장음표시 사용
421쪽
cur ex duobus iam iustifieatis uni tantum det
gratiam perseuerantiae, non autem alteri, cur autem non destruatur libertas per gratiam , &in quo horum duorum concordia cons stat,
nunquam dixit ineffabile , sed paucis intelligibile.
4 postremo. quod die tur in eadem sententia. ex e scacitate voluntatis diuinae fieri , ut sit contingentia in actibus voluntatis , & recte congruat cum eadem libertate , & volunt te, verissmum est,& saepe traditur a s. Thom. id tamen non est totum quod S. Doctor tradit
ad solutionem huius discultatis, sed pars quaedam solutionis, quae a causa remota, & radicali persuadet veritatem, an sit; id tamen non satis est ad solutionem praesentis dissicultatis, nam etiam cum actus sunt sine libertate , aut eum serent,s Deus vellet necessitate voluntatem. iaetiam oriretur ex egeacitate voluntatisDei decernentis, ut aliquid sne libertate fiat, quare explicare oportet quid sit peculiare , eum Deus vult aliquid seri sine neeestate contra ria libertati, & cuius rationis si ea neeessitas. quae oritur ex certitudine , cum qua operatur Dei voluntas,& predestinatio, quandoqui dem talis est, per quam non impediatur usus si hertatis creatae, cum his impediri soleat per necessitatem in operando , eo qucid necessarium . & liberum , seu contingens inter se sint eontraria , hoe autem intendimus eum
paneis intelligere , ut Augustinus loquitur, nempe sundamentis iactis ab antiquis Doctoribus, praesertim autem S. Thom. & eius sectatoribus.
ouerss vocibus explicetur, sensu tamen, & re una est, nempe necem talem , quae oritur ex certitudine, ut e scacia voluntatis, &praed stinationis diuinae ei rea effectus, qui pendent a voluntate creata, esse tantum necessitatem non
νbsolutam, sed ex quadam suppositione , & ideo non esse contrariam libertati, nempe quia est ex suppositione, quae secundum quendam respectum pendet a voluntatis libertate, & ideo non potest aduersari libertati. Hane sententiam docet S.Thom. ouaest. Is. art. 8. in corpore, & in responsone ad argumenta, & quaest.22. art. 4.& I.contra gentes, cap. 83.praesertim in s-ne , di aliis locis , quae affert Capreolus in I.
distin. 43. quast. r. artis. 2. conclu. 3. Ferrarietas i. contra gentes, cap. citat . Durandus in I. dist. 4e . quaest. I. N alii retenti δε- res, quos infra reseremus, qui licet esseae itatem gratiae praeue emis seeundum quandam rationem nullo modo dependere a libera voluntate . existiment ratione tamen suturi eonsensus ex gratia effraci quadam ratione dependere ab apb is uuia te docent, & ideo quia est
necessitas ex tali suppostione dependente a Iubertate, eam non esse contrariam eidem libertati errata; explicata autem concordia libere iis creatae cum gratia praeuenienti certo, & in- fallibiliter essrael, facile etiam explicatur concordia cum praedestinatione, quae essentaliter est praeparatio gratiae essicacis. gAd huius autem sententiae intelligentiam reuocandum est in memoriam, quod diximus q. I disp. 8. necessitatem quandam esse absolutam. aliam autem ex suppostione , quam ariappellant conditionalem, aut in sensu composito, aut solius consequentiae, Λ infallibilitatis, non autem ipsus rei consequentis; diximus auiatem eodem loco, necessitatem conditionalem, aut ex suppositione , quae oritur ex libertate errata, este non posse contrariam libertati. quia potius in se ipsa ineludit actualem viain libcriatatis, nempe includendo dependentiam ab idisi liberavoluntate, in hae enim dependentia ρο- situs est libertatis usus; ex aduerto autem diximus eodem loco necessitatem suturi consim sus, quae non oritur ex voluntate libera, licet sit ex suppostione repugnare libertati, ut patet in amore beatifieo, qui licet tantum sit neces,rius ex suppostione visionis beatifica . Ob hane tamen necessitatem est sne libertate, quia est necessias ex suppositione, quae non ines dii de pedentiam a libera voluntate, cum autem Doctores citati pro nostra sententia ex eo capite explicant concordiam libertatis , quia ex praedestinatione solum oritur necessias ex se
positione , plane loquuntur de suppostione, quae includit aliquam dependentiam a libera
voluntate, nam ad explicandum, di comprobandum quod docent, sere omnes adducunt exemplum illius necessitatis , quia, Omne quias , dum s , necesse est esse, quae est necessitas ex
suppositione dependente ab omnibus causs,ex quibus res dependent quare merito ex eo eapute explicant concordiam libertatis cum praed stinatione. Secundo statuendum est , necesstatem, squa necesse est.& in fallibile voluntatem,in qua est gratia esscax, esse illi consensuram, esse necessitatem ex suppostione aliqua ratione 4ependente a voluntate libera. quia esicacitas t lis gratiae quadam sui ratione ab eadem liberi te pendet. Sic docuit ex antiquis Seholasticis Alexander Asenss q. p. quaest. I3. dum ait illis verbis r Couertimini ad me , ct ego contio t. ad vos significaeri, quod ex parte voluntatis requiritur Obedientia , siue ineli natio, s gratia debet habere efficaciam. Ex theologis autem minus antiquis Vega lib. 13. in Tridenti cap. 33. Quicumque , inquit, peccator test, cum MLxerit , habere avxatiam 4 ux ad conuersonem. Et stapletonius in promptuario Catholico Feria 6.Hebdomada I. quadrages mae. circa illa verba r Vis sanis feri, ait, nouum esse Caluini figmentum , gratiam es a sola esseacem, cum potius escar si a cooperatione liberi arbitri , & ab operatione eiusdem gratiae , qua, ratione
422쪽
rationeActor. s. num. 6.ait gratiam praeuenientem esse effracem ab effectu.id est. per habitudinem ad effectu in contingentem, & liberum. Eadem ratione effractam gratiae dependerea libertate, non quidem, quia a voluntate pendeat talem gratiam dari, ted quia respectus ad
effectum eti ipsa futurum pendet a voluntate, exolitauit P. Molina in hae quaest. artic. 3.
disput. . me in b. 6. maxime g. Quando ati is , P.
