De varia Aristotelis in academia Parisiensi fortuna, extraneis hinc inde adornata praesidiis, liber. ... Auctore Ioanne de Launoy Constantiensi, ..

11쪽

s DE VARIA illius omnis sublata fuerit suspicio. Quartus eam tractat Academiae Reformationem , ubi propria nomenclatione designantur explicandi in scholis libri fere omnes, praeser eos, qui ethi δ φυσιυς α Οα-mως inscribuntur. Quintus eosdem libros recipit , alios pari modo repudiat,

sed Metaphysicis atque Ethicis studium

adscribit maximum. Sextus proponit editam a Francisco I. Rege sanctionem, qua sedatur excitata Ramum inter & ceteros Professores controuersia , & vindicantur omnes Aristotelis libri, & cum primis Dialectica , in quam Ramus commentariis paullo durioribus animaduerterat , ut illi suas institutiones commodius anteferret. Septimus libris omnibus auctoritatem tribuit adhuc maio- rem, eamque partim censoria Theologorum Parisiensium subscriptione , partim grauissimo Senatus placito confirmat. Singuli casus suam habent velut appendicem , in qua vel defenduntur uberius , vel illustrantur amplius , iis ad subsidium extrinsecus accersitis, qua Conuenisse unum in locum, atque inter se congruere videntur. Vbi quid dam-

12쪽

ARIsTOTELIS FORTUNA. sni vel utilitatis Aristoteles importarit Theologiae , identidem ex bonis auctoribus apparet. Primus &vltimus fortunae casus tam sunt dissimiles, quam qui maxime. Hic in honore δί deliciis putatur: Ille in infamia & tormentis ponitur. O uln-tus a primo abest eo longius , quo magis appropinquat ultimo. Qui supersunt,

medium quendam modum seruant Vtcunque tolerabiliorem. Ceterum a primo ad ultimum semper est mutatum aliquid, in peiusne an in melius , oportet pronunciare alterutrum, sed cum virumque suos nanciscatur fautores acerrimOS, Vtrum verius , pronunciatu est , si non

difficile, certe minus tutum. Aliud est censere de rebus proletariorum , quIbus nulli sunt nerui , aliud de magnatum, quibus nocendi potestas nusquam deest; Aliud quoque censere de rebus hominum, qui vivere desierunt, aliud de hominibus , quibuscum quiete & tranquille vivitur. Sed istic iudicium non interpono meum : interponat suum, qui VO-luerit. Non consulo tamen. Imp detenim ex utraque parte periculum, si sopitus ignis recalesceret. Hinc anathema

13쪽

1o D V Α R I Ata, inde exilia, & forsan utraque timeri merito possent. Quocirca hoc ut iniudicatum in medium relinquo, historiam persecuturus. CAp UT PRIMUM.

Prima LAristotelis fortuna recensetur 'Hexplicatur. in qua illius praecipui comburuntur libri ,eorumque lectio interdicitur.

P RiMAM igitur Aristotelis fortuis

nam ordior ab Senonensi Concilio, quod Episcopi prouinciae anno M. C C. I x. Lutetiae Parisiorum celebrarunt. In eo damnati sunt errores Almarici 55 Aristotelis opera, quae Parisiensis Academiae Professores non ita pridem legebant, Msuis illustrabant commentariis. Id autem testatur Rigordus in vita Philippi Augusti his verbis i In diebus illas anno M. Cc. IX.) legebantur Paris in libelli quidam de Aristotele , in dicebantur, compositi, qui docebant Metapti m , delati is suo a Conis

