Syluae Communium opinionum doctorum vtriusque censurae, in tres libros distinctae, Francisco Viuo Aquilano V.I.C. authore, liber primustertius. Cum rerum & verborum indice, ... summo studio fideliter edito

발행: 1582년

분량: 178페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

esectione loci non suspecti di quoniam examinator, seu commissarius destinatus tenetur adamus im mentionem sacere specificam,&expressam de examine facto inis is loco et cto. alias in dubio non praesumitur, quod i stes examinati sint in loco deputato. ita et ga ter,&concinnὰ Card. Put deci caris. lib. I. Et quamuis ardinales, Episcopi,&aliae persenae in sacris constitutae, non sint a munere iurisiurandi exempti:tamen non tenentur iurare tactis sacrosalictis scripturis. sed illis propositis.text.est in authen. sed iudex.C. de episc. de cler.& in c. fin. ext. de iura. calum. 5eutrobique notatur per Glo.& alios omnes,&er Asdict. m constit. R egni Puritatem .i quius quidem religiosis consuetudo etiam re quirit, veluti ab alijs manum seper sacrosanctas scripturas, ab ipsis super pectus emissam exigit.sola enim manus emissio ipsius iurisiurandi signum est: prout etiam hodie utique

obseruatur.

xs Ampliatur que postremo premissa, quod si testes non iurati deposiverint, licet postea

iurent, non probare, nec valere ed rum testimonium,nullamque fidem sacere: quia de ordine iudiciorum est, ut testes primo iurent,&rosi ea testiscentur. l.si quan ,cum authen. seruilis coditionis. .de test.&ita tradit Cyn. cois in I.iurisiurandi, eod. tit. & is a est magis c vis. munis opinio, testante loachimo in obserit. 77. cent. q. Et licet aliqui contrarium verum csse censuerint: tame Camera Imperiali, ibi reducit foedere distinctionis opiniones adop

munis opinio ipse est adeo vera, ut tam in plenarijs, quam iummaris iudici js locum habea secundum Imol. in Clem. 4pξ, col. 36. de ver b. signi f. 1ο Item ampliatur hoc in tantum verum esse, ut procedat etiam in causa quantumuis summaria: secundum linia an Clem .sspe, col. 36. deverb. signifi7 similiter oue numerus testium non sui pleret hunc desectum : ut voluit Dominicus

in c. multis. ' dist.' Sed praemissa communis ita, & taliter ampliata, limitatur pHimina non procedere, ubicunque litigatores sorte dc integritate testis confisi, ei iusiurandum remittcrent: quia tunc staretur eius depositioni, tametsi absque iuramento facts , quod ipsorum litigantium fauore tantum lex desiderat Glo.in l. i. s. de

13 Et esto, quod iuramentum fastorem utriusque partis resipiciat: hoc intelligas non de alterius, sed utriusque partis miniuione. secvndium Io. And. Cardin Abb. Fely. num. et .vbi

amplius quoque de rem si ione expressa, quia

satis non esset citata v oes partibus non opponentibus: ut per Hos ien.& alios commu- Couniter in c. nuper,ext.detcstib. 8c per lun .in Umd.c.tuis,nu. r. lmo ctiam exprcisa non susticeret, nisi in causis,quae pendciat a mera volui tate partium;secus in alijs. verbi gratia, ubi de validitate matrimonii de benescio ecclesiastico, aliauere spiriritali ageretur: secun dum Cardin. Abb.& Fcly. num. y init c. tuis.

is Secundo loco limitatur, quod licet non valeat depositio testis absque iuramen ro; nihilominus declaratio depositionis testis sine iurantento valeret.ut voluit Bart. in I .palim. 3.

si quid post. ii .de testa. Roma. qui huius dicti

reddit ratione, confq8 2.in casu praetriast .ci caprimu,n. 8. Ac Marsil .in l. i. o. f. nu. o isdequast. Nini. de unoquoq; , nu. 75 is de elud. dio Tertio limitatur non habere locum, quar do statutum testes i iuramento dispens arcta disponens tessem non iuratum probare: tunc quidem seruandum foret: vi concludit Rom. cons Vo. viso puncto,N Fely. in . . tui , nu. a. ii Et licet ad fidem testimonii requiratur iu- .rament uni id tamen praesumitur si Notarius scripserit Moeuium testem iuratum deposub servi per Bart. in l.Theos ompus, colu in. i sc

larem Bal. in c. cium in iure, colum. t. deo: tic. dcleg. notant Abb.5c selyn. num. 6.in c. tu s, detest: b. quia pro Notario praesumenda est. c.ad audientiam, lepraescript. l. si quis decurio. .de falsis, Bald.in l.Inipcrator, colum a. Ede stae honi. aut ius tamen erit, ut res i ut a

sit, nec aliquod dubium habea quod irae Notarius expressim sci bat ibrniam, & clennitatem ipsius iuramenti. 11 Quarto limitatur per id, quod ser bit Lar

in i .iamonendi, col.antepen. ver. lGaero quid si reperirentur. Q de iureiuridis Vbi concludit,& expresse firmat, testium dicta valere. si antiqua fuerint, di non appareat,quod fuerint iurati, ad similitudine ten- tcntiae, quae valet, uamuis non appareant acta, si modo est antiqua: per doctrinam in nocenti j in cap.cum inii c, deos dc legati,&Part. sequuntur ibi omnes Din.vnai limiter, x Canonistae in .l.c. cum in iure, & in c. quoniam contra, de prob. 5: ibi Fely. de in c.sicut, col. . de re iudicata.: Quinto liintrat quoq; testes remissori iurantes pro utraq; parte dicere verita e su per eo, quod fuerint examinati, non teucatur iterii iurare': 34 sic eis tunc nullo modo debet deseret nouu iuramentu:quia cu iurametu secudii neces larili ho sit, flet omitti, do partu nullaten citari oporteret.ita Abb.in c. tradernitatis de testib.&it aderaminauit etia K ta Rom. sub die ro. 'aij. i s 56.attestantegra uisimo, illustri D.Ora lino prsceptore nico

in sitis utilissimis decisionibus, dccis. 3 .

