Diatriba physico medico clinica de sanitate tuenda, atque servanda ... proposita auctore Rosario Maria Malta

11쪽

saminati prima dae Medici , e Chirurgi periti , e rice ii pol nel corso des Nopia to

vostro asser. Fratello in c. C.

12쪽

JOANNES CAMILLUS RIPOLI

Congregationis SS. Redemptoris Rector Major et Superior Generalis.c Rusculum oui ligulus: Diatriba Phisico-Medic Clinica , de Sanitate tuenda, et Serva da Iuvenibus studiosis SS. Redemptoris proposita Auctore Rosario Maria Malta ejusdem Congregationis Presbytero Philosophiae , ac Medicinae Doctore. Utilis et Lyceis, Collegiis , Clericorum Seminariis et qualicunque Corpori Morali, cum ab aliquot ejusdem Congregallanis Theologis recognitum, Glqυσανrobatum fuerit. Nos Proesentium tenero facultatem Tibi impartimur, quialeratas SCTU tis de jure serpandis illud dipis mctndiare possis. Cujus rei gratis Am litteras manu nostra stabscriptas, ac Sigillo Congregationis munitas dedimus. certae Paganorum eae Collegia Residentiae Nostrae ad S. Michaelem die 28.

Manlii I 8a .

IOANNEs inmutis RipoLi Congregationis SS. Redempt. Rector Major, et Sup. Geuer.

14쪽

Publieae Institutioni Praeterio etc. etc.

Diatribum Do Sanitate tuenda ete. etc. non Perfunctorie Iegi. Cujus Auctor in eo fere totus est, ut senarium illum numerum expendat rerum, quas olim non naturales , nuncatimulos naturales, fortasse minus apte, vocitant. Quorum notitia , usuque idoneo, Rippocratis Aphorismorum observatione suffulti Iectores , sed Alumni praesertim SS. Redemptoris , bene valeant , quo aeternae aliorum saluti et alacrius, et diutius vaIeant inservire. Baec operis summa , is Propositus fiuis; in quo , praeter stili eleganti m , minime vulgaris eminet Medicae Artis et cognitio, et usus. Ad haec: nihil in eo integritati morum, nihil Catholicae fidei, nihil Regis iuribus adversum. Quamobrem, ut vulgari typis que non sine publico emolumento , nihil videtur obstare. Dabam Neapoli R. l. Septembribus An. MDCCCXXXVII. IosEPu Adicraus DB Fuatio R. R.

15쪽

aedicos versari in ore atque oculis omnium , colia . instar Deorum plino mortales post Adae peccatum aerumnis atque ruris undique obruti omnes industriae nervos ac Selientiae vires ad sanitatem tuendam intendere sunt onati ; et aliquando in infirmitates elapsi omni P to , omni precio sanitatem amissam adhibiatis med inae praesidiis recuperare. Quoniam morti omnia redunt, ac felicitas hominis cum morte evaneScit. ta mondani loquuntur. Nos autem fide Revelationi fulti credimus mortem non terminum, sed principini felicitatis aeternae in nobis constituere. Beati uortui qui in Domino moriuntur. AE

Hisce praeli, tis liquido patet omnes teneri tum salutem animae tum corporis Deo opitulante cum stodire animae motu quae aeterna, corporis ut munia in hoc br i curriculo nobis concredita facilius subire Valerius. Ηino, Clarissimi dolescentes , Sanctuarium D mini Nostri ingres, i , ac tremendum Apostolicaetvitae ministerium excitaturi , omni conatu Conam mini tum sacra mum callere , tum sanitatem cum stodire. sanitas enim uni pacto servanda . IIoc Ompus, hie labor est. Agir enim de studio decennali , de improbo labori unde vires, unde orgamna pulmonalia sensim Selimque fatiscunt , ac imde in pessum ruunt, un 2 mors,

Unde liquet omnia meicinae praesidia callere sanitati tuendae opportuna ac in praxim de mem

16쪽

dicorum consilio revocare. Praesidia alia respiciunt iuvenes ingressuros , alia ingressos et in Sanctum institutum iam receptos. Iuvenes ingressuros quodam charactere oportet esse praeditos qui physicam syntaxim respicit: num , nimirum sint bona constructione praediti, an e contra. De charactere morali , de virtutibus Adolescentulorum non erit hic sermo et non est obiectum mei laboris. Testimonia hujusmodi Patrihus ac Parochis committenda Quam proinde laboriosum, quam tremendum sit, vident omnes , munus examinandi juvenculos. Quoniam interest ad examen omnia revocare , ac inmspectis iuvenculis judicium proferre de juvenculis , eligendis , ac deprojiciendis. IIujusmodi munus jure meritoque Doctoribus physicis concreditum est. Unde recte sancimus ad formalem congressum duos tresve Doctores physicos ac expertum Chyrurgum esse convocandos , adesse Patres consulentes ac Reverendiss. P. R. M. ad congressum praesidente et omnia minutim ad trutinam revocare; tum ad externam syntaxim pertinentia, tum interna vitia ,

quae latitare queant , tum passim callido, fiscitari iuvenculos de vita ante acta, de genitoribus , do eorumque morte, de , si forte fuerint, malis passis , et de pharmacis inde susceptis. Sapientis est praevidere sutura . Haec sententia valet tanti, quanti valet dimidium Congregationis nostrae. Quoniam Sanctum minist rium nostrum non solum ex scientia juvenum pendet , sed ex eorumdem valida sanitate. In Aposto-

17쪽

lido Ministerio necesse est quod scientia cum sanitate amice conjuret.Ηinc opellam nostram in tres partes dispeseere

curavimus.

