장음표시 사용
21쪽
raro aut verSUS aut locutione eXStetit quae manifestani produnt imitationem Homeri, negari vix potest Silium eum illas arminis partes quas et Vergilius et Homerus trae-taverant SeripSerit e utriusque poetae narratione ea petiiSSequae maXime ipsi laeerent, et alterum ad alterius Xemplum nonnumquam variasSe. Omissis igitur illis exemplis quae jam Supra pag. 12 et 13 commemoravi, ubi multi versus ex Homero hausti sunt, et illis quibus Homerus, Vergilius, Silius eisdem fere verbis utuntur. Comparatione enim petunt a fluetibus vento tumeseentibus Homeria It a V 422 Vergilius Georg. 3, 237, Silius 1 468 Sive ab apibus atervatim volantibus Homerus II. B, T, Vergilius Aen. 1, 300 6 707, Silius 2,2li sive a Tartari altitudine Homerus L. Θ, 14 Hesiodus Theog. 20), Vergilius en 6 577, Silius 3. 483 sive a bestia etsi vulnerata in hostes irruento Homeria Il. , . i. Vergilius Aen. 9, 551, Silius 10, 2; sive a staminis quibus saltus uruntur Homerus Il. , 490, Vergilius Aen. 10 405 Silius 7, 364 et quae Sequuntur)Pauco tantum Versu qui ex Vergilio non sunt petit attulisse ieent. Legitur libro tertio ubi Mercurius Hannibali somniantisti axes eumque hortatur ut in Italiam proseisentur hi
versus li2 Turpe duci totam Somno ConSumere noctem, quocum Compares i. B. V. 4:
Tum pompares vers. 281. 0 2,2 libri quinii: use territa Pennas Conligit deipitrem sternens in nube uolumbacum diad. l . versibus vim ei 'ε πέλεια
Ssequitur Ioeus lib. i. i. 395 sqq.:s' ceanus cum saevo Tethye i spiruuerculeum serit, is r montis contortum pelagus intrantibus in rii undis: Dan gemitum Sc0Puli. . . .
22쪽
ad quos versus confera Il a V. 394 qq.:
Postrem compares lib. 10, V. 164 qq.:
ceu fulmine celsa Aesculus, aut proavis ab origine cognita quercus Quum fumat percussa Ovi, sacrosque per RemmAethere ramos populantur sulfure flammae,
cum Homeri versibus l. lib. a 414 sqq.
Hae exempla quorum numerus multis aliis facillimo augeri possit sufficiant Laudem vero Splendidissimam qua ConSecraret quaSi monumento quodam memoriam ejus viri cui multu obet, Silius lib. 13, v. 778-797. et deindo V. 800-808. carmini intexuit, ubi Scipio apud inferos inter alias Homeri quoque umbram eonSpientur, quum multae equuntur mirante animae. Scipio enim hasio dicit:
V. 781: .... nam luce refulget Praecipua frons aera Viro, multaeque sequuntur Mirantes animae et laeto clamore frequentant. Qui vultus quam si Stygia non esset in umbra)Dixissem facile esse Deum . . .
Scipioni autem Sibylla haec respondet versibus 786 sqq.:
. . . meruit deus esse videri, Et fuit in tanto non parvum se tore numen. Carmine complexu terram, mare, Sidera, maneS, Et cantu Musas et hoebum aequavit honore sqq.
Constat igitur his ita perlustratis Silium Livii, Ver
gilii Homeri libris accuratis Simo Studuis Se ita ut nonnunquam SiVe ruden et ScienS, Sive invitus in eadem verba inciderol.
23쪽
Ennii annales Silium in armine Suo elaborando d-hibuisse adhue nullus quantum Seio profeSSUS Si Sunt etiam qui negent hoc esse factum conferatur Cosackius l. l. 3. 18). Neque neScio multos fortaSse dubitare num Silius Ennii libros legerit. Jam supra enim pag. 3. commemoravi Silii aetate paruit firmum et rectum eorum judicium esse judicatum qui poetas antiquiore aeStimaviSSent, et Ennius postissimum a multis illius saeculi poetis scriptoribusque deridetur et vituperatur. Confera enim Horatii epist. lib. II, p. I, V. 50. Sqq.
Ennius et sapiens et fortis et alter Homerus, Ut critici dicunt, leviter curare videtur Quo promissa cadant et somnia ythagorea;
... et Enni In cenam missos cum magno pondere VePSUS
Aut operae celeris nimium curaque carentis Aut ignoratae premit artis crimine turpi.