62쪽

COMMUNES OPINION EI

Testum publicario peti nonpoteii ab eo, qui illas prodruxit licet suamIesu. Testes mu publicati,na tan fidem facimt.s Testes nao Gui mwpr am, etiam semiplen . 6 Te .su pubiuini ait ire ordinaris, coram ιν ι furunt exaraninati, sed ars alis iudice extraneoram non successore iseas triuionis,no probant:

ν rum nece es, ut iterum examinemur , insimortui appaream.

Publicariotestium feri debet per utacem, sci eos

examinatidi,vel per eau suces rem, non autemper altam iuicem asterius tris uralis,3 Tines a nati myrim instanei A impubl2

es, possura Misari insi Malactantia appellat, ni sις loco in rui; principalis subrogatur: erranei strues Memfaciliat. 9 Publicatiores uni Actam eadem instantia, etiam a iudice diuerso, non aliteriboprimi iussicis furum D, bet, ipsit fles ira, sicutis roba mro Toles inomibus illis casibus,m quibus examinari sum f. litis Messarium, probam non publicacitaerea ire personas, i in eadem instar tia ' etiam in diu O. ii Tu cario testtam secta coram eos i sillae,velsu royaro illos putas e misisPa,valet, et eri potira Testes ex minari ante litis cotestatione ad aeternam rei m. ruria is aliter facta publicatione, probat. i a Publicario testium non ' in Curia Romana Wque ad tertiam fomentiam. ι Publicatio attestatim semper in Rota R. omananti me est,etiam post sensa partibus cm t filii. is Publisatio diaet criformitem uia tutes publicati abier no dicam etiam tuo fuerit penta' insitatis, sed non concesse: heri in requiritur,quod constetρ uel oleta esse te; ata. 1 6 P. Mationisve firma 'rassitur remi ict.i Publicatio debet ris , et fleshit fieri, ilias κο tenet. iis Publii urio tantum silennis, di meta, ex partibus

, si miti debear adp; oductionem tectim propter subornati s sumtionem.

OPINIO DCCCCXXXII.

E s T E S requiritur necessario, quod sint publicati,

ut probent: aliis non publicati fidem non faciunt in alio iudicio, etialia inter easdem persi, nas:&sic tunc eis nulla fides adlliberetur.l.gesa.ubi Glo.& clateri omnes nostrates. C. de re iudi c. de Bart. aliiq; in l. a.C.de eden. praesertimq; ibi Casia. n. i r s.cualies seq. ubi illa opinione luctur,de coena esse perhibet,&Ripae iam, sub n. 3o. lice S male, suoq; capite inibi I ologii. sub n. 37. at seueret cotraria sententia masis cocm.1 Et hoc ideo eis:nam examen ipsorum t shium noli publicatorum videtur qtradi scri- plura priuata,ctim illa nullatenus iudicis authoritatem habeat: secundum Castri in is l. 2.3 Imo solidiori iundameto roboratur istia sccommunis: quonian situm publicatio petinequit ab eo, qui illo produxit, licet sua interiit. ita Lald.in rub. se controuer.inucst. re Innoc.in ciconstitutus, de testib. Et finaliter testes non publicati iion probant modo aliquo. ut voluit Bart. in l. lam, num. ι .& seq. C. de testib. s lino ipsi testes non publicati, minimὰ etiaprobant semiplend. ita Bal .in I. in bonae fidei, col. 7. C.de reb. cred. per l. 3.& seq. de lus quae in fraud cred.& per d.l.gesta. 6 Sed isthaec cois ita explicita extendit vires suas, amplificaturq; etiam locum obtinere, si alii is itidex de sic non succetar usae appellationis, eosde testes publicari faceret . quia eis tunc indubitanter nulla fides adhiberctur,cae

7 Et ratio est,ex quo publicatio restiti fieri debet per iudice, qui eos recepit,& examinauit, vel per eius successbrem . non aute per alium iudicem alterius tribunalis. secundia Bal in d. Lfin.col. i .C.de testib.&Ripam, cum alijs aggregatis perexim, in sti. a. sub. nu. 32.8 Verulam memorata cois ita ampliata cla

dicat primo sibi locu non vedicare in instatia appellationis qui loco instatis principalis sub

Fallit etia secundo eade cois opinio, ubicumcmanaret,seretq; publicatio in eade instatia,& iudicio, ctia a iudice diuerso non aliter loco primi iudicis subrogato.ita Aret. in c.causamquς , extra de testib. ubi planὰ deducit illam

esse communem opinionem.

io Tertio coliarctatur quoq; prsdicta cois in omnibus illis casibus, in quibus testes exaniinari queunt absq; aliqua alia litis cometiatione. in istis enim calibus indubitanter probat testes non publicati inter ea dem petaonas in eade inliantia.& in diuersa. text. cli,sccudum Bar. lecti iram, in auth.sed si quis. C. de tellib. ii Quarto restringitur antesignata comm nis, ubicunq; fieret publicatio coram codein

63쪽

v I v II.

iudice, vel subrogato illius, qui examinauit. tunc nempe valebit publicario ipsa, & fieri ipotest: vi concedunt expresse Bari & alii omnes consormiter in d.l .gesta,& Aret.in d. cap. cois causam quae,& ibi etiam Dec. num. v. ubi inopin. medium res rauit istam esse coena opinione. 11 Quinto fallit etiam praenotata communis non Artiri aliter locum , ubicunque testes i. xaminati forent anis litis conteliationem ad aeternam rei memor sam.ita Bart. in auth. si quis in aliquo. C. de edon. Alex. Ripa sub n. 3 i.&alijomiacs in s. l. a. a 3 Sexto interpretatur, limitaturque praementorata communis non procedere in Curia :Romana . nam in ea fieri non solet publicatio. teste Polognet. sub nume. 8. cum alijsModer. in d. . i.& Pet .Rebuifin tract.de publicatione attestationum,in prin.num. q. ubi

meminit publicationem in Curia Romana non seti usq; ad tertiam sententiam. i ςed ista limitatio falsa redditur, de sustineri nequit modo aliquo. Nam testium publicatio semper in Rota Romana peti potuit,etia post ostensa partibus dicta ipsorum, vel post noti sicationem illis factam,an sint in partibus. ita Caputaquentaecisas 9.lib. I. via de testes examinati in ipsa Curia Roman ad hoc ut probent in alio iudicio, etiam inter easdem persenas, debent publicari, dis uavi supra docuimus, semper peti potin publicatio testium.