Vaχqueet disput. si . cap. 7. R. Valcntia I. 2. disput. 8. qu. 33. puncto 4. conci . . P. Suarer lib. 3. de praedestinatione, eap. Io. num. p. Ex patribus autem hanc dependentiam fgniscant S. DO, sermone 2 in Epiphaniam in fine i Non
dormientibus, inquiens. praeuenιt regnum cartiram, sed laboνantabis, ut dona ast is insta non seceramus, po ea, qua dederit . meremtir accipere quod promisit; quod plane significat, in potestate ii
minis esse sacere irrita , & inessicacia dona , quae accipit, quod fieri non posset, nisea esse ricacia aliqua ratione ab homine dependeat. Et Chrysostomus tom. 3. so in ilia de eonuersone Pauli. S deserendis reprehenso nibus, inquiens t Sa Deus vult, nos autem nolu
alioquιn eoiacra non sunt, etiam significant ab homine dona , quae accipit. esse , aut non esse scacia. In hunc sensum Anselmus de eausi diaboli, cap. 3. post medium ait, daemonem non ideo non habuisse perseuerantiam, quia Deus non dedit , sed potius contra , ideo Deum non dedisse , quia ipse non accepit, dare autem Deum perseuerantia, est dare esseax auxilium ad perseuerandum, quod ideὰ homo non accipit, quia facit esse in esca v auxilium, quod gratis accepit, & quod alioquin escax esse pol rat, nisi per hominem stare di Ratio autein est manifesta ex potestate res stendi cuicuinque ratia praeuenienti, ut diximus in praecedentii sputatione, gratia enim, cui res sti potcst, non habet ex se sola respectum ad effectum th Alli-hiliter ex ipsa suturum; gratia autem essicax huiusmodi qespectum habet eo niunctuin,
quamuis illi in quodam sensu possit res stir ergo talis gratia non habet hunc respectum ex sola sua natura, & intrinseca entitate, habet ergo respectum illum a se se ut a causa primaria, di voluntate, scut a causa minus praecipua eidem gratiae in operando sub ordinata, a qua et-ram pendet ille effectus. Dicendum est igitur, gratiam egeacem secundum intrinsecant ipsius entitatem a solo Deo pendere , respectum autem ad effectum est ipsa suturum pendere a voluntate,& a se ipsa, a qua scut eεectus ita etiam dependet ille respectus; cum enim intrinseca natura, & virtus talis gratiae. & respectus
ad effectum contingemur. sed in fallibiliter suturum diu crsa sint, seri potest ut respc Musiluis dependeat ab aliqua causa, num pu a voluntate excitata per candem gratiamia qua non pcndeat virtus ipsa gratiae
Quo loco diligenter est notandum , non si ci vim effcaciae gratiae dependere a cois usu liberae voluntati . sed potius a voluntate ἰpsa, qua pendet ille consensus . nam fratia emcax
no resertur ad eonsensum volutatis, se ut ad sui causam, vel scut ad meritum propter quod de tur . sed scut ad effectum suulfi , quem i, fatili biliter est operatura, si voluntati actur, vi r cle Valentia in hae quaestione. buncto A. . 3. ac proinde ad consensum non absolute, sed conditionaliter, futurum. s talis gratia detur voluntati. Notandum praetcrea, voluntatem per
suam naturam esse susscientem , ut gratia sit inesca ου, id est, vi careat respectu ad effectum; contra vero causam esse, ut illum respectum habeat, quo dicatur incax , non per solam suam naturam sed per illam & per virtutem, quam accipit ab entitate gratiae, atque hoc in do causa est talis respectus, non quid ira influendo aliquid directe in ipsam gratiam. sed
effciendo cum emitate gratiae effectum illum, ad quem gratia in quantum escax per respectum effcaciae resertur.
TFOe posto intellisi potest . necessi a tetm Ilo quae oritur ex emcacia voluntatis. S' prae destinationis disinae tantum esse est suppositi ne, ouae aliqua ratione includat dependentiam a voluntatriae proinde no sit contraria libertati, quia in actibus voluntatis diuinae, qui in eluia duntur in praedestinatione, duplex tantiit' ordo esse potest seeundum diuersas sententias. Primus est numerando in illa tantilm quatitor actus , quorum primus si volitio dandi gratiam praeuenientem egeacem. Secundus autemst volitio eon Arrenditum eadein gratia , &voluntate ad liberum consensum. Tertius autem iustiseandi cum perseuerantia. Quartus autem ttoris eandi ratione meritorum, & gratiae per uera itis. In quibus actus primus,scili- - ttet volitio dandi gratiam essicacem , seiug- dum terminationem an obiectum, essintialiter praesupponit cognitionem ess caciae gratiae, reconsensus toditionaliter, suturi ex tali pratia,&Voluntate; quare necessitas ex suppostione huius actus , perinde atque heresstas ex suppositione gratiae essi eacis , iron potest aduersari libertati, quia est ev suppositione includente aliquid dependens a libertate.
Idem iudicium est de secundo actu, qui est voluntas Dei e etendi eum voluntate liberum
eonsensum, quia haec voluntas terminationem
ad obie um volitum habet ex operatione, qua Deus cum voluntate incit liberum con- sinium: saee autem operatio realiter identiscatur eum influxu voluntatis creatae r ergo etiam hic actus ex parte terminationis ad obie-
423쪽
obiectum volitum aliquid includit dependens etiam , voluntate creata. 14 De tertio, & quarto actu est res facilior, quia voluntas Dei infundendi gratiam iustificantem praesupponit liberum consensum, per quem homo disponitur; voluntas vero glorificandi etiam praesupponit eundem consensum, di gratiam
perseuerantem: ergo necessitas, quae oritur ex
pridestinatione includente actus predictos, tota est ex suppositione includente aliq i id dependens libera voluntate. Eadem autem omnino ratio est, licet dicamus ante praescientiam meritotum esse in Deo intentionem dandi gloriam, atque ex hae intentione oriri volitionem dandi gratiam efficacem ad consecutionem praedictorum: quia illa intentio voluntatis Dei non influit in pium consensum, nisi per gratiam emcacem; voluntas enim immediate influens in consensum diuersa est, quare illa intentio no magis potest aduertari libertati, quam volitio dandi gratiam emeacem quia ex eodem actu dandi talem gratiam sumitur tespectus, quo diuina voluntas tetminatur ad eum finem sicut ad obiectum volitum, Si sci&tia emeaciae gratiae, de consensus certo iacturi, si ea gratia detur, eodem modo esse debet ante illam intentionem dandi gloriam,& ante praefinitionem actus liberi, atque esse debet ante voltistionem dandi gratiam efficacem: ergo necessitas quae oritur e olitione Dei dandi gratiam em-cacem , &quae oritur ex praecedenti intentione dandi gloriam, est necessitas ex suppositione iniscludente aliquem respectum dependentem , vo Iuniat quare non potest aduersari libertati qua fiat pius consensus, quo homo disponitur ad gratiam,di in illa perseuerat,quod iam expicauimus dis67.68.6c 7 .dc 7 1. dum explicaremus intentionem AE praelinitionem gloriae, εἰ bonorum ais Ru uin inmusa,quam Deus decernit, ut ille finis
C A v v T v. argumem opposta diluuntur. 11 AD primum argumentum respondeo pera, distinctionem maioris propositionis, nempe causam, quae non potest impediri, si nihil includit dependens ab aliqua libertate, effectum producere absolute necessarium; non autem si talis causa secundum aliquem respectum dependeat ab eadem libertate; praedestinatio autem diuina secundum terminationem ad obiectum, ex qua necessario insertur voluntatis consensius, respectum quendam inuoluit a libertate depe dentem. Sed contra inquiet aliquis, quod est ante omnem consensum voluntatis, non potest includete resipectum 1 voluntate dependentem; praedestinatio autem secundum primum ipsius effectum est ante omnem eonsensum voluntatis: τrgo, &c. Respondeo per distinctionem ad minorem,quod est ante omnem consentum voluntatis non solum ut absolute, sed etiam ut conditi uitet suturi , poa includere re ectum
a voluntate dependentem; secus autem , si tantum sit ante consensum, ut absoIute futurum, non autem apte consensum , ut conditionali ter laturum ἔν nam haec etiam futuritio, quantumuis conditionalis accipiatur, inc Iud id respectum , voluntate dependentem , qui latis est, ut suppositio, quae deinde tequitur, non possit esse contraria libertati, ut patet in necessitate, qua necesse est consentire illam voluntatem, in qua est gratia emeax , hoc est, quam Deus nouit esse iacturam , ut voluntas contentiat, si illi detur ; in hae enim ratione scientiae , 8c efficaciae nullus est respectus ad consensum , ut absolute suturum; & tamen fatis est, ut necessitas ex tali suppositione non contrarietur li
Ad secundum respondeo, per similem distinctionem , effectum, qui habet necessit tem ex xliqua praecedenti causa , quae nullum habeat rei pectum dependentem lihera voluntate , esse ab lalute necessarium; secus autem, si necessitatem habeat i causa habente aliquid dependens voluntate creataielectio eis nim medij neeessarij ad finem intentum neces statem habet ex causa praecedenti, nempe ex intentione finis, libera tamen est, quia ea in tentio praecedens aliquid habet dependam a Ii
Ad ultimum respondeo, id, quod est a Deo II
praefinitum, esse a creata voluntate ineuitabile
in sensu eomposito , se ex suppositione , non tamen absolute, quia istum est ineuitabiIe ex suppositione praefinitionis, in qua ex parte terminationis ad obiectum includitur aliquid dependens a libertate ; ut enim saepius diximus
quod tantum est necessarium nocessitate conse quentiae , aut infallibilitatis, aut tantum in sense eomposito ex suppositione habente aliquid dependens a voluntate; non est abrilute necerusarium , neque habet necessitatem contrariam libertati.
