Petri Velleii Gueuarae Ad legem primam Digestorum. Libri 6. Eiusdem ad titulum de officio praesidis commentarij. De diffinitione doli mali, liber singularis

341쪽

lam,curiamue nominamin: uisu sprimi omaenistari Augussu comitabantur, dicebatur comίtes,m ex hi tori . paret. 2uos omnes, utpotes A comites,acfami res, s libertos magistratus reipublicapraeparetenentur et ratiastet,prouinciales vexet renis quidquamplus iuris esse Uim subsita squam vel obcuris o prouinciali. Ex quo optime a Cicerone scriptum lisit ad c Hra. epi. I. his quis in rebus iam te lis ofecto et u diuit,nequaqua tis esse ipsum hasce habere virtutes sed esse circuns iciendu diligenter, it in haccinodis prouincio te unum ,sedomues mini

stros peri, tui cise s ciuibures reipuberasta

re videare. Et homo. .in Verre ministros,dixit, 'mum esse at oris,er omnesi orusorda adisui vescupiditatem, lignauiam referendas. Posteaquam quis eorum prouincia exces,

serit. Hinc colligit Misericus,legem hac in officia 'Musannalibus locumsortiri secus autem in magistratibusperpetuis,vel dubys,qui aequiparamur perpetuis quod o ciales simi agere, s con, ueniri,dicit esse araeumentum bonum in L praesidis pcerpet quia alias esset magnum periculum iu mora. Iu bin verbis innuere videtur praesides iis prouincia

342쪽

prouincis annalesfuisse disci contra lib. e magistratibus sane,inquit 'oconsitu magistratus -- nuus,praesidum certus sinis non erat , edis silicio perseuerabant,donecsuccessera Calare mitis turris in. l. praesidis. st si certeta nu s. ait ocosiules quidem, pratores annui erant, astris vero prouinciarum ad libitum Casaris constituebatur. si tempora dictinguantur utrums verum dicerea inor tis enim imperi; prasidesnon temere mutari solitos,se otius,Gex CapitolinoisPiscosi itur,inseptenos inovenosis annos inprouincise bonos prasides ab Augustis ritineri olitos, scire oportet. Quinimo Pserj mos fuit continuare imperia,acplerosis ad inem vita n ei dem exerciti, bus,aut iurisdictionibus habere.Pont modum v ro inclinante imperis,ut Ogiodorus lib. 1. aut rect/ectura ouinciarum duntaxat in annum concedebantur idem Cassiare. lib. formula praesidatus.Prudenter, inquit, omnimodis inst 'xit antiquitas,prouinciaru dignitatra annua seu cessione reparari: ut nec diutina potesate unus msolesceret, multorumprouectus gaudiareperirent.Suffcit enim ummus discesisse laudatum, quia dum tempus pote satis olixis queritur ub

343쪽

parum opprobria rio vitantur. Illa enim mel in breuitate declinare mirabile ent, dum frequenter shissiurripiunt,quiuasci Uub velocitate disi . dunt. Annus uersis sad declaranda costentiabo seu cios faciliasse ab errore custodit. ι

ε' cessu libro tertio digestorint.

Si fores praeses prouinciarmanumiserit,uel tutorem dederit priusquam cognouerit succes sorem adueniue,erunt hic rata. Si forte praeses prouinciae. Hoc caput,non inordinariosolutaberelocuseritiaindelegat Baldus recteputat,atq; essentire videtur Albericus. Manumiserit de Luta cum sariauctoritatem consiliumq; astiterit manumittentibus. Vel tutorem dederit. Exempla voluntaria

iurisdictions,non contentiose ege ista oposuisse existimo,quia litib'frequetius sedes udices daresolerent,noauimanumissisne adoptiones utorudationes delegarin eis Lassee us proconsdicitur. Apud legatum proconsulis nemo manumittere potest,quia non habet iurisdictionem talem. Min.L3 subiungitur. nec adoptare potest,omnino enim non est apud eu legis.

actio. vilias quacunque apro Uingsaseunt, I priusquam

344쪽

AD L. SI FORTE. D.