Is Et adiicri quod publicatio ipse debet fieri sermiter: utpote, quia testes non dicuntur publicati, etiam quod fuerit petita publicatio sed non data, ta informatum super testibusδε lecto domo iudicis: vertim re-riritur, quod constet plene didicita esse te- is eata. teste Peregr.dccis78. lib.I. i s Et veram normam, formamq; publicatio his sacten is tradit Spec in tit de teste. 6.satis lutiliter se compendiose docuimus,n. r.&Marian.6 . Set .in repet .c. starernitatis,subitu.

23. detcstib. 17 Vnde necessario testium publicatio debet

rite solenniterq; fieri, alias non valet, nec tenet:vt ubertim ostendit Soc. in Sc. fraterni tatis, sub num. 2

18 Sed ubicunq; esset discreta, tennis,&ri id emanata publicatio ipsa, di partibus consentietibus: tuc enim foret terminus exclusiuus incius productionis testis S sic nemo amplius admitti deberet ad testium productione propter suspitione subornationis. ita Inno & Hositen. in ultra tertiu detest. IO. And. N S . sub nu.r .ind. c. staternitatis,ubi multas rationes estundit pro veritate, &resolutione prisciatis opinionis,& prorumpit deniq; camc3is esse coem.quam sequitur cita Pet. Rebuis. intra 2. de publicatione attestationum, in princisissi num. q.

res est descremium, ubicunque actor procret per duos testes se mutuasse -- Titio centuni, est reus probaret se Iesaibe in a celaum per ν num testem. Mutuum est probatum in decem, si duo testes deportant Marulam mutuassiepecuniam Sempr-ο, unesciatu quantitatem Gerali duo tistes asserunt eundem Maaiumpet isse a Sempronio decem.

OPINIO DCCCCXXXIII.

ER duos testes actor pro- Tesisbans se mutuasse Titio ce tum, S reus probatis se soluisse iucta centum per unutestem selummodo. tuc obtinebit reus, de sibi per iudicem deserendum esset iuramentum in supplementum.ita Bar in t .admone di. Ede iureiuricum quo sentiunt omnes communiter ibi, Cinnat d.& Saly.in i in bonae fidei. C. cossitit Pa- ophi nor incisin. t. de iureiuran.& Moder.in d.l. admonendi, ubi testantur de dicta communi,praesertimque Curtius, nil. yo . Et his occurrit unum verbum nunquam

obliuioni tradendum , quod si duo testes deponant 1 euium mutuasse pecuniam sempronio , sed nesciant quantitatem ; alij vero duo testes dicant ipsit in Nineuium peti jue a Sempronio decem: tunc profecto probatum est mutuum in decem .ita singularit tenent

Bart in .s.l.admonendi, colum. a. vers. quam

quid si testis deficiat, quem sequuntur ibi u

produmsse reproducatur' contra ipsemproocentem in eadem causa,vel in alia i stantia, non restreprobari, etiam se sit in amis, aut

OPINIO DCCCCXXXIIII 'E s TIs productus per

i me contra,aduersus luci artem aduersam, in e demet causa si possim dum produceretur contra me,amplius reprobari non potest: sili Glo ini si quis tellibus.C. de testib.communiter ab omnibus Scriben. approbatam ibi. cors A inplia laoc procedere similiter si ille te- opin. stis est et infamis, aut periurus: d. l. si quis testibus,de cisin. .siquis. q.q. S.; A

64쪽

a Amplia secundo loco dictam communem habere locum non modo si essent producti teste , e in eade causa, vertam etiam in alia r producti.& eQaminati extitissent: secundum nonnullos Doct Scit Odosredus in praecitata l.si quis testibus, tenet contrarium in alia instititia. quem sequitur inibi Albertc. asseverans opinionem Odoi redi in iudiciis,& praxi

css com nauniter obseruari,&Boa.decis. 24s.nu. cpur. 6. cum duobus se l. Et dictam communem opinionem ita ain pliatam, limitat in tribuis casibus Felyn .in c. praesentium,de test.& Auster. in tract. de re probatione resti una an ver.Prodigo, nu. 82. sis, per illum tex.ubi Ias etiam,&omnes Do- Crisctores communiter.

3 Et his accedit utiliter, quod non estici neus testis dices in parte falsum. & ista est G Gismunis opinio, teste Soc.cons. i s s. v v.

4 Limitaturq; istlaaec sentcntia comunis non habere locum in capitulis prorsus diuersis afesse. Nam salsitas coni mi*a in capitulo, seu

articulo,exploratum est non vitiare caetera capitula omnino diuerta a false ut per Bal. in l. iubemus. .de testam.Fclin. in c. staternitatis,de tellib. l. n.Dec.in c. i. de probat. 1 ista est communis opinio,qtiam citat,3: non- CZ iuhil commendat Mer.decisas 3. num.6. opis.

