Apophthegmatum ex optimis vtriusque linguae scriptoribus libri 8. Paulli Manutij studio, atque industria, doctissimorum theologorum consilio atque ope ab omnibus mendis vindicati, ..

발행: 1601년

분량: 908페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

361쪽

Apo PHTH. LIB. IV.

Dretati sunt, portendi totius orbis Imperium.

Cn. Pompeius cognomento Magnus , tam Icharus fuit populo Romano, quam pater sue- ' ς' ratinuisus. Is etiamnum adolescens totum se 'Syllanaei actioni addixit: cumq; nec tu magis ratu esset, nec Senator, magnum tamen ex Italia contraxit exercitum. Hunc quum Sylla ad se venire iussisset, Non absque spolius, in- quit, nὶ incruentas Imperatoris copias exhibebo . Nec prius ad illum venit, quam multis conflictibus hostium Duces superasset. lanarum egretij principis , & ad res magnas nati specimen dedit. Noluit adducere numerum , sed militem virtute spectatum . Iam verδ creatus Imperator,quum a Soelia imissus esset in Siciliam , non strenuunt modo , si es verumetiam iustum ducem agere cepit. inno ut enim audisset milites in prquctionibus ab itinere dc flectentes, vim sacere ac rapere, teme re palantes, ac circumcursitantes supplicio at secit: quos verb praemisisset ipse, horum gla- diis annuli signum impressit, ne quem ia via le

derent. . . .

. Mamertinos qbdd hostium partibus adhae- 3sssent, uniuersos interficere statuerat. At Stenius eius ciui alis princeps Pompeium adijt x 'his verbis, Non quum facis Polupeij, qui pro Pter unum noxium imultos innoxios occidere pares. Atqui ego ipse sum ille, qui&ana cis Persuasi, & inimicos coegi Marianas sequi partes. Hic Pompeius viri sortem animum admiratus; dixit se ignoscere Mamertinis, a tali ersuasis viro qui patriam tuae ipsius vitae t Z

362쪽

POMPEII.

re tulerit : simul & ciuitatem & Stheniunt Ii herauit. In Sthenio habes exemplum , queri animum erga Rempublica oporteat sere principem, si periculum incidat: in Pom- Peio pia abilitatis documentum , qui pieta ri maluerit habere ho rem , quam indulge -

Quum in Liby ani aduersus Domitium trai lii lex, eum ; ingenti praelio superasset, militi Ibus ipsum imperatori s inti luconsalutanti- bus , negouit se eum honorem admissurum , quoad homuni vallum staret erectu. Hoc au- dito milites, licet ingens obstaret pluuia, im- petu facto hostium castra adori expugnarunt. Recusauit honorem nondum factis emeritum.

ribis, Ab ea victoria reuersum , Sylla cum alijssio meti h0RDribu excepit, tum M Fgni cognomen ipsos iuuat se primus illi d. tulit. At quum pompeius his

non contentus vellet triumphum agere , non

passus est Sylla, eb quod nondum esset ordi s loriεs ai, senatori j a tersim quum Pompe3us i)s qui

aderant, dixisset, ignorare syllam, quod p ures adorarent Solem orientem, quam occideta tem, Sylla exclamauit, Triumphet. Horruit 'iuvenis animum, & in dies crescentem si riam, nec dubitauit illi cedere, quem videbat nemini cedere posse. Interim Seruilius vir inter optimates Ha- rus indignabatur Pompeio concessum trium- phum,atque etiam milites complures i bsiste bant, ne triumphus ageretur ; non quod inui . dereat Pompeio, sed munera quae sam posce bant , quasi largitionibus ab ipsis esset emi

