Apophthegmatum ex optimis vtriusque linguae scriptoribus libri 8. Paulli Manutij studio, atque industria, doctissimorum theologorum consilio atque ope ab omnibus mendis vindicati, ..

81쪽

Thectamenes posteaquam Ephori capitisi sententiam in i planx pronunciassent, abis ri- 'dens: Rogantibus qui aderant P an etiam con Mors eo temheret Spartanorum leges,Nequaquam in 'ς quit,quini gaudeo potius quod haec mihi mulcta soluenda est, quum eam nec indixerim cui . . piam, nee a quopiam mutuo acceperim .. Vir

innocens non accusauitPatriae su ar leges 1 sed hoc 'licitatis esse iudicabat,quod mori iuberetur, qui neminem ad mortem adegisset. nec cu uam deberet viram hi si sibi. FacetE mor tis pynani vocavit mulctam,rem atrocem mes liori vocabulo signans. Ibre autem cogitur soluere pecuniam, qui eam vel extorsit ab alio vel mutuo sumpsit M. Tullio hoc apophthegma sis vertit Tuscultamquaest. lib. i. Cum Lamscedaemonius quidam,cuius ne nomen quidem oditum est , mortem tantopere contempseriris, ut quum ad eam duceretur, damnatus ab

Ephoris,& esset vult utillari atq; isto, dixis- setiit ei quidam inimi cus,Cφntemnis ne leges Lycurgi ' responderit, Ego vero illi maxima. habeo gratiam, qui me ea pinnae mulctaueriti , Quam sine mutatione S sine versura possem rure uisioluere. O viruinis parta dignum , ut mihi suidem qui tam magno animo suerit, innoces

damnatus esse videafui : Pro 'πιτηυαντα Cicero vertisse videtur ν versuram Lusit autem 'eontemptu, mortis Thectamenes, quasi mors

leuior esset ni uicta , quam pecuniaria ,: quod illam quisque de sup sset soluere, ob hanc multi cogantur usuram aut versuram sacer:

82쪽

Theryciora a Delphis recliens quunt videret Ioon Isthmo angustia, a Philippi copijs occupa-as. Malos , inquito Corinthij portarum cu- lodes vos habet Peloponnesus. Alsu sit e, , uod grati iter animaduetti solet in ciues, qui aus urbis portae comitialsiae sunt , si eas indili-;enter custodierint. Multo magi accusari meae bantur Corinthij , qui totius Peloponisest γ rtas Pli iti p po p rodidissent .

H IPPODAMUS.

Hippodamus quo tempore Agis aduersus et Archidam tam aciem instructam habebat, sumul eum Asiae iussus est ire spartam, curaturus illic ea, quibus erat opus. Annon,inquit, honestius est , ut pro sparta sortem bonum virum praesta's mortem oppetam p Ac post Alori AE sumptis arniis, stansq ; regi ad dexteram, pu-gnando interiat. Consultum vol bant illius senectuti, quae , tribu, desecta in bello non ita multum esset habitura momenti, in patria sui ira non iantat vini t excesserat' eἡim unpuni octogesimum, at ipse sibi non indulsit .

Hippo atidas aeceptis literis a Callae si impa, in quibus conti nebatur Κ Lacedaemonia quendam quum nisset eoisscius insidiarem , quid aut ii K sir et iusinoa iudieasse rε,

83쪽

.. in modum: Si quo magno beneficio iuu aue- , cisti,intςr iee, sin minus, elice η regione, ut ad virtutem formidolosum . Digratitud me merga bene meritum censuit morte plectendam.

Caeterum quod esset ''n per malitiam sed per formidolositatem commissum, ei satis suppli- cij iud cabat.exilium. Non enim ipse struxerat insidias,sed sibi metuens non prodidit. 3 Huic quum aliquando suisset obuius adola

rudict scens, quem amator sequebatur , erubescenti adolescentulo: Cum his, inquit, oportet ob ambulare , cum quibus conspectus non mutes colorem et Docuit ex improbis conuictoribu,

nihil capi fructus,nisi probrum & ignominia.

