De Ecclesia Septempedana libri 3 auctore Joanne Carolo can. Gentilio e Sanctoseverino

81쪽

fieis, Caroli Magni regis Franciae, et Augusti bullatas literas recolunt se vidisse eruditi. In primoribus Italiae urbibus privilegia plura

Pontificum, et imperatorum vidi integra et ego plumbeis , aut aureis signata bullis. Marchiones , Episcopos, Ecclesias quasque oli in sigilla habuisse non me latet, etsi passim antiquas episcoporum praesertim subscriptiones viderim loco signi cum atramento per circUitum factas , in quo aliquid scribebatur. Urbes vero Italiae, antequam reipublicae formam ipsae inducerent, et a superiorum temporum claditius caput attollerent, sigillo in actis haud utebantur. Antiquiora sunt illa, quae imaginem praeseserunt aut Patroni urbis Praesentissimi, aut frontem alicujus vel eeclesiae, vel Dedis cum versu plerumque leonino. In illo Ferrarion, tum urbis S. Georgii essigies eminebat, et carmen - Ferrarim cordi teneas O Mu-cte Georgi - Veronenses , uti tradit Massaejus, exhibebant in signo palatium munitissimum cum versu - Est justi latriae urbs haec et lati. dis amatrix -. Id ipsum gessisse Aquilejenses, aliosque reperio in thesauro Muselliano Mud Muratorium. Septempedanos vero habuisse ec. elesiam S. Severini cum verbis - S. ρ tege Diuiti su by Coos e

82쪽

ρopulum Moerine tuum - , explorata omninores est. Tolum templi prindipis nostri aedificium, etsi, ut alio loco innuimus, non unius aetatis sit opust tamen frontem illam , quae hue u que manet, et in signo antiquiori visitur impreqsa cum ianua, aeque ac senestra illa , quae nunc occlusa rosae figuram reseri, ad qaeculi XII. aetatem amandandam puto. Ita docet signum illud primum, quod sequioribus annis abnormi architecturae symmetria suffarcinatum prodiit , et ansam dedit quibus . dam eontra temporum, et historiae disciplinam mira quidem confingendi. Sunt, qui ue-bium italicarum emblemata leonem, cer um, puellam auratam cum gallo albo in manu, equum, grissonem , vulpem praeseserentia ad posteriorem temporis notam rejicienda scribunt di nam ob frequentes in Palaestinam ex

peditiones sub saeculo XII. sactas urbes, episcopi , principes, laici in signis aut Crux , aut Dei parae, aut alicujus rei sacrae vexillum

usurpabant.1lliad certum quoque est iam ab eodem saeeulo XII. in Pisana, Veneta, Genuensi , et Amalphitana republica viros tales sis ruis3e, ut proinde merito dici possit, illorum praesi-

83쪽

dio, quicquid artium, industriaeque quodammodo fuit, veluti e naufragio servatum suisse , imo in Italiam ex Oriente mirifice invectum. Tempus brevi secum divitias advexit. Italis requiem non attulerunt noctes, non dies hilaris suit, non sol jucundus sine nundinatione. Hinc artium consules creati, ut de Pe rensi ius dicerente hinc leges multae rogatae seu de instaurandis, seu de edicendis nundinis praesertim in sesto Sancti Tutelaris ehinc occasiones plurimae de parandis divitiis in arte follisellorum , bixellorum. Tum textores innumeri , vel textrices panni lanae, lini , bindae, setae , vel tendalis Mutinae, Bononiae, Ferrariae, Mediolani, Florentiae,

totaque Italia extiterunt. Dum ita urbes universae rei familiaris augendae laude excellebant, eodem nomine et cives nostri eas juxta vires aequiparare conabantur. Quare eosdem magistratus, easdem nundinas, et artes jusserunt; rem domesticam industria , et solertia sua ita auxere, quasi aliud colere ne scirent , eam semper Severini ope sulcientes. Si monumenta a me expostulas, aio haberi

illa loeulentissima in municipali statutor uti nemini dubium esse Potest, quin in Prisca

84쪽

85 divi Iosephi aede retroaetis temporibus bixelli

nostri praedivitem etiam arati Severino constituissent.

Severini essigiem pro pietate semper habuisse majores, nos Grillusianae aedis sacrarium ingredientes aspicimus in tabula picta, cui nomen est Allegretti di uecti e Fabriano. IIujus lineas non minus quam colores solerter imitari curaverat Gentiles e Fabriano. Hic diu aPud no, tros moratus, in pervetusti templi principis parietibus Severint, et Victorini historiam expresserat, quam sanestissimus casus nobis insumpsit, et neminem Praeterit, quod hac de re in Gentilis elogio , et in Picentum artium historia scripserit dolentissime Amicus Riccius eques, qui ingenium suum confert Praeclarissimum ad provinciae nostrae gloriam illustrandam. Sed opus non est, ut recrudeScat

dolor, quando inibi ad liue visitur tabula, in qua

Nicolaus e Fulgineo ita conatus suit e Ingere Severinum , et Victorinum, ut ipse arti suae decorem intulerit. Est insuper tabula in divas Mariae Gratiarum, egregie pieta de Severino, quam seculo XU. estinxit Ludovicus Urbanus , ut reseri Riccius. Summis vero laboribus, summisque impendiis est factum, ut in cryptis

