Opere latine e italiane dell'abate Giulio Cesare Cordara dei conti di Calamandrana. Tomo 1. 4. De vita et scriptis Julii Caesaris Cordarae e Societate Jesu quamdiu ea stetit commentarius Caroli Odoardi Stuardii Walliae principis expeditio in Scotiam

발행: 1804년

분량: 316페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

I 6 si me diligebat . mentio aliqua versibus intercidisset. Haesit Iulius aliquantulum, seque respondit gravatissime serre quod hoc sibi tardius innotuisset s prohiberi sese angustia

temporis quominus morem gereret, cum Auditores propemodum adVentarent , quibus excipiendis, collocandisque sua opus erat praesentia. Interea multa animo volutanti , si qua Via ipsset qua se eX pediret, stans pede in uno calamum arripit, Ver

susque absolvit actutum, queis Patrui Ν ptisque laudes complectitur elegantissime. Chartam discipulo tradit, monetque, cum primum innuerit, distincte ut recitet & so

nore.

1 o. Μox dum Cardinali subeunti assu gitur, inchoatum est fidibus canere ab Μ sicis. Quod ille aegre accipiens, quippe qui parum patiens natura esset, & maxia me fastidiosus: Egone, inquit, horam fidiabus audiendis teram 8 Hac voce Maeonitus Cordara cantum silere penitus , versusque quos secerat in Neptem Principis recitari ex abrupto imperat condicto nutu . Tum vero mirari ille quod paene ex tempore epigramma illud limatum adeo & venustum

22쪽

consectum esset suspicari etiam , Iulium illius mentem divinari potuisse antea , petitionemque sectam eo consilio fuisse rejectam , ut praeter spem admirationem eliceret novitatis . Utcumque esset arrectis auribus, vultuque in morem probantis composito avidissime hausit id totum , plausumque iterato dedit; neque modo patienter, Sed lubentissime animum advertit ad caetera.

Concione vix dum dimissa, nihil illi fuit

antiquius quam ut Cordaram cognOSceret, quem postquam laudasset, uti par erat, rogare caepit versiculos ut sibi daret , quos in suae Neptis laudem protulerat, quaeStion Emque instituit diligentissimam, num eX tem-POraueos, aut meditatos fecisset. Re plane comperta, atque omni dubitatione sublata mirum est quantum ille Poetam suspeXerit, amaveritque. Hoc ego Epigramma subi jcien

dum censeo, ut qui legunt judicium per se ipsi faciant.

Dum cireum alludit blando Christina leporo Carole, quaque potest voce suIutat Avum , Credo equidem scalpat tibi coν sincera voluptas , Perque imum serpam gaiaria pura sinum . Nam placet integritas , s fornaae eandoν in illa,

Et pudor, o quidquid denique Matris habet.

23쪽

Aurea Phrixi ae v Iura ducat ovis, Nomine quamque refert Stieeam de Principe reddat , Par animo, haud multum nobiaitate minor. Auguror: Imperium tibi debet Maxima Roma, Magnaque virtutis semina Neptis habet.

II. Anconae cum esset Iulius, nihil illi accidit memorabile, quod illi cives comme cio dediti pulcherrimarum artium studia negligant plerumque. Nonnulli tamen, qui colerent Societatis Iesu Collegium, frequenta bant. In his Prosperus Lambertinius Bono

niensis ejus Urbis Episcopus , qui postea Ponti sex Maximus Creatus Benedicti XIV.

nomen obtinuit, bis in die solebat accedere, quod illorum hominum consuetudine,& maxime adolescentium mirisce delectabatur . Hic Iulium deambulationum suarum, quas Medicorum consilio inibat , comitem non raro adhibuit, ejusque ingenium moresque admiratus carum habuit adeo, ut Romani subiens ad Hestionem Pontificis, illum Provinciali Societatis Praeposito eniXecommendaverit, cum sibi videretur Natura , elegantiaque ceteris Scriptoribus antecellere . Aderat etiam saepissime Marcolinius Eques FIT erosolymitanus , provecta

