장음표시 사용
101쪽
abror uit, instituitq; ut elues serreo dumtara xat numo uterentur, & ad huius permutationem, totius subiectae modum praescripsi. Hoc facto, omnis iniustitia exulabat ab I acedaemune: neque enim iam furari, neq; largitionibus corrumpere corrumpit e, neq; fraudare dolo, neq; rapere per vim quisquam poterat,' 'iod' nec celari videret,nec parere magnificum enset, nec uti periculo vacaret, nec importare aut exportare tutum foret. Hac arte vir itertis ingenii, quibus diui larum contemptum persuadere non potuit, diuitiarum usum sui traxit, ac reponendi studium n. gotiandi tuemateriam ademie. Ad haec quicquid erat rara superuacanea- Artes tu rum,h ciuitate eijciendu curauit, adeo ut nec PςxR ' negotiator, nec sephista,nec vates, nec circulator, nee lautitiarum artifex Spartam ingrederetur. Neque enim passus est illic esse pe- cuniam talibus utile : tantum ferream mon e tam cudit, quae pondero Aeginetico aequabat minam valore aereos quatuor. His remedijs expugnauit auaritiam. Caeterum quum statuisset inuadere delitiaqsuxumque, & in his quoque tot ere diuitiaruadmirationem, instituit systitia, hoc est, eo uiuia publica. Percunctan i verbcurea constituis et sic, ut in singulis conuiuissp .uci cu Commu armis discumberct: Vr,inquit, expediti sint adnitas. parendum imperatis,& si quid tumulius inci. derit , penes paui os sit delictum, sitque inter omnes potus ac cibi aequa portio: deniq; non solum in esculentis ac poculentis,uersim ne instratu quidem aut vasis, aut alia re quacunque
102쪽
plus laberet diues quam pauper. His rationibus quum diuit ijs detraxisset admirationem, stea quati, nemo erat, qui vel uti posset illis vel ostentare, dicebat amicis, Quam praeclarum est o amici I ipsa re decla fasse cuiusmodi sint diuitiae , si quando caecae sunt , ca- Φλειοῦ rent l, spectatoribus S ad ni iratoribus Intea inop νον. rim obseruabat, quis prius domi sumpta coena veniret ad publica conuiuia , expletus alijs cibis, alioue potu. Quod si quis cum carteris non biberet, ederetue,eum vituperabat, ut qui aliis edulijs delinitus abhorteret a viactu communi. Porro qui palam conuictus es set id secisse, ei mulcta dicebatur. Vnde Agis, qui mitto post Lycurgum tempore rex fuit , debellatis Atheniensibus domum reuersus iquum vestet unum diem coenam capere cum uxore, missus a symitiss poscenti, praefecti militiae non miserunt. ea res quum postero die , innotuisset Ephoris , mulctam illi dixerunt . in eodem facto geminum exemplum nobis est proditum, primum frugalitatis, deinde seueritatis, quum in causa non graui l ges nec reglpepercerint: i sed Lycurgo euenit,quod serhsolet his qui cum corruptis 'populi moribus bellum sutic piunt Diuites hoc genus institutionis indigna ferebant, coortique sunt in illum,& hon seiuni conuitijs insectabantur,verum etiam saxa in illum iaculabantur, conantes eum lapidare. Aequum urgerent persequentes , illapsus est per, sorum, ac reliquos quidem fugies anteuerti . Alc nder autem pertinacius insequens suste respicienti in ergum,extrudit ocu um. Hunc
103쪽
Hoderi Aleandrum quum noxae deditum publieo de' creto acee pinet puniendum, nee ullo asseeit incommodo, nec incusauit: sed quum illum' sui instituti socium haberet,effecit, ut &ipsum
Lyeurgum & vitae ratione, quam cum eo eget rat,praediearet: nec victum modδ,sed uniue Tam ciuium educationem amaret quam Lycur
gus induxerat. Porro mali quod acciderat , intonumentum locauit dicatum in templo Mi neruae, cui ab aereo delubro nomen Chalciaeco, Deatq; cognomentum addidit ut Optiletis diceretur: nam Dores Lacedqmonem incolentes, oculos Optilos vocant, ab opto , quod Graecis sonat video. Et hie habemu ge
minum exemplum alterum admonens non absque discrimine mores ciuitatis corruptae vitiis, ad meliorem frugem reuocari: alterum
