Apophthegmatum ex optimis vtriusque linguae scriptoribus libri 8. Paulli Manutij studio, atque industria, doctissimorum theologorum consilio atque ope ab omnibus mendis vindicati, ..

371쪽

hodie mortuus est,& cras & peredie morti uierit. Graviter oratorum praecipitem temeritatem coercuit.

Qui in Leon henes ciuitatem Athenien si ii ad bellum perculis, i , masniscis spe ad n men libertatis ac princ patus erectanas hocion illius verba dicebat esse cupire sis similia . quae sublimes quum sint perpulc irae, sed fru- .cium non habent . Nihil potuit dici accommodatius in sermonem splendide 'ii que pollicentem, sed infrugiferum : quemadmodum cupressus arbor sublimi compositoq; in pronum verti e procul egregium quiddam polliceri videtur, at vix vliaste ilior. , Caeterum quum initia belli cessis ent se licia iter, ac ciuitas ob secundum nunc iam dij sa Optimacrificans grataretur: roratus Phocion, an hqc dec x- ita gesta nollet: Haec quidem, inquit gesta vellem, sed non illa decreta. Sintiens etiam in consulta consilia nonnunquam foeliciter cede re ; id quoti s accidit, gratulandam quidem esse Reipub. iapi tame ideo non sto p rvt Di dum optimis consilijs . Fortasti; & illud se - .isit Phocion , non esse protinus adendum primis successibus, sed totius negoti j euentu de claraturum , quale fuisset ipsius consilium. Quum Macedones irripuisset in Atticam, ac maritima illius depopularentur , Phocion ilitia eduxit iuuenes state forentes quorum multis ossici ad ipsum concurrentibus , hortantii s li ut 'colle quodam occupato, ibi colli, caret exer- citu: O Hercules, inquit, quam multos video . duces, milites vero per paucos. Notans iuue ' lem tui ne i tem,qui duci priire conare tuc

372쪽

nuis.

quum militis sit, non dare consilium , sed ubi postulat, bonam nauare operam. Attamen, commisso prilio vicit,& Nicionem Maced num ducem superauit. At non multo post tempore bello deuicti Athenienses ab Antipatro, accepere praesidium .

1 Quum vero Menil lus praendii Dux Phocio

lacorru ni pecunias dare vellet,indignatus Phocion dipin nj- xii , nec illum Alexandro liorem esse , &causam deteriorem ob quam nunc acceptu rus esse quum tunc accetisset. O nullis muneribus expugnabilem animum . i. Antipater dicere sol at,quu du's habere Atheuis amicos, neque Phocioni unquam persuasisse, ut acciperet, neque Doniadem unquam dando expleuisse . Hic erat Domades, qui valebat ex tempcrali dictione, quum Demo siti enes non nisi de scripto diceret. Phocion Antipatro petenti, ut in gratiam suam faceret quiddam pugnans cum iustitia :Non potes, inquit, o Antipater, Phocione sin ut & amico , & adulatore uti. Amicus obseeudat', quousque patitur squum es honesium. Nec enim amicus ab amico quod iniusta est , petere debet . Adulator autem ad quiduis obsequitur. Quum populus Atheniensis sagitaret, ut

Phocion copias in Boeotiam educeret, eamq; rem Phocion non fore E Repub. iudicaret, edixit, ut quotquot essent in ciuitate ab ephebis usque ab sexagenarios se sequerentiir. Hic reclamantibus senioribus, & aetatem excusantibus: Nihil, inquit, absurdi meo edicto coni netur, quum ipse natus annos octoginta. una cum

373쪽

ΑpOPHTH. LIB. IV.

, ipsis dux profecturus . Hac arte tempora itum multitudinis calorem retudit.

Post Antipatri obitum, quum Athenientisi is

respub. ad gubernationem popularem redijsset, Phocion in concione capitis danatus est .

