Conspectus præsentaneæ morborum conditionis

291쪽

27 Ires non modo dolent, sed extus rubent, et mollitie, ac fluctuatione inducere fa- Cile possunt in opinionem tumoris, qui in suppuratum abierit. Verum secti, aut perforati non pus, sed lympham viscidam fundunt; nulla bona cicatrix Consequitur, sed labra vulneris retracta tendinibus ac-CresCUnt Cum perpetuo aegrorum dolore, et incommodo. Stimulantibus, et tonicis exasperantUr, mitibus autem resolventibus, et i emollientibus Contenta materies solvitur, et tractu temporis tumor disparet , permanente tamen aliqUo , sed tollerabili incommodo in quibusdam motibus , et post rudem partis contrectatio

Addam me interdum vidisse hujusmodi

tumorem in genu lateraliter subortum ex integro eVanUisse per apparentem quemdam cum minutis pustulis ruborem in eodem loco cum subsequente deinde Cuticulae desquammatione.

Apoplexiae, paralyses, torpores , aliique morbi interdum fugaces, atque celer disparitio morborum localium, probant

Venenum instar vaporis moveri, atque Saepe pervadere tel m cellularem nervo-

292쪽

rum, atque resorptum a Vasis sanguineis, etiam cito ad alias partes transvehi.

Puto imminuta vi propellente, et arteriarum, et vasorum irritabilitate, sanguinem in venis colligi , atque ex spasmo telae cellularis venas veluti vinciri, et varices nasci ; vidi enim in VariCibus existernis , aream venis tumidis comprehensam ad tactum dolere, et subrubere ;quoniam autem sanguis in confirmato morbo gangraenosam naturam acquirit, ideo sanguis Obscuri Coloris est, atqUe ex magna parte solutus. Sicuti palpitatio ex arteriis ab hoc veneno Constrictis Oritur, ita varices ex venis simili ratione vinctis proficiscuntur. insicantia. Ex cutis diminuta sensibilitate , sortique cuticulae per Viscidum mucum Cum cutis adhaesione caussa patet, ex qua fit, ut applicita vesicantia parum doleant, Vmsicam non attollant, Citoque exsiccentur

293쪽

273 Unguium fragilitas , et minus

incrementum.

In latere praesertim sinistro Ungues minus CresCUnt , . tenuiores, et fragiliores sunt. Hujus autem mutationis Caussa facile patebit iis , qui animadverterint in hac aegritudine nervorum actionem infirmari, atque decursum per telam Cellulo-Sam nerVorum tenuis, et acris lymphae lentius fieri, et ab extremitatibus, sive in- Volucris nervorum peculiari ratione continuatis tinguium generationem proficisci.

CAPUT XIX.

OBSERVATIONES AD REMEDIORUM SUCCESSUM PERTINENTES.

Venae sectio saepe est instituenda, atque audacter, si Stasim, aut inflammationem in pulmone morbus faCiat; venae sectio utilis plerumque in hoc morbo extitit. Post exanthematum eruptionem non Convenit, nisi graVia symptomata expostulent. Venae sectio revellens profuit in ple-

294쪽

thora capitis, quae facile in hoc morbo gignitur, et in convulsionibus a cerebro proficiscentibus, qtiae frequenter Cum pamticulari capitis plethora sunt.

Ηyrudines temporibus applicitae in plet hora capitis, ex Suppressa, et obturata cute perniciosae fuerunt. Frictiones constantem in hoc morbo utilitatem attulerunt. Cucurbitulae magni auxilii extiterunt cum humorum circuitum expediant, et materiam, morbificam ad exteriora attrahant. Fotus praestantes fuerunt in doloribus

abdominis, periculosi in phlegmatia pedum; dimovetur enim Venenum, et facile rapitur ad Caput. Folus, si exanthemata in brachio apparuerint, ea dispellunt, atque materia morbitica facile migrat ad caput. Vesicantia prosunt tamquam reSolventia , et etiam derivantia ; si caput affe-Clum sit, maxime tibiis applicita juvant, atque attrahunt materiam morbi scam: facile autem exsiccantur propter visciditatem puris; nuchae applicita malignum humorem ad spinam, et brachia derivant, tetani speciem inferendo. Uesicantia utilia sunt, si materies lymphatica in pulmonibus haereat, et hydropem pectoriῖ minetUr. Vesicantia cum dissicultate vesicam eX-

