장음표시 사용
481쪽
doctrina, qui, sicuti ex vetustioribus eorum c. m m
numentis viri eruditi observarunt, opersuasum habent, Iudaeos impios nonnisi annum unum in Gehenna -- ciatum, postea vero et corpus eorum et animam ignoinfernali absumtum, .et tum eosdem ad beatitudinem coelestem renovatum iri. Hi igitur ignem insernalem concipiunt ut corrumpentem, absumentem .i abolentem damnatos. omnes hos et cognatos errores Chris. tus ex animis auditorum suorum evellere cupiens, dccet eos, ignem in sernalem esse inextinctum, et inesso ei naturam salis, quo corpora GDicata a corruptione ee
putredine praeservantur. Vnde Iudaeus Iem dixit eorHum custodiam. Nam, ut idem alio loco scribit, Salas corporibus adsperguntur , ne faciis corrumpanrur. Et quid in re trita omni que n. adiutius moramur .
Rasionem huius Deutionis pleriquo iserpretoe petum a s ura victimarum.
Enim vero quantumvis ea, quae modo ad explicam dam orationem Servatoris attulimus, non tantum v ritati consonent, sed stopb etiam Domini valde sine attemperata, tamen nondum sitisfacere .posse videntur. Cur enim sapientissimus Servator , cum de perpetua continuatione tormenti infernalis aussitores suos edocere vellet, usus est metaphora paulo obscuriori ignis Marii, vel salis igniti, cum rem hanc mulio clarius
Vide Lot Theologiam Iudaio. cap. ult. p. 632 seqq. , Emenmen geri Iudaismum retectam Part. II cap. VAP. 355. .
na Illius loca adduxit Gratius in notis ad Marci m. 4
482쪽
et apertius, verbis ab unoquoque illico intelligendis., exprimere potuisset Nam interpretum longe pluri-.. mos metaphoram hanc.vehementer torsisse et male ha- , buisse, commentarii ipsorum abunde testantur. Ra-i tionem itaque oportet fuisse praegnantem. quae Chrii stum Dominum permoverit, ut locutionibus aliis ob-- viis metaphoricam illam, quam exposuimus, praeser, ret. Et rationem illam indagare operae pretium puto. , Equidem dubium hoc omne ipsa Servatoris verba int, textu nostro tollere videntur, quae integra ita sonant. a γαρ πυρι-, κω πάσα θυσια-αλισθη-ε σέται. Cum putent interpretes particulam καὶ hic, , ut ob alias saepe, vertendum esse sicuti, quemadmo- uni, totum locum itaque sic reddunt aut exponunt at Etenim omnis salietur igna homo Gehennae destina tus , quemadmodum pariter ximma omnis sale salis.
ruri observant hoc interpretum plerique, qui s mulcum Glassio hic similitudinem inversam, cuius ἀποδοerte simul metaphora exornata sit, agnoscunt, ut verus et naturalis verborum nostrorum sensus hicce Oi) sit: Sicut omnis victima, quemadmodum lega praescribitur , sala salietur, ita omnis damnatus vel secundum meam, interpretationem damnatus ἔotus 9 salietur igne. Ita, que ex opinione borum interpretum, Servator funda , menti loco hoc ponit, ex praecepto et institutione ipsius i Dei, omnem victimam saliendam et condiendam eser' et victimas quidem Deo offerendas condiendas esse sale , ' scuti legitur Levita i I. II. Groitus cssa legem hanc Dei non ad victimas quascumque et holocausta etiam' extendere, sed ad sola serta restringere videtur. Sed
483쪽
sne dubio victimae omnes , cuiuscumque generli: 'etiam holocausta, sale erant condiendae, quod ex di- fhrto Dei praecepto intelligimus, EZech. XLIII. 24, quodque perpetuo observatum fuisse, Iudaeorum ma- 'gistri uno cre omnes tradunt. Iidem distincte cr) observam, in clivo quidem altaris partibus lacrificiorum ex animalibus salem adspersum fuisse, sed in ipso sum . ano altari fertis demum salem admoveri consuevisse. Ita se res habebat cum victimis Deo offerendis.' Hiervero Servator noster homines, a iusto iudice ad supplicium infernale condemnatos, pariter considerat ut victimas, non quidem Deo offerendas inique gratas' futuras , sed principi tenebrarum consecratas , aut, ut loquebatur- - 3b, victimos V miserantia Orci. Et sane esse hanc metaphoram in scriptura usi- ratam eε admodum stequentem, diu iam eruditi interis pretes cra monuerunt. Ita Ieremise LII. 3, avellis' oves trahendas ad mactationem, et praepην rando eos ad diem intersectionir , et Psalmo XLIX. Is
Tanquam pecudes in sepulchro dispositu' mors depascet
eos, donec dominentur eis recti uis mane, et formam eortim consumat infernus. Sicuti autem victimas altari Dei destinatas sale inspergi oportebat, ita vi frimas quoque in serni salitum iri docet Servator, sed igne qui ipsos praesinaturus et simul continuo cruciaturus.
