Petri Velleii Gueuarae Ad legem primam Digestorum. Libri 6. Eiusdem ad titulum de officio praesidis commentarij. De diffinitione doli mali, liber singularis

발행: 1569년

분량: 395페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

AD LEGEM PRIMAM D.

tur iurissonsultus sententiam dis initiva solum

principem reuocare posse,probaturisI I s.siqin Utiri. .de quastio. Si igitur humma huius riis coclusio n relaxandis,disper edime,seu augetasa iudice,Sel etiam a principe panis,copanari necesse esse inter se,personam rei,qualintem negoti is absolutionis, vel condemnationis causam, ut secudum reige adiu lar,velleuiiure, vel dumo--, g rim te utatur. Sequitur relatio criminis,cum reus

id quod arguitur,confessus,alterius seinductum peccato,iure fecisse demonHrat: sunt huius status muta in legibus diuinis, humam exempla. Ex quibus sicut in companatio fecimus,pauca proferemus, ut appareat quam sit relationis vis, non solum ad leniendam panam sed omnino

abolendam culpamPetrus dum Ananiam cum Sapphira uxoresiua mentientes mortiincrepando tradidit i c. actuu legitur,2I 'S. capri 'trus, non ne crimen in mortuostra tulit ZEcceitauit,semptum. Nu. c. . Vnus de filijs Israel intrauit ad seortu Madianitidhvidente Moyse,& omni turba filiorum Israel, qui flebant ante fores tabernaculi:quod cu vidisset Phi, nees filius Eleazari,filij Aaro sacerdotis, fur,

162쪽

rexit de medio multitudinis, de arrepto pugione,ingressus est post virum Israelitem in lupanar,&perfodit ambos simul, virum scilicet,& m uliere in locis genitalibus. Credimus 'nepeccasse Thineemian translatione criminis in peccatum Zambri ta enim disebatur qui occisus in Ueraesdixitq , inquit, dominus ad Moysem,Ph inees filius Eleazari,flij Aaron sacer idolis,auertit iram meam a filijsIsrael,quia zelo m eo com m otus est contra eos: idcirco loquere ad eum,ecce do ei pacem foederis mei,

dc erit tam ipsi,qua semini eius pactum sacerdotij sempiternum, quia zelatus est pro Deo suo, dc expiauit scelus filioru Israel 2 osunt igitur homicida censendi,qui non propria quήremtes quindictam, sed ecclesia diuino ἐelo armantur,

ron2mus ad Tiparaum tim Hegia I.q. I. res tur. legi,MSyromasten Phinees,authoritate Helior,zelum Simonis Chananaei, Petri seueritate, Anania&Sapphira trucidatis, Pauliq; costatiam,qui Elymam aguvijs d ni resiste- te,deterna cscitate damnauit. Non est igitur crudelitasicrinima prodeo punire,sed pietas.

163쪽

' AD LEGEM PRIMAM. D.

Ex quibus omnibus recte istud sequitur,quod emd proposito docet Diuus Chr3so Iominsuper

Agath. vi refertur im c occidit.23 q. y non solum res icienda Venafri causis, voluntatemstersonarum quos disserentiam squama cuns alia ipsis operibus accideris diligentissis inquirenda,ut tuta pana pro qualitate rerum 39 crescat vel minuatur. Remotio criminis est, cum eius intentisfacti, quod ab aduersario in 'tur, in alimaut in aliuddimoueturi.id sit bipartito, nam tum causa,tum resipsa remouetur. Causa remotioniva sim sese osserunt in iure exempla. Nesent necesse υnoaut altero ontendere,quantum re motio causeno in criminalibus latum sed es incornuctibus possit, cum ab hoc fonte bona pars legues uxeris. De eo perque actum erit,de Pactis, de condictionibus ob causam ,de obligationibus et actionibus. Remotio criminis m rem'cum id, quod datur crimini, negat ueque ad se, neque ad

ycium suum,rem pertinuisonec si quod in eo sit delictum D attribui couenire. Diocri autem hoc genm a superiore,quod in illi oportuisse illud seri, de quo accusatur, liquido fatetur reus, sed