295쪽

citant; ea enim vix attollitur, materiam paucam, et viscidam fundunt. Vesicantia parum dolent, et Cortex ti- meleae neque dolorem infert, neqUe ru- , befacit in proveClo morbo. a Vesicantia applicita Cito eXsiCCantUr, sed tenuis, aequalis cuticula non rege z neratur; superinduCitur subrubens Cum splendore arida Chiticula tuberCulosa, quae: veluti crustosa evadit diu adhaerens, dea inde nova subnascente Cuticula Separatur. t Quae jamdudum exsiccata erant epis

ii pastica interdum post dies quindecim, et

ultra dentio inflammantur, atque Uberiorem cum utilitate saniem fundunt per diutinum tempus; eorum medicatio maxime

Uesicantia dolenti phlegmatiae, et sub- erysipelatosae parti applicita facile gan

graenam infertini. Non ConVeniunt in mombo ad tertium, et quartum stadium deducto, si sanguis jam pronus extiterit ad gangraenam. Opportuna sunt praesertim alliciendo venenum ad partes inferiores. In odonthalgia, et aurium SuSSUrro P sunt retro aures apposita, et nUChae ap

plicita utilitatem habent si pars capillata capitis doleat. In dolore lateris sinistri ad

Cutim VenenUm attrahendo subjectum pulmonem .liberant.

296쪽

Fonticuli saepius non Olentem materiam, et paucam stippeditant, visCidam

que.

Fonticuli acidum olent, si miliariummiasma praevaleat, foetidum, et Cadaverosum praevalente PotiCularum Veneno. Fonticuli ferro sunt exCitandi, non CRU-stico. Facile enim pars irritata inflammatur mala inflammatione, quae in gangrae

nam ab It.

Fonticuli demum utiliores fuerunt in Coxis, et tibiis, quam in brachiis. Balnea generatim juvant cutim emolliendo, et aperiendo, sed animadvertendum est, quod dissolvunt materiam cuti inhaerentem, atque sanguini facile infundunt. Porniciosa sunt, si pustulae minutae, tenues , fugaces adsint. Balnea frigida nocent, balnea tepida auliciunt materiam exanthematicam ad exteriora; intermittenda autem sunt, quando exanthemata apparuerunt; si enim Continuentur ex emollita Cute, malignus humor non se figit, sed Ultra properat, et resorbetur Cum exanthematum disparitione.

Major utilitas habetur ex balneis thermalibus, quae faciunt per sudorem foetentem dissipationem vitiosi humoris. Balnea frigida motus spasmodicos , Cttetanum inferunt.

297쪽

Balnea non prosunt, si hUmores tenuitate pecCaverint, atque exanthemata jam apparuerint. Balnea , etiamsi exanthemata non protulerint, utilia extiterunt in cute a diutino tempore obturata, quam ad sudores disponunt, atqu mala ex Cute Obturata provenientia dissipant. Utiles extiterunt aquae aikalinae sulphureae epotae. Emetica caute adhibenda, ne VenenUm ad stomachum alliciatur. A purgantibus venenum petiCulartam non educitur; inducitur autem facile inflammatio gangraenosa intestinorum. NasCUntur etiam Contumacissimae phlegmatiae internae abdominis.

Purgantia non adjuverunt, nisi in bilis

Orgasmo, et ejusdem Collectione, necnon ad mucum tubi intestinatis evertendum.

Per purgantia in febre purpurata miliari , quandoque sit, ut eruptio dispareat,

sed venenum aut profundius in cute, aut in membrana cellulari subsidet, maximo diuturna mala daturum, atque resorptum

iterum malum renovatUrum. Purgantia revocant Venen Um a CUte,

atque intra sanguinem adigunt, invitant ad oesophagum, ventriculum, et pulmo

nes.

' Certo purgantia in hoc morbo nocent.