Nec paucis locis Satirarum Ennius Similibu Verbi reprelienditur. Sic Ovidius quoque Amor. I, 15 19. dicit Ennius arie carens, et apud Propertium lib. 4, eleg I, V. 1.s imus Ennius hirsuta cingat sua dicta corona. Nec non
Murtiuiis qui epigrammat 90 libri XI. vetere Poeta et Knnium quidem hoc versu: i fontiusque legis terra frugi serui est annalium versus 79. editionis utilentne deridet. baec bubet: Vis imiter veteres Chrestille tuosque poetas Dispeream ni scis mentuli quid sapiat. Et Seneca epist. baec scribit non id rego nunc hac diligentia ut ostendum quantum tempus apud grammaticum perdiderim sed ut ex hoe intelligas quantum pud Hunium et Accium ver borum situs occupaverit eum repud hunc qu0que qui e0lidi
24쪽
excutitur aliqua nobis subducta sint. His igitur quibus plura afferre poteram, Scriptores illi eum suum tum aetatis illius judicium de Ennio produnt. Sed utut res se habet, jam e eo quod scriptores illi judicium suum do Enniosa iunt apparet cognoSSe et legi S Se eo Ennium, nec raro Si uisso Ennii libros in bibliothecis hominum illius aetatis doctorum. Silium nutem in villis suis quarum plures in Campania possidebat multum ubique librorum, multum ta- tuarum, multum imaginum habuisse Plinius nos docet epist. lib. III, p. 7, . 8 inter quo libro Ennii quoque nrmina fuiSSe non negaturum SSe quemquam Cen Seo. Illum vero librorum et Statuarum copiam a Silio non Solum Stentationis aut ambitioni causa esse collectum ex ei quae
addit Plinius verbis elucet siqua non habebat modo Verum etiam venerabatur. Deinde jam Supra demonstravimus Silium eos Scriptore quo Sequatur laudare laudat enim Vorgilium, laudat Homerum, laudat Ciceronem. Jam vero
legas lib. 12, versum 393. et qui sequuntur, ubi describitur illud ollum in Sardinia contra Hampsagoram et HOStum filium ejus gestum Liv. 23, 40. l. . Sardinii enim, quamquam a Torquato jam fugati et in silvarum latobras pulsi
sunt, unica classe appulsaloeni iterum se jungunt iterumque Contra Romano pugnant. In describsendo hoc proelio
v. 390 Sed vos, Calliopse, nostro donate laboridota parum magni longo tradantur ut aevo Facta viri, et meritum vati aeremus honorem. Ennius, antiqua Messapi ab origine regis, Miscobat primas acies, Latiaeque Superbum Vitis adornabat dextram ducus hispida sellus Miserunt Calabri Rudiae genuere vetustae: Nunc Rudiae solo memorabile nomen alumno.
Is fortissime pugnat magnamque inter OSte caedem edit; sed totus hastae quam Hostus in eum conjicit ab Apolline ipso vertitur et Hostus in acie cadit Deus enim ipse de Ennio haec praedioit:
25쪽
Aonidum eum est, et dignus Apolline vates. Hic cano illustri primus bella Itala versu, Attolletque duces coelo resonare dolebit Hic Latiis Helicona modis, nec cedet honore
qui verSus nos Commonefaciuni versus illius Enniani Latos per populo ferri Sque poemata iiDStra Clara cluebunt. Quae laus una ipse Apollo inducatur qui hunc Vatem tueatur ei ab ipsa Musa petatur quae saeiat ut laudes Ennii Silii carminibus ad po Steritati memoriam tradantur, nonne inter Vergilii aliorumque laudes longe praestat Itaque Silium non solum Ennium cognitum habuiSSe, Sed etiam magni eum aeStima SSe per SuaSiSSimum mihi est, neque dubito quin multa ex thri Ennii hauserit, multa ad Hii exemplum adumbraverit. Jam vero de ratione inter utrumque inter-eedente vere docemur comparatione utriuSque carminum instituta: 1. In pugna ad Ticinum facta Tyrrhenus tibicen Peloro juvene occiditur, cuju mor libri , V. 171 Sqq. lii verbis deseribitur:
Hupsit hari,aricum sub anhelo gutture telum, Et clausit raucum letali vulnere murmuΓ. At sonus, extremo morientis susus ab re Flexa pererravit mutis jam cornua labris.
