장음표시 사용
151쪽
Μotus humorum auctior sive sebris Pathotis. 72. venaesectionem non semper indicat. Μο- tus enim humorum circulatorii , non ultra modum i ensi, coctionem & crisin egregie juvant nec venaesectione intempestiva turbandi sunt, sic vero nimium intendantur ad aestum usque & siccitatem , nec crisis instet. venaesectione coercentur.
enim nimio concitato, mixtio sanguinis ad diathesim phlogisticam vel alias mutationes transit. Crisita vero instare , ex aliis signis dijudicamus. Patho
Non. tantum in inflammationibus sanguis ad partes affectas cum vehementiori impetu propel. litur, sed in haemorrhagiis quoque, sanguinem peenares, uterum , haemorrhoides cet. copiosius evacuantibus , impetus ille ad partem laesam major est , qui venaesectione , in parte aliqua remotioro ad ministrata , temperatur. Hoc assectis partibus nobilioribus , quae sanguinis affluxu gravius laeduntur, v. c. pulmonibus & ventriculo , magis necessa rium est. Summa tamen imbecillitas , imprimis cum pulsu debili conjuncta, venaesectionis contrain.
. Interdum & tardiores humorum . motus venae
sectionem postulant, imprimis si qua pulsus duriti ea
percipiatur, inde enim motus circulatorii vel libetariores fiunt vel certe augentur, O coctio sive elabo
152쪽
ratio humorum iuvatur. Cum ergo , rebus sic sphabentibus , motus retardati per acrimoniam sponte evolutam accelerantur , tunc humorum massa
resoluta, solida destruit & vires infringit, quo facto debilis & celer pulsus venaesectionem non
Haec sunt praespua indicantia sanguinis ven sectione evacuandi. Chirurgia transfusoria a nonnullis tentata, ubi nimirum sanguis juniotis & sani animalis e vena aperta tubulo excipitur, & eodem instrumento in venam apertam aegroti hominis transsunditur; item chirurgia infusoria , quae medicamenta in venas aegri injicere suadet, incisiones venae quoque pbstulant. Sed hae medendi methodi nostris temporibus evanuerunt.
Venaesectionem vel indicationi satisfecisse vel repetendam esse , essectus demonstrant; cum enim copiam sanguinis minuat, vasa majora ultra modum non distenta , minora non amplius comprimunt , ut lactio in venis promptius fiat. Hinc itiuniversum cessat resistentia , a mole sanguinis &spasmo minimorum vaserum cordi infesta , & circulo humorum liberiore , obstructa resolvuntur &secretio expeditior fit. Hinc anxietas, dolor, sc- citas S impetus sanguinis ad loca peculiaria tol-Iuntur ac calor in sanguine auctus , & quae nonnunquam inde oritur diathesis phlogistica , dissi natur. Hi effectus , qui haud raro venaesectionem
iam sequvndiu, aliis tmen remediis juvandi sunt.
153쪽
s. 33s Effectus venaesectionis revulsori1 3t derivatorii de quibus inter medicos saepe disceptatur , non ab ipsa venaesectione, sed a circulo sanguinis jam expe
ditiore oriuntur , ideo tamen electio venae singula, ris non negligenda est. In universum quidem eva cuatio certae quantitatis sanguinis, quocumque ex loco circulationem,in parte qnalibet impeditam red dii expeditiorem, tamen obtervatum est, in quibusdam venis hoc promtius fieri. Iugularis vena qUibuta dam capitis morbis melius inciditur , quam alia , Min peeloris inflammationibus incilionem venae late tis asse Ii plus levaminis attulisse , quam remotae , experientia docuit. Selectus venarum in extremi ratibus: difficilius definitur , minores autem alia , venae ex morbis particularibus dijudicantur. I. 3. sis . .
Si indicationes generales recte dijudicat2 sunt ieontraindicantia facilius inveniuntur. Ex his pria marium est defectus sanguinis boni, & debilita,
inde nata. Hinc patet, cur in multis morbis chronicis & imprimis in obstructionibus viscerum pitui tosis, maxime vero scirrhosis, quas interdum variae haemorrhagiae comitantur, venaesectio locum non habeat. Infantibus & pueris non ea est copia sanguinis , quae venaesectionem postulet; nis enim spastici morbi subitam congestionem sanguinisi ad caput aut pectus efficiant, laxitas horum solidoarum , huic aetati conveniens, vix ita res 1lit cordi. ut damnum netuendum sit. Senes, quibus d sectiis fluidi oc tarditas circulationis propria est , ruo egent venaesectione.