, to Gemaram Moth lal. st h. a. Lotum hunc integrum adfert Schoetigenius in Horis Hebraicis in Matthaeum p. a . Adde Relandi Antiq. Sacr. Part. III cap. I S 31 , sectinprimis Cl. P. G. Carpetoxii Apparatum Historico- Criticum Antiquitatum 5. Codicis ei Gentis Hebraeae pag. 716 ac seqqia' s)Carmin. Lib. II, Od. III.
ii a Vide Matrinali et Gratii Corussientarios in nostrM
484쪽
Asia ratio . U--- , quare L minus --- tionem hic adhibueris. εHaec non ineommode, nec sine magna veritatis spinxie, a viris doctis observata supti Quo attentius tammen ego cogitatione mea orationem Christi Romini Persequor, eo magis in ea conismor sententia, sinu titudinem hic neutiquam esse inversam, sed recto et naturali ordine verba Domini procedere. Primo auditores suos docet, eos, qui eruciatus inferni pineistunt, saliri igne, et deinde ad consuetudinem silla .di viistimas Deo, sacras transit. Aut, ut clarius mentem meam evolvam, Servator ubi damnatos salitum iri 'ait, non ita in animo habuit legem illam Divinam de condiendis sale victimis, ut hb ilIa metaphoram desumeret, eique Iocutionem, de cuius vero sensa quaerimus, accommodaret. Sed dum hac metapho potissimum nunc uti voluit, primo quidem ad longe aliud quid respexit, deinde vero ad salem sacrificiorum sermonem aptissime inflexit, ut discipulos suos moneret, quidnam audita hac sua doctrina observan- dum ipsis esset. Rationem igitur, cur Dominus igni infernali vim stliendr tribuat, unice ex eo petendam esse existimaverim, quod illum in verbis immediata praecedentibus et adiquoties antea dixisset οὐ σβωεμενον, inextinctum. Ignis ille inextinctus, qui impios et depascet et ab extinctione praeservabit, tu eos non. nisi post hanc vitam, demortuos, vim suam exercebit. Id igitur ignis ille praestat in animis demortuorum,
quod sal in corporibus peragit, quodque Iudaeis illo
tempore non poterat non esse notissimum. De illo Salis usu Saliustius cu) ait Lib. I ii Historiarum: Pane u Apud IriRhetram Lib. x circa fio. ecl. 9ου edic
485쪽
eonsumta, reliqua ca inerum ad diuturnitatem usust saliarent. i. e. salirenti Diceres Sallustium loqui doconditura Aegyptiorum, quos constat operam dedita, ut corpora non modo hominum. sed etiam animalium sacrorum, a corruptione et putredine praeservata, quam fieri posset, diutissime conservarent. Et in ea q iidem re ita versabantur, ut, quemadmodum loquitur Salluissitus , parte aliqua, quae conservari non poterat, consumta, reliqua cadaverum ad diuturnitatem usus fallerentur. Notum est, talia cadavera bestiarum non minus, quam humana, in conditoriis Aegyptiorum in hunc usque diem reperiri, quorum nonnulla haud dubie per tria annorum millia integra perseverarunt et diutius porro perseveratura suissent. In illa autem Aea gyptiorum conditura, inter omnia. quae adhiberi Ierent, salem fuisse omnium maxime necessarnim ee praecipuum, satis liquere arbitror. Inde enim certes
est, quod ipsa conditura ταρίχευ me , sulpura, isquaqui negotium istud in se suscepit, ταριχευτηρ , falsarius, constanter appellari soleat a Graecis cub. Hebraeis vero hunc condiendi cadavera morem ignotum minime, quinimo usitatum quoque suisse, ex historia Iacobi Patriarchae Genes. L. 3, et ex historia sepulturae Domini, tot virorum eruditorum Observationibus illustrata, colligi abunde potest. Inter illa autem aromata, quibus corpus Domini condiendum erat. Marisci xv I. I, Lucae xx III. 56, XXIV. I, Iohannis xvx. 4o, Iudaeos quoque adhibuisse Salem, et quidem Salem Asphalliticum, quem Iudaei Salem Sodomiticum nuncupare solent, non dissiculter mihi persuadeo. Iudaeos certe salem hunc aromatibus accenasere, ex Codice Talmudico Herithulsi opportune monuit in Vide Herodotum Lib. II cap. 8s, 86, alibi, Di durum Lib I p. 8a s 1oa l . Strabolum .eograph. Lib. xvix P. 526 et
486쪽
iuit tiosque docuit doctissimus Sehoetigenius. in hoc ipso quoque Sale in condiendis corporibus suis usos fuisse Aegyptios, discimus ex hoc Strabonis cx
testimonio: Dώνται Αἰγυ-οι ἄσφαλτω πρὸς τbe ταριχειοις των νεκρων, Aeraptii bitumine ci. e. salo Sodomitico utuntur adfatiendos mortuos. Servato rem autem nostrum hic ad Salem Sodomiticum quoque respicere, tum ea loquuntur, quae viri docti de salis huius usu apud Iudaeos annotarunt, tum a coleberrimo Narduo monitum tam esse video.
