장음표시 사용
421쪽
ei Patricius Cortonensis, qui in dies eximiis antiquitatis moin numentis ditat Museum Academiae Etruscorum in eadem Urbe Cortona conditum , quod ut fieret summo cum splendore summaque civium suorum utilitate cum ceteris nobilibus Sociis egregiam operam navavit. Conspicuo maxime in loco Cimelia servantur, sedesque Academicorum est palatium valde magnificum Magni Ducis Etruriae. In eo frequenter conveniunt eruditi Academici , qui tum Etrusca , tum alia cuiuscumque generis antiqua monumenta Dissertationibus illustrant. Externorum Academicorum luiscubrationes eo quoque loci si missae fuerint recitantur aquae quum iam Romae prelo commissae fuerint, in lucem, ut Promittunt, quam primum prodibunt. In eo exisfiant libri editi selectiores , & rariores , & manu conscripti non pauci , item numismata , signa , sigilla ahenea , anais stypha opera , antiqui lapides inscripti, protomae, vascula eximii operis , lucernae , gemmae inscalptae , atque alia complura cimelia. Perampla quoque in eodem Musto se vatur scissilium , metallicorum , herbarum , rerumque aliarum , quae ad naturalem Historiam pertinent, supellex quare brevi adeo celebre factum est huius Academiae no
men , ut magni viri doctique in eorum albo deseribi exo ptarint, inter quos quod Nego ipse postremum locum te-
Insigne insuper in ea Urbe est, & memoria , ae Iaude dignum Mustum Cl. V. Galeotti Coratii Patricii Cori
nensis , Equitis ordinis D. Stephani, in quo lectissima , &rarissima monumenta antiqua exstant, quae ipse conquitavit, studio, amore, peritiaque Veterum elegantiarum nulli secundus. Etrusca complura monumenta ex eo aliquando
depromam , & observationibus elucidabo , fretus humaniis utate viri omni laude ornatissimi.
422쪽
IMP. CAESARIS. L. SEPTIMI SEUERI . PERTINACIS A vGUSTI . PONT. MAM
Gruterus edidis XL. II. ex Tamianis.
CLUSIUM inter duodecim Etruriae Urbes principem
locum tenuisse , vulgatior fama est quam pluribus verbis ostendi possit. Eius non sine laude mentionem fainciunt Polybius, Virgilius, Livius, Diodorus, Strabo, Velleius, Plinius, Plutarchus, Appianus, Florus, Ptolemaeus, Servius , Procopius , aliique , quorum loca illustrat Cluis verius Italiae antiquae Lib. II. Cap. III. pag. 366. I . t
423쪽
eo non porsena solum , sed ceteri quoque Etruscae gentis
reges sedem habuere. Porsena nobilissimis eam Urbem aedi-sciis , ac praesertim Labyrintho nobilitavit 3 quod Plinius Lib. XXXul. Cap. XIII. describens ex Varrone , nullum vestigium sua tempestate exstare testatur . variis in locis hodie a Clusinis civibus complura labyrintha , ut ipsi aiunt , ostenduntur , suntque subterranea aedificia in lapide tophaceo excavata, multis hac illac viarum ambagibus instructa Fquae hoc ipso anno MDCCXXXIII. summa cum voluptate adivi, eademque lustrans in eam concessi sententiam , priscis Etruscis ad condendos in urnis defunctorum cineres pro sepulcris inservisse. Quanta huius Urbis potentia , divitiae, vires suerint, ex eo argui potest, quod Tarquinii reges a Romanis exacti ad
Lartem Porsenam Clusinum regem perfugerunt, ut eius auxilio regno restituerentur , amissamque libertatem recupe ratent . Verba Livii ex Libro II. adserenda sunt . Porsena . tum regem esse Romae , tum Drusiae gentis regem , amplum Tuscis
ratur, 'Romam infesto exercitu venit. Non umquam alias ante tantus terror Senatum imasit , adeo valida res tum Clusina erat, magnum.
que Porsenae nomen : nee bostes modo timebant , sed μοι metipsi enmes ; ne ramana plebs metu perculis , receptis in urbem regibus mel cum semirute pacem acciperent. Veterum aedificiorum nobili Dsmorum splendore , ac magnificentia adhuc supersunt aliis quot reliquiae ; iacent enim propter vias , in hortis , atque
in Virdiario Vigilantissimi Praesulis Io: Baptistae Tarugi ,
qui hac tempestate Episcopalem Clusinam sedem tenet , fra ctae columnae e marmore Numidico nobilissimae, itemque capitula egregio opere sculpta , quae antiquum templum subsulsisse vero simile est. In Cathedrali Ecclesia Arnicum
arcus sulciunt columnae praenobiles, quae etiam ex mam moris varietate magnopere commendantur. In capitulo cuiusdam columnae, ad laevam ingredientium, perbrevem inscriptionem observavimus . quae ad hunc modum se habet.