EST Is respondensia'- sum in uno capitulo, seu articulo, redditur falsus quoad alia capitula; te

per consequens propter falsitatem unius capituli vitiatur eius depositio in omnibus. secundum Grauet. late consit 6.nu. 1 q. Alex.& Alciar.in l. i.f. sed si mihi. Edevob oblig de Asdict. in consti. Eos qui sciet' accis ter,nu. et s. Lb r. rub.ss. &ista est communis via. omnium opinio, at teli ante Bossio incit. de salsis,nu. t 7.fcciriaco coris5 l. vol. I. 3c constat pariter communem esie ex alijs cogestis per Tiraq. in tract de pinnis temperassis,ca sa ἡ nu. r. ubi declarat hoc habere Iccum si falsum fuerit commissum per testem in cω mittendo,non in omittendo.& Doct.communiter in l. si ex salsis. de transact qua ir quidem opinione communem esse tacuerat Scriben .inibi,ptaesertimq. Alexa. nin i a.& seq.&

: Ampliatur ista communis, , dictus testis, qui in parte iurauit salsum,in totum,de in omnibus alijs casibus amittit beneficio legum, statutorum in eius fauorem facientium: de amittit beneficium similiter, & facultatem iurandi pro se, & alijs: secundium Dec. consit.

ful laetemper eum coni et Riv non a gentem negocium principale; δ probatim volet eius dictum purusur; en crimine iu

EsTIVM dicta non reprobantur propter falsita-

teni per eos comissam non tangentem negoctu principale. ut per Bal.in l. n. C. de transac. quam sequie

ibi sali subdens ita in practica seruari quoti

Vnde sciendu est indubitanter, et, testis clicens salsum super accrebrijs,& non super ficto principali,probat,& valet eius depositio. verbi gratia, si quis est mihi affinis aliqua leui vel loga amnitate, Se deponit in aliquo negocio meo: S super interrogatorijs sibi facti, si

est meus amnis, dicit,3c deponit,* non: certa eius dictum valet, nec aliquid minuitur de tade ipsius, sed bene pro tali mendacio debet puniri c rimine stellionatus: secundu IaciBudini. Lucius. F. de infamibus, quem sequitur Ang. consist .visis processibus cauta, col.et. ubi dicit hoc esse notatu dignum, & Marsit. sing. 6.Communis opinio Din. est.& in res t. l.fin. Bl.qs.post prin.C.dc probata lac in

65쪽

ceraveritaram,vel aliquid recipiems ue alitis: inibus, ne ferat testinmmitinet,

α Testis Di ι in te limovium semii in causis crimiana Ausinummit in gnopinam viri misi inlics: O in ciuilibus sal in assi rem,punitur para mutilariorus manus, perpetui exilii. 3 Testis falsum testimoniam drponens tenemr no si iam in foro consentios salso, sed etiam de ommdamno ex illo testimulo contingemesin fora vero conscientiae tenetur solumodo de sal o testimonio. Πsis deponem fassum scimur,vel dolos extra capitulata, extra causamsMe de eo quod non noceret partibus vel curiis is absoluendo,vel condemnario, non tenet tir adpoenam false ordinarium iuris commurus ,siue increpositam a Ilaturo ,sed alia mitiori arbitraria.

s Falsitas nemini nocibilis non poten de iure communi puniri mena falli ordinaria, siue per natarium, siueper testem, vel per alium sit commissa.

OPINIO DCCCCXXXVII.

I sTIS salsum testim niu deponens, sile taces veritatem, vel aliquid accipietis a litigantibus ne serat testimonium; punitur criminaliter, aut ciuili tersecundum qualit tem facti. l. i.inp rinc.& g. i.& l .falsi prena. E. ad leg.c omel.de sal. Et sic testis accipies pretium,ut testimonium proserat, puniri debet ena salsi: secundum Abb. & Fely. in c. 1 .de

s. 7.nu. .de pact. in 6. qui appellat istam esse cru communem opinionem.sed valde quidem periculosa redditur ex scriptis eiusdem autho

α sed in Regno habemus pragmaticam n uissimam, inchoantem: Ferdinandus Aluarer, in qua sancitum reperitur,testem falsum testimonium dicentem in causis criminalibus mcurrere poenam ultimi supplici j. In ciuilibus vero salsus testis, eiusdem pragmatics dispositione, punitur mena mutilationis manus, ac perpetui exiiij. 3 Et ita tantum predicta vera sunt, ut testis

salsum testimonium deponens, teneatur non modo in sero cotentiose, ite falsis testimonio, verum etiam de omni damno ex illo testimonio contingente: ut per lo.in Q presbyteria, de homici Lic in c.imputari,de regauraib.6. In sero vero conscientiae tenetur duntaxat de false testimonio: secundum communem opi- Caesitionem omnium Canonillaru in c. i. de cu- Opimst . Eucharist. quam communem talutin-tur, c attestantur inibi Doct. Eo pastini in iure nostro 3c Corsetus in singui. in vem. Tes is restrino, inchoante:Si aliquis dixit falsum ' c. 4 Limitaturque dicta pragmatica, scii statutum non procedere, sitellis depositisset de , quod esset extra articulos, vel capitulos, vel extra causam, siue de eo, quod non noceret partibus, vel curijs in abMlusido, vel condemnando, etiam quod falsum scienter, Ze dolose deponeret, non teneretur P

na dictae pragmatica, siue statuti, sed alia mitiori ponat erit puniendus. ita in sp

cie consuluit Bald. consit. io s. cum peter tu volum. ι .ad limitationem statuti Medi lanensiis.s Et sic nota utiliter,quod falsitas,quae nemini nocet, non potest puniri poena filii omdinaria, siue per testem. siue per notarium, vel alium fuerit commista. & ista est communis opinio. secundum Alex. consit. ιη . viii vol.6.& soc.consi. i o3.in iacto, de cons ioq. post redditum vOl. l.

ENTE UTI A latapersa ost yes vi retractetur, iis scit probare carruptelam testia ed debet probaris lystas. Restitutio in Degrum aduersus Anienetiam latam subpraetextu murum testium iis competat, I fiat probare suam ipsorum resilium fit, ratem ubi quere, quodprobetur correptela artis e fictis r. si tibi siens se aIli in rit in libri in ead m

op INIO DCCCCXXXVIII.

lam probare non ius icit, ut sententia lata per salses te stes retractetur, seu annulletur, sed debet probari falsi tas ipserit testium: secundu

rum opinionem sequitur, declarat, & ait esse

66쪽

partem,videlicet, testi eorrupto indistincte non credatur, de sufficiat proponere teites pecunia corruptos, ad hoc ut seinentia lata per falsas probationes retractetur. ideq; videtur tenere Glo. c ibi Ilari .in l. ix qui iudicio. F. de accus ubi cocludunt. 'si testis ob pecunia recepta accedit ad testincadu, repellitur a limine iudicii.Tn in iudicado.& coseleta no foret tutu discedere a d. chi, ob rones, o argumeta allegata pModer.3e Dec. in d Gicet causa. , Et similiter ad hoc utcopetat restitutio inint gru aduersius sententia latam sub praetextu salserum testium, sufficit probare sela tostium salsitatem absq; e quod probetur corruptela partis: secundum Glosr in d. l. Diuus cois Adrianus quam declarat, Ac interpretatur ibio . lassia. i8.3 ait communiter approbari.