Atq; huius quidem amici caeteri qui simul est

illo damnati fuerant,flentes ducebantur, Phoi cloa autem tacitus ibat. Cui ex inimicis quirui piam factus obuius , post conuitia in faciem P expuit. Tum Phocion ad magistratus respiciens : Non hunc inquit , compescit aliquis indecorE se terentem p Vir sanctissimus etiam: moriturus publicae disciplin e curam habebat. De tam atroci contumelia questus non flagitauit vindictam aduersus eum, qui praeter leges squiret in hominem damnatum , tantum cohiberi iussit exemplum bonis moribu, ad- uersum immane facinus non aliud , quod indecentes mores appellauit . . Ex his qui cum Phocione erant morituri: I9 quidam indignans complorabat sortem suam . solatia Quem ita consolatus est Phocion: Non tibi,in inqixis.

quit, Euippe, siue ut quidam legunt Thurippe

satis est cum Phocione mori)Psocion non tantum innocens, verum etiam praeclare de lie- pub. meritus ducebatur ad mortem. Magnum itaque solatium oportebat esse cum Phociono

innocente mori nocentem.

Deniq; quum illi poculunx cicuta tempera a. tum porrigeretur,percunctatus est quispiam, si quid filio vellet dicere: nam is aderat: Ego vindi inquit,tibi fili praecipio,atque etiam obsecro, o iu- ' i ne quid ob huius rei memoriam Atheniensib tale velis. C*teri moriςptibus praecipuum

374쪽

solatium esse solet spes vindictae: Huae illud curae suit , filius patris iniustam necem vi- cisceretur: maluitq; illum in patriam, quas in patrem seruare pietaterii. ii Nicocli petenti,ut sibi ante Phocionem ve- . Ainiri 2 nenum haurire liceret: Tametsi durum hoc,

aaia luit, Phocio', tamen concedendum est ei cui nihil unquam in vita negauit Phocion. Nicoclem inter amicos fidi mimum unico adama rat, eiq; molestum erat videre illum morienatem. Eam molestiam ut vitaret Nicocles, petebat , ut ipse prior biberet. Et hac ia re commodauit amicos.

Quum bibisseisi omnes a solus si Phocion

superesset, consumpto ab alijs veneno, carnifex negabat se datura, nisi numerarentur duo decina drachmar, tanti enim venire cicutae vaciam. Phocion itaq; ne per illius contentionem mora fieret molli, accito ad se quodam

ex amicis iniando quidem, inquit, Atheniis ne mori quidem gratis linet, tu esse, dato huic

pretium . ,

Quum 'emosthenes multa maledicta iaceret ia Alexandrum,iam Thebis imminentem. Homerico versu ex Odysse e . , illum corri- .puit . .

. Cur libet irritare vir m miseras e ferocem . .

M. TVLLI vs CICERO.

375쪽

Ciceronis nomen illustrius effecturum, quam esset Catonum, atuloruth, aut scaurorum . Nam hae familiae cum primis i lustres erant apud Romarios, quum i ullius esset nouus Cognomen autem io patebat cavillis, quod a Cicere vilis ino legumine dictuni rideretur, Quasi vero non S Fabii a Fabis, & Lentuli a Lente cognomen habuisse viderentur. Parum allustris est, qui prater imagin es& cognomen nihil h b t nobiliratis: pulcherrimum autenialobilitatis genus Ost , qua sibi quisq; propri

virtuUbus conciliat Nec seli; t M. Tulliu rCiceroni enim nomen hodie decantatiusquam trecenti Catuli aut Scauri , cum suis , ne minatis, statuis, ct ii aginibus Quum poculum argenteum dijς dicaret , Praenomen, ac nomen literis signauit, sed proicerisne, ciceris fir iram insculpsit, nihil re- Cicer a fugiens cauillatorum intes pretationem. Cisexo . Oratores qui inter disendum vociferatur, dicebat claudis esse s mile , qui sic adient , ut illi adaequos confugerent, Hoc ῖς nus sus Oi homines & h odie vid ere eit , qui quum sen tor. tiunt se causa inferiores, ad furiosa tui Da c6sugiant , ut quod rationibus persuadere non possu ,improbitate mittique extorqueant. Quum Verres, qui fili uni habebat parum 4'pudice flore aetatis utent. πι, Ciceronem, ut Salshr Parum virum , ac ciosium incesseret conui toti in

iijs : ignoras, inquit, quod liberis intra fores conuitiandum sit: bignificans hoc conuitium non m ipsuur competere , sed in conuitiatoris filium. Parentii a*tem est ob. urgare liberos Aa scd ε