de reprobati me. Criunda pars huius quaestionis 23. de qua agit
Sa mari. 3.tota volatur circa reprobati
nem de qua docet, quod simi praedestinatio includit voluntatem conserendi gratiam,& gl riam, ita reprobatis includit voluntatem permittendi eulpam , Se inserendi pro culpa
poenam aeternam. In responsione autem ad tertiam ait , cum dicitur reprobatum non
posse consequi gratiam , aut gloriam , id esse vetum secundum impos militatem non abs Iutam , sed conditionatam, quae non contra riatur libertati; de causa autem finali reprob tionis , qua Deus reprobat aliquos , agit s. Thom. artic. 3. in responsione ad 3. ubi, ut illum multi interpretantur , significare videtur Deum volendo repraesentare luam bonitatemper modum iustitiae aliquos reprobauit , in
quem tensum interpretatur verba Pauli d Rom.
424쪽
cap. 9. Polam Demostin ere iram, id est, vindictam iustitiae, siustinuit, id est, permisit in multa
patientia,UUAE ire apta in inteTitum, quibus ligni licat permissionem, qua Deus permittit cadere in culpam eos qui reprobantur, oriri exassectu tuis
stitiae, hoc est, ex desiderio ostendendi iustitiam
D Issu TAYxo LXXXVII. Quid sit in Deo reprobatio.
actus in reprobatione inuruemant.
Prima opinio docet dari in Deo voluntatem efficacem excludendi a regno , ante prassiaentiam peccatorum. Cap. 2. Uerior ere ovositasententia. Cap. 3.
statia reprobationis duplici conclusione
utui actus in reprobatione interueniunt. VT doctrinam huius q. 23 citca reprobatio
nem elucidemus eodem fere ordine, quo depraedestinatione disputatum est, per sequentes disputationes de reptobatione disputabimus, in hac disputatione examinabimus , quid sit in Deo reprobatio, in reliquis vero disputationibus de causis,&effectibus illius disseremus. Primo quidem , esse in Deo actum reprobationis, quo ab aeterno voluerit excludere aliquos a regno coelorum,ex fide certum est, sicut ex ea-cem fide credimus itutos multos in aeternum
supplicium, quod dicitur blatth. 21. Licet autem nomen reprobationis, aut verbum reprobandi, hoc sensu non accipiatur usquam in diu ianis literis pro actu excludendi aliquem a beatitudine aeterna, usu tamen Scholastico vulgo via surpatur pro hoc actu, nam ille qui indisnus iudicatur re, quam merito Obtinere debetiat, recte dieitur reprobari; quicunque autem excluduntur a beatitudine aeterna , ob peccati indignitatem excluduntur, ac proinde etiam repro
Ad explicandum autem qui actus voluntatis diuinae in essentia reprobationis comprehendantur, notandum est tres saltem actus diuinae voluntatis esse necessarios ex parte obiecti distinctos, ut aliquis excludatur a regno coelorum. Primus est voluntas permittendi, ut ille primo cadat, nisi enim cadere permitteretur, non da. mnaretur. Seeundus est voluntas permittendi, ut in peccato, in quod ceciderat, moriatur, seu voluntas inferendi ab aliquo vitam eo tempore, quo cernitur esse in peccato; ut enim maximum
est bonum ex hoc mundo aliquem assietri, cum est in gratia Dei , per quod munus completur perseuerantiae donum ; ita auferri ε ulta eum, qui est in statu peccati, extremum est hominis malum. Licet autem ex parte peceati in illud cadere , & in eo permanere usque ad finem vitae actus sit continuatus; ex parte tamen Dei voluntas permittendi primum lapium, S uoluntas permittendi, ut homo in illo moriatur, necessa rio sunt actus diuehit secundum Lespebum ad oblectum proximum,quia voluntas permittendi eadere in peccatum,aut est denegatio gratiae, qua peccatum impediretur, aut voluntas cooperandi ad actum materialem, ex quo oritur ratio peccati ex depradentia λ voluntate creata; voluntas autem permittendi, ut homo in peccato perseuetet, dui moriatur, formaliter est denegatio gratiae distinctae, qua homo conuestatur ad poenitentiam, aut voluntas cooperandi cum causis, per quas eo tempore vita ausertur, quo perseuerantia in peccato consummatur, quae voluntas necessatio est diuersa ex parte obiecti voluntate, qua primo aliquis permittitur cadere in peccatum, in quo postea usque ad mortem perseuerat.
Tettius actus est voluntas, qua homo a beati- studine excluditur , & ad aetetnum supplicium deputatur, qui actus en potest iustitiae puhitiuae piopter peccatum morte consummatum, sicut etiam voluntas det mittendi, ut aliquis in peccato moriatur , esse potest actus Iustitiae punientis peccatum , in quod iam homo lapsus eriti voluntas tamen pet mittendi, ut aliquis priamo eadat in peccatum, in quo perseuerat, hoc est antequam cernatus esse in eo peccato, non potest esse actus iustitiae.
C A v v T ILPrima opinio doeet, dari iis Deo voluntatem efficacem exeludendi a Regno interrassentiam peteriorum.