I sed hoc non procederet ubicunq, libellans se astringeret ad utrunq; probandi .5 Pponeret in libello testes falsum deposuisse corruptos in eade oratione. eo, nanq; casu v truque tenetur,& debet probare, scilicet falsit te,&corruptione: secudum Bar.in d. l. Diuus Adrianus, nil. 3. cum quo transeunt ibi Ang. Imol.Raph. 5c omnes.Abb.3c alij in d.c. licet Gis causam,& Iasquoq; in d.l Diuus Adrian. nu. opis . io ubi asseuerat ista esse comune opinione. 3 Interpretaturq; isthsc sententia no habere locum, quando pars in libello deduceret in diuersis orationibus dictos testes sessu dixi istat: fuisse corruptos,de sic copulati uc, vel repstitiuE: tuc prosecto non videtur se astringere ad utrunq; probandia, verum alteria probare sufficit, videlicἐc corruptela, vel falsitate: secudum Glo.& Doei in c. a. de res p. de omnes coiter in aec.licet causan deprob. B..in d. l. ii Diuus Adrianus, i . . post alios cogestos ibidem per IasLubi scribit istam esse coemopin .s V M 3I A RI V M.

Tamen ubicunq; testis esset sibi cotrarius in eade depositione, & in causa principali no

gyTII, 3 et notarii contrarietas mmeliterpartibusnomia, non est fulis in his suot extra Ioctu principale. α Testis contrarius in earim Apositione, in cause incipali non extra negocim , miri urinutum tanquam si ius.

OpINIO DCCCCXXXIX.

S TI S, vel notarii cru

trarietas, quae non nocet

partibus, non est punibi- iis in his, quae sunt extra negoctu principale:vt late per Ias .in l. si ex salsis,

τEs in m cmmis,seu comtram tarpublicis necessario δε iure c=mminum imprursee sdscribere lubsirinione propris manus, sed; fuit, quὸ notarius Fribat nomina testium in ipso instrumento. a Instrumentum non, bat, nisi habear testes bi eod Mi M. 3 Insi uisexuum reas amplo in forma probante per notariam, in Reem exigit Abscriptionem is trum' opria mirus, alias non probat. In in umentia conrbares ima infra i bra auri, ei sit in VIno subscripti ε ad minus dum si testiue Hora Gra auriρη riptionem trium testi: s T lamentum rea sumptu u iu Regna inpub cat Dimium, exigis subscript iem trium tetauro,

non1eptem.

op INIO DCCCCXL.

E s T E s in instrumentis,

seu contractibus publicis necessario de iure c6muni non tenetur se subscribet subscriptione propriae manus, sed sufficit,ut notarii nscribat nomina testiu in ipP se instrumeto: secundum Glo.in s. s vero absunt,in auth.de line l. de falcid. in s. sed si Ninstrumenta, in auth. de fide instrum. Panista

omnes, in i donatione. C.dedon. dein l. s.C. 'de test. Afilia. in conti. Baiulo ,n.2 .rub.73. Iib. i .Capi c. decis 29. & istoru opinionem ait esse communem Barbat.in rubr.de fide instr. σι nu.9 r.ec Dec.inc. quoniam contra, num. 8. Nm. de probat. Et ibi Mantua etiam num. 3'. leseque .contra Accursum in l.generali.C. de tabular.lib. I o. contrarium asseuerantem, de male.

2 Et instrumentum ipsum non probat, nisi habeat testes in eo descriptos. l.f. sed si instru menta, Glossan l. donationibus. C. de donat.

In Regno vero Neap. hodie est necessaria in instrumentis publicis propriae manus t stium subscriptio: ut reperitur sancitum inconstit. inci p. instrumentorum robur, in titide fide, de authcritate instri de fic per statutu,

67쪽

post Gloss. in authen.minoris debitor . C. quidar. tuto posis ubi dispositio prohibens accedere debitorem ad tutelam, non intelligitur de modica quantitate, vel re. N intelligunturque praedicta sanε, secum dum Roma.in d.l. r.ε. de iureiuran.procedere in causis criminalibus intentatis ad vindicta publicam; secus autem in ciuiliter intentatis ad miram pecuniariam, & sic in quibus tali tum veniat poena pecuniaria imponenda. ista fuit opinio originaliter Ant. in c. fin. de iureiur.tameit Imal. ibi, & male affirmat indiustinctὰ contrarium. 3 Sed animaduerte ob hoc,ouod licEt ex semiplena probatione quis condenari nequeata tamen unicus testis de uisii, qui deponat vidisse Titium vulnerantem, vel occidentem Mae uium, vel committentem aliquod simile deliacium, dummodo iste testis sit omni exceptione maior, redda que sufficientem rationem

sit dicti, facit indicium non selum ad inquirildam, uerum etiam ad torquendum: secunda Clo.& Doct.in l. si quis. C. ad leg. Iul. Maies Din. omnes in d.l. admonendi.Bar. Alexa. de Mars in l. i.I.item Cornelio, do in l. maritus,& in l. fili. E. de quaesi Michaelem Cis uentes in commentariis luper leges Tauri, in l.79. l.q. vers. Et primo dictum unius testis. & lacob. Novellum cum aliis ibi congestis nereum in sua pract.crim. mer sorma inquisitionis contra producentes falsitates, num. 8.&ista est

ris. 16 3 .dc ita consuluit Ang. consa publica tus est processus, super quo suerunt producti, di examinati quinque testes. Sed choarctatur hoc,ubi testis non et