376쪽

tortum

sed intra domesticos parietes, nec ea conuitia sunt eliminanda. Eliminat autem, qui alijs impingit quod i paus domi committunt liberi. s Metello nepoti obijcienti, quod Cicero triRetortu stimonio suo plures occidisset, quam patrocinio seruasse tet Plus enim inquit,mihi fidei est, quam eloquentiae. Mira solertia copuitium re. torsit in laudem Siquidem in teste spectatur fides, in patrono valet eloquentia . 6 Rursum Metello percunctanti a Cicerones i h e. quis ipsius esset p ter,nimirum ignobilitatemm exprobrans : Ad illam inquit, percunctationexi respondere sit di incilius, mater epicit tua Nam Metelli mater vivebat parum pudice Quin & ipse Metellus matrem referens,leuior erat & i. const3ns ,& affectibus serusens ,

cero conuitium a patre ad matrem transtulit. Tum enim incertus est pater, quum mater no

cum vno consuetudinem habet. -

idem Metellus quum Diodoro,quo rhetorices magistro suerat usus, defuncto, se putichro eius coruum lapideum imposuisset : Iustum, inquit icero, praemium retulit. Nam volare ipsum docuit, non dicere : notans Metelli leuitatem Se inconstantiam. Corvus aui,

x Vatinium inimi eum, & alioqui sceleratuni M Tullius audierat obijsse diem: post quum

audisset ilium vivere: Male pereat, nquit , qui male mentitus est: significans Vatinium indignis m, qui diutius viveret. Omne quidem mendacium malum, sed hoc mendacium bis erat malum , quia bonos viros in salsum gau. i coniecerat. Dictum tamen erat anil,

377쪽

APOPHTH. LIA. IV. Dium,quod dici poterat & de illo quem

ri nos 'et . Quum orante M. Tuli o quidam creditus ' i Aser genere, diceret, Non audio: ,hoc sermone negans se probare, quod dicebatur: Atqui, inquit Cicero , aurem habes perforatam. SO let enim ea gens habere, perioratas aures, veinde suspenderer annulos ac gemmas, quae nunc collo, digitissi gestamus. Ea foramina quomodo fiant docet Celsus .c .Popibus qui iurisperitus videri volebas, Io quum indoctus est i ac stupidus,citatus in c6. Nihil mirouersia quadam testis, respondit, se nihil sci' re. Tum Cicero: Putas, inquit, fortassis te de iure interrogari λHo tensius orator defensionis mercedem ira Verre acceperat Sphingem argenteam .cis sphinc quum M. Tunio obliquius quiddam & nuom domulutius loquuto dixissὶt, Non didici soluere aenipinata . ytqui, inquit Cicero, , phingem habes domi. Nota est fabula de mostro Sphin get, quae praemijs propositis edebat aenigmata:

non soluent bus mors erat praemium. Quum Voconium sorte obuium habereti eum filia iis tribus insigniter deformibus,taci te ad amicos dixit versiculum Graecum; Molita

Ibabu haud sinente hic f.minauis literos. Sentiens i lium inuito Apolline liberis ops ram dedisse, siue quod Apollo pulcher a poeris fingitur, siue i uod oriente sole scelus existiment concipi filiciores.

378쪽

ambi. sis D Hanc, inquit, proscriptionem magis at

vela probo,quam paternam. Lusit ambiguo verbi. Proscribu tur res, quae in aum'ne velium ex ponuntur, &praescribuntur homines , a quo

uis iugulandi quo crudelissimo genere Sylla quam plurimos ciues proscripserat. Pompeio ac Caesare inter se dissidentibuet Cicero, quem fugiam, inquit, scio: quem se- qu r,nescio: sentietis ambos non pro Reip. se bertate, sed pro princip tu dimicare. ν Pompeio vitio dabat quAd ciuitate deserta 'Neutra Themistoclem potius , quam Periclem fuisset imitatus, quum illis res nequaquam pares es- .sent, his essent. Jhem locles euim fugit ad Persas , Pericles hiansit Athiniis: rs Quum ad Pompeium vesiisset,ac venire. niteret, rogatus ubi Pisonem generum resi' quisset Apud tuum,inquit, cerum, Caesare designans. Perinde quasi notatus esset Cim m,quod a genero suo distucius esset, retaxauit