14쪽

santinopoli, se a Graeco in Latinum translati, qui quoniam non solum haeres Almatici sententiis subtilibus occasionem praebebant, immo o ditis nondum inuentis praebere poterunt , iussi sunt omnes comburi. o sub poena

excommunicationis cautum est in eodem Concilio , nequis eos de caetero scribere o legere praesumeret, vel quocunque modo habere. Haec auctor aequalis, in quibus causae sunt duae, cur quidam Aristotelis libri flammis vltricibus a Synodo Episcoporum addi- Cantur : una , quod Almarico errandi praebuissent occasionem : altera , quod nondum inuentis erroribus fauere opitularique potuissent. Robertus sancti Mariani Autisiodorensis Monachus , seu potius Hugo , qui Chronologiam Roberti ad annum I 223. perduxit, meminit quidem huius Concilij , sed in rebus Aristotelis quid factum fuerit, non omnino perspectum atque animaduersum habuit. Illius verba sunt haec sub finem anni Ia Io. Erant per id tempus quidam scioli literarum in Fran- .cia, sed pestilentis doctrinae clanculo discurrenus , o vana quaedam es impia dogmata, frisque omnino contraria latenter fArimis

15쪽

IL DE VARIA ,

susurrantes , se nis praeuenisset eos virorum prudentium cauta sagacitaου , plures in barathrum perfidiae demersissent. Nam de communi Piscoporum consilio misi sunt, qui actus eorum sagaciter explorarent , per quos compertio detecti, captique se addubi Parisi in custodiae mancipantur. Erant autem numero Iquorum erant aliqui sacerdotes , curam animarum habentes , quibuι fecerat fauorem ad

populMm fucata secies bonestatis, o vitae grauitas superducta. Congregato igitur Episco florum Concilio assidentibus Magistris Pari- flensibus propalantur eorum ineptiae , omnium que iudicio reprobantur, o iudicati haeretici exponuntur publicae potestati, ex quibus decem truduntur incendio, reliqui quatuor murali reclusione damnantur. Assuit tali sectaculo innumerabilis hominum multitudo , nec sine ructa. Hoc actum est, quia inde or area Domini mundata est , eventilando Ugania, ne destum greges corrumperent, o plera que ii mor inc ψ est, ct repressa temeris S, ne nomais adinventionibus adhaererent. Habuit autem initium haec adinventio profana verborum a quodam nomine i Almarico, quem non longe ante defunctam iudicauerunt anathemate

percellendum , feceruntque tarpus a tum

16쪽

ARIsTOTELIs FORTUNA rs mulo erui , se velut hostem I dei extra locum delium procul poni Librorum quoque Arpo- telis, qui de naturali philosophia in ripti seunt,

or ante paucos annos Parisius carperant lectitari, interdiciu es lectio tribus annis , quia ex ipsis errorum semina viderentur exorta. N on in tres tantum annos, ut hic scribitur, sed in omne tempus operum Aristotelis lectio prohibita est. Rem melius nouerat Rigordus , qui sancti Dionysij Monachus cum esset, & Regis medicus, Lutetiaeque degeret, quae vidit ipse, monimentis consignauit suis. Deinde Ioannes Victorinus in memoriali historiarum M S. in Collegio Nauarrae & Concilii istius Zc rerum in eo gestarum mentionem , facit, nec omnino significat, ad certum aliquod tempus interdaetos fuisse Aristotelis libros. Hic auctor Lutetiae floruit Philippo Pulcro rege. Tum demum quae sumus postea dicturi , hac in parte monachum Autissiodorensem adhuc errasse confirmabunt.

17쪽

primum Aristotelis fortunam antiqui Patres Ecclesiaepraeiudicarunt. OVAE modo recensita est Aristotelis

fortuna, grauissimum ab antiquis Ecclesiae Patribus praeiudicium accepit, sed praecipua illorum suffragia referre operaepretium esse duco. Primus mihi occurrit Iustinus ex Phi-Iosopho Christianus Martyr in dialogo cum Tryphone : id autem At Philosophia, o qua de causa ad homines sit demissa,

permultos latet. Non enim essenx, s scirent, neque Theoretici, neque Platonici, neque Stoici, neque Peripatetici, neque Pythagorici, cum

ea una st scientia. Et post alia de seipso locutus : a Stoico desciui , o ad alium me contuli Peripateticum ) vocitatum hominem , ut ipse existimabat, acutum. Hic me primis dium secum esse passus, postea mercedem a me Abi designari petiit, ne in ructuosi mihi cum eo esset confiuetudo. Ego vero Hum hanc imam ob causam rei vi, ne philosephum