Semator hie loquitur de Sale Sodomitio, ia' terribile Dei in Sodomitas iudicium aliudit. Quia igitur observandum esse dixi, Servatorem n-
strum hic respicere ad Salem Sodomiticum, euius in saliendis et condiendis corporibus usus tum erat omni bus notissimus, id nobis viam sternet ad aliam obserinvationem, quae locutionem Domini inprimis inustr hit. Nam si id tenuerimus, Servatorem loqui de Sasesodomitico, eoque ipso ad supplicium Sodomiticum digitum intendere, ratio nunc laqillima dari poterit,' et cuivis obvia, cur ignem illum salientem appellare, eoque aeternitatem supplicii insernalis adumbrare vo-Iuerit. Et Scripturam quidem , ubi de cruciatibus damnatorum in futura ulta loquitur, eosque sub imagine metaphorice nobis depingit, ad supplicium
. In Horis Hebraicis In Euangelium Matthaei p. a cx Lib. xviI Geogr. p. 526 sI14s J. cI Vide eruditam ea de re Dissertationem Sehoetuens in Horis Hebraicis in Matthaeum p. I 8 sqq. ab Id intelligo ex Dissertatione mrasdor I lain cita p. 34, et Molpi Curia riuol. p. 49M
487쪽
terribile Sodomitarum frequenter alludere, nemini si quelione Verbi Dei exercitato obscurum esse potest. Non' inutile tamen duco adscribere, quae eam in rem annotavit doctus et acutus Scripturae interpres Iosue,cus, ita cet) scribens: Tantum non omnes illae locu-yiones , quibuδ Seriptura nobis locum cruciatus aeternι ,repra sentat, ad huiusmodi alludunt aut loca aut acta, quae nobis exempla tremandae νIndictae Diνἱ-nae in impios peccatores, prae aliis notatu digna obiiciunt, eortimque memoriam refricant. Talis est δε-
nominatio Cehennae, respiciens ad illastra illud iudDeium Dei, quod in idololatras et blasphemos. in valla Hinnom exercuit. Illa porro appellatio stagni ignis ardentis sulphure, in Apocabpsi toties repetita. δε- su ita utique est a Iacu Asphallite, monumento dis aeterho plupiae seulphureo - igneae, qua Deus Sodomitarum, Gomorrhaeorum, reliquorumque accolarum exe
Re bura libidines ultus est. Ad hoc igitur Sodomita. ibria suppilatum Servatorem quoque in textu nostro alludere, plurimis sndiciis probari facile potest. Nam que i. Supplicium illud, de quo Servator loquitur, i, bis depingstur sub emblemate ignis. Quemadmodum autem a. de stagno illo ignis ardentis sulphura 'dicitur Apoc. xl x. sto, ἔβληθησαν εις την τoο υρία, coniecti Ahi in flagnam ignis, adde xx. IO, I 4, Is, ita hic etiam Servator ait, damnatos con- hctum iri in ignem inextinctum. 3. Ignis, quo Deus
'sn Sodomitas animadvertit, ignis erat coelestis, fulmineus, sulphurius, quem credidere veteres corpora a corruptione tueri, et immortalia praestare, uti moxo1iensen us pluribus. An forte ideo etiam Servatorisvem illum, de quo loquitur, ait esse inexstinctum
ca) Diatribae on divers Texis os scripture, Paria ti
488쪽
ο 4 p . Ignem illum, de quo Servator disserit, comparat eum Sale, eidemque Salis indolem et naturam tribuit. Et vero notum omnibus est, effectum ignis Sodomitici coelestis suisse asphalium, si ve, ut loquebantur Iudaei, Salem Sodomiticum, a quo et Lacus Asphalti
tes Hebraeis dicitur ri, n' mare Salis. Et Salis
huius Sodomitici, vel bituminis, frequetatissimus ae praecipuus usus fuit inter Iudaeos, praesertim in sacrificiis, ut vel ex eo colligere recte queamus, ServatO- rem hic eum in animo habuisse. s. Sal ille, de quo Servator hic loquitur, ea sine dubio indole praeditus est, ut carnes et corpora ab exstinctione praeservet. Id vero singulari prorsus ratione convenire Sali Alphaltilico, vel Sodonaitico, ex superioribus, ut opinor, satis liquere potest. Quando autem de illo sale ignito 6. Servator a firmat, eo damnatum hominem totum salitum iri, quis non de Lothi uxore cogitet, quae re ipsa igne Sodomitico tota obducta et salita fuit, in columnam quippe salis conversa Τ Gen. XIX. ρ6. Quod cum egregia argumentum nostrum luce persundat, verbis celeberrimi Schoettgenii exponere non gravabor. Ita
autem ille: Deus enim super illa loca sulphur et ignem pluit, quae materia asphalium genuit. . . . Neque in credibile est, uxorem Lothi a pluvia illa bituminosa deprehensam, et asphalio quasi obductam fuissee. Adeoque notabit acervum sise cumulum bitumi. myum, qui tunc conspicuus fuit, quum ilia mulier a pluvia sulphoris et bituminis deprehensa, et bitumina
oblita, mori coacta es. Annon haec omnia satis de . Onstrant, Servatorem oratione sua ad iudicium Sodo. mitarum cogitationes auditorum suorum dirigere voluisse
cb Horis Hebraeis in Evangel. Matthaei P. aQ.