CALLICRATIDAS. Callicratidas classis praesectus, a Lysandri

Iusth. amicis solicitatus,vt 'num quendam ex inimicorum numero permitteret ipsis interimere, S acciperet talenta quinquaginta: tametsi vehementer, opus haberet pecunijs ad soluendum nautis stipendium,haud tamen cocessi iAt quum Cleander qui erat illi a consilijs, dixisset. Acci pissem si fuis em Callicratidaq; Et ego, inquit, si suissent Cleander. Mira dueis integrita riqui nulla pecunia licet necessaria, vel in hoc corrumpi quiuerit,ut in 'num hominem pateritur aliquid iniquu fierii simulq; monuit in omni actione spestandum es dec rum perso'ae. . Quod sorte decuisset lean.

84쪽

teret plebeium , non sempi:r decet' princi

Idem prose us Surde ad Cyrum iuniore , quo tum Lacedaemonij in bellicis socio ute-

antur , Petiturus pecunias rei nauali necens rias , primo statim die sullit renunciari set ita Cyro veIl e eoisoqui. Quem ut audit bibere, Expectabo, inquit, donec biberit. Ac tum quidem abi; quonia in intellexit eo die non pos e dari conueniendi regis copiam , ne pa-

rum cludis haberetur. Postero vero quum ite .utirum audisset illam bibere, nec se admitti ad colloquium, dixit ita curam habendam pecuniarum, ut nεquid tamen c6mitteretur spar- Animo. 'ta indignum: mox iue inde recessit Ephesum, se. multa imprecatus mala iss , qui prinii a barbaris fuissent ludibrio habiti, eosque sua patientia docuisserit illos fiducia diuitiarum alijs illudere. Iurauitq; apud comites sese, ut primum Spartam redisset, nihil non' iacturum ut Graecos inter se conciliaret, quo barbaris seret magis formidabiles, desinerentin, illius regis viribus inter sese pugnates egere. Quid non & faciunt & patiuntur homines, ubi pecuniarum urget inopia λ At generosa spartani mens maluit pecuniani negligere,qua iii eskeminati regis tertio pati fastidium , riuum alii Ieuioribus de causis aequo animo ferant, si vel . post totos sex me ses admittatur ad Regis colaoquiit. Deinde nihil imprecatus est ipsis basebaris aut regi, sed ias indignabatus, qui imi

sua tolerantia docuis et eos ob opulentia tantas cristas sumere. Nam si suissent oes quales trant Spartan vii ac voluptatu conleptores, nunQuam ,

85쪽

nunquam . d tant ri insoleturam trinis sen yniden. barbari. Postrem b lingularis erat pruderuis

ne poseu barbaris reddi

positis i uestini

se concordiam .s 'Mys i s Interrogatunes liberi,inquit, mali sedi rui boni: signifi-

ante ba cas illos nescire amperare ac libertate Uzi, lec

pium , sed parent recte sawent . t . . .. τ in una. CVrux stipe'dium misisset mili b. Callicratisi seorsinnixeni , amicitiae monu menta: stipendium quidem accepit,. xenia vird remisit, negans sibrciam ipso priuatam ha bendam amicitiam , sed quai' habes et publisiam cum Lacedari ionij li sec*ni quoque intercedere. Quid hoc ani mo incorruptius, qui totus ad Reipubl. com moda sp ctabat Z i . - , is . Apud Arginulas, quum esset nauali pugno consti rus, hilarmon Nauclerus diceiret, bo: si . se ab eo l'co soluere, quod Atheni eqsiuni triremes num*ro longh plures es en Mois eb Quid, loq est,tum pastea8 Aeque fugere igq tempta . miniosum est Spartae ac damnosum 3 contra

aut vincere honestisi mauenxem aut mora a .