18쪽

AR Isaeo TELIs FORTUNA. ' rs quidem omnino esse opinatus. Sic Iustinus Aristotelem tractat. Deinde idem vel quis. quis ille Christianus Doctor. librum edidit, cui titulus est: uorundam Hristotelicorum dogmatum euersis. Vbi paullo post initium : Inureos vero, qui Prophetarum scriptis idem non habuerunt, ac coniecturas Fria ducti, quod eis placitum esset de Deo se creationerisfinierunt, maginum esse inter ipsos inuicems apud quemquam eorum aduersus si sum de rebuου, earumque principio iuxta sub antiam,

es numerum s motum es nem , dissidium. Id quod ex Aristotele praeterquam quod is nihil meri de rebus , quas definiendas sibi commentationibus suis saluit, a fertὰ declaratur:

latione. 2. ex loco Vno libri II. 3. ex locis vi. libri III. q. ex locis xv I. libri 1 v. F. ex locis II. libri v. ex locis v. libri Ix. de eadem naturali auscultatione. 6. ex locis VIII. libri I. de caelo. 7. ex locis x I. libri II. dc caelo. 8. ex locis Iv. libri III. de

caelo.

Secundus Clemens Alexandrinus in admonitione ad Gentiles: Sednec mole umfuerit, ut arbitror, cum ad ianc locum perue- Nerim, meminisse etiam P ipatetitarum. Cuiuc

19쪽

16 DE VARIA quidem secti qui est pater , nihil de eo patre, qui est sipremuου, intelligensputat esse animam τniuersi, hoc.eis mundi, animam Deum esse existimans, i e a se se confoditur. ui enim

que ad Lunam eius desinit prouidentiam,deinde mundum Deum se existimat, auertitur, ut qui eum, qui est Dei expers, Deum esse arbitretur. Ere,sin autem illi Theophrastusfamiliaris Aristotelis alicubi quidem caelum, alicubi veros ritum Deum esse existimat. Deinde libro v. Stromatum : Ita inquiunt, sed materiam

ponunt Philosophi or Stoici, ct Pythagoris

quinetiam Aristoteles Peripateticus, non autem unum principium. Tertius Irenaeus Lugdunensis Episcopus libro aduersus haereses D. Cap. XIX. - Suod autem Saluatorem ex omnibus factum esse . Sonibus dicant, omnism in eum deponen- tibin velut florem suum , non extra Hesiodupandoram nouum aliquid asserunt. suae enim illi dii de illa , haec hi de Saluatore insinuant. Pandoron inimiscentes eum, quase unusiqui que . Eonum quod haberet optimum , do uerit ei. Inam autem eduliorum se reliquarum operationum indifferentem sententiam , orquod putent a nemine in totum posse coinquinari prFter generositatem, licet quodque manducent

20쪽

ΑRIsTOTELIs FORTUNA. Iγducent,vel operentur,a CFnicis possederuntium fini cum eis eiusdem testamenti. O minutiloquium autem o sublimitatem circa quaestiones, cum sit Aristotelicum, inferre dei conantur. Aus d autem velint in numeros transferre tamaersum hoc, a Pythagora acceperunt. Hi CValentinus 3c illius sectatores Aristoteli accepta referunt duo , minutiloquium Sc sublimitatem. vel ut habet Vetus co dex, multiloquium & subtilitatem, quibus Christianae fidei simplicitatem SI candorem corrumpebant. Quartus Tertullianus libro de praescriptione haereticorum cap. VII. I ae denique haeres a Philosophiasiubornantur. Inde . Eones, formae nescio quae es Trinitas hominis apud Valentinum: Platonicus fuerat. Inde Marcionis Deus melior de tranquillitate: a Stoicis venerat. M post alia : Vnde malum, O quare 'O unde homo, se quomodo Z o quod proxime Valentinus proposuit, Ῥnde Deus ' cilicet de enthymesi se ectromate, miserum i Aristotelem Iqui ista, Dialecticam instituit, artificem fruendio defruendi versipellam in sententiis coactam,

in coniecturis duram, in argumentis operariam contentionum, molestam etiam Abi ipse, omnia retrae Ianum ne quid omnino tractauerit. Hinc