insignis tolerantiae,quae ex hoste capitali reddidit amicum ac pugnatorem, quem etiam si, necasset, ut ipsi licuit,nihilo tamen minus ipse fuisset luscus, & uno legum suarum defeη-sore minus habuisset. ' i Percu nictanti quam ob causam non utere--qς - legibus f riptis, Quoniam, inquit, erudi'. ii qui sunt,recteq, edueati,probant, quid pro ratione temporis expediat: significans scrip uram non mutari, quum pro varietate occasio num vir probus , & sapiens saepenumero coga tur mutare consilium. Ea res nom natim prq,
scribi non potest. Satis est ciues honesth fuis. se institutos. Hi sua sponte videbunt, quid pro tempore facto sit opus. sis Rursum aliis percunctantibus quamobreta flatuisset, o ad aedium
104쪽
libri securi uterentur, adfores vero addEdas
sola serta, nec ullo alio instrumento: Vt, in- Frugal,quit , ciues mediocritatem seruent in omnib. quae in aedes inseruot. neq; qui equam habeat earum rerum, quae apud alios sunt admirationi. Videbatur enim indeeorum, si per ostiuiti rude ac vile supellex inserretur exotiea, pr tio cara, arte operosa. Id fieret , ipse quo Hiberuedam modo fores admonebant Hinc aiunt am ante pa-cidisse, quod Leontyellidas primus apud La. 9- P0e cones rex,quum coenaret apud quendam, cer 'neretq; tectum domus sumptuoso. apparatu factum, ae lacunaribus ornatum, rogabat hospitem num ligna apud eos quadrata nascerentur : adeo luxum esse putabat n turam artificio corrumpere, Rogatus aliquando Lyeurgus, quam ob vetuisset frequenter aduersus eosdem expedi Habetuetiones agere: NE, inquit, cum crebro sese de P
sendum: bellandi peritiam usu colligant Unde Agesilaus grauiter accusatus est quod erebris in Notiam expeditionibus ac bellis, Iliebanos Lacedaemoniorum hostes ad repugnan . .
dum induxisset: Nam cum Antalcidas vidis- set illum saucium,exprobauit quod Thebanos
praeliandi artem docuisset,quum ante nec scirent bellare, nec vellent: Praeclaram . inquit, doctrinae tuae mercedem habes, qui Thebanos nec animatos ad bellandum, nec exercitatos, vel inuitos consuefeceris, docuerisq; bellum gerere. Hoc stratagema latius etiam pater, vi delicet M saepius cum ijsdem litigemus, aut λ.1 Pr: contendamus, nhtandem assueti vel contem
105쪽
ι7 Alio quopiam percunctante, quam ob rem virginum corpora cursibus,tuctis,discorum aetelorum iactibus fatigaret: Vt,inquit,soetuum Proseminatio ab ipsa statim radice , validum in validis corporibus initium sumens. recta germinet: simul ut ipsae in perferendis pax rubus , facile simul & generose certent adueriadest sus pariendi nixus dolores iii: postremo si qui incidat necessitas, possint S pro se, & pro libe Tis,&pro patria pugnare. Intellexit vir pruin dens quanta rerum publicarum pestis sit ociui atque ignauia. Contra moderatos labores etiacorpora reddere tum firmiora, tum salubrio Ta , Vnde nec virginibus permisit in octo vivere, sed has quoque masculinis exercitijs qu dammodo vertit in masculos, quum in plerisii i/stulet, que eluitatibua per delitias ac luxum masculi transformarentur in fleminas . ' Caeterum quu essent, qui vitio darent,quisa virgines in pompis ae ludis solennibus nudas exhiberet oculis omnium,causamq, cur id instituisset, requirerent: Vt iisdem, inquit,curimasculis rationibus instim tae , nihilo sint illis
inferiores vel robore , vel salubritate corpo- rum , vel animorum virtute ac generositate studiosi: veret laudis, vulgarem autem gloria contemnant. Vnde tale quiddam sertur de , ta Gorgone Leohidae uxore: Cum quaedam ut
Addixψ-, e, tela mulier illi di isset solqloeo yli is imperatis: respondit, Nimirum studiosu solae viros parimus. Hoc exemplum nec Depia . masculis,nec in puellis imitandum censuerim: hactenus tamen conducit , ut stupidum pudoum i qui frequenter obstat honestis actioniu
106쪽
eb aetate tenera excutiamus , statinius; discant nihil esset verε pudendum pratter turpitudinem. Innumeras vero reperias, quae nudatae Pudor . Vehementer erubescant, si quid praeter hone- Pouea ' ἀsum dixerint, fecerintve, non frutent co Dre.