363쪽

pecuniam, quae in trispho senetur , eoq; Seruilius, ilauciati suadebant, ut eam potius iure milites diuideret, quam diripi sineret. Verum ubi Pompeius respondit , se ci- eius omissuria in triumphum, quam militibus blanditurum, simulq; laureatos sa ces eas obreiecit, ut illinc inciperent direptionem: Nunc, inquit Seruilius, te ompete ,eio magnum vi deo, dignum i triumpho Noa iudicabit esses speciosum triumphum , nis' qui citra ambi au , citraq; largitiones bene sabis redderetur. Rhinae mos erat, ut equites, qui legitimum . 'tempus militasset, quum in forum deduceret ad Dusi viros, quos Gesores appellabant,& c; . imemoratis ex peditionibu ac ducibus sub quibus meruissent, pro meritis aut collaudaren Q. tur, aut vituperarentur. itaq; Pompeius quum esset Consul, ipse aequum ad Censores Gal-stumae Lentulum deduxit. Quibus ex more Percunci aritibus, an omnia militaria. munia obiisset; omnia, inquit, sub mea sol mper tore : sisnificans eiic gessi se ducem , ut nihilo secius omnes militis partes snauiter prae staret. idem & imperat bonus,& ibiles strenuus , qua laude nulla principi potest maior

contingere.

Phraharati Parthorum regi per legatos ab s

ipso postulaati, ut' Euphratem Komana ditio Iustitianis terminum esse vellet: Imo , inquit , illud magis postulaudum, ut Romanorii fines a Par- 'thoi uiri regno iustitia dirimat: significans Romanis non esse praescribendum, quousque debeant proferre imperium, a quo propagando . . :α moates aut fi mina debeant arcere: sed

364쪽

ibi demum fore fines Romanae ditibalis, sit - ius non esset ulterius procedere s Quum Lucius Lucullus post obita militiae Deia tui munia sese voluptatibus dederet,ac sumptuo-

se viveret,ppmpeium interim reprohenderet, quod praeter aetatem multis negoti s appete m implicari: Magis,inquit,praeter aetatem

senem delitijs vacare quam Imperium gerere. rauiter taxauit illorum sententiam, qui pu- tant senibus nihil agendum,quum decorum sie Rempublicam gubernantem, vel stantem mo- ai. Luxus autem & ocium io iuueuibus stulti- tia est, in senibus crimen. -Rgrotati Pompeio medicus praescripserat, meon νςsceretur. cumq; hi quibuς datum istus . Regptium, negareat inueniri: non eninierat tempus, quo genus hoc auium capi solet , admonuit aliquis, apud Lucullii inueniri posse se, ut turdos tot anno soleat alere. Itane,inquit Pompeius, nisi delitijs deditus esset Lu- cultus, nequaquam viueret Pompeius Θ Con- temptoq; medico, cibis parabilibus. usus est./ . . verὶ mascu tum animum qui ne vitam qui- sem delitijs acceptam serre sustinuit. xi Q Fin ingens rei frumentariae Romae esset .

penuria, Pompeius titulo quide annonae pro . curator, re aute vera maris terraeq; dominus . mitia videclaratus, in Asricam,sardiuiam ac Siciliani ta cha' nauigaui multaq; frumenti vi collecta, prope rabat ire Romam : verum quum ingenti tem pestate oborta naucleri dare tarent nauiga- itionem , apse primus nauim ingressus iussit an- coras tolli, clamans, Vt nauigemus, urget ne-

cessitas; t vivamus non urget. significans par

365쪽

eriae periclitantis habet idam rationem,potiusquam priuatae incolumitatis. siquidem Re publicae subleuandae curis immori pulchrum est : at patriam in extremo discrimine nostra cessatione deseri, turpissimum est : Hic monemur non animalia bruta tantum omissa libertate venire in seruitutem,verum etiam homines indomitos sanie domari, Docemur item publisaluti priuatam incolui nitatem posthabendam esse. Quu ni iam detecta esset Pompei cum Caesa I et re simultas, ac Marcellinus unus ex eorum nu ingratia . mero , quos Pompeius evexisse putabatur, a 'Pompeio ad Caesare ni transtulisset animum , 'adeo ut non veritus sit in senatu multa in Pompeium dicere . hunc ita compescuit Pompeia tua: Non te pudet, inquit, Marcelline, ei maledicere, cuius benescio ex muto factus es facundus, ex famelico eo productus, ut vomita non teneas λ Grauiter obsecit ingratitudinem homini, qui hoc ipsum quod habebat dignita- vis, autoritatis, & eloquentia , abutebatur in eum , cui debebat acceptum ferre. Nam hoc turpissimum ingratitudinis genus est , sed thmen heu nimium vulgare.. Catoni acerbius insectanti Pompeium,qubd quum ipse si pius praedixisset, potentiam Caesaris in dies crescentem,nulli bono fore populari ciuitatis gubernationi, ted potaus ad tyrannidem tendere: Pompeius ita respondit: Tua, inquit Cato, magi ccedunt ad ciuinatione ., 'at mea magis accommoda sunt amicitiae: Sentiens Catonem incerta loqui, quod Hemo pos

iit rerum hum parui' exitum siquido prς--

366쪽

re: se inero ea sequutum , quae tum tempori, amicitia, quae sibi cum caesare antercedebat postulabat. Certiam erat quid debebatur ami co, incertum erat an amicus illi futurus eside inimicus . De amico vero humanius est bene 'sperare , quam diuinare peiora.