24쪽

aetate vir , gludiorumque amantissimus, qui ut venam habuerat scribundis carminibus satis facilem, sermones quosdam stylo Horatiano ab se olim compositos identidem recitabat sub vesperam. Cujus rei tandem pertaesus Iulius, cum semper esse auditor tantum pigeret, statuit eXperiri, num sibi etiam hoc in genere flueret quod repone-xet . Collegit itaque sese, M subsecivis illis horis quas poterat habere vacuas Sermonem edidit in rerum alienarum inspectores, quos Vulgo vocant Ficcanasi. Hunc eum Marcolinio legisset Cordara, non modo illum vehementer extulit effusis laudibus, sed illi Auctor persaepe suit, ut ad hanc quoque laudem mentem adijceret, in

qua neminem certe judicio suo haberet superiorem , sortasse ViX parem. Haec eadem Bartholomaeum Bosellovichium contubernalem tunc suum videbat sentire, cui primum

copiam legendi id secerat, cujusqne opinioni plurimum deserebat .

I 2. Horum consilio , auctoritatique fidens alterum sermonem edidit sequenti anno in Fatuos Νumerorum divinatores, cum efferatam hujusmodi libidinem serpere in dies la-

25쪽

tius, augerique videret in urbe Roma , ubi ille sacrarum litterarum studiis quatuor continenter annos incubuit. Ut ille sese de Amicorum hortatu , & conscientia sua Sensit ad satyras scribendas factum, cum primum licuit, eam sibi provinciam eXOrnandam suscepit. Dum igitur esset in Mace

ra tensi Collegio, ibique Philosophiam publice profiteretur , in Othonis Μanchenii librum incidit de Chartalaneria Eruditorum.

Non ita paucos horum de grege ab Se r pertos meminerat, quorum supercilium futilemque doctrinam stomacari caeperat vehementius quod studiorum rationem sapiented omnino a Societate institutam, diuturnaque rerum eXperientia comprobatam so) crimi-

a Quid de hae Studiorum ratione eruditissimi viri

Senserint, supervacaneum est dicere. Unum pro multis j dicium proferam Fr. Baeoni a Verulamio Angliae Cancellarii cujns vel ipsum nomen amplissimum laudationem complectitur. Hic suo in opere de Augmentis Seientiarun

ita loquitur lib. I. editione Amstelaedami, Joh. Raveste inii sumptibus An. MDCLXII. o Quae nobilissima pars priscar disciplinae revocata estri aliquatenus quasi postliminio in Jesultarum Collegiis; , , quorum cum intueor industriam, solertiamque tam in is doctrina excolenda, quam in moribus informandis illud

26쪽

nari passim in urbe, jocarique solerent satiae, quod genus est quoddam ratiocinandi indoctis hujusmodi sciolis usitatissimum. Ajebant enim nimiam elementis addiscendis operam in Scholis tribui, aetatemque praeceptis& putidis observationibus teri, quae rebus posset melioribus informari . Atque eX Veia

teri hac disciplina nescio quid proficisci

contractum M timidum quod venam ingenii exsiccaret, nec illud sineret ad grande aliquid audendum excurrere, propterea quod peccatum crederent si ab antiqua via nonnihil deflecterent, quam macris illis, minutisque institutionibus institissent. Inanem hanc Sapientiam ut commendarent & vulgo facile imponerent, stylum quemdam inve-

occurrit Agesilai de Pharnabazo: Talis ciam sis tit

D nam noster esses

Et paulo infra eodem libro . si Nuper etiam intueri licet Iesultas qui partim stu- dio proprio , partim ex annulatione adversariorum litis teris strenue incubuerunt quantum subsidii, viriumque , , Romanae Sedi reparandae & stabiliendae attulerint. et libro VI apertius & luculentius. se Ad Paedagogicam quod attinet brevissimum foret di-- ctu: Consule Seholas Jesultarum: nihil enim quod in ,, usum venit his melius. N