Um autem sit certum, voluntatem exesu- dendi aliquem , Beatitudine essentialiter pertinere ad actum reprobationis, controuer ita est, an hic actus sit in Deo ante praescientiam peccatorum, atque ex hoc capite sumenda ratio est , qua cognoscamus qui alii actus voluntatis diuinae essentialiter pertineant ad reprobati nem. Primasententia est, quem,dmodum in praedestinatione initium est in intentione dandi gloriam, ex euius complacentia dantur media gratiae, quae si ad illum finem conserant, num e rantur inter effectiis praedestinationis; ita in reprobatione initium esse in intentione, quam ante praestientiam peccatorum Deus habet, excludendi aliquos a beatitudine, atque ex complacentia huius finis Deum permittere, ut illi, quos excludere 1 regno intendebat, primo in peccatum cadant, & deinde in peccato moriantur, ita utramque permissionem esse ellectum reproba tionis, ex quo etiam e licitur duplicem volunta-
425쪽
tem, qua Deus vult permitte te peccatum, &mortem in statu peccati, pertinere adessentiam reprobationis.1 Imponitur hie sententia s. Thom. art. s. in
corpore ,& ait s. in responsione ad 3. ait enim s Thom. art. 3. Sicut prades atas includit volunt a. rem conferenda gratiam, O gloriam; ita reprobatiorncludit voluntatem permitιenda aliquem cisere in culpam cti emendι damnariovis poenam e includit, inquit, cadere in culpam. Et art. 3. in responsone
ad s. inquit. Sed quare hos elegit ingloriamo illos
rem, ubi licut loquitur de electione ad gloriam, loqui etiam videtur de reprobatione , quae est exclusio ab eadem gloria, cuius dicit nullam esse icausam, nis voluntatem diuinam, quod verum xv,n esset , nisi talis reprobatio esset ante praescientiam meritorum. Pro hac sententia antea adducebantur verba Sapientiae ri. ubi per err rem ita legebatur: Ipsum quoque qui non debet pu-
Ni condemnas. O exrertim extamas a tua virtute.
Sed iam constat contrarium sensum este eo loco his verbis : Ipsam quoque,qui non debet puniνι, condemnare exterum extim M a tua virtute. His ergo omi,sis pro hac sententia primo sunt verba pauisti ad Rom. s. Deus volιm Uendere iram. O nolam fatere potentiam suam . si muri in malia patient avus ira atra in interitum ut o enderet diuiti.i so- νι. β. in vasa misericaria. illud aurem verbum: Sustissau. s.Thom. artic. s. ad 3. interpretatur, Permisit. itaque eorum verborum communis
sensus ese viὰetur, Deum voluisse ostendere i xam suam, & ad hoc permissu homine, cadere in peccatum, de multo tempore illos sustinuisse:
ut autem Deus in eum finem peccatum permitteret, necesse suit ante praescientiam talis peccati habuisse intentionem ostendendi in aliquibus iustitiam suam; ergo ante praescientiam peccatorum habuit eam Intentionem. ς Secundo pro eadem sententia addncuntur verba eiusdem capitis: Cum enim nondum nat fuissent. aut aliquid boni essem,aut mali non ex ποι-la, sed ex vacante dictum est,quia maior seruiet Boi cursimplum est. Iacob dilexi, Esau autem tara
habui. Quae verba saltem in sensu mistico de praedestinatione, & reprobatione explicari debent; illud autem: Non ex operibus sed ex vocante, plane signiscat eausam ex solo Dei beneplacito, non solum respectu dilectionis, sed etiam odii, nam de utraque te loquebatur paulus,atque de viro que fratre, ut indicant illae voces, Iur aliquid bo.
1 Ontraria sententia videtur omnino certa, is in Deo absolutam voluntatem excludendi aliquem a beatitudine nullam esse ante praescientiam peccatorum. In primis haec sententia sumitur ex S.Thom. quaest ε. de veritate art a. ad ultimum, ubi cum dixisset reprobationem, aut esse
actum intellectus, quo aliqui indignus iudiciis
tur, aut actum voluntatis, quapropter indignitatem reiicitur, aut refutatur, ait, Deum pCenam non velle voluntate antecedenti, sed consequenti,& art.2 ad 9 ait, peccatum Originale esse cauasam reprobationis, quod repetit in cap s. epist. ad Roman. lectione & ex Thomistis autem ex instituto id docet ferratiensis 3. contra genistes cap. Ist. 4.Considerandum 3. ubi, non e i. inquit, cogitandum. quod Deus pri in voluerit damna. re. ct de de voluerit permittere peccarum. Vigia
riu1 in institutionibus Theologicis, cap. Io. 8. cantrarιam sentent ram, dicit, repugnare divisa b nitati. Ex aliis autem Doctoribus eandem sententiam docent Durandus in i dist. O. quast. E. ntim. 8. Scotus dist. i. quaest l. circa finem, &optime ex recentioribus Stapletonius in cap. 2. epist. ad Rom. circa versum 19. disputat conita Caluinum contrariae sententiae fautorem. Conistra eandem sententiam disputat P. Vasqueχ disp. 9 s. cap. 4. P. Suarea lib. s. depra destinatione, cap. 3. P.Molina in hac quaest art. i. disp. i. membo. & sequentibus. Probatur primo nostra sententia ex verbis a sapientiae a Dem non fecit mortem. nec delectatur an perdationa vitiorum. Reddit autem rationem, quoniam omnia creaait. vi essint, o sanabiles fuit nationes orbia terrarum. Quae verba saltem fgnificant Deum ex se, quatenus Operatur voluntate antecedenti, nullius mortem, sed potius ex pra- scientia peccati, & voluntate consequenti velle, ut iustitiam , S aequitatem seruet. Videtur autem satis eo loco eam rationem reddere, quam
aliqui Theologi tradunt, quia scilicet Deus ita
omnia creauit, ut Omnes possent consequi salutem , quae voluntas in Deo esse non posset cum antecedenti,& absoluta voluntate, ut aliquis da
Probatur secundo ex Patribus , qui tapedo. scent, ad vitam praedestinari homines per gratiam ex solo Dei beneplacito, ad mortem autem non, nis ex praeiudicio demeritorum , quomodo la-quitur Concilium Valentinum sub Lothario,
cap. 3. Fatemur, inquiens, praedestinationem --ctarum ad vitam, ct improram ad mortem 1 is ei asone tamen satiandorum misericordiam praciae re , in damnatione vero periturorum meritum m
tum praecedere ivlum itidicium. Et reddit rationem, quia Deus si praerismatisae.. tantum satvit, qua gratuira m seratione, aut iasto iudicia ipsi erat facturus. Docet igitur in praedbstinati ne ad vitam , S mortem , de qua loquimur, nullam esse voluntatem damnandi ante praeis scientiam peccati, nam talis voluntas non potest reserti ad misericordiam , cum reseratur, sicut ad obiectum volitum , ad extremum malum , neque ad iustum iudicium, s sit ante pis- scientiam demetiit. Quod autem eo loco do cuit Concilium , antea tradiderant S. Prosper ad obiectiones Vincentianas, num. Ii & Fulgentius lib 1.ad Monimum, cap 33. & inter opera Augustini author Hipponostici lib s. post medium. Idem confirmatur ex his, quae docet
426쪽
S. Prosper eodem libro,num 3. Neminemo ea
Deo creatum . ut per ιret.quod ait, vi defendat
Augustinum a calumnia illi imposita , quod
Deus maiorem partem hominum creaverit, ut