164쪽

LIBER V. ετ

η luntrui seu afuerint impedimento. In hoc autem nihil nece se emin quenquam culpam transserre,

sed sedere rem illam nihil adsie pertinui se. Huc

pertinet must qua iureciuili recte costitutassunt: quale ent legum ministros non debere legem examinartirentie ne,an perpera a rege sit lam, sita ilia, quando ita superiori placet, exequi. Similiter lictores, qua is iniquasententia damnatos

virgis,ssecuri cadant, nusiam iniuria acere,nequepanam mereri iudicismunus esse, neo-m,videre merito ne humatur vMY me timore aeterea potentia,qui a principibus,a m intratibus,ab omnibus deniquesuperioribus, incutitur subditis,des metu i appeleant,reuerentiali, qui libertis apatrono lijsapamentibus, oribus amaritisproponitur,multa multis in locis sunt a doctoribus tradisa, qua ad remotione criminis omnia iopertinent. Concesso sper quam nonsa ipsium, infriatur reus iam ignoscaturripetit hac diu, ditur urgationem edeprecatione. Turgatio

est perquam eius qui accusatur,nonfactu ipsum, sed lutas defenitur: cuiuspartes sunt imprudelia afus,necessitudo. prudelia est,cam sicisse aliqui rui arguitur negatur,ut cum Abimelech N. I s rex

165쪽

, AD LEGEM PRIMAM. D.

rex Gerara, lierem nuptam ab viro ab sesse, accusatus, urgatione depelli intentione, inquies, ipse dixit mihi, ror mea est,&ipsa ait fraterme'est.In siimplicitate cordis mei,&muditia manuu mearum iaci hoc. sis eston rem aliquam inopinatam demo Iramus voluntriti ob titisse. VisiTobias iunior parentibus maram mcr pantibu e excuset, censea quasi ibi in itinere euenerim, qualiter ab immampisce sit liberatur, damoniumse moriumco Ucueris,qui septeoros Sara filia Raguelis occiderat: denique -- laserere' soceri voluntati obstitisse, quominus ante veneri diceret. Necessitudo autem infertur

cum vi quadareus idquodfecerit,fecisse erit ut saccusati Mathathias, Iudasque Machabain, quod sabbatum violentiasserant se necessitate coactos bellam injsse. Similiters Dauid cessitate dicat panes propositionis seri, ac puerisseuis ab chimelech Ampsisse, quos non licebat ei edere,

neque isequi cum eo erant, ni olis cerdotibuι:quod enim non MI luitum in lege, nec uas facit

licitum, min. c. quodnon de reguttur. m. c.si nulla as quU.Ι .Horum autem trium cilicet imprudemi uec itatiss casus,persimilis tractatio

166쪽

rantia excusentur videamus:ob quam indulgeri cernimus ebrietatim. l. omne delictum. s per vinum .de re militarim. faue.s tu. .inebria- uerm.IJ.quaga mania,acleuttatim LI csii quis

tura de consecra. δαὶ runticitati, in. υquis id quod1 de tu omiuds in la. .dein ius. voc. iuuentini, in. Lauxilium.La st de M. c. I. de delire puer. c. vltimo de semen. excommunica. c. a. de apost. Unde a comico disitur,iniuriamadolescemnum accipiendam, musitandam esse, s Seneca de ira,apuero, vel a famma inferri posse negat iniuriam. Auarum dis sitionum eapotissimum est ratis,quodpradisi impulsione, non natiocinatione peccasse cestantur. Estaut impulso,quasine cogitatione,per quadaassectiorie animi acere aliquid hortatur,t amor,iracundia,agrat udo, vino letta,et omnia ea,inquibus animus itavidetur sectu utreper*icerem cybo,et curanoposit. Ratiocinatio estdiliges,scosiderata faciadi aliquid, aut facied excogitatio. has non probo quod Agarius Sasimonius in .inpri s . de iust. stur. I . aquitate

167쪽

AD LEGEM PRIMAM. D.

aequitate recepta esse ait, Batopinioneis i data opera. Cqui accusar, mitiuscum eo agedum, qui fortuito occidit, quam qui consultkocet lex in distinctesiccarium occidi iubeat. Pre sient etiam: Bartolom. Veronensis lib. cautelarum meminit,

seiudicio libra se quenda, praetereutem iactu perlasciuiam lapidis occiderat: iterum, ssessorem,m ipse ait,currentis qui, qui inuitus hominem contriuerat. Simile quovilud,quo astra sis in II fis legibus tradit,legi scilicet, qua iubet homicidam capite eminis intra mensem cetum sico persolueris,locum no esse in eo,qui imprudens

occidit. Et Balae in.t quicuns. C. deseruisegitis. regulare esse docet,legem, corporalempanam infigentemnisi dolo delictum committatur, cessare: es Stephanus For catulus in cupidine iuristerito,

cap. . m. D. de Hyacintho per imprudentiam

a Thabo interempto, talia homicidia,inquit, is publicis certaminibus ob virtutem factis contingemia mpunitaseuntI qua actione. s a U. adi. Aquit Sed quiagraue est hominem, vel casu o ridisse, aci ea voluntario exilio vindicabant:adibat exul Jonte opulentissimum aliquem extera gentis hominem,ad expiandum facinus, vi vem

168쪽

sbus Homericis Claudius inendit. cauo D. I.

euentu depan. Diodorus lib.snarrat Teleum.