27쪽

xerant musivo Opere concinnatum; Vocesque

usurpabant, non jam eX latinis, verum ex graecis sontibus plerumque hausta S, eaeque laudatissimae habebantur quae obscuriores iessent & noxae, locutionibus ex aliis scientiis, atque ex geometria praesertim petitis. Ridicula hac scilicet eruditione veluti pallio se involvebant quo medioclitate se te gerent sua, Plaususque captarent multitudinis imperitae, cujus est ea potissimum admirari quae nesciat. Atque horum audacia, vel certe insania amplam illi materiam ad scribendum proposuit. Verum quam maxime cavit ne dum in vitium animadverteret , alicujus personam lacesseret, quod primum illud ingenui esse hominis, alterum arrogantis videbat. Itaque fictis nominibus Satyram exercuit neque illiberalem , neque in Venustam, stylo ex Iuvenale dc Flacco utrinque deprompto. 13. In huiusmodi argumentum sermones omnino IV cum absolvisset, Hyeronimo La-g0marsinio, quem sub C. Salmorii nomine designaverat Florentiam mittendos curaVit, utpote sui amicisso mo & latinae linguae facile principi, ut si quid minus excultum pro

28쪽

peranti calamo excidisset, judicio id suo

emendaret. Autumno interea eXeunte Calamandranam relinquens, ubi ille tres circiter menses Consederat , cum Maceratam studiis instaurandis rediisset , sermones SUOS reperit typis Lucensibus cusos, quorum eXemplaria quaedam sibi ab Lagomarsinio missa suis ex litteris intellexit. Indoluit vehementer Iulius hujusmodi Satyras quas per otium fecisset, se plane insciente, publicam in lucem vulgatas. Indoluit etiam tam multas adnotationes suisse adjectas, quarum copia dc magnitudine obrui suos versus videbat, iisque locis suppositas, ex quibus nonnulla invidiose innui prudens quisque poterat Suspicari ; eoque magi S cum pleraque nomina geherice ab se conficta , ex industria essent immutata, quo propiore litterarum conlocatione vera illa nomina innotescerentqueis unice designandis, reserendisve pepercerat diligenter. Quin et operis titulum improbavit, videlicet: L. Se Zama Q. F. de tota Graeculorum hujus aetatis hitteratura ad C. Salmonum Sermones IV. Timebat enim ne petulantiae tribueretur quod sese filium

Quinti illius Sectani saceret, homio is aede

29쪽

poli celebratissimi , ejusque praerogativae ,

quam toto orbe obtinuerat, invidere quoda- modo, aut disputare videretur. Haec ille quamquam moleste ferret lamen cum neque factum destruere, neque hominum Opinionibus mederi posset, sustinuit patienter, reique exitum tacitus expectavit. 1 g. Vix dum Sermones vulgari caeperant , mirum est quantum rumoris in Etruria potissimum excitaverint, quod ibi aliqui factis illis nominibus indigitari se crederent evidentissime. Libellus igitur continuo prodiit sub Cesellii nomine italicis carminibus exaratus, in quo illiberalibus atrocibusque conviciis Iesu itae duo impetebantur Hyerontinus Lagona ars inius, & Pompejus Venturius, qui tunc Florentiae Rhetoricam artem

edocebant, quorum alter versuum, alter adnotationum Auctor esse putabatur; atque ut vulgo accidit intemperanti partium studio, ex privatorum injuriis multa in Societatem universam Contumeliose procaciterque ' jactabantur. Harum rerum certior factus Comdara, quo eXaestuantem procellae impetunt compesceret, illum monebat Lagomarsinius

videri sibi nihil sore opportunius, quam ut

30쪽

illatam ab adversariis calumniam Sermone altero, gravi illo quidem & vehementi retunderet; quod ille statim diem intra septimum est eXecutus, cum potiorem hujusmodi laudem in celeritate positam intelligeret. At enim cum diu multumque eXpectasset, nullam fieri editionem videbat. Et quamquam litteris apud amicum saepissime instaret , ut moras abrumperet tam perniaciosas , respondebat identidem iisdem sere verbis : Bono esset animo, rem ita geri oportere, diligentiae suae fideret ac prudentiae. Is . Sed cunctationis ratio omnino erat

ex litteris repetenda . Cum enitn Cesellius impudenter dixisset, Homines Societatis Iesu colendos maxime iis solum videri qui pa vi ingenii essent, nullamque doctorum hominum consuetudinem cum ipsis intercedere , qua efferre se possent, aut gloriari, ad hanc contumeliam Iepellendam censuerat Lago marsinius eorum Catalogum teXere,

qui apud Catholicos Europae Principes a

consessionibus excipiendis essent tunc temporis designati , quorum nomina accurate conscripta ut ad se mitterentur curaverat

SEARCH

MENU NAVIGATION