85쪽

sacrae Iaurentianae aedis illa Severini essigies detegeretur, quam vidimus cum nomine, quamque initio eju dem saeculi XU. Laurentius, et Iacobus cives nostri pinxerunt. Ιi Urbinum a Vidone Antonio Due e postmodum acciti nomen satis insigne sibi in eiungendis S. Ioannis Baptistae fastis pararunt, uti monent Pungi leonius in elogio Ioannis Santii, et Riccius in

opere ultimo loco laudato. Caeterum nemo ex nostris est tam indiligens ut nesciat ; nemo tam invidus, ut non commendet, quod ipsis in cryptis , ut pristino nitori rostaurarentur , vir munificu Severitius Servantius Collius co

mes Praestitit. i) Is una cum Monachis Cister

a P Anastasius Tacchius canonicus anno 1838. Maceratae ii alicum carmen edidit. in quo haec elegantissime lusit. Nos illud hie recudimus. Per te pro uvide cure - desti incliti cisterciensi - e per i ' animo generoso - dei conte Severino Servanzi-GI-

86쪽

ciensibus eogitationes suas omnes ad vetustissimum istud ecclesiae nostrae monumentum di-

87쪽

rexit , quod dignum semper habebunt antiquarii , ut prae caeteris Picentum provinciae singulari quodam cum honore intueatur. Huic templo multa divi Severini memoria affigitur, uti tradunt Lilius, aliique. In eo, serie nu quam interrupta etiam per saecula ferrea, illa Benedicti norum familia viguit, quae gloria fuit

et decus rei nostrae universae. Eorum codices

Per annos Plures familiares habui, et ad opus hoc meum perficiendum veluti duces, ac ma

gistros adhibui. Qua ipsa de causa, et ipsis

sitto di tua benigna lueel - te disensor te duce - serena at cieto leverem la fronte - di tanto mar ira te procelle e 1' onte. Monumenti rapiti at lempo edace - Manno in Memplo deli et a superba, - sol si a Parena e P ei ha -l'avel del giusto inon arato giae e. - Deli' erto monte in cima - chi sua virlli sublima - abbiasi i marmi e delia

musa in canto. - e non chi semino ruine e planio. o te- schi. ammoniiciniate ossa. sorsete. - or degno asilo amicamati v' appresta ; - vieni, o mortal. t' arresta - che d a ro e fasto in cor colanta hal Sele: - ve come tulis sol

88쪽

de cryptis nuperrime instauratis ad Severini

cultum praesertim augendum ingratus sane s rem si Per me non extaret monumentum du

plicis gratiae istius, et tale quidem, quod ex ipsismet beneficiis esset Petitum. Ita potius Ci- sterciensibus Monachis, Benedictinae genti merito sub lectis, ita Comiti laudato restituisse propria videbor, quam obtulisse aliena, in commentario, ubi pro viribus ipsius cryptae formam, Picturas aliaque memoratu digna

Binas inscriptiones hie Proseram . quas cives ad eryptas Pro rantes legunt. quasque ego dictavi.

89쪽

illustrabo. At si vel istud abesset, alia Suppetunt , quae Episcopi nostri nomen exornant. Inter Virginem, aliosque Coelites Severint visitur imago ea tu tabula , quam initiose euli XVI. mirifice in sacra Dominicianorum aede pinxit Bernardinus e Perusia. Et si iste a

Pentur icchio longe diversus existimetur a viro omnigena doctrinarum peritia clarissimo Ioanne Baptista Vermi gliolio equite in accuratis et numeris omnibus absolutis Bernardini Penturic-chii memoriis, quas publico artium sororum bono nuperrime evulgavit ; semper tamen erit alterum scholae Perusinae lumen pictoribus de-teetum a Iosepho Ranaidio cive nostro anti

90쪽

quitatis vestigatore solertissimo. Parem Severinisormam habemus in tabula, quam venerati sunt cives in vetustissima divi Marei aedicula , quamque modo asservatam vidimus penes Venantium Bigiolium inter Picentum sculptores clarum. Hanc posteritati commendatam volumus tanquam opus Laurentii II. Severi natis, qui saeculo XVI. vixit. Quod vero in

translatione Severiani corporis inerat mirandi, veluti patriae monumentum obtulit in corio Iulius Laggarellus saeculo XVII. ineunte. Mox

in Severint, et Victorini gesta Cyprianus Divinius oculos intendit, eaque in telas descriptas anno 1667. exhibuit, quas et nunc in prisco pontifieali templo intuemur. Nec a civibus maleficium pro beneficio artificem illum retulisse autumo, qui circa saeculum XV. Septempedae

excidium, et Severini tista quatuor in tabulis ligneis ex toto veluti prominenti reliquit. Pro- stat in aedibus nobilis et benemeriti civis Cayetani Caeeialupit Alo visit vexilliferri nostri. Ubi Severint animam Deus sibi sumpsit,

ejus corpus nobis quodammodo largitus est, ut esset Perpetuae virtutis monumentum , et bonorum thesaurus pretiosissimus. Sane cives tulerunt centies ad e ius tumulum vota, cen-