154쪽
Eger vero, cui vena secanda est, vel lectulo in eumbat, vel ita sedeat, ut abdomen & Stremi- , states corporis liberae , nec compressae , nec nimis idistenta sint. In parte ea, ubi vena secanda est , frictione , sementis & balneis tepidis . sensim incalescentibus, regressus sanguinis acceleretur. L ganda etiam & comprimenda est vena super Ioiacum incisionis, quod in brachio super flexum cubiti , in pede ad regionem poplilaeam optime es
Vena vero lanceola, vel si cutis durior ess, intatrumento , e latere instructo , Sclinener ὐ mesius aperitur. Interdum cutis quodammodo compria menda , non vero adducenda est, quo vena in contextu celluloso laxiore fluctuans figatur. In obesis vena, quae in pinguedine delitescit, tensione partis dc tactu detegenda est 3 in macilentis vero caute incidatur , ne arteria proxima aut nervus aut tendo l.datur. Vulnus infligatur ad directionem venae non obliquum , magnum item , ut ea, quae debet, sanguinis copia facile essiuat, tussiendoenini, vel partem , ex qua sanguis .fluit, fricando , per exiguum vulnus sanguinem exprimere non convenit. Pars autem, in qua vena secta est, quiescat, ne locus venae apertus motu cutis
155쪽
IN gravioribus eapitis morbis v. c. apoplexia famguinea, vel vehementissima oculorum inflamma tione , arteria temporalis interdum discinditur, non inciditur , quo sanguinis impetus, ad nobiliores has partes directus, refrenetur, cum vero exiguus. arteriae carotidis ramus sit, sectio venae jugularis i his morbis sorte majora commoda praestat. g. 3so. Searisatio in habitu curaneo sit, postquam nempe cucurbitulae, flamma calefactae, admotae sunt secutis elevatur & vasa turgent, tum instrumento , quod multis vulnusculis cutim discindit, applicato , sanguis emuit & cucurbitula denuo admota colligitur. Applicantur vero cucurbitulae occipiti , cervici , dorsi & extremitatum corporis variis locis. Incisiones plurimae in partibus , gangraena affectis ,. etiam scarifationis nomine veniunt, palpebrarum scarifatio ita fit, ut tunica conjunctiva fasciculo glumarum secalinarum stringatur. I, 36I.. Scarifatio curanea , quam hic potissimum con-sderamus , praecipue in morbis culaneis fit , cum circulus sanguinis & humorum in cute liberior reddendus est, ut acres particulae, ibi haerentes, dissi
156쪽
pentur , quam ipsam ob caussam in scabie aliisq4141 piastulis culaneis promtius curandis hoc auxilio utimur. Etsi vero interdum scarifatione magna sanguinis copia educitur, veluti cum cucurbitulae, o cipiti ad finem suturae lambdoideae in cephalaeis pertinacioribus applicantur, & multi praeterea, qui venaesectionem resormidant, scar: fatione ut remedio palliativo utuntur , tantus tamen numquam Rus est essectus, quantus vepaestolonis.
g. 362. Si sanguis ni tum in venis stagnat, easque dis
tendit & varicosas reddit: nec evacuationes, hu usque descriptae , locum inveniunt, hirudines seu sanguisugat iis admoventur. Hi vermes variis quidem corporis locis, ex quibus sanguis educendus est , v. c. gingivis adhaerent, praecipue tamen haemorrhoidibus turgentibus caecis applicantur , EX quibus saepe insignem sanguinis copiam eductant, imprimis si p0st fomentatiqnes ad gnum . mitigntur.
Inter omnes haemorrhagias, quae in corpor uriuntur , & interdum ut salutares , naturae moti bus certis & ordine iusto continuantur , interdum vero , morbosis caussis accedentibus , perturbantur , nullae tam consuetae sunt artisque auxiliis adjuvandae , quam menstruus & haemorrhoidalis fluxus. Quamquam vero difficiles hae doctrinae, in institutionibus therapiae specialis tradendae, nunc describi nequeunt, in universum tamen nonnulla & hoc loco proponere lub .
157쪽
Catamentorum suxus in seminis vi naturae excitandus , artis auxiliis nec ante tempus accelerandus, nec diutius protrahendus est nisi ex ejux effectu symptomata molesta oboriantur. Praeciapua indicantia sunt plectora evidens sanguinea, lausitudo dc respiratio anheloia , dolor ad lumbos αcrura , haemorrhagiae sponte obortae , & hanc evacuationem impedientes , imprimis si haec incon moda alio tempore increscunt, alio nonnihil ces- sant. Fluxus lochiorum , qui post puerperium ac- cedit, simili modo consideratur , nec arte urgetur, nisi ejus desectus dolores capitis , anxietates praecordiorum aliaque symptomata inserat & augeat.
