentis. Ego perspexi domum tuam, atque omnem aedificati meni auia locauerat eam aedificandam,ta probaui: idea comine M. Messala Cois et Facile obtinebatur l ne tisi hoc tempore sue datis eam vehementer Ego defendi Antonium: scilicet Caium cederetur. 3 Millibus nunaum xxxv. Diebus t r. in peruere- collesam meum in senatu grauisime dc diligentissime eis: ita re libro legimus. 3 omnino semissibus f Varie legitur: Omnies quanquam omnes desiderant: dest omnes dicunt, non exta semissibus, Homini semissis Omnino semisitum, Omnino ere ossicia eius in me. Desideramus enim quae absunt,ec non ex- missibus HWini semissi,& denim in vetustissimo libro, Ennii eant. Vnde in bello legimus tot sunt desiderata militum millia, semissibus ut sorte interyretandum sit semiuiris, quos Dinitis idest occisa esse, de periisse ec commoui: scilicet ad faciendum, di veteres semissis appellarim sicut di Vatinius in Episto. s.li

quod orabam senatum vehementer oratione niea. Ego velim ius lubri. 3 Ego autem. I quas dicat, nia semissis homo. 3 Bovi cr.

150쪽

mim nomen. Cui hominci pecunias credere possint, sed id hoc hostes tuos veterri, amicos nouos: idest qui fortunam s duntaxat cum illi interim pecunias habeant. 3 Antonium F col quentes se iandii dum amicos simulant perculsos: idest attoni- linam melim Cois de Procoistutina reum coniurationis De tos di stupefactos vehementer literis: scilicet tuis . atque iacereiandi illo ipso die quo Clodios est adoptatus. derii batos: idest conturbatione deiectos ex magna spe, quam NEC Putant ei numos deesse posse, qui ex obsidione scene conceperant de interitu tuo . autetii: idest sed, scito has lueras, ratores exemerit. homini se nil sibus magira copia in s Hermo quas misisti ad nie,quanquam habebant exiguan uidest exilem

ri n. lam Barbarus in Plinianarum castigationum editione posteriore,lib. I 4. p. a. luit Omnino vel omni . quasi diceret

non deesse, qui sidi caeterisque omnibus ves sub viseris semisit

bus credant. Ego nui locum antea asterilao notassem, ista Heri nolai annotatione valde non sum commotus. nem mihi da in loci sensu sat is facio. sane di Adeptus verbum idem Hermolaus expungit in subiecto colo .alitimi inde cluat intem

pretis lentum inuenit: queni &nos dubio a cul amplectimur, etiamsi id verbum retineatur,ec per iocum intelligi tradit Lectioni quidem eius manuscripti quom codicis fides astipulatus. Caterum non ad Lentulum,ut idem retur est episola haec sed nis fallor ad sextium quem defendit in iudicio. id cotirmat Corneliae nomen. illum enim secundis nuptiis Come-hi, Scipionis fit a m in matrimonium duxisse testatur in oratio e a s r N ENT V M.

di modicam suificationem, idest notificationem volunt iis tuae: licet bonae ergante, tamen siisse mihi iucundas. Enim: idest quia ego nulla: is est non vlla, non soleo laetati ulla re 'tam: idest tantopere , quam: idest quantopere, cor

cI aERTI LONGO LII IEMMA.

icientia meorum inciorum,

ides decenter factorum. Qui bus: scilicet oiniis meis siquando idest aliquando, non respodetur mutuo: idest non fati,st ab his quibus ea impendi, patior facillime : ides aequissimo animo plus incii residere:i est quati ociora esse apud me.

Ego non dubito illud quin si Tu, exercitusq; uesctis lene est. Ex literis tuis, quas

summa studia mea erga te, adiunxerunt partim mihi te Rene pro eo, Si enim scriberetur

Lentulum, in primum operis librum cuni caeteris collata esset. In quo etiam interpres Dinus iam turpiter, quando

cum tanto viro errauit. Nec tamen ut est ab Aldo factum, P. Sextio . L. t Proconsuli, sed Quaestori inscribi oportuit, pu

to. eum enim in eadem oratione ex quaestorem Antonii colle leae sui testatur fuisse in Ita-ia,N in Macedonia quom Quoad eum nune scriptum arbi tror . nam θά alioqui de Antonio in fine meminit literariam ut iam si recte collocata apud proκimam haec epipola 3 sed 1acile obtinebatur F ne tibi succederetur hoc tempore contra quam interpres imur Dia . t u NIMI:

pablice misi i cepi tina cum omnibus incredibilem uoluisptatem taram enam stem viij octe id ii, quandam ego sempero inrubus te uno retus pollicebar. sed hocseuo tuos ueteres ho