298쪽

In morbo acuto diarrhoeam symptomaticam feralem inferunt, atque pulsus debitos interdum reddunt. In morbo Chronico a liciunt venenum ad intestinorum tuni-Cam nerveam, et Villosam , quin Vene

Pertractata purgantibus phlegmatia interna abdominis venter inflatur, tensione Tenitente, quae vix ad tactum dolet, emdemque tempore summo mane Vomituri tio; dolor etiam aliquis ad scrobiculum cordis Ob Oritur. Si morbus sub erysipelatis larVa progrediatur, perniciosa purgantia sunt; quiescentia Interdum aliqua subsequitur materia morbi sica profundius intra CUtem , aut membranam adiposam deducta, sed haec quiescentia deceptiva est, atque diuturnas , graVeSqUE SUCCessiones post se trahit. Purgantia lenia, et subducentia, praesertim Salia amara prosunt in eo stadio morbi, in quo bilis Coercita est, aut Commovetur; Solet autem esse bilis atra, et viridis. Eadem praesidia viscidum intesti

Acida Vogetabilia opportuna sunt, Si labefactata sit sanguinis cohaesio, sed tinnica adjungenda. In morbo chronico hydrophobiae spe-

299쪽

ciem referente ex affectione oesophagi a maligno mi asmate aCida nocuerunt, neque utilia sunt in eodem morbo aCUto. Virium debilitatem summam, atqUe SU-dores colliquativos cum pulsu debili, et non resistente coercet utiliter elixir vitrioli a Mynsicht. Attemperantia detrimenti sunt. Diutino usu syrupi antiscorbutici superatus est

morbus Chroni CUS.

Lac raro convenit in hemonii foe, et phlysi pituitosa, quae hunc morbum Consequitur, neque in macilentia, quae provenit eae atonia cuidam spasmo ConjUnCIa. Serum lactis non profuit, et venentim ad interiores partes allicuit, atque praesertim ad abdomen, nisi bilis aestu cietur, et aCrimonia sua eXstimulet. Urina humana mira praestitit in ano-

rexia , et phthysi pituitosa diu, et sin

gulo mane epota dosi unciarum octo η. In ventriculi incommodis ex hoc veneno eas partes lacessente non nisi antispasmodica, et mitia nervina resolventia profue-

Filia xxv. annorum, quas multiplices phoenomenΘ-rUm successiones per plures annos passa est, eo redactam it, Ut venter tympaniticus Esset, nullumque Cibum aUt assumere, aut retinere posset; in universo Corpore ex Contrectationa dolobat, musculique rigidi porsentiebantur; solo Urinas per 4o. dies epotae usu ad sUssicien-tom valetudinam redacta ast omnibus symDtomatis, et anoregia Primum, ac tympanitido sublatis. Haec automomnia nonnisi per aliquot menses conticuerunt.

300쪽

28orunt. Tonica corroborantia , purgantia , optata perniciosa eXtiterunt. Aqua frigida nocet iis praesertim, quibus stomachus, et intestina affecta sunt. In morbo stomachi neque rheumatiCO, neque inflammatorio ab haerente muco producto aliquam utilitatem habuerunt Thabarbarum, et leve emetiCum Suspensa manu exhibitum: excussum fuit a stoma- Cho Venenum, sed propulsum ad intestina.

Aqua S. Genesii, quae aikalina sulphvrea frigida est phlegmatias abdominis dis

Baineationes in aquis thermalibus sex ginta in homine paralytico materiam omnem non eduXerunt, licet magnam utilutatem attulerint. Aquae sulphureae epotae emaCiant, neque in ultimo stadio Conveniunt. a res εulphuris, et aquae sulphureae. frigidae epotae expedierunt Vasa Cutis, atque exanthemata protulerunt, sed morbum non finierunt; pulmones autem a Veneno eXpediunt, . atque in tussi Convulsiva evidentem utilitatem habuerunt. Scordium, sive solum, Sive CUm SUCCO limonum multum valuit in leviori morbo. Contrayerva, et serpentaria videntur infringere virus peticulare , sed nihil omnino possunt contra miliarium Vene-