illam perderet, quod esse valde absurdum ait Prosper in eo cap. Leiusdem autem rationis esse videtur ante praescientiam peccati alicuius velle aliquos perire, atque velle eos crearae, ut pereant, in hoc enim nullum maius absurdum est et quam in eadem voluntate. Denique idem Prosper ad capitula Gallorum, cap. 3. & 7. loquens de adultis reprobis , qui gratiam amittunt rIdeo, inquit, pria mali non sunt, quia tales futuri ex voluntaria actione prii si sunt , quod verum non esset, si ante hanc praescientiam in Deo suisset voluntas excludendi aliquos a beatitudine, nam ea voluntas fuisset causa necessaria negatae praedestinationis ad vitam. Io Tertio pro hac sententia est ratio manifesta. Omisss autem his, quae aeque probarunt in Deo
ante praescientiam meritorum non esse voluntatem ullam emcacem dandi gloriam, quas nos solui posse putamus , alia est specialior, &efficacior. Quia si in Deo ante praescientiam peccati esset ea voluntas absoluta, & efficax , ex illa determinatetur Deus ad eligendam permisissionem peccati ex complacentia illius finis,quod doeent aduersat ij, quia quicunque intendit aliquem finem , eo iplo determinatur ad eligendum medium necessarium ex complacentia ta .lis finis: permissio autem peccati necessarium est medium ad damnationem. Consequens autem est salsum, quia medium remotum ad aliis quem finem non potest eligi ex complaeentia eis iusdem finis sine complacentia essetius , per quem propinquius concuttit ad talem finem: permisso autem in primum peccatum medium est remotum comparatione finis excludendi aliquem a beatitudine, aut ostendendi iustitiam diuinam et quare eligi non potest ex complacentia huius finis sne complacentia effectus, per quem ad eum snem concurrat. Ea autem prima vermissio, hoc est, negatio gratiae congruae , per quam primum peccatum impediretur, non potest ad eum finem concurrere, nisi per peccatum, quod per accidens ex illa otiis
tur 1 eligi igitur non posset ex complacentia illius finis sine complacentia peccati, quae in diis uina voluntate esse non potest , ac proinde neque intentio excludendi aliquem a gloria ante praescientiam peccati, quo dignus sit tali exclu
II Quo argumento supra disput. gr. dicebamus, praefinitionem poenitentiae in Deo esse non posse ante praescientiam peccati, quia eo ipso deter
minaretur voluntas diuina ad volendum , non tantum permissionem peccati, sed etiam peecatum ipsum ex complacentia poenitentiae. Idem autem iudicium est de intentione excludendi aliquem gloria , vel ostendendi in eo liustitiam ante praescientiam peccati , quod recte ad hoc ipsum probandum urget P. Salme-ron. disput. ri. in Epistolam ad Roman. legatur
etiam Cardinalis Bellatminus lib. 2. de amissione gratiae cap. ia. ubi ex eodem c. pite ostendit hanc intentionem in Deo esse non posse sine iniquitate ante praescientiam peccati, quia esse deberet cum complacentia peccati, quod videtur docuisse etiam S. Augustin. Epist. Io6. Si insis ,
inquiens,hominum ita esset media, ut neque boni,neque malι aliquid mereretur.GDUra τι eretur iniqui Dis,ut ex ea fierent vasa in contumeliam; cum vero per liberam artimum primi hominust uniuerso damnata, quod ex ea fiant vasa in honorem. Dei misericordia ess, quod vero in contumeliam, non eli iniquitas, sed iustum indicium. Licet enim Deus, qu a tenus est ab lolute Dominus, excludere posset a gloria quem vellet , hoc tamen facere non potest ex praecedenti intentione ollendendi iustitiam , quia id sacere non pollet sine complacentia peccati , ac proinde neque sine iniqui
Et vero vel hoc nomine Recentiores Theolo- ἀχgi ab hae sententia deberent abstinere, quod illa unum sit ex fundamentis Caluini, di Bezae, quorum verba haec sunt apud Bellarminum loco citato: Decretam Dei de faciendis ex eadem massa
vasis, a D in honorem,alijs vero in contumel a. ante
cedit omnem prauistisnem culpe,sed quia non poterat
mo peccaret; ideo ordinauit Iapsum Adam , ut habereti quorum misereretur,O quos iuste puniret.
Quod absurdum posito illo principio manifeste
deducitur,qui enim aliquem finem intendit eo ipso cogitur velle omnia quae necessaria esse cognoscit ad talem finem. C A P v T IV.
Mens D. Pauli exponitur. QVod autem Paulus ait ad Rom. 9. Deum II
volentem ostendere iram sustinuisse in multa patientia vasa irae apta in interitum , nihil conseit pro contraria sententia, nam per illud verbum: Sustinuit in musta parientia,non potest intelligi prima permissio in peccatum , nam actus sustinendi in patientia essentialiter praesupponit materiam patientiae apprehensam, qua lem non praesupponit prima permissio. Deinde, quia illud verbum refertur ad vasa irae, quae proinde habere concipiantur in se rationem irae; quis vero dicatur patienter sustinere illud, in quo nondum cognouit aliquid mali Pet illud
igitur verbum: Sustinuit in multa parientia. nece
latio intelligendus est actus, quo Deus non obis stantibus peccatis, propter quae punire posset, expectat ed paenitentiam, Ut aperte ait S.Petrus
epist. E cap. 3. Ratienter, inquiens, git Deus propter vos, lens aIi quem peTπe,sed omnes ad poemtemiam reuerti. Quare per illas voces: μι Deus volens
stendere iram si inuit, O e. non potest significati
voluntas, quae sicut intentio antecedens sit causa sultinendi in patientia, quia hic actus non oritur ex intentione vindictae, sed potius ex contraria
intentione benignitatis, & si fieri possit cauendi
427쪽
vindictam, vis ficant verba citata S. Pauli ad
Rom. 2. Diuitias nitatis eius, Opatientia contem ms , gnoras quod benignitas Der ad paenitentiam te
Misacit Illud ergo verbum,volens ostendere iram, tantum significat voluntatem concomitanter, &quali conditionatam ostendendi tandem iram si peccator,quem Deus expectar, non conuertaturti emendetur, quae voluntas in absolutam transit.&pergit in executionem post pre uitionem non solum peccati commissi,sed etiam non emendati, cum Deus ad emendationem hominem excitaret, quae expositio plane conflat ex Chrysoli mo, & Theophil acto in eum locum, & ex Augustino epistola os & ios. Eadem ratione exaponenda sunt verba S. Thom. de voluntate, scilicet, ostendendi iram, qua Deus nequaquam ob Iitus peccati commissi expectat peccatorem , Ut
me niteat, animo illum puniendi, nisi resipiscat, ut ollendat, scilicet, in ea punitione, si peccatum
non emendetur, iustitiam in eo,qui non conuer .
titur,& emendatur,& misericordiam suae gratiae
in eo, quia Deo expectatus est, de ad illum per
q. Quod autem dicit Paulus in eodem capite, ex
cap. 9 Exodi: In hoc excitavi te, aut posui te ut flenderem potentiam meam, crc. non significat primam creationem Pharaonis, aut permissionem, primam in peccatum, sed actum illum, quo Deus permisit illum Regem fieri, aut in regno permanere , cum iam antea puniri mereretur, in eum
scilicet finem,ut Dei potentia,& iustitia propter praecedentia peccata ostenderetur, ut exponit S. lΑugustin. quaest. sti in Exod. & Rupertus in eoisdem loco. Ad illud vero,quod attulimus ex eodem cap. Antequam alιquid bona egissent .aut mali, non ex operabis id ex vocante dictum est, Iacob di
laxi,oc. dicemus disputatione sequenti, dum explicabimus, an ex parte reprobi sit causa reprobationis. C A p v T V.