'iusiquam cognouerint siuccessorem aduenisse merito nata habetur. Nec solum qua gratiasium: seed, o Guinarius altis quam Iim,s nece catis. Lm illi inique agit, verum Muccessor iniuriam pati dicitur. 6icero M.f.ad Att.esu. Q. A pius noster cum me aduentare Uderet ,profectus est uincia, secero lib.3.epistolarumscribens quaeritur, equis,inquit,malevoli homines late enim patet hoc vitium,s iatis multis sed tame obabilem

materiam nacti sermonis, nari mea conflati cin. nabantur alienare a te voluntatem meam, quite forum Tarsi agerestituere, sta decernercludi Priris mam mori erit . Onia si simulans sum in prouincia:quam rim iniuriam no insectori.

satis enim habeo ne tr in sanandis mulieribus, quaseum imposimprouincia. Acriusis ad eundem Appium Pulchrum praedeces e uum inproseu arsum usique Laodice biforum agit,cum ego

- . . . . . '

345쪽

care iacerent, Nosses la usticari tibi essesue cessum:qua ne ab lys quidem feris uerent, quibr ui tempore i succedi putarent Mnde arbitror ansam.ίobseruare.S. recte .de procos dissonendi data dum ait. Recte aute dc ordine faciet, si edictum decessori suo miserit, significetq; qua die fines sit ingressurus. Pl,unq ue enim incerta lisc, dc inopinata turbant prouincia-Jes,&actus impediunt. Successorem aduenisse. Successo adueni se inteiligere debemus, eo iam proumcia ingresso, no anto A seminisseenim oporte quodin tu. f. de et proco criptu I cI ad aduetum succes ris,omnia debere procosulem agere, cum itivnus proconsulatus,& utilitas prouinciae exigat esse aliquo ,per que prouinciales negotia auia explicent.Ergo in aduentu successoris de- 'bet ius dicere. Suibus verbis monstratur legem nostram, nsolum in actibus Gluntaria iuris monis veram esse,sed in cotentiosa procedere: quod aperte indicatur illis ergo in aduentum successsoris debet ius dicere. 'Erunt haec rata. Nimirum quia tic loco,imo s

346쪽

deterior ignorantis cossitio sit αἱ beo . de ucapstientiam vel ignorantiam no esse desubstantia negoti, Ac smMSatriolus res oderunt,idemoros ius scribit, Albericus etero mis liciter d Ainguit.suod autem Vacca hac lege probari putat,proconsul postquam raseuccessum est inprouincia tan habere voluntaria iurisdictionem,qua uisinsignia imperi, retineat,quicquid a cur contradicat imi in eost procon unc nodum, supra H LI explicas eme arbitror.

as. Molestius libro quinto regularum.

Plebiscito cotinetur,ut nequis prisidum munus donum caperet, nisi estulentu, potulem tu ue,quod intra dies proximos prodigatur. Plebiscito cotinetur. De repetundis lata' runt leges Acilia Caecilia,Calpurni Cornelia miri, Seruilia, Vatima,alias equibus Taulusnomitus,s Hotomanus multa scripsere: quam earum es oderitinus inresidat, an potius de aliquo alio plebiscito agat, non liquet. Vt ne quis praesidui' Dum decretiquitatem

que Jadidum fidibus a gnatumstipendiu, ne via nece State excusaram unt, siquid nus integre

347쪽

e egesserint Eadem enim e Iulia repetuditandi faenum magistrati ae concedebatur, , mprobatur ex secerone M.fari t.*iIo.dum ait. Scito,no modo nos Dinw,aut quod de lege Iulia dari solet is acciperesed ne ligna quidem, nees ter quatuorsinos,et tectu quenqua accipere quicqua.Transita quos,eadem lege Iulia cocesse, idem mera,eodem lib. Fi 2I innuit dicens. L Tu lium legat in Iulia lege,transita sem tantum indis accepisse,non ut ali lent omnibus Ucis. Honorarium etiam proconsulibus olim inprouincias aduenientibus, noris loco, isti bene ominandi grati darisolitum Eudamprobat, in dicta. cstim.s quantum. Pecuniam quoq anniuersaria, pro cesuerouincias magistratibus dare in usus ffe,Cicero docet lib. I. ad istem est. Homines, imquit,no modo no recusaresed etia hoc d cere ,se a me soluere quodn pratori dare cossessent, Poma. ego non acceperate a me quodammodo dare,atq;