Sunt item innumerae, quibus amictus , vilior , cultusq; simplicior genas rubore tingat, con- tra gloriosutia esse ducant si splendido vestitui prodeant in pubIicum, negligentes earum rerum, quae vetum probrum , veramque laudem
Cuida in pereunctanti, qua ob causam lege 7'eauisset, ut sine dote virgines elocarentur: Vt, inquit neque propter : nopiam ullae relinque- ο μμ' rentur inupta neque ob diuitias expeterentur, sed ut iuuenum qui sepie ad puellae mores respiciens ex virtute faceret elebionem. Eadem de causa sucos & ornamenta quibus aliarsorinam vel singere., vel commendare solent , ex urbe submouit. Vt ubique vir egregius studuit aequali ati . Idem quum certum tempus praescripsisset , 7r quo puellae nubere,iuuenes ducere deberent, interrogatus cur id statuendum putarat: V t, inquit, soboles ex adultis perfectaeq; aetatis parentibus nata, val: da sit de vegeta. Ex coitu Praepropero non solum laeduntur corpora gi-Snentium, verum etiam proles nascitur imbecilla. Tum qui ante tempus dant operam libetis, carent apud illos aut horitate, quam aetas conciliat: rursus qui vergente iam aetate, nec 'fruuntur liberis suis nec eos possunt ad perfectam institutionem perducere, morte senio49 praeuenti.
107쪽
Altero quodam admirante, qua ob rem sponsum cum sponsa simul dormire, sed statuisset, ut uterque cum suis aequalibus maximam diei partem versaretur, cumq; his
totas noctes quiesceret, cum sponsa vero furtim ac verecundε congrederetur: Primum, incoitus quir,Vt corporibus cssent validi, si non uteren- modera- tur congressu ad satietatem: dein ut illis amor mutuus semper maneret recens ac vigens: denique ut fetu ederent robustiores. Hoe demum est patriae partem agere, nusquam non aduigilare ad Reipublieae utilitatem, ciuium . que tum animis, tum corporibus undequaque consulere. Qv n & unguenta eiecit a Republica tan- ηνὸς δ quam olei corruptelam ac perniciem. Nam oleum odoribus vitiatum nultu habet usum, nec ad esum,nec ad membrorum unctionem ratque dum rem necessariam ad delitias corrumpunt , fit ut minor sit copia. Submouit& tingendi artificium,veluti sensus adulationem Etenim dum color blanditur oculis,natura rei corrumpitur. In summa cunu.. ctis ornandorum lanicinio corporum ar ifici. P*ym ' spartana urbe interdixit, ut qui malis artibus bonas atteis corrumperent: propterea
quod huiusmodi delitiis eiu es a salubribus ac
seriis exercitamentis auocarentur.
s Tanta porro erat illis temporibus uxorum pudicitia, tantumque aberant ab e 3 facilitate Advix. quae post inuasit, ut prius esset incredibile ades, ut ' teri; crimen apud Spartanas inueniri: Ferturque dictum cuiusdam vetustillimi Spartani Geradae, qui rogatus ab hospite quWdam, quid
108쪽
Garum darent apud Spartanos adultiri, neque enim videre se quicquam super hac re sancitum a Lycurgo Nullus, inquit, o amice apud nos adulti rest . c um ille subiecissiti Quid igitur si existat Dabit inquit, bouem
collo , bibat ex Eurota r cumsi; ille ridens di. xisset , fieri non potest ut tantus hos inuenia- eur: Et quo pacto, inquit, Geradas, Spartae exastat adulter, in qua diuitiae, delitiae, & corpo- ,ris ascatit ius cultus probro habentur e contra verecundia, modestia, ac obedientiae magistratibus debitae obseruatio , dee iri lauduiue donantur Θ Prudenter intellexit Geradas ibi non posse nasci, ubi non admittun ur vitiorum s minaria, eaque ubique iacere, quibus pro h nore tribuitur ignominia. Atque hic est ci mentissima ratio medendi prauis moribus,excitandique virtutis studium. Cuidam postulanti ut in ciuitate procratia,id est,optimatum gubernatione constitueret,democratiam, hoc est, popularem gu- AURI bernationem: Tu fae,inquit, prius domi tus democratiam instituas. Compendio docuit eam vel publicae speciem non utilem ciuitati,quasta 'nemo vellet esse in sua familia. Ciuitas autem nihil aliud est quim magna domus. Percunctanti cur instituisset , ut minutis ae . utilibus rebus sacrificaretur. Nὸ unquam, inquit. Lycurgus deficiat nos, quo numen honos . U
E certaminibus ea sola concesserat exerce- EYercitare, in quibus manus non extenderetur in alto: tio.