Essentia reprobataonis duplici conelusione
explicatur. 11 π Oe posito sundamento circa essentiam re-L 1 piobationis dicendum est, eam politam esse in ea Dei voluntate, quae est ex complacentia excludendi aliquem a regno coelesti, atque illum puniendi. Probatur primo simili, qui aptae. destinatio eam solum voluntatem includit, quae est ex complacentia gloriae, quare illi tantum effectus dicuntur eine ex praedestinatione, qui oriuntur ex ea complacentia, & re ipsa concurrunt ad salutem: ergo ex aduerso reprobatio il-
Ium tantum actum includit, qui est in ipso ex complacentia excludendi aliquem a gloria, &refertur ad effectum, qui concurrit ad illum ultimatum finem reprobationis , nempe excludendi aliquem a gloria; ex quo etiam esscitur,
voluntatem , qua includitur in reprobatione,
esse debere ex affectu iustitiae puniendi, & post praescientiam peccati, quod dignum sit tali pre-
na; nam ideo complacentia excludendi aliquem a gloria, non est nisi post praescientiam peccati , neque his ex assema iustitiae punitium: ergo re probatio proprie dicta, quae esse debet ex comis placentia excludendi aliquem 1 beatitudine, s- militer ese debet ex complacentia puniendi, de post praescientiam peccati. Secundo, ipsum no men reprobationis necessario id significat, aut enim est iudicium, quo aliquid iudicatur non idoneum ad aliquem sinem, aut usum, aut en voluntas , quae ex tali iudicio generatur, reiicienili id, quod iudicatur non idoneum, sed indignum,
ut recte Durandus in x. dist. ἡ . quaest. . nilm. 7. R ex recentioribus D. Molina in hac quaest. art. 3.
ergo reprobatio 3 gratia, vel gloria esse debet simile iudicium , aut voluntas Dei, qua aliquis propter indignitatem a gratia, aut gloria repto batur; id etiam consimant verba S. Augustini, apud quem reprobatio est ille actus Dei, quos taliquis vas in contumeliam , qui actus ex eius sententia esse /ehet ex demerito, & indignitate, ut aperte 4ocet Epist. o 3.& ios. ubi ait, iniquitatem in Deo futuram, si faceret vas in contumeliam sine praecedenti demetito. Dicendum est secundo, voluntas permittendi, ut primo aliquis ea dat in peccatum, non includitur in esentia reprobationis, antecedenter tamen requiritur ad reprobationem. Probatut ex dictis, quia illa tantum voluntas includitur in reprobatione, quae est propter indignitatem eius, qui reprobatur, & oritur ex complacentia iustitiae punit tuae; voluntas autem permittendi, ut primum aliquis in peccatum cadat, non potest in Deo otiri ex complacentia puniendi. aut excludendi illum a gloria , ergo,&c. Ex aduersu autem non solum estica x voluntas excludendi gloria, sed etiam voluntas permittendi, vi aliis quis in peccato moriatur, aut etiam vi cadat in alia peccata , quae re ipsa faciunt ad damnati
nem alicuius , includi potest in reprobatione, quia esse potest ex affectu puniendi peccatum iam factum, & ex complacentia excludendi aliquem a beatitudine i scut autem effectus potest
ese praedestinationis, licet non oriatur ex effica- 'ei intentione dandi gloriam, sed solum ex simplici complacentia, ita etiam contingere potest
in effectu reprobationis, & in voluntate, quae dialem effectum terminatur , atque hac ratione commode intelligitur, quod docetS.Thom. ar. s.
sicut praedestinatio includit voluntatem conserendi gratiam, & gloriam; ita etiam reprobatio includit voluntatem permittendi aliquem cadere in culpam, di inserendi poenam, quod de permissone in poster tota peccata, quae est essectus punitionis, recte intuli igitur, nam s. Thom. at s. ad 3.& lectione 4. in cap. s. spist. ad Rom. aperte assimat rationem sinalem leprobationis diu inae esse ostensionem diu inae iustitiae An vero actus reprobationis tantum stactus I intellectus, aut voluntatis, aut potius utriusque potentiae, non multum refert, iuxta illa tamen,
quae diximus de praedestinatione dicendum est esse in utroque, nempe in iudicio, quo aliquis iudicatur
428쪽
dleatur indignus beatitudine , & gratia ad illam ordinata, & in actu voluntatis, quo quis propter eam indignitatem reiicitur , gratia, &gloria, ex quo inter alia praedellinatio, di r probatio ejfferunt, quod praedestinatio non tantum est actus misericordiae, sed etiam iustitiae reuiunerativae, quatenus ad diuersos esse eius terminatur; at vero reprobatio omnino eliactus iustitiae punitiuae, quia ex complacent la
eludendi aliquem a gloria nullus est in Deo actus voluntatis, qui non pertineat ad iustitiam punitivam. DI spvTATxo LXXXVIII.
An, dc quae sit causa reprobationis ex parte eius,qui a Deo reprobatur. Prima opinio.Cap . Uenor opinio docet aliquod 'recatum in reis probo esse causam reyrobationis. Caρ. a. Argumentia aduersariorum sit satu. Capa. C a P v T I. Prima opinio. x Vm agimus de causi reprobationis, sensus Gest de reprobatione quatenus ad effeAum
terminatur, ut dicebamus articulo s. circa cauosam praedestinationis. In qua disputatione prima sententia est, ex parte reprobi nullam esse causam reprobationis , quatenus ad omnem effectum terminatur, eo quod in reprobationis effectibus etiam includitur permissio in primum peccatum , cuius permissionis nulla ex parte reprobi causa esse potest. Quae sententia duobus modis.defenditur , primo intelligendo reprobationem positivam a gloria, quia scilicet ex intentione excludendi aliquem gloria, permittat Deus etiam primum peccatum , quo reprobus perducitur ad damnationem , & usque ad finem vitae perseueret; quo modo hanc sententiam tradere videtur Anton. Corduben. li I. quael . c. opinione F. qua ratione haec lententia nullo modo probanda est, ut diximus disputatione praecedenti, quia inDeci nulla est complacentia excludendi aliquem aheatitudine ante prElcientiam peccati lethalis, quo quis sit indignus beatitudine. a Secundo vero defenditur haec sententia diu stinguendo inter rςprobationem positivam, aut negativam , aut punitivam, vel permissiuam, &asserendo reprobationis negatiua , Be per mil- suae causam esse non posse ex parte reprobi, contra vero causam esse reprobationis punitiuae, & positivae, quia voluntas puniendi, aut destinandi aliquem ad supplicium caulam habet intrinsecam in C. , qui punitur, de ex-
cluditur 1 beatitudine. Plotae sententia sunt Scotus in I. distin. I. quaest. I. g. Post aliter. Gregorius quaeli. etiam I artic. 2.concius A. Bonau. articulo 4. Marsilius in I. quaest. q. artic. I. &e I homistis Ferrariensis 3. contra gentes, capiter6t. Adamus in cap. 9 epistolae ad Rem. atque in eandem sententiam inclinant alii qui significant permissionem in primum pec catum esse e fectum reprobationis. Adducitur etiam pro hac sententia S Thom. articis. ad 3. ubi inter a lia sic habet: Quare vos Hem ad gloriam, Oil
Fundamentum potissimum huius sententiae 3
est ex Paulo ad Rom. s. dicente: Cum nondam vatisvissent. aut virquid iam egissent, muniat. πsecundum electisnem nominum Dei maneret. id est ex ista Dei voluntate, non ex Neribus . sed exu ea te dictam est . quis maior seruiet numri, sicut scriptum est. DcobLI r. Esau autem odio babhi,
quo loeo lignificati saltem mystico sensu praedestinationem, & reprobationem communis est
Patrum lententia; illae autem voces: Non ex operibu sita ex vocame, plane significant nihil esse ex parte hominum,quod sit ratio praedestinati nis, aut reprobationis, idque significant etiam verba, quae sequuntur: Misereboν cui in miserebor. Et instat Potestatem habet figulus luti ex eadem massa facere aliud quidem με on honorem . aliud vero in contumelsam . quae , riuio adducuntur, vi ostendat ad solam Dei voluntatem esse referendum, quod aliquis vel praedestinetur, vel reis
Secundo probatur ex Augustino, qui quo- 4tiescunque de praedestinatione, & reprobatione
agit, ait esse inscrutabile iudicium, cur Deus vis num praedestinet, alium autem relinquat, aut etiam circa eundem hominem cur potius illum praedestinat, quam reprobet, praesertim de cor rectione,& gratia, cap. 7.& 9. &de dono pers
Tettio , simili, quia praedestinatio a prima svoeatione incipit ex parte effectus, hoc est,ab illa , quae re i pia concurrit ad salutem et ergo toprobatio ex parte effectus incipere etiam de bet a prima negatione gratiae congruae , quae
est prima permissio peccati, si haec, eo quod
peccatum usque ad mortem continuetur re ipsa laltem mediate ad damnationem e currat.