omni exceptione maiore quia omnis minina qualitas, de desectus impedit,ut non faciat indicium ad torturam: ut per Bart. de Al .in L satem Cornelio,& Paris cons i 6o.de si constaderata, nu. 6 de .uol. . de Rolan. in d. cons7.sub nu. io.& seq. vol. i. si concurrat levitas vitae res: secundium Carterium in d. vers. Priumum. Et hoc verificatur in teste, quotiescui que eius fides vacillaret, seu in aliquo elideretur, ut quia essetas finis producentis, amicus, vel similis: tunc profecto non faceret semiplenam probationem, nec induceret iudicem ad opinionem,seu suspitionem:secundum Bariind.l admonendi. quem sequuntur Bal. de Rom. i,de idem Bal. in l. i .C. qui de aduer.quos, de

in c. i . de controuer.inuest. Ant. c Panor.in c. sn extr.de iureiuran.quoniam modicus desectus impedit huiusce semiplenam probati

nem unius testis Nec mirum, quia latis exo bitat fides unius testis domesticia iure com-nuuii:secundum Bal .in c. I. g. sacramentum,

de constretirecti studi,de in c.i nobis, Ze in c. innotuit, ex tr. de testib. η Et sic unus testis domesticus non facit se miplenam probationem: nam non reputatur idoneus,oc integer.l.etiam. C.de testio. in literis,ext.de testib. Item infamis infamia facti non esset integer, 3: idoneus testis.fecundum Barzind. l.admonendi, colum .fin.ubi Iascoteros refert.Nec non subditi producentis ,c patriois, homines malae conuersationis,de alid similes relati per Scriben. praesertimque petr Moder. in d. l. admonendi. s Et quemadmodum unus testis, nisi sit integer,non sussc t ad torturam in casibus ordinari s ita etiam in crimine laesae maiestatis,uel simoniae unus testis non integer existes ad torturam inserendam minimἡ sufficeret: vi consuluit Alex. cons. ii. circa primum dubitam quoquar tu num. I. Et seq. vol. a.d ita uidi obseruari in practica tam in causis clericoru, quam laicorum quamphitimis vicibus, me

patrocinante.

6 Et animaduerte, quod ille dieitur testis

omni exceptione maior,qui aliqua ex parte; causa non potest repelli, & constretuenter mi tra quem nulla exceptio opponi possit: vi per os no .in zi .extri de consenet. 8c assin. qua ponderat ibi Panor ad statuta racientia memtionem de testibu, omni exceptione maioribus.& idem si diceret idoneis. quam ad hoc idem ponderant Modcr. inibi,de idem Panor. in c. at si clerici, de iud 3: Alberric. in i optima, circa fin. C. de contrahen. de commitastip. Et quod testis dicatur omni exceptione maior, quando nulla imputatio contra eum fieri poteride nihil penitus patiatu tenet Glo. etiam in s.ltem, in si t. de inutii stip. Bal. in t .maritus.

7 imo omnis testis censetur omni exceptione maior, de idoneus in dubio, nisi repellatur aliqua legitima exceptione prebata: secundu

mi. de inutil.stip. de Albertc. in Ll optima, infra. C.de contranen.de commit.stip.8 optime probat textus in c. licEt ex quadam, extra detestib. de Panorm.in c. at si clerici, extra de i dic. de ita in facti contingentia obtinui in practica compluribus vicibus in variis causis, ecin v s,diu resque tribunalibus. a dictam regulam communem, quod faciat semiplenam probationem limitat Curtius in repet dictae l. admonendi in septuasinta septem casibus, de ponit, Ze optime declarat Lancillotus Conradus, in tract. seu pract. dedecurionib us, lib. i . c. tr. de praetore. S. D. Mosic. praetor.nu. a.dd seq.8 Et aduerte, quod quemadmodum in cru

68쪽

minalibus non sufficit probatio facta per num testem: ita in eisdem caulis criminalibus minime sufficeret etiam probatio iacta

per unum testem cum fama: ut not. per Gloss. in c. veniens, it i.de testib. Sed hoc non procedcret,ubicunq; concurrerent aliae conteiturae tunc enim etiam in criminalibus testis unus cum fama, utique pro baret: ut notat Domi.in c. I .I.& quia, in Glo. in ver. lami estos, te usur. in 6. Areti in c. v niens colu.7.de icilib. & Bald.iii l. si quis. I. I. Ede eden.

sennplenam, etiam pιοJlirigantisma costensus accedat, qui rem π-o rem depositiori ipsius testis commutat, ecuatam commulnem opinionem, litisatiterastentemta contraria similiter commu rus sit, Hocmsensu uti misi fieri posset, 'ri testim oxnius testis plana fides ad bi. r. 1 Testis, cuius icio partes stareas enserunt, potest deis ponere partibus ipsis n citatis ad uidendum eius

iuramentum.

3 Testis,curus dicis necessario standum estore Arse onere eius dictum partibus absentibus, cy non alia ter citatis ad uidendum eum iurare.

6 Tartes paciscentes meter eas deflando dimisius te uin possunt recedere a talia pacto, O ctantic

non etiam arae quam tinis declararet, deponeret erus voluntati .Quod limitatur,ubiciminsuperum; et lana causa vcramentum, cy' elim nem reuocans.

6 Partes possunt re itere iuramentum renibus.7 Testi ico licta ex conuentione partium plem fidet beatur :t en procedit hoc, ptardo consensus praestaretur ceris personae, O nominatim quo ad

certum negocirem, non aliter,nec alio

3 Testis initi LI sod inesset ex conuentisne pertium, nisi de eius iniquitate appareret. s Testis approbatur, MD, persona perpartes,mηρο larum modum partes lysae eidem contra

Io Tartes quando cora et re ut is persona tantum re .ltis,non autem in ei iud Io, posior o ponere a Deiusdem testu.

op INIO DCCCCXLII. -

ipsTIMONIVM vilius testis ficit semiplenam probationem , non autem plenam : ut late supra deducimus:etiam si consensiis ambarum partium litigantium priccticri ι; quε rem omnem assertioni, seu depositioni dicti testis commiserint; unde itido

hoc casu ,ex conuentione,& censensu litigat lium non tenetur, nec potest unius testis affertioni stare:secundum Glos Dyn. de Rayner. in l. Theopompus. C. de dote prsleg. idem tenet Bar in l. i .g.fin .num. 2. st de uer.oblig.ubi Alciatanum. 23.&seq. ait hanc opinionem esse C3 communem. idemq; fatetur Iasin l. iusiuran- opidum quod ex conuentione, colum. 2. E. de

iureiuran.