etiammusesse aliquanto in Scapti, nomine, qua invectigali pratoris. Stiyendiis veroaCasaribus quotanis a sessibusdam, pridius in ceradroscribit disens. Iudicia cum omoueret ex plo veterio

et argetos necesserist meta ita vi a fides

348쪽

prouinciam acciperent argetipondo vicena, imias senas, sis binos,equos binos, vectes forenses binas,dominicassingulas,balnearessingulas, reos centenos, quos Hos,o si ores non haberent,singulas concubinas, a uod sine his essenis possent:redditurideposita ministratione, sis, equos uliones,et coquos cateras bibasituri bene egissent, in quadruplum reddituri si matri Vu,

, illud addendis vi,quod in lege noctra comceditur , et in. c.stitutums insuper de rescriptis lib. 1 ubi Dropter causa bicommissa contrigerit extra domicilSuprofici si 4moderatas expensas apartibus exigere,iudcipermittitur. Mutius donumve caperet. Paulusiurisconsutusin.Linterst . de verb. H. scribit. Donum inters munus hoc interesse,quod inter genus Glecie. Nam genus esse donii, Labeo ait , vel a Gado, vel ulonandodictum,munus speciem.Nam

munus es te donum cum causa, ut puta natam .

litiu m,nuptiam m. De Martianus ing munine de ver si .Munus proprie est riuit, quod necessario subimus, lege, more, imperioue eius,qui iubendi habet potestatem.Dona aut Epriesunt,quq nulla necessit 'iure, ossicio,

349쪽

1ed sponte praestantur,qussi non praestentur, nulla repreli ensio est&sii praestentur,plerunque laus est.Quod amplius ibi interpretatur Asciatus,es lib. II nrecap.ri uanquam vel ipsos iuri consultos,de hac re Franciscus Floridus reprehendat,libro de iuris ciuilis interpretibus. Aliter quoque dona a muneribus dictinguit Thilo Iudamlib. a.legis algegoriarum. Obserua inquit, δε- differre a muneribus.JEa enim magnitudinem perfectorum bonorumpras erunt:qua Deusperfectis donatgratuita: hacintraparuu mosi carahuntur, quom participes fui generosi exercitatores proficientes adhuc. cuam eandem disseren- 'tiam, idem Philo iterum repetit libro de Cherub ob flammeo gladio. Nissi esculentum potuletumve. Idin quod qad sum spotum pertineat, ater ea,quatilis O- cessa quoquesupra ostendimus. Idem iure poni, scio constitutum esta Pori ciso uo indiso. c. statutu. g. insupende rescriptM. 6. Iure ciuili H, 'ano,etiam esculentus potulentis, iudicibus*lariatis interdictum ent i hoc loco Oroscius, HLLHego de Hereticis, s ouendarius de exeq.

maia.reg. bis . Ist, cap.a. probauerunt udem esse de '

350쪽

iure comuni, ex imperatora placitis cotendentes. Quod intra dies proximos prodigatur. Troximos dies, alij duos,abj tres interpretantur.

Albericus hisis pontifico iuraulo sagrophi in d

cto. S. insuper , ab iudicis id arbitriopendere, o qualitate personarum inescribunt.

.9. Cetthatus libro primo de cognitionibu

Obseruandum est ius reddenti, ut in adeundo quidem facilem se prsbeat, sed contemnino patiatur. Unde madatis adijcitur,ne praes1 des prouinciaru in ulteriore familiaritate prouinciales admittant. Nam ex conuersatione squali contemptio dignitatis nascitur Sed Scin cognoscendo, neq; excandescere aduersus eos,quos malos putat,neq; precibus calamitosorum inlacrimari oportet. Id enim no est costatis &resti iudici cuius animi motum Vultus detegit.Et summatim ita ius reddi debet, ut auctoritate dignitatis ingenio suo augeat. Decreueram Iustrissime inceps,cum adhuius legis interpretationem vetum esset, iudicem ab ipsis,quod aiunt, cunabulis instituere quasis virtutes habere eum oporteat qua maximὶ vitia'-