Facta autem indieatione generali , de utroque fluxu per muliebria proliciendo & juvando , sp
cialem indicationem sine causa impedientis cognitione, nec sermare nec apta remedia eligere possit-mus. Curatio igitur non solum ex hac, sed ex aliis thera piae generalis doctrinis repetenda est, cum nimia sanguinis copia vel paucitas , cacochymiae variae , robur auctum vel spalmus , laxitas vel debilitas partium solidarum, de quibus jam mimus, er ptionem sanguinis per loca haec consueta impediant, vel imminuant. Summa vero attentionae opus est, quoniam plures & saepe contrariae cause removendae sunt.
Quod si sanguinis & humorum circulus , varia, mratione expeditior factus est, sanguis vel sponte:
158쪽
& definito tempore emanat , vel medicamentas specificis , quae emmenagoga dicuntur , eo derivatur. Locum hic inveniunt vegetabilia amara , roborantia sius minus aromatica, specifico quodam Ore praedit a. v. c. matricaria , marrubium album , pulegium , mensta , melissa , levisticum , Tosmarinus, sabina , aliaque plura simplicia medi- Camenta , quae in insusis vinosis & aquosis interne, Nec non externe in balneis , pediluviis & sementis adhibentur.
Gummi serulacea , quae vel odore alliaceo in ossa foetida , vel ab hoc parum recedente in galba MO myrrha , cet. antispasmodicam vim produnt,& partim ad emolliendum, partim ad roborandum eligi possunt , fluxum menstruum vere iuvant. JHis addimus aloen, crocum, laccinum, castoreuΠt, martem & alia medicamenta, quae , etsi ex specifi- sis viribus ut plurimum aestimantur , indicationi caussali tamen semper accommodanda sunt.
Disp6sitio ad fluxum haemorrhoidalem, veros n tiarae motus turbatos, praecipue impeditam circulationem sanguinis per viscera abdominalia ostendit, ideoque nunquam excitari debet: quoniam tamen hoc fluxu variis de causis moto , multa incommoda morbosa levantur , & , si qui ei adsueti sint, eo
deficiente, perversa symptomata oriuntur, interdum attentionem medici dirigentis postulant. Si itaque circulus sanguinis per systema venae portW ,
vel cindole sanguinis imprimis atrabitarii , vel spasmis turbatur , & praesertim lentior fit i si mor- .
159쪽
bi cum phantasia laesa inde oriuntur ; si sanguis .
his praesentibus , per alia & minus consueta loca manat, de remediis , causae accommodatis , cogistet medicus.
Haemorrhoides naturae motu excitatae & accurata diaeta tractatae , salubriores & constantiores sunt iis , quae auxiliis artis proliciuntur. Indicationes itaque de haemorrhoidibus excitandis, augenia dis & supprimendis , non nisi ex causis dijudican dae sunt ideoque multa cum indicatione emme-nagoga communia habent, s. 36 . licet partes, ex quibus sanguis fluit , diversissimae fabricae sint. Venaesectiones tempestivae , gummi saponacea, aloe & alia medicamenta, g. 361. suo loco & tem. pore applicata, omnem curam absolvunt. ---- .
g. 37o. NImia seri copia, vel sanguini admissa , Pathol.
3. 38. vel in vasis serosis lente mota & stagnans , naturae ipsius motibus & viribus per varia organa colatoria corporis expellitur , quamobrem medicus, hos motus dirigens, vel regimine diaetetico has excretiones moderatur , vel idonea medicamenta addit , quibus seri excretio iuvatur. Non selum vero pars aquosa sanguinis, sed cum ea particulae noxiae acres & viscidae cum levamine aeo
160쪽
promoventur. Interdum autem profusae hae cretiones optimas etiam humorum partes subducunt , & aegros debilitant. Hac in progressu morborum accuratius dijudicanda sunt; nos vera indicationem seri evacuatoriam hic tantum in uni
ρ, 37 I. Vomitu , sed magis purgatione magnam inter dum seri copiam subduci', 3oi. 3I6. 338. p tuit ; nos vero in sequentibus sectionibus evacuationem seri perspirabilis culanei per sudorisera ;urinae in renibus per diuretica ; salivae per salagoga muci & seri ex naribus per errhina , & seri
aeris derivationem ad habitum curaneum per vesi-Catoria aliaque medicamenta juvandam & moderandam, considerabimus: his enim praecipue doctrinae, quae hanc medendi rationem illustrant, Comis prelisnsae sunt.
sano corpore permultum seri per poros Cnt reos excernitur, ad quod humor, cutim inungens, ad radices pilorum secretus , accedit. Evacuatio seri, quae mollitiem id moderatam cutis humidita tem conservar, perspirationi naturali simillima vel parum tantum aucta est, diaphoresis dicitur ; quae vero ita intenditur, ut serum in fluidum densum