N In contrariam uero partem, quod conuentione , dc consensu litigantium fieri possit, villestimonio unius testis .plena, fides adhi

vise cassi mihi exhibito parte nobilis, & honorabilis viri Stephani,nu. .vol.6.Hoc idem staserunt Glo.inc. veniens, et t.& in c. licεt uniuersis,detestib. ubi Doct. sequuntur candem opinionem, quam asserit communem Iacin Gis praeci legato. F.6.num .6. di istam ultimam sen vim tentiam mihi sequendam fore constitui, ta quam magis squam,& melioribus rationibus vallatam.& eidem inhaerent Fely. in c. venies, de testib. num. i v. lacin t .admonendi, nu. 2O. Ede iureiur.& Alexa. cons q7. circa primum, num .ε.uol. 1.&cons. 37.vito, & diligenter considerato themate,sus ni in . voi. q. quibus in locis ostendit huiusmodi op:nionem communem esse.& cons. sq.circa id, si rodqvaritur, sub num. i.& .uol. a. ubi demolirat candem opinionem magis communem.& Dec. etiam in c.veniens, sub ni m. q6. de testib.& in c. 2.num. i9.de fide instr.& Marcus Antonius Blacus in tract. de compromissis, lum. 2. de ordine procedendi in compromissio,nu. 27. et lino haec communis ita retenta, anipli tur primo intaiitium procedere, ut non soli: mstari debeat dicto testis unici,ac ei plena lides adhibeatur ex conuentione ini ra inter paric , sed etiam testis ipse ita electus, rogatus, uocatusque per partes, possct nempe dictum suunt proferre, atque deponere cum iurament etiapartibus ipsis absentibus, & non aliter cit iis, & uocatis ad videndum iitrare ipseni t siem: vico: suluit excellerer,di praeclare 'lex.

in cons. i 3 o. di scicultas huius negocij consiste

Vbi hoc conficinat perdoctrinam Ant. de Iuta in c. r.extra de test. afferentis ibi, quod licet regulariter testis debeat iurare partibus praesentibus; tamen determinat limitatq; hoc non obtinere locum,ubicunque talis esset testis. cuius depositioni necessario standuin so- reti & sequitur Ias cons. roo. uol. 2. Et quantuis natalii l. sin. leprae stipui. determinet, quod huius nodi conuentio, quoditari debeat dicto unius testis, reuocari queat

. aut

69쪽

antequam ille clectaretiam: deponat. Nihilominus Ang.& Paul. de Calf.ibi, Abb.inc. 2.ii fin. le sit. instrum. Bal. & Alex. in d. l. iusiurandum quod ex conuentione,& in Jconsit. i po. sub num. 6.contrarium asseuerant, ubi presupciis pon ut istam esse communem opinionem con-ομα tra Barci & Asiliet. etiam in decis yt . Iterum in causa, sub num. i 1.3c decoratissimus D. Cardinalis A lbanus,in lucub.in Bariin .s.l. in. h. de praei.stipui. num. 1.&Iasin d l. iusiurandam quod ex conuentione,sub numero 6. ubi istam communem limitat non procedere,ubicunque superueniret iusta causa iuramentu, de electionem reuocandi; veluti si in teste s perueniret aliqua suspitio, dolus, fraus,vel alia quis alius desectus. Eleat idem communem limi at etiam inicis bi idem las post Bar.& alios com muniter in l.

o n. iusiurandum etiam. isde iureiuran. non hab re locum in tutore iaciente talem conuentionem, ut ea facta per eum non teneat, neque valeat.

6 A mpliatur secundo eadem communis,ut non tantum dicto unius testis credendum sit ex conuentione partium,sed etiam partes ipsae possint remittere iuramentum testibus: ve iiii c. in tuis, de testa. & ita atrioliat, Se firmat Abb.concs i .Videtur primo standum libris,

et Q quidem communis opinio ita ampliata,intelligitur cum grano salis procedcre, quando consensus praeitaretur certae persenae, di nominatim, quo ad ccrtum negocium, ite aliter praebeatui ansa fraudibus, ac tessitati bus: secundum Ang. in I. paetum inter her d s.ff. de pact.cuius sententis acti l las in re

Aiciat. num. 28.ii id.l. i. ,.sn deuer. obtig. 8 Limitatur etiam secundo loco cadcm comunis opitiio,quod dicto testis standum. iorce ex collucinionc partium, iii si de eius in i iii itate appareret,& probatetur: ut firmat elegan-ccis ter Nex ex communi opinione,in cons.67. vio . so themate, de verbis instrumenti, numcro volumine 2.9 Sed in contrariam sententiam videntur inclinare Bal.& Salyc. in l. in bon; fidei. C. d.

reb. creae dum constanter concludunt, quod ubicunque testis approbatus repcritur iii di cto, de persona; partus non posse eius depositionem infringere, nec ei contrauenire modo aliquo. 5c opinionem hanc Bal.& SMy. sequitur,&strenue tuetur Marcus Ant. Blancus ind. tract. de compromissis ii s.q.nu. 29. io Claudicatque tertio quoque eadem communis procedere,vbicunque partes coiiscutirent in persena, te dicto testis: tunc equidem

plenam dubio procul testis ipse faceret fidem. Secus uero ii conlisitirent partes in P senatanti me tunc enim possent opponere dicto eius scin testis: ut firmauere Alexan. c.Iacacaiij communiter ind. l. i.f.fin.F deuer. obli S. cuis Bal cesum. fila,&SMy. l. . inael. in bonae h- op t. dei, ubi concludit Salycetusinet, quod si pa tes conuenirent in persona tantum; deic unar, inquam, testem probare semiplene tantummodo ,& similiter eius dictum reprobari posse. de huic linii tationi adhaeret etia Fely. in . d. c.veniens,sub num. i p. de testib. & Marcus Ant.Blancus in praememorato tract. de com- Proviis λq.S.nu. 28.

heret contria Marim.