stia nouos amicos uehementer lituis perculsos,atque ex mamguaste deturbatos iacere. ad me autem uterus quas mi a u. quanquam exiguum significationem tuae erga me uolaviviis habebat: tamen nubi scito iurandas fuisse . nulla enim re tam laturi soles,quam meorum o torti conseientia, quibus siquando non mutuo resi onditur,apud me plus olfeij resederescissime patiori illud non dubito. quin si te measumma erga te a diu purum mihi uiunxerunt Regub. nos inter nos conciliatura, corriuncturus it. ac ne ignores quid ego in tuis literis de is derarim,scribam aperte scut mea natura, o nostra emicitia postulat. Res eas gro quarum aliquam in tuis literis,s nostrae nec trudinis, Cr re ab .cuti aegratulationem expectaui, quam ego abs te praeterm sum esse urbitror, quod verebare. ne cuius unimum offenderis. sed sto , ea. quae non prosalute patriae gesimus orbis terre iudicio, de testimonio comproba.ri. quae, cum veneris, tanto consilio tantas animi magnituudine a me gestu esse cognosces. ut tibi multo maiori.quam Asticanus furi . me non multo minorem, quam Laelius, facile, crin Rem .s in amicitia adiunctum esse pariare. Vese.

spub sit nos conciliatura, &co iectura inter nos . Ac ne ignores quid ego desiderarim: idest

non inuenerim iniim ite ta

men voluerim, in literis tuis, scribam aperte, sicut di natura mea quae nihil simulare Douit,& amicitia nostra, quae omnia mani secta esse vult postulat .

Ego sessi eas: ides ta insgnes

res: scilicet in oppressione coniuratorum, quartim ego expectaui in tuis literis aliquam gratulatione in causa N: Heu timui necessitudinis nostrae, &idest sit nul Reipub quam : scilicet gratulationem, ego arbitror esse praetermistim a te qaverebare: idest timebas, ne otia fenderes: id est laederes cuius:id est alicuius animum . sed scito ea quae nos gessimus pro salute patriae comprobari iudicio

Stestinionio orbis terrarum. Quae: scilicet gesta mea, cum veneris: scilicet Romam, tu cognosces et Te gesta a me tanto consilio S tanta mag-:- I,

. mitti di c. o tempore coniurationem repressit Roniae Ci cio. l Verer nullo nouo iam . t MnMamerceero Cn pompeius Mithridatem Ponti regem deuicit: vn possun- si di scilis es coniectura. a Res eas nessi P In coim de lueras ad senatum dederat, e quibus nunc Cice. dicit se tulatu. 3 Asticanus Minor. Scipio Emilianus dictus Laelius F

animi vi pactare facile, me nomulto minorem : idest inferioris virtutis suam Laelius nobilis inius amicus Scipionis, supplefuit . adiunctum esse tibi inulto maiori quum Africantis: scilicet. Scipio ab Africa deuicta st dictus, suit in Republica di in amicit ia Modes se Lactio non multo minorem Acit:sed tamen satis iactanter secta sua commemorat.

9 V B L I C E Misisti P ex Asia, de Mithridatico bello consicto. veteres hos es nouos amici F Caesarem intelligerem a G si diffellit in coniectura. Res eas testi In tot

sperare otium , bestri externis. Deinde, quia in literis ad se datis Ponipe. partim honorifice meminit de re bene gessa ab ipsis Cice significat se in ea re desiderare gratulationem eius, lucti dat tamen suisse literas praesertim cum putet gratulatione omissim ne ossendat malevolos. Ordo est .si tu, & exercitus tuus valetis bene est Ego cepi una curii omnibus scilicet allit incredibilem voluntatem ex literis tuis quas misisti publiee: idest ad senatum publice legedas. Tu enim ostendisti tanta spem oeli scilicet externis belli

cognomento sapiens qui de amicitia apud Ciceroem disputat. T V O S Veteres hosteis, nouos amicos vel menter literis pereulsos P Ne Lucullum Crassumm in ligam mouet , o Lucullum no ita multo ante inimicum sbi comparauit: sed illa ipsa eausa quod ei successitiset in prouincia, quatim gloriam la-

borum praeripuisset, ut scribit in utriust vita Plutarchus. Crassum vero non ante sibi conciliauit, quam Romam reuersus agis sitiiri,quantum ego pollicear semper omniabus ieius: idea confisus cc adiutus te uno idea solo . Sed scitobesto Mithridatico id p Caesaris opera idem, Appianus p autores. Vt potius Veteres amici noui noctes p via alioqui Crassus quo , ut Pompeius, Siliandi fuerint. Navius dentis in pri

SEARCH

MENU NAVIGATION