Eansilium, qui disci iactu Phocufratremfubstulerat , mox ab Actore rege purgatum suis

V omnia adimprudentiam factipertinere vis δὴ dentum.quidautem de ignorantia iuris csendum sit videamus. Glo in. 6suste sis. dessem. at omnes debentscire iura,exceptispaucis: θ ribus,s minoribus,s militibus, in tia regulassde iuris. etfacti norans in leges. Cis legibus, simLconctitutus. deiur. acti ignoran. ergo

si quis, inquit, ignorat, e ct in culpa lata: cum lata culpa sit,ignorare quod omnes sciunt, ut in. L lata culpa deverbAgni. Quod Dan. Fab ais Ang. Haessustinus,cesent intelligenia deiuribus Igaribus,scasibus qui frequenter accidunt,secus de alijs,diceres,quod si aliter intelligeretur, omnes de mundo essent inlata culpa:nam de imperatore solummodo velfummo poti bicep umitur,quod habeat omnia iurat rinio pectoris ut dicitur intomnium. de te tamen. N in. c. I.de constitu lib. 6. Ego de hac re aliter sentio a rimum,text.HI. regula Uri iuris et factenor noprobat quo lo. st, oediuers mprimi quod iuris ignoratia

169쪽

A D LEGEM PRIMAM D.

euique nocet activero non nocet, s m nodum moersiculo,std iuris,inquit Ad iuris ignora nita non prodesse, Labeo ita accipiendum existim at, si iurisconsulti copiam haberet, vel sua prudelia instructus sit: ut cui iacile sit scire,ei detrimento sit iuris ignorantia, quod raro accipiendum est. Vuod is d*omtur in in bonorum. f.de bonoruposse titul genrest iacit text.

in bonorupossessionibus iuris ignorantia noprodest,quo minus dies cedat. Satis est enim scire mortuu esse,seq; proximu cognatu fuiLse, copiamq; eoru quos consuleret, habuisse. Scientia enim non hanc accipi, quae iuris prudentibus sit,sed ea,qua quis aut per se habeat, aut consulendo prudentiores, assequi potest.

deprobariposse videtur,ckm non omnes teneatur scire iura uris ignorantia tunc excusare, cum non erit copia consulendituri steritos Ilamn sciretura tenerentur, quorsum darentur inducia

altu copulendi,cum se sumpotius oporteret qucq consulere' deno credo recte dixissegio in. diiubonorῶ,licet eam ibi sequaturTart duae dHmmone,potuit,vel no potuit consulereperitior G ,soLmprocedere,cum de lucro capta agitur. Dein

170쪽

O H LIBER V. To

de quouisveru esset φίod ego non credo) omnes teneri sciretura ino inde bene infertur, ergo eorum ignorantia e H lata culpa,cum lata culpa sit,ignorare quod omne aut. Aliud enim est ignorare quod omne ciunt simia unt,alis ero est nescire, quod omnes scire tenetur. Primum siquide habet rem factis existetia,qua cusint apud omnes,vel maior partem,nuli tissimi homiris est ea n scise s cum nolentibus etia notis, nec curantibus in nostra notitia veniant, ereti id se ignorare, crediturricum potius malitios, quaeda simulatio et

dolosa, assectatas negligetia, quam plex ignorantiaer esumatur. Hiato vero aliter insecundo,cum ex ijs qua scire nos oportere maiorem partem ignoremus,earums rerum ignorantia tolleretur excusabilissit. Cum igitur inter se udiuersa, non ex eis inferre licet, ut HI sina . de

calumnia. cis VPapinianus sis minorib. dissonitumauis enim sana mentis dicet, omnes homi- ου iura omnia,et leges scire,et nosie debere,cumidquam pauculuris professoribus,nihil aliud agentibus, magnis laboribus,et lucrubationibus Cupost lepus contingat8 2M qua iudicio meo mercatori, amfriue,culpa reputabitur iuris ignoratia,nec id legum

SEARCH

MENU NAVIGATION