De se libere profitebatur,quod Dmnem ma

odeia gistratum qu gesserat,& citius esset nactus, ouam ipse expectasset , & citiu' deposuisset . quam ab alijs expectatum est: t. Quod cito sua. scepisse inperitim, vel fortunae fu t, vel promaturae virtutis: quod mature deposuit, animi moderati erat, non ad tyranni leni spectantis, sed ad R eipublicae commodum. - Post prilium in Pharsilicis campis habi. tum in Aegyptum prosuit, quumque e triremi descensii rus esset iii scalmum piscatorium ab Aegupti regem Dum,couersiis ad uxore ac

situ nihil aliud dixit, quam illud Sophocleur

Qui uis tyranni ad tedZo demigraueris . feri .s iri, liter s xenerit . . Id est s

. Praesagisse videtur imminens exitium. Vbi descenderat in scaphain ictu; gladio, semel ta- tum emisit suspirium,& obuόluto capite prae- buit se occidendum. dpeius impatiens Tullianae dicacitatis in Mothsta ter ar cos dicere solebat, Cupio ad hostes ita caeita, seat Cicero, ut nos timeat. Notans illius inge- ὰ

sium, quo dicitur hostibus fuisse supplex , in 'mi 93 ςootum a. Hoc Pompeij dictum it

367쪽

At o PHTH. LI g. Iv. . a. FHeri Quintili nus , a ransi ad Caesarem, de

. me timebis.

t Idem rebus insceliciter gestis aduersus Cat- 37t sarem , de ad summam desperationem reda-Deseor

Ouq in tentorium venit attonito similis , nec . aliam vocem emisit, quam hanc ουκ e G

ergo in castra : sumptaque vecte praesen ta fortunae accomoda clam profugit. Composito sicilia tumultu,ac ciuitatibus, is quae desecerant, placide receptis,soli Mamer Armatae tini postulabant auditi, recitantes leges, quas- exς β dam ipsis olim a Romanis concessas : Non de- sinetis, in qu i , nobis accincti gladi, recitare leges Θ Significans iure agere volentibus non

esse opus armis .

Idem quum ex literis seuditu intellexisset, '' omnia quae Dila armis obtiauerat, in ipsius potestatem esse tradita populi suffragi, centu- .riatis,percusso foemore dixit, Proh nunquam nolenda pericula , quanto satius erat obscu- rum uasci, si a militaribus curis nunquam da- bitur recedere , nec hac exuto inuidia licere cum uxore ruri vitam degere.Magnam poten- Nesam ambit inexpertus, it expertus. ω de

Ponere tu iam non est .

Quibusdam se videre aerantibus quomodo

posset Caesaris impetum sustinere, hilari vul- Fidusic tu Vetuit illos hac de re ecte solicitos: Nam si-, imulac , inquit solum Italiae pede pulsauero , , , iexilient affatim eques res, pedestresq; i ia: praesens quide animus ii fortuna respondisset. - Iam si nondum te caepit huius comitus j s, rat lietas, addemus si e pra torum numero ali num o im i

368쪽

x Primoni igitur acciper hocionem Atheniε semen' seni genere, sed Lacedaempnium & mψruim in- tegritate, & orationis breviloquentia. Socra. Mi hoc reserebat,quod nunquam visus est cuiquam neque flere, neq; ridere. Tanta erat animi constantia. Huic in concione sedenti ,

quida dixit: Videre cogitabundus o Phocion: Reci , inquit, coniectas. Cogito enim si quia queam detrahere his,quae dicturus sum apud Athenienses. Alij soliciti sunt, ut quam plurima dicant,quo videantur diserti: illi diuersa erat cura , nimirum ut quae ad rem faciebant, erbis quam paucissimis complecteretur. Quum oraculum proditum estet Atheniensibus, in ea ciuitate unum esse virum, ut cunctorum se tentisis aduersaretur, ac populus vo