illum qiiquipsecsi suo socero bella gereret. 36 Quum quida .a Caesare ad Popeium trans Arguis. fugiens, diceret, se festinandi studio equa reliquisse, Cicero dixit, illum melius de equo, qua de se statuisse sentiens longe rectius factarum fuisse, si & ipse mansisset apud Caesarem a s cuidam nuncianti, Caesaris amicos esse trirn ipxς Hoc dicis,inquit,illos Caesari mathc gi- tare. irrisit adulante, nunciu, quasi Caesariani rebus suis dissideret, Metue eniq; Pompeium Post Pharsalicum conflictum quit fugisset metia ea P0mptio ,Nonius quidam dicebat septem ad , a cultis. huc lullas superesse , proinde bono animo essent hortabatur: Rei,e, inquit Cicero, horritareris

379쪽

nobis cum graculis bellu esset. At illetiquitas dixit vela Romana aquilis insignita. Quum Caesar rerum potitus Popeij statuas ro deiectas honorifice reposuit: Caesar, inquit Slςm

icero , dum Pompeij statuas reponit, suas 'sabilit: se'tiens illum hoc non in Pompeii ' 'gratiam facere, sed ut sibi clementiae simula-aione fauorem Iud ciues conciliaret, atque

1oc pacto suo gnum constabiliret.

Quum Cicero in Pompei, castra venisset, dicentibus, Sero venisti: Minime, inquit,sero e mani nihil hic adhuc parati video. A lusit ad y ' aeqs, qui sero veniunt ad conuiuium. Iocus est ex ambiguo. ssero venit, qui tardE venit, A se tro qui post tempus uum Pomprius Gallum quendam, quod ret ad ipsum a Caesare transfugerat, ciuitate κοὐ Neria 'amana donasset: Hominem,inquit,bel im,qui ς vixia . Gallis ciuitatem promittit alienam, quum no iram non possit reddere. Post Caesaris. Victoriam interrogatus Cice raro, cur in electione partium errasset: praecini Math piactura, inquit, me in sellit: sentiens se non spe. cinctus. rasse victoriam a molli S eaoeminato , in ita tione enim Caesariora praecingebatur, vela ciniam trahes mollium in morem incederer: nde s lla Pompeium admonere solebat c ueret a puero male praecincto. Idem apud Damasippum coena us, quum conuiuator mediocrε vinum appotuisse . id- vi' que 'conuiuis a vetust te cupiens commenda re diceret Bibit Falernum hoc, quadraginta

annorum est: Bene, inquit, fert aetatem. Hoc . '

380쪽

Vatinius in icero

viae

viribusque non multum detrahit aetas. Atridiculum erat Vinum ab immodic vetustat

commendare.

Quum Lentulum generum suum exiguet staturae hominem praelongo gladio videret accinctum: Quis, inquit , alligauit generua meum gladio ' videbatur homo gladio allis tus, non gladius homiRi.

.um fratris clype se imaginem in

prouincia quam is rexerat inentibus linea mentis a capite. usque ad pectus ex more ,idisset: Frater, inquit, meus, dimidius maior est , quam totus ρ Erat enim Quintus pusilla

staturae.

Quum Tullia Ciceronis filia concitatius incederet quam deceret foeminam , contra Piso gener lentius quam deceret virum,ambos eodem dictv taxauit,silia prssente genero dices Ambula vi vir. In Vatinium qui paucis diebus consul sule ita i atus est , Vatinii anno magnum ostentu fuit, quod eo Consule nec bruma, nec ver,nec aestas, nec autumnus suisset . Nam his horis annus totus distinguitur, quarum unaquaeque tres meses occupat. Nescio an hoc ipsum sit, quod aliter refert Pollio in Marmo tyranno . Consul qui sex meridianis horis consul fuerat, ioco C iceronis aspersus est: Consule habuimus tam seuerum tamque censorium , ut in eius magistratu nemo pr asus sit , nemo coe nauerit, nemo dormierit: nisi forte videtur hoc magis ad Canthium Reuilum pertinere . Rursus expostulanti Vatinio, quod Ciceros valva esset ipsum lanau stem inuisere: Vo-