r. Pars agit de examinandis , et cognoscendis juvenculis ac inde ad Apostolicam vitam eligendis idoneis. I. De cognoscendis mediis ad sanitatem tuendam opportuniS. 3. De mediis praecognitis ad sanitatem tuendam in praxim revocandis. In nomine Domini exordiamur a prima. Quoniam experientia didicimus quosdam praedia spositiones in corpore humano latitare quandoque, quae lapsu temporis in perniciem juvenum et Congregationis erumpunt et nec raro talia fata adnotantur. Sunt enim praedispositiones hujusmodi, quae inspecto corpore ae intimius perpensae, nequeunt nisi raro, cognosci, Sunt morbi qui haereditarii .dicuntur: dicuntur enim haereditarii, quia haereditario veluti iure de genitoribus descendunt in filios. Ηinc pater moditus a plexia, filius florente aetate apoplecticus obit, pater epilex iam passus , sitius et epilecticus evadit; pater cronico rheumatismo laborans generat filium rheumatismum inde passurum. Podagricus Pater , podagra et cruciatur filius a pater hydrope laborans, filius et hydropicus evadit; asthmaticus pater asthmaticus filius et calculosus pater , filius et florente aetate calculis cruciatur. Ilaec ex

18쪽

perientia saepe saepius nos docet. Unde hoc Sacrum ac stupendum naturae opus enarratu dissicile , paucis explanandum. Proh dolori Quid plura P Labe celtica infectus pater , innocens puerulus eadem Iabo infectus evadit ao inde florente aetate aut perit, aut vitam aerumnosam ducit, qua Proinde suscipiendis muniis impar evadit

Ηinc quae diligentia adhibenda st quae eastiditas in interrogandis juvenculis ac inde latebras pate- sedera P Negotium quis se explanatu dissiciIo sapientium medicorum haec est cognoscere. Inter omnia vero mala quae ad aegritudinem viam sternunt quodam irreparabili Pacto, principem locum sibi vindicat praedispositio ad haemo-phlysim ad . inde ad phlysim, malum inemendabile. - Ηaemopinis cruentum . sputum denotat, .dum sanguis o pulmonibus erumpit. Huiusmodi malum pendere Potest lum ex praedispositione in physica construetionci li ita ab incunabilis , tum . ex accidentali caussa. Exordiamur a Prima. , sPraedispositio ad IIaemophusim inspecto .corpore ac qualitatibus externis rite perpensis, facili pacto ignosci potrat. : Medicorum emunctaenaris o lideo

est callere. dir

racteres physici juvenculi jam pruedispositi I

PSus temporis sanguinem e. pulmonthus emissuri sunt sequentem , I. lus oblongus.

19쪽

. Genae eolore amaeno roseo, et candido inm

S. Cutis mollis, pellucida, et ad tactum calida

G. Sputum viscidum , et Salsum s . . . Suapulae acuminatae. 3. Praecordia contracta. U. et 's. Pectus angustum , et depraesSum. go. Ceem gracilior. i i EI. Tenor omnitam pectoralium flaccidissimus. 32. Caro totius corporis musculosa tenerrima I 3. Anhelitus contumax , inemendabilis caus

IIaec omnia demostrant vasa pulmonum esse debilia, ac inde facile rumpi ; unde haemopbti s , unde Phlysis , unde mors. Mirabilia auditu L Ηujusmodi characteribus designatum nostris oeulis juvenculum se exhibentem licet inter tuctas i iuvenum experientia edocti haemophtyri praedispositum esse sancimus. Unde lapsu temporis jjuvenculumisium havmopthysi inemendabili pacto se subjicere . .c proinde sanguinem e pulmonibus emissurum et sanguinem nos sangimus sequi ulcus, ulcus, Sputum purulentum , sputumet purulentum febrim , febrim maciem, maciem consumptionem, conmmmPtionem Phlysim . phtysim , mortem Proh dolor.Ηaec callere est doctoris physici , unde ipse tenetur in die examinis siscuari iuvenculos omnia quae ad rem faciunt, et externas qualitates phy

20쪽

sicas recognoscere ; recognoscere. Characterem physicum et inde magistraliter sancire oportet et pro rei veritate, et pro conscientia. Lacrymis obrutus recordor juvenes quosdam spem constituentes tum familiae , tum rei publicae litterarum repentino modo sanguinem vomentos fato sublatos . Quo iverunt labores decennii 2 quo conamina Patrum et Rectorum , et Praefectorum , et Magistrorum 8 Pulvis; et umbra sumus i IIumana prudentia , vigilantia i ac medicorum cognoscentia pro viribus adhibendae in juvenculis seligendis, ne forte ex praepostero examine iuvenculi ad tyrocinum admittendi expellantur , ct expellendi admit

tantur.

Veruntamen hic loci interest adnotari non semper vasa pulmonalia sanguinem emittere ex praevia

dispositione ad haemoptysim , quandoque juvenes

torosi , valida constitutione praediti arrepta occasione sanguinem e pulmonibus emittunt. Quoniam vasa pulmonalia pluribus caussis possunt aut corrodi , aut riimpi , aut relaxari, ac inde sanguinem essundere; quemadmodum potest exire deporis inorganicis per transudationem arteriarum et ita enim docent Doctores emuntaenaris. Per dia-hrosim dixerunt Graeci, per rexin , per anastomo sim , Per diapedestia , sanguinem essundi e pulmonibus. Primus modus , sed raro datur , magnum Perieulum involvit; tertius non grande periculum involvit; quartus autem , nullum. Veruntamen Sc-cundus modus , quo sanguis . emittitur , magnum