86쪽

mihil expauefactus: Haud sqnes unun ,urquit, sunt res Spartae a Me siquidem mortuo nihilo deterius habitura est patria: sed si cessero limsibus , aliquid decede patriae . uaque quum Cleandruna pro se duc mi designassς ζ , lem pugna aggressus est. acpugnando interiJta

culcare, militi magis essemetuendum: Io p ratorem quam hostem: quae vox mortem mia nabatur militi, qui parum gnaviter se gelis et in praelio. Honestius quum est cum laude vitam impendere patriae , quam eum dedecox pCenae. Moc dictum non quis milites laturi sint, sed hi facile ferebant,quibus matres M, mi solent edicerei, ut aut victores cum a injredirent, aut mortui in armis referrentur it

o Cleombrotus Pausaniae filius, cum hospes tr. quidam controuersiam h beret eum patre de urbandi virtute, Tantisper,inquit,paterest te pratisautior, uo ad tu quoque genueris. Ciuiliter deterruit hominem a contentione, quod pater , vel hoc homine superior esset,quod filium dedisset patriae,quum ille nondum pater esset .

Cleomenes Anaxandridae filius, dicere B- et Homerum esse poetam ciuium Laced mo- Areual

87쪽

D CLEOMEN Es

ritoriim,Hesiodum vero Helotum,hoe ea ,se . qud i illed cuisset quom0do Ferendum sit bessum , hic quomodo colendi agri e Nam , anes dictum est, Lacedaemoni j tantum ad bestieas res instituebantur , eoq; humilio

oper as, & artes manuarias se ruis commit tebant,quos illi vocant Helotes.

Idem cum Atiuis septem dierum pactus

inducias, quum obseruans deprehendisset illos tertia nocte indulgere somno, fiducia idelicet induciarum, adortus est eos, & alios it tersecit , alios abduxit captiuos , Caeterismquum illi probro daretur violata iusiurandi Mides. De diebui,inquit, pactus sum,noctes non additae sunt in iureiurando. Quanquam&a-

aioqui quicquid mali quis fecerit hostibus, id

, 5 apud Deos & apud homines habetur iustitia praestantius. Verum huic magnificae voci non respondit euentus. Nam & urbe, cuius gratia violarat conuenta, frustratus est, eo quod mulieres detractis e templis deorum armis illum vitae sunt: perinde quasi dijs ipsis, quosti contempserat, poenas de: ipso sumentibus. No.i I stremo versus,poenas de ipso sibi gladiolo modam fodit & incidit eorpus a talis usqueiad loca vitalia, itaq; vitam fini jt,ridens & ore diducto. In hoc apophthegmate nihil habes imitatu dignum , utile tamen exemplum ad' vitamdam iurisiurandi violationem. 1 Cum augur illum dehortaretur, ne exere, Animο- tum educeret ad urbem Argivorum, alioqui reditum illine sore turpem,posteaquam admouisset esuitati copias, ac portas videret claua . . ias, & mulieres in moenibus, Hic, inquit,redi,

88쪽

res tibi turpis videtur in quo viris mortuis , uxores occIusere portas ρ Fortis animus , si tam aequo bono it, fuisset coniunctus.' : Argivis nonniallis illum conuitii lacessentibus ut periurum & impium. Vobis inquit. potestas est mihi maledicendit at mihi potestas' est vobis faciendi male. A dmonet non esse tu- . eum eos maledictis irritare , quibus in manu est, quum velint , re ipsa laedere 3 ad haec non oportere potentes humiliorum dictis admodum commoueri. Satis enim vindictae est qu5d

licet, quum libet, ulcisci, quum illis nihil aliud reliquum sit quam male loqui.

i Venerunt ad Cleomenem Samiorum oratores, hortaturi Vt tum Polycrate tyranno bellum susciperet: id quu fecissent oratione plus quo prolixa, respondit in hunc modum: Quq Loqstari primo luco dixistis, non memini ; S 'ob id numedia quidem intelligo: quae vere dixistis om tantum postrema,non probo. Admonet multiloquium non solam molestum esse auditori, verum etiam ad persuadendum inutile, praeseristim apud Principes, tum varijs curis occupatos, tum auribus fastidiosis .Pirata quidam populabundus discurrebat.