ciferans iuberet illum inquiri,Phocion semet vulgi ni prodidit, dicens: Ego sum ille, quem designatrii stoli, oraculum. Nam uni nihil place omnium,quae vulgus vel facit, vel dicit. Quid hic primum

admireris impavidum ne viri animum,an clementiam, qui non passus sit suspicionem ad in nocentem aliquem deuolui, an singularem sa pientiam, qua perspexit ncoad. tam multitu Minem, quoniam affestibus uitur , nihil saai necazere, nec loqui; odam die orationem habens apud Atha nieinem populum, placebat omnibus, quumi que videret ob omnibus pariter sermonem V probari, conuersus ad amicos: Quid, inquit,

369쪽

persuasum habebat, nihil placere vulgo,quod e recto iudicio proficiscitur. Quum Athenienses ad sacrificium,quod ap

parabant ex more peterent a ciuibus , ut conferrent aliquid, ac caeteris conserentibus, frequenter esset appellatus Poeton: Puderet, inquit, si vobis adderem, S huic nihil redderem ostenso creditor . i Demostheni rhetori dicenti . Occident te qPhocion Athenien ses, si quando coeperint insanire; hunc in modum respondit: Me quide, arulchr si insanire inceperint: at te, si ad canam men- im xv tem redierint . Demosthenes enim pleraq; ad gratiam apud populum loquebatur, ablanda potius quam salubria . Quum Aristogiton calumniator iam conde si

natus io carcere moritu us esset , rogaret due hi '' ' rocionem, v se inuiseret, amicis non suenti' eaicere . bus ut ad hominem iret: Et ubi ouis, inquit li- tueun is bentibus Aristogitoni loqua urὸ Amicorum argumentum, argutissime torsit in diuersum significans seo nare, ut sceleroso patrocinaretur, sed ut eius merita calamitate frueretur.

um Birantias irascerentur Athenienses, I uod Charetem, qui cum exercitu in subsitum suae ciuitatis mis vis esset aduersus Philippum noluissent recipere ac Phocion dixisset, non esse irascendum socias dissidentibus, sed ducibus, quibus fides non haber tu a ipse dux electus est: atq; ipsi fidentibus Byzanrijs effecit, ut Philippiis re infecta discederet. Di L .fidentiam Byzantiorum in Charetem ducem reiecit, qui talis erat, ut non videretur luxum isse illius fidei committere. Prudentiae est i

370쪽

sdo dissidere. At Phbcioni probatae opini. -

viro , non dubitarunt sese credere .s Alexander Macedonum rex centurii talenta

dono miserat rhocioni: is vero pel cunctatus est eos qui pecuniam adferebant,quid ita,qua essent Atheniense permulti, sibi uni illa mi corru- teret Alexander: illis respondentibus , Quo- pyς: mu vi uni te iudicat virum &honestsi Soo-ης Vm . Ergo sinat , inquit , me talem S his xi di esse H ut scitε arreptu illis artum en tum torsit ad occasionem recusandi muneris. lam quis hic non admiretur incorrupti pecto ris synceritatem p pauper erat Phocion, nec doni magnitudine quicquam inbuebatur . sμ . h ui autem indicat illos , qui cum Reia pubi.

administrarent,tamen a capiundis muneribus . non temperant,nec bonos esse viros,nec tales . hab ri debere .

13 le 'nder ab Atheniensibus posce

i, triremes exhiberi, nec populus nismi- de Tura natiora flagitaret adesse Phocionem , ut quid is, consu erri proferret , Surgens, inquit: Con- sulo igitur 'aut armis superetis eos, aut sis peranti una amici sitis, a pendio suasit nihil Alexandro negandum, nisi considerent se ira tum p e armis opprimere Quibus si ille 'ideretur superior non e se prouocandu M anim' sum iuuenem , &repulsa impatientissi-

o R umor incerto autore obortus de morte yricipi- Alexandri, moxque rhetores prosilierunt, rentes ne culictarentur, sed illico bellum si sciperent. Phocion expedi are iuuit , doneς

ccrtiua aliquid coenosceretur: diam si,inqui

SEARCH

MENU NAVIGATION