Eius constitutionis causam percunctanti; γε
109쪽
eluis,inquit,laborando consuescat defatigari Si quidem exercitia ad confirmandum corporis robur adhibentur, non ad exhauriendas ν res Qui vero subinde dela santur in exercit mentis, quoniam imbecilliores veniunt ad labores necessario,facilius deficiunt.. Culdam percunctanti quam ob rem crebro mutari .astra iuberet. Vt magis, inquit, laedamus hostem. Lacedaemon ij quoniam erant expedi i, non magno negotio transferebant exercitum , verum idem sacere non perinde eom. modum erat hollibus, magnam sarcinarum &impedimentorum vim secum trahentibus, et sertim qui castra serὸ lassis, aggeribus, ac vallis solent communire. 30 Rogauti qua de causa vetuisset oppugnari turres: NE, inquit, a scemina, puerove, aut ab alio quopiam homine puerorac foeminae nous x-ῖς Viri antioms occidantur. Non p obauit praelij genus', in quo virtuti locnsa non esset. E turribus vero puer aut mulier de- lectu saxorum potest virum quantum vis sortem interimere . 8 3 Cum I hebani consulerent Lycurgum de.s arguet. illi Leucotheae solent sacere: Si,inquit, deam esse creditis,ne lugea, . tis: sin hominem, ne vi deae rem diuinam fa-. c. ciatis. Mirh taxauit Thebanorum ritus secum si pugnantes . Non enim conu Init simul lugere S sacrificare, hoc est,ab ea petere opem,quapipsa sit in calamitate, ae lugenda .. Ciuibus quibusdam interrogantibus, quomodo liceret hostium insultuna estu gere: , , inclita pauperes fueritis, nec alius lio quirat.
110쪽
APOPHTia. LIB. I. Io nuirat. Ad opulentos & onustos praedae sines inuitat hostem , nec facith potest elabi, qui
sarcinis & impedimentis retardatur. Ad haee tutiores sunt ab hostium incursu , inter quos xst aequalitas, & ex aequalitate coheordia. Iisdem percunstantibus cur prohibuisset vG 81hem cingi inuris: Quoniam, inquit, non caret Fortite moenibus ciuitas, quq npn lateribus, sed viris cincta est. Indicauit ia genus munimenta magas arguere ciuium ignauiam quam fortitudi.
Spartanis studio est alere comam, & super
ea quoque re narrant Lysurgum reddidisse rapionem: Quoniam, inquit, coma, formosis addit decorem deformes vero reddit hostibus terribiliores . Vt enim deςet coma speciosos, Coma, ita minus stliςi specie praeditis horrorem, ac ferinum quiddam conciliat. Capillitium naturalis est ornatus , minimoque constans: hoe genus non damnauit Lycurgus, vi quod nec operosis artibus constaret, nec pro frugalitate
luxum induceret. Praeςipere solebat, ut postea qui in bello 8ς
hQuem vertissent in fiagam, ac superassent,ia. Μ04ς diu fugientes insequerentur, donee certa esset
Victoria, moxq; retrocederent. Neque enim raecorum conuenire moribus, eos trucidare
qui cessissent: idq; non solum honestius, vexum etiam utilius esse dicebat, Siquidem ho- sies, quibus cum res est , ubi cognorint Lacς-
daemonios parcere cedentibus, occidere veris
qui loco non cedunt, sibi conducibilius existim 'unt fugere quam persistere. Frequenter pium 4ederatio magnum robur addit animo.. G non