424쪽
I. Ex hae scriptura vetustissima eolligimus in Catalogo Episcoporum Clusinorum pro S. Florentio , qui iuxta Pa gium anno CCCCLXV. interfuit Romano Concilio , Hil rio Papa illud celebrante , legendum seribendumque eis S FLORENTINUM , qui forsitan auctor fuit ut Cathedralis Ecclesia Clusina augustius & magnificentius conderetur squam perfecit Arialdus Episcopus, qui eam pavimento exo
navit, eiusque tectum renovavit, uti testatur marmorea ta-
hula rubris litteris inscripta , quae in pariete fixa est parte sinisteriore iuxta ianuam eiusdem Cathedralis Ecclesiae , quae ad hune serme modum inscripta est.
425쪽
Praetereo stasa pulcherrima omnis-generis , quae aputqveteres Etruscos in usu fuere , insignem urnarum sepulcralium e marmore apparatum, quas sculpturae elegantissim te exornant, e quibus veteres ritus, sacra, religionis mysteria,
ea quae ad belli , pacisque artes pertinent disci possunt, quaeque rariora sunt illustrium Mustorum per Italiam , Praesertim vero Florentiae , & Romae ornamenta 3 quae finctiles sint & vividis coloribus pictae , non sine admiratione spectari possunt. Exstat in Sodalitio sacro, ut aiunt, Mo tis , columna praealta, quae tanta peregrini marmoris, ut videtur AEthiopici, pulchritudine,& nitore praecellit,undique vario colore maculis distincta , ut vel alicui simulacro , vel nobili aediculae sustinendae digna fuisse videatur. Numismata, gemmae, sarcophaga litteris Etruscis inscripta sequenter eruuntur ; quae viri nobiles, in quibus cum humanitate certat virtus & in patriam amor , Ristorus Paulotius, & Innocentius Nardius in suis aedibus servant ,
In iisdem Hortis Clusini Episcopi ad hoe tempus ex
sant, multaque cum voluptate conspiciuntur, complura diversi ordinis capitula marmorea egregio opere veI Ioniis
co , vel Corinthio , vel Composito confecta , quae perspicue satis indicant aliquod insigne templum, vel basilicam exornasse, cuius vestigia, praeter illa Theatri, & Thermarum , de quibus inserius dicam , inventa suere ab erudito .ae nobili cive Alexandro Nardio , ut testatur Macchionius in memorata superius Dissertatione de origine Gentis Cilis Diae pag. I 82. Spectantur quoque etiam num pluribus in locis antiqua moeniorum Clusinorum , quae etiam Iaudat Virgilius AEneid. Lib. X. v. I 67. memorans Clusinos & C sanos AEneam ad bellum euntem secutos, vestigia, reticulaeo opere consecta , de quo Vitruvius disserit Lib. II. Cap. VIILHaec pauca breviter praefatus, ad illustrandam adlatam superius insignem aram Virgini Dianae saeram, quae prael ritorum temporum labe , vel civium incuria intercidit . gradum nune facto . Ea enim instituti nostri ratio est up DO Diuitia by GOrale
426쪽
non laudes Etruriae civitatum, iam satis vulgatas repetaiamus, sed antiqua , quae in iisdem exstant monumenta itipublicum depromamus, & observemus . votiva eadem ara est, quam ordo Clusinorum, nimirum Decuriones, virgini Dianae vovit pro salute imperatoris Caesaris L Septimii severi Pertinacis, anno V. C. 948. at ortu vero Christias 1. Clusini maxima ab Imperatore Severo consecuti sunt dubio procul beneficia, vel votis, & sacrificiis eadem eon sequi studuere , uti diserte testatur haec ara . Statuam in honorem eiusdem Caesaris paullo ante hoc tempus eos dedicasse, atque basi imposuisse , non obscure indicat subiectus in ea titulus in hunc ferme modum . I, AEde S. Framisi. basis marmorea. Distrigod by Cooste
427쪽
Imperante M. Aurelio Vero deditata suit ara Asseu lapio, & Hygiae pro salute CRII ET . . . POMPONIAE. Hane voti reus dedicavit Ephestas libertus , statuitque , ueconiicio, in Clusinis Balneis 3 nam ab his non prcicut inventa est , ut testatur Andreas Schiavettus Civis Clusinus . disserens de Aquis & Balneis S. Cassiani , quod opuscu- Ium editum est in Urbeveteri anno MDCVIII. De salubritate aquarum horum Balneorum multa egregio labore obse vavit V. C. Ioannes Baptista Mannatonius Medicinae Pr sessor , quas in lucem proseret.