ρορ agros Lacedaemoniorum. Is ut captus est,

rogatus quus id ausus esset,Quon am,inquit, deerat mihi commeatus, quem militibus praeberem,ad em veni,qui & habebant. nec sponte dabant, vi erepturus. Ad id Cleomenes, Compendiosa, inquit, malitia : Detestatus 'raedonis nesarium scelus , probauit tamen arationis expeditam breuitatem.

89쪽

si CLEOMENIS

Modera- cesseret urn ideo, inqui titi, maladicis uim ibus, ne s velimus resp6detre, otium habeamus vicissim de tua dicendi malim 3 Vt e sublimi contempsit maledicum,nec uli responso,nec

alia psna dignum iudicauit hominem r ullius rei, cui nihil esset praesidij praeterm edicatu

linguam . i

CVmectu bus quispiam apud eum diceret, VAE R b0 rum regem omnino erga omnes mitem , de placidum esse oportet , sed hactenus , inquit , sit contemptui : sigitisic ins erga improbos mansu tudinem nimiam esse inutilem ciuitati, notansq; quorundam mores qu principes in t 'hementer bonos &clemente*,quum imperio sus amare debuerint, discunt habere contem mptui Est quidem praecipua yirtus in principe Dii i o comit'S , ac mansuetud' , yerum ob malorum . . , ingςnium haec ita temper nda est. vi principi

Cum diu ino morbo vexatus, expiatoribus A., Guini auscultaret, ante non solitus idem taHyg* ς' , quodam id admirante . Quid miraris , inquisὰ Non enim idem sum nunc, qui tunc. eram. Cum autem non sim idem, nee probo ea. dem. Elusit ille quidem inconstantiae reprehensionem, verum tamen est; non eadem pla-ςqre seni, quae iuueni placuerant v Sophista quodam de sortitudine multa dis serente risit Cleomenes. At sophistae dicenti . Medis quid rides Cleomenes audiens de sortitudine disserentem,praesertini quum sis rex Z Quonia, inquit, is amice si hirundo de sortitudine to queretur , idem facerem quod ni ne facio: siti si aquili, magno silentio auscultarem. Visum est

90쪽

esi ine num quenquam de sortitudine magniqcis uti verbis , qui ipse nisil solliter quana, nςe aliud posset quana in hirundos

morem garrire im

Argivis profitentibus .se prioris conuictus fortunam in qua victi suer Us k iteratq praelio sarcire velle: ne miror, i ψt, si duarum s F-ςeir sabarym accessione facti estis inestores, quam eratis prius . Huius apophthematis arguti Latine reddi non potest Na Graecis pugnare est . redintegrare pugn/m

s titer haec duo verba nihil iiii ei est , nisi quod posterius superat prius duabus syllabis ανα bQuidam per conuicium illum dixerat deli-hias dedi t. q. 't hoc, inquit, satius est,quiis . iniussu mensi. At tu pecuniarum anioreris , quum quod satis est , possideas. Argute significauit neminem esse posse iustitiae tena' cem, qui supra quam satis est congerendi se irdio tenetur: ad haec stultum esse qui alteri leuius exprobrat vitium, quum in ipsumissico tetrauius crimen possit rqturqueri α' 1 1 Quidam ut Cleomeni cantorem quendam Habetue commendaret, quum alijs multis nominibus ante D. praedicabat hominem,tum illud inprimis aia 33 p 4, firmabat, eum esse cantorem inter Graecos praestant issi muri At si leomenes ostensoquή - 'dam ex his, qui aderant, Asperdeos hic, i quit, apud me iuris condiendi a isex . Contempsit artem ad solatii delectationem utileus, Marander Samiorum tyrannus, ob incursi item Persarum profuge a t.Dartam, ostendi iue quantam pecuniarum vim secti apportata

sit , di m ntum Cleonisno Vellet larg ri. M