489쪽
Obseryatio illa ulterius illus aris. Dum igitur Servator, loquens de cruciatibus damnatorum, ad ignem Sodomitarum aperte alludit, cogitare discipulos suos iubet ignem coelitus delapsum vel fulmineum, qui Sodomam et vicinas civitates evertit. Ex quo novam haud immerito colligimus rationem, quare Servator igni huic eamdem virtutem tribuat, quam Sali inesse sciebant Iudaei, ut corpora a Corrui Ptione Praeservaret. Hanc enim esse ignis fulminei in. dolem, hunc eius effectum, veteres sibi persuaserunt. Audiamus Plutarchum ea de re sic disserentem:
Id omnium maxime mirum est , quod omnes fre com perrum habemus, corpora de eoelo tactorum c vel qui fulminis ictu perierunt) putredinis expertia perdurare. Multi enim ea neque cremant neque defodiunt, sed je-rimento circumdata relinquunt , ut rideamur perpetuo putredinis vacua. Notabilis praesertim est alius eiusdem auctoris c d locus, in quo Salis et Fulminis, vel ignis eoelestis mentionem coniungit, ac eamdem
utrique virtutem attribuit. Ita autem Verba habent..
k erum enim vero id quoque considera, an aran Sali id etiam divinum eontigerit, quod e vera putredint secura et per longum tempus durasilia adfer ris mor- si resistit, neque patitur , id quod mortuum es , pen*rus aboleri Neque nescis ignom sulminis quoque sacrum dici et divinum , quod corpora de coelo tactorum per multum temporis putrefactioni resissere ν
mur. Quid ergo mirum est, si er Salem prisci num subicaii sunt, quando eiusdem es cum di nno
e Symposiae. Lib. IV. cap. II. P.
490쪽
igne e. fulmine) naturae. Vix putem quicquam ad illustrandum verum sensum literalem verborum Domini opportunius adserri posse. Ex illa persuasione,
alia sine dubio veterum ce) propullulavit opinio,
eos nempe, qui fulmine coelitus tacti, et immortales effecti essent, ut icteorum amicos summopere venerabiles, quinimo adorandos esse. Quod etiam ea, quae de mortibus Herculis, Zoroastris, et Romuli memo riae a veteribus prodita sunt, satis confirmanta
Sensus ratius orationis Dominἱ explicatur. Hisce iam sic adstructis et communitis, di Isicile non
erit, mentem Domini perspicere, et sententiae totius, quam exhibet textus noster, genuinum sensum explanare. Nimirum discipulos suos monet optimus Servator, ut sibi a pravis cupiditatibus, et ab omni cororupto animi incalescentis affectu, omni ope, pie et prudenter temperent. Affectus illos vitiosos, quos exanimis discipulorum suorum evelli cupit, metaphorico designat subnotionibus membrorum corporis, tum Oculi, cupidissime in rem quampiam intuentis, tum manu magna cum aviditate, ad aliquid comprehendendum exporis rectae, tum pedis denique, omni nisu ad locum aliquem contendentis. Homines plerumque ita comparati sunt. ut instinetui affectus sui, vitiosi licet et cum vero amo re Dei et genuina pietate haud convenientis, magno cum ardore obsecundent, atque ad satisfaciendum desiis derio suo, membris etiam corporis, ceu voluntatis
c a Vide Pseudo Clementis Recognitiones Lib. I v cap. 28, ibique notas citeterii, et Homilias Clementinas Ix. I. Vid tot Plutare jum in Lycurgo P. 59.