Ara e lapide Tiburi no , ad aquas ct inar;
nune Salaea S. Casani. PRO . SALUTE CAII ET DII POMPONIAE . N. LIB. Μ. ΑVR. VERO IMP. AESCULAPIO ET HYGIAE. SACEPH ESTAS . LIBV . L . M . Sy. Iuxta haee balnea apud veteres valde memorata ; aecelebrata . templum non modo Afistulaeti & Hygiae , v rum etiam Apollinis fuisse non obscure indicat alia votiva tabula marmorea, quae ibidem inventa est , & in hunc modum inscripta.
428쪽
i Constituebantur iuxta balnea hospitia pro his qui va- Ietudinis causa ea convenissent, quemadmodum de balneo publico Hispellate , eo loci condito, quem eis Augustus dono dedit , scribit Plinius Secundus Lib. VIII. Epistola VIII. Balnea Clusina a Porsena rege primum condita sui
se cives autumant , ut augustiorem antiquitatem faciant . Clusinos fontes aquarum salubritate insignes celebrat Horatius in Epistola XV. Lib. I. ad Numonium Uaalam , quod aegro capiti, & stomacho mirum in modum mederentura.
aut caput,' limactam supponere fontibus audent, Clusinos, Gabivique petunt, γ' frigida rura. Gabinae aquae in Sabinis erant , eaedemque valde celebres. Urbem hane vetustissimam Sullae tempestate hauderetiam deletamque fu i tu constat Appiani auctoritate de Bello civili Libro I. etsi aliqui contrarium dormitantes scripserint , confirmatque ingens marmoris Tiburtini fraginmentum, quod ad hoc tempus exstat, visiturque in ea via, qua itur ad Cathedralem Ecclesiam , hac epigraphe inscriptum , quam eiusdem Dictatoris statuae suppositam suisse auguror . Fragmentum statuae vidi in via iuxta Portam S. Petri , ni fallor , quam sorte Clusini in honorem Sullae, vel alicuius Patroni, & Defensoris Coloniae suae , de quibus paullo in serius dicam , publico in loco dedicarunt.
PRO. SALUTE TRIARI AE . APOLLINI. SAC
429쪽
T. Me monumentum positum suisse videtur annis unum supra octoginta ante adventum Christi, eo sane tempore quo Sulla titulum Dictatoris assumsit ; atque devictis . profligatisque hostibus , dissicilique proelio iuxta Clusium cum triginta milibus militum Carbonis, duce Pompeio, in aciem progressus , victoriaque potitus , Felicis cognometa accepit, auctore eodem Appiano. Id ipsum ut confirmem, insignem opportuno in loco adferre libet inscriptionem palmaribus litteris incisam in rupe inter Atinam , & Soram , prope oppidum quod vulgo dicitur la Hllitta 3 quae detecta suit anno MDCCXXIII. dum publica via reficeretur . Hanc Vir Clarissimus , & eruditissimus Matthaeus AEgyptius I. C. Neapolitanus communicavit eum Caietainno Berensiadi humanitate , & litterarum amore ornatissimo, ipse vero mecum. Hoc igitur modo rupes inscripta est.
I O v I GOD . PERICULUM. FELICITER. EVASERIT.
V . S . L . M . Meminit Triumviri iterum tu i dieundo CIusi hoe
fragmentum inscriptionis. quod exstat sub pulpito Ecclesiae S. Mustiolae Martyris. s. N Disitigod by Coos e
430쪽
S. III. VIR. ITER. I. D. CLUSI. t. Neque vero Clusini Sullae tantum Dictatofi publicost
honores decrevere, verum etiam eonstituto reipublicae Romanae imperio , summaque eius in unum Augustum principem delata, cura amicorum, potentissimorumque virorum Maecenatis, & Agrippae , iisdem sorte Patronis Municipii, & Coloniae suae , statuas , ut arbitror ex his titulis, quos adfert Macchionius pag. Is I. erexere.
Insignes at os Patronos sibi eooptasse Clusinos , eondemq'e ob amorem, & studium hene de eis merendi summis honoribus adfecisse, colligere possumus ex hoc ingenti fragmento epigraphes, quod ibidem insertum est in angulo exteriori Domus Paulotianae, atque ex ara, quae sequnur.