in reprobo esse causam reproba
Ontraria sententia est probabilior , si te- s
probatio bene accipiatur, ut accipi debet, aliquod peccatum in reprobo esse illius causam. Pro hae sententia sunt illi Dinctores in primis, qui quod putent praedestinationem esse solam electionem ad gloriam, dicunt etiam esse posse cavum praedestinationis,quos retulimus ad ar s. hi e-
429쪽
hi enim expressius dorent reprobationis esse causam ex parte reprobi. Ex Dinoribus vero, qui aliter depraedellinatione loquuntur, pro hae sententia est S. Tho. Iectione- . in cap. 9. ist. ad Roman. ubi expresse ait originale peccatum esse caulam reprobathonis, intelligit autem in his reprobis, in quibu peccatum originale non deletur, nam in aliis reprobis, qui a liquando iustificantur, di liberantur , pece to originali, id non diabet locum; in eis tamen seruata proportione peccatum actuale, in quo adultus esse a Deo videatur , dici debet causia reprobationis. In hac autem quaestione art s. ad. 3. plane ait rationem finalem reprobationis esse ciliensionem iustitiae diuinae , quae finalis ratio locum habere non potest sine antecedenti maestientia peccati, quod sit causa demeritoria, neque dicitura liquid causa vetritio prε- destinationis, aut reprobationis, nisi ratio sit comparatione totius elicta us, ut diximus ad articulum F.
Ex Recentioribiis autem Theologis hbe docet P Molina,& re ipsa alii Doctores non dissentiunt, nisi in modo loquendi, an scilicet perreprobationem intelligi possit illa excluso a tratia efficaci per quam primum reprobi peccatum impediretur, quod est prima, & radicalis cansa damnationis ipsius: si enim ea permisso effectus
si reprobationiri necessario eli asserendum ex parte reprobi nullam esse causam reprobationis
ea ratione, qua comparatur ad totum suum effectum ; conta vero si ea permissio in qua est quaedam exclusio a gratia ei foci, per quam primum
peccatum impediretur, non est effectus reprobationis, necessario dicedum est totius reprobationis dati causam ex parte reprobi, nempe peccatu
illud, quod in i plo nunquam dimit thur, de cau. a dignissima elt, ut negetur homini illa gratia
congrua, perquam illud tolleretur , hoc au. tem posterius magis congruit doctrinae Patatrum. Primo, quia Auguli. cum adducit vo cem reprobi, plane lignificat esse causim re
' probationis lib i. ad Simplicianum q. , post medium, inquiens: Noluit Esau , ct non curuuit, sed etsi oluist, ct cucurrisset, Dei adiutorio perue nisset, ii si vocatione contempta feret reprobus Seniatit ergo Auguit inus causam, ob quam leprobus effectus suisset, eam esse quod vocationem conia templisset. Deinde cum loquitur de reprobatione etiam negativa, di permissiua, quae solum habet effectum negationis gratiae, plane signficat eius esse causam aliquod demeritum ex parte eius cui gratia non datur, de praedestinatione Sanctorum cap. t . Gratia gratis datur cui datav , i o autem iudicio non datur cui non datur. Et de bono perseuerantiae cap. 8. Qui liberatur, inquit, gratiam diligat, qui non tiberatur , debitum agnosiar. Ergo ex mente Augustini etiam reErobatio negativa habet ali . quam causam in eo, qui reprobatur. Eadem ratione de reprobatione negative sumpta, prout
est negatio praedestiriationis, Ioquitur S. Proister, di constanter ait ex parte hominis dari il
lius eausam. Libro enim ad capitula Callorum responsione 3. loquitur de his, qui per peccatum aereale amittunt sanctitatem , de quibuti deo, inquit, praedes m, i non sunt: si maris
les futuri ex voluntaria praeuaricatione nasoti sunt: Δ responsone 7. uuia illos , inquit. νω turmpνπνιa voluntate prae uir, si hoc aut M perditiaris
nata n destinatione dψιν it. Quibus similis docti sem. . in fine, quibus locis de his tantum agit reprobis , qui per actuale peccatum a mi
tunt sanctitatem. Igitur ex sententia Prosperi ex parte reprobi est causa , cur careat electione pridestinationis.