OPINIO D CCCCXLIII.

EsTIS unus deponens de ueritate, de sania publica ;& lius testis deponens

de fama publica dii

taxat,plene probari secundum Bald in LGallus. g. ille casus. -ff. de lib.&post h.perilium text.& istam Bal. doctrinam asserit esse mirabilcm,pcrpetuoque memoriae commendaudam; ex eo quod non habet contradicentem, Alex .in d.F.ille casu S: alij Doctores ibi, N MOder. in l. a dmonendi. ff.de iureiuran.& se

qtiea. Et hoc ideo est.nam adest publica fama probata, uerificataque per duos testes, & u ritas per unum testem, qui quidem ex istis duabus semiplenis concludenter, id sufficie to probatur. Et licet Francis Curi.intract. detest con. lcius AEq.n D.no ausus fuerit firmare memoratam Bal.opinionem, sed ea indecisam reliquerit. Nihilominus tamen in consulendo, iudicandoque suadendum esse duxi sequendam fore doctrinam Bal. tanquam communem, dc ccis verissimam.quia secundum Paul.de in. consilio is et .vis puncto, colum. fili. volum. 2. &in l. si uniuersae,col. fin.C. de lega. in causis decidendis non est parua Bal opinio,praesertimque ubi non habet contradicentem ; imo tutum, ac irreprehensibile est iudici secundum opinionem Baldi iudicare , maximeque ubi non habet contradicentem: ut reteri Dec.

70쪽

Iconsilio 233. colum .et. Iasiri l. si quis iii landi vocabulo col. 3. U.det s. r. Et de Baldi aut horitate latius scripsimus supra in Opin.9r . stis illud, quod deposuit, num. & seque. hoc Llib.terti

uitem, lecti mri ipsi,sed reo clarumpi in mentum, raneondem' tur in expensis' quia iusta rata turiga causam;u Ammodis ille teli furit ometu excepti ne maioriis Musia . 2.

OPINIO DCCCCXLIV.

E R virum testem actore e , Ut d probas semiplene, de suciscumbens: quia non ipsi actori, sed reo elidelatu

iuramentum, non con-denatur in expetissis,qua

si per illum testem videatur habuisse iustam litigandi caulam, verisimiliter credendo, quod sibi deseratur iuramentum scundum Ioan.And. Pet. de Anch. is Butri&communiter omnes Canonistas in c. μι. finem litibus exinde dolo, c contu Bal.in l. r. C. de aduoci diuersiud. Alex in I. properandia. . sin autem retis.C.de iudiciis. quam quidem communem sequuntur, &attestantur Din. t assim, si praesertim in praecitato. c. finem litibus, Moden in repeti L admonendi. st. de iureiurando.

v Et ista communis procedi secundum pricitatos Din. quado testis productus peractorem erat omni exceptione maior, aliis secus.

T stis umos, ama D: se into casu, osam facit iploimprobato aempli nὸ probant. Titius ιs deueritne, duo desina publica cile Apra licrotexitλὴ probato probant in crimiana bus inulti er delictam. fessioris em generis faciunt plenam ob timem, Mem rudisi se egent conre lis mox bus praedicamentis traditis his.

Testes si gulares,ctim tendant adHuc sue nautem idem probandum arem cori: v r. I iis unus de una tostsi me absinteparte altas de alia non mutir. His Hus de uero mutuo deponens, saltas de confissata non ι 'untur.

opi NIo DCCCCXLV.

ESTIS unus, &consessio secta absente parte , facitit plenam probatione in casus est in c. fin. de suc es ab intcst.& not.Ioan. de Amicis con silio 76. num.9 Pari formiter unus testis & fama, eo casti,

quo fama facit semiplenam probationcm,plorie probant e. i.de appella. ubi Glosseiusdem. s. de testib. & ita decisum extitit in Sacro R egio C oncilio Neap.teste A silicto deaeis 3 37.oc Natta consit. 179. sine ulla dubit

tione tenendum est,sub nu. r. v . a. Et idem dicendum est in similibus casibus. Et hoc ampliatur erocedere etiam in negocio criminali . Nam in causa ipsa criminali unus testis de ueritate,& duo de fama cum aliuo indicio legitime probato, probant concluenter delictum:secundum Aret. in c. uentcs, colum.7.de et estib.& Puly.quoque ibi col. s .ca aliis signatis per eum, Bal. m i ii quis ex argina

so. Et quamuis istae ditae semiplena probati nes sint diuers generis; tamen si tendant ad unum finesia,faciunt plenam fidem iudaei, si cus uero si ad diuera tendant: quia tunc duo impersecta non facerent unum persectum. ldςm dicendum est in duabus senii plenis probationibus eiusde generis, utputa in dum bus testibus. timc nemini dubium est, quod duo testes iaciunt plenam probat onem.ita de

taliter conclusue,& formaliteritenet sarti ini admonendi. isde iureiura. cuius opinionem sequuntur Din. communitere ut refert Saly. Casini. in bcinae fidei, vers. Visis his quae semipleia reis. nam probatis,ilem faciunt.C. de iureiuri 1 in ter caterus mei .ei inhaerent Bal. int .si ex cali

ca.in prin C.de cisti sessis,in i per hanc.C. deten p.appel.iii l.s quis ex argentariis. s. t. st. dccdetix in I. a. C. de bon. posses. secundum

in I.instiumenta. .de probat. Angei. Amr.in tract.malef. in ueri Mod fama, uer. Et an satam a sit sufficiens indicium ad torti iram, numero ψi .& Al .cons it 6 animaduersis his in lum penult. volum. 2. & Iastudus Lanctancus decis 6. Et dictam opinionem commune, quod duo testes e iusdem generis faciant plenam fidem iudici:intelligercni procedere, ubi eis tcontestes inomtubus pridicamentis traditis per Bal. in l.de quibus,circa ii. si de Iea. de in l. testium . detcstu

SEARCH

MENU NAVIGATION