Secundo, quia per reprobationem ille acitis sdehet intelligi, quem Patres signiscant per
praedestinationem ad mortem, vel ad poenam, illi enim non agunt de alia reprobatione , quae praedestinationi aduersetur et tunc autem apertesgnificant , cum in pta destinatione ad vitam causa non si ex parte praedem nati , esie tamen in pt: estinatione ad poenam i qua ratione Augustinus in Enchridi cap. tot loquens
de Deo, Bene, inquit, τtitur malis ad eorum damnationem. quas iuste praedestinauit ad pstram, o adeoram sis tutem. quos benigne praedes nauit ad gratiam. Similitit loquuntur Concilium Valentinum , Prosper , & Fulgentius quorum ver ba retulimus praecedenti disputatione. Deoique per reprobationem ille est intelligendus actus , quo aliquis sit 'vas an eon umeliam, quem actum in Deo esse ex iustitia punitiua,ti praecedente culpa aperte ait Augustinus p- pistol. io .column 8 S s. & Epist. Ioue. colum. s.& ε.de Fulgentius ex instituto lib. t ad Mo-
Ultima latio est , quia sielit praedestinatio , est praeparatio gratiae ad gloriam , & solum
extenditur ad ea media, quae ad sa lutem conserunt, atque ex salutis complacentia es eo datur,
ita reprobatio illi conitaria esse debet, ut plurimum ea exclusio a gratia, quae oritur, ut aliquis excludatur 1 gloria, ac proinde est ex complacentia talis finis, sciit praeparatio gratiae debet esse ex complacentia snis contrariit in Deo auistem voluntas excludendi aliquem a gloria, vel
efficiendi aliquid ad hunc finem, solum est post
praescientiam alicuius peccati, quo homo dignus stea exclusione. Dicendum est igitur cuiust unque repro- Iobationis propriae dicitae causam esse aliquod prς-cedems peceatum, siue originale in his qui nunquam iustificantur ab eo peccato , ad quos pertinet maior pars reproboaeam, hoe est insede-l lium; aut peccatum illud actuale, quod in adulto perseuerat usque ad mortem: tale enim peccatum, licet non possit eses aula permissionis, qua homo cadere primo permittitur, sicut neque peccatum originale potest esse causa , cur in conceptione ipsa aliquis permittat ut in illud incidete , postquam tamen aliquod eorum contractum est, iam est susscient causa, propter quam homo priuari possit omnino gratia,&proptor quam re ipsa pii uentur gratia efficaci omnea
430쪽
nes illi, qui re ipse a tali metato nunquam liberamur; haec vero exesusio ab omni gratia efficaci . per quam quis liberetur , dc qua quisermittitur mori, dum est in peccato, sine au lo concurrit ad damnationem, quae est vitumatus effectus reprobationis, ει ortum habet ex complacentia punitionis,& ex iudicio , quo ille , qui incidit in peccatum, iudicatur indignus gratia , & gloria. Haec igitur est reprobatio proprie dicta, ex parte effretus contraria praedes inationi, cuius effectus totalis idonea causa est peccatum, ut priino existens, atque in actu secundo ad ea utilitatem applicatur, quotiescumque aliquis non liberatur. Quod autem haee causa ex se idonea ad reprobationem non habeat illum effectum, quem habere potest, causa est sola diuitis misericordia, quae eam causam impedit. C A p v T UL
Argumenti disersariorumsit suis.
AD fundamentum contrariae sententiae, quod erat ex verbis Pauli, aliqui respondent, illis verbis tantum significati, reprobationem negative sumptam, prout est carentia
dilectionis preuliaris, quae est in praedestinatione, nugam habere causam ; at vero UO-ces illae : ED. aurem odio habus, plus fignificant, quain carentia dilectionis, ii rure S. Augustinus cpistol. ios. columna 8. Sc s. ita exponendum, ait, illud verbum , ut aliquod malum saecesserit in Esau, ratione eulas fuerit illud et odium : Quid autem, inquit Augustinus, Merar m Esau antequam aliquιd faceret , nisi Π-ginale peccatam P Praeterea illa verba Paulus adducit ex Malachia cap. r. ubi verbum illud
vindictam , & odium positiuum significat, proxime enim post illud verbum subiungituri
Respondeo igitur.per voces illas : Maior simulet minori, & per illas, Iacob dilexi, Esau avem odio tabat, si non primario , & literati sensu , saltem misti eo. 8t spirituali significati discrimen praedestinationis , 8c leprobationis, per illas tamen voces t Anteqaam ab id boni egissem, aut mali, solum excludi opera bona, aut mala, in quibus discrimen esset inter illos duos fratres, non autem excludi commune originale peccatum,quod quia commune erat, non potuit este eaul, diseri minis praedestinationis, de reprobationis copulatim sumptae, illa enim verba : Anteqvim natι essent, aut a quid egssent, non possunt excludere originale peccatum , quod non est peccatum actionis neque contrahitur post natiuitatem. sed in ipsi conceptione, atque adeo post contractum originale precatum dicta sunt verba illa Gene sis, fiomet minora hoc modo ea verba interpretatur S. August. epist. los. de hoc. Eclib. I.ad Simplicianum quaest. 1 delaepe alibi. ExarraΦει intrari. D. ra. qua expositione potius confirmatur , quod diximus , nempe aliquod peccatum esse reprobationis causam , quamuis illud inter duos statres non potuerit esse causia discriminis, quod in illis suit, eadem ratione ex respectu ad pec catum uriginale explicandum esse verbum illud, Et odios bus, ex instituto probatS. August. libr. id Simplici n.q.2. Manet tamen difficulta , quia Esau noa fuit exclusius beatitudine propter pecca- tum originale , hoc enim peccatum in circumcisione tollebatur , ut dicitur in capitulo Maisret. Extra de Niptismo r non est autem credibile Isaac parentem pium de teligiosum non impleuisse praeceptum circumcidendi filios octauo die, quod in ipso Isaac fuerat primo implerem. Respondeo Esau, propter originale peccatum non fuisse reprobatum 1 beatitudine coelesti , in illud tamen fuisse reprobatum in haereditate promissis is nis, hoc est in illa , quae Abrahae se Israelitis promissa fuerat: eam autem reprobationem signum suese reprobationis hominum a beati tudine coelesti propter illud originale pee-
earum , aut propter aliud , ac propterea eam reprobationem etiam litteralem adductam suis. se a Paulo. Licet enim ea verba Genes. 13 de Malachiae. i. primo signiscent reprobationem Esau le filiorum ab haereditate temporali, istamen senius maxime congruebat inst Rudo S. Pauli, ut ostenderet,Israelitas non dici omnes, qui ex Iacob &Abraham carnali origine deicendebant, sed ii Ios potius, qui Dei beneficio ad eam haereditatem eligebantur, quandoquidem Enu de eius posteri no minus fureant filij Isiae, quam Iacob, fleeius posteri, qui aliis reiectis ad eam hqreditatem electi sun ex hoc autem beneficio Se ex significatione illius mysti ea transit Α-postolus ad beneficium gratiae, ut dicat, tuam ex solo Dei beneplacito dependere , ut cui
vult misereatur , quem aurem vult propinter peccata induret. Licet enim pereata cauta sint obdurationis, quoniam tamen toti naturae humanae, prout est ante gratiam Christi, eommuneest quoddam peccatum, ideo ex parte eius, qui reprobatur, nulla maior causa est, quam in illo, qui ex Dei misericordia liberatur, de praedestinatur.
Qum autem dicimus de litterati, 3e mystico i
sensu, tradiderunt Hieronymus in cap. l. Malachiae, Lyranus eodem Ioco, Adamus in citatum locum Pauli. Toletus ibidem in expositione, Ee annotatione 2r. P. Salmeron disput 23. diib. 3. P. Pererius in c. 2 Genes. ditput. q.& ε. atque de eodem sensu diligentet disputat lὸ Vasisqueet disput. 9 s cap 8. ubi recte notat illa verba iIMob dilexι, dcc. non coniungi a Paulo immediate eum illis verbis : Antequam aliquid effusent.
sed ad probandum, quod proxime dictum suerat: Maior seruiet mimor . quorum verborum sententia quoniam continetur in Verbis, quae seia
quuntur , tacobrilexi, tectὰper illa probaturi quoniam autem in verbis illis. Meiad Axi, Esau Ex amem