uiuio eum Silius seriberet hos Ennii versus ante ostulos ei sisse apparet, inter incertae sedis fragmenin V. 508.
cumque caput caderet armon tuba sola peregit ei pereunte viro raucum sonus aere cucurrit
Praesto mihi si liber qui inseribitur Enniano poesis reliquiae recensuit Joannes Vulilon. Lipsia MDCCCLIV )
2. Neque tamen Romani, quamqvanu huc in puma permagnus numerus eorum aeditur pede tu reserunt, sed milites utrimque adeo ei serii densique pugnant ui spatium judulorum eoi ieiendorum di in uuam caedis rabiVm l: iiit , Vere subito exorium ui imo ut 0r xi sui fidiunt, Silius deseribit x ors. . II, l. sqq. sib. u:
26쪽
. . . . teritur junctis umbonibus umbo Pesque pedem premit . . . .
Quae verba fere eadem lib. 9 v. 325, in pugnae CannenSiS description huic simillima leguntur:
Ad quos versus confera Ennii fragmentum inter incertae sedis fragmenta V. 559. :
. . remitur sed se atque armis arma teruntur.
3. Pugna ad Trebiam commiSSa uterque exercitu inhiberna concedit mox autem uno Hannibalem hortatur ut in Etruriam proficiscatur et ad Trasumenum lacum caStra ponat. Quo facto caStriSque positi Senatores CarthaginienSe adveniunt qui nuntiant esse decretum ut filius ejus dis patrii immolaretur. Hunc morem fuisse Silius dicit lib. 4 V. 763. Sqq.:
Mos fuit in populis, quos condidit advena Dido, flagrantibus aris
Ex Livio aliove Scriptore historico Silius hoc pisodium quod a VerSi 763. Sque ad verSum 22. pertinet non hausit quia nemo eorum Simile quid narrat. Neque ullo alio loco apud eo Scriptore quo Secutus est Silius hujus moris mentio fit, nisi apud Ennium solum, cujus in annalium libro octavo hic versus legitur 278. :
Poeni suos soliti dis sacrificare puellos.
Qua coaSione mos ille Poenorum puero di Sacrificandi memoratus Sit nescimus, nisi facimus Ennium primum fuisse qui hoc invenerit adfuisse senatores CarthaginienSeSante pugnam ad TraSumenum factam, qui ducis filium dis Sacrificandum poposcissent. Hae autem Si ab Ennio non afuerunt credibilo est Silium ad ejus narrationem Suam d- umbrasse. Conferantur quae dixit ah lenius pag. LXII. 4. Copiis e Capua eductis Hannibal vicina oppida aggreditur civibusque magnam injicit trepidationem. Conferas enim libr. 12 V. 11. Sqq.:
At Libyci ducis ut fuisserunt signa per agros
27쪽
Neque tamen Neapolin Cumas Puteolo eXpugnare poteSt, quapropter po Si quam regionem propinquam perluStraVit, iratus ut eolos redit agrosque a Stat:
Inde Pherecyadum muros frondentia laeto Palmite devastat Nysaea cacumina Gauri.
Deinde a Marcollo ad Nolam victus multas alias Italiae inferioris urbes diripit, incendit, Solo aequat, agro ubiCUnque vastat. Conferantur hi VerSUS 420. Sqq.:
At Libyae ductor, Marcello fractus, et aeri Contusus pugna, Campo damnarat, et arma Verterat ad miseras sequuntur urbium Omina.
Non dubito huc referre Ennii versum inter incertae sedis fragmenta V 487. :
Deque totondit agros laetos atque oppida cepit.
5. Enniana formula inest in versu 78. libri quinti decimi:
At quis aetherei servatur seminis ortus, Coeli porta patet.
Mi soli caeli maxima porta patet.
6. Pugna ad Ticinum facta uterque Xercitus ad Trebiam flumen proneis itur, ubi Hannibal Romanos ad novum proelium irritat Romani autem disperguntur et Trebinnumen restibus Junonis obtemperan unda Suscitat. Quamnem Silius deseripsi lib. 4 V. 73. Sqq.:
Tum Trebia infausto nova proelia gurgite lassis Inchoat ac precibus unonis suscitat undas. Haurit subsidens fugientum corpora tellus, Infidaque soli frustrata voragine Sorbet ....dimi dubito illi in huc reserendus sit Ennii versus inter in seriae sedis agmenio v. 558.):
Atque manu magna Romanos inipulit amnis.
7. Jani supra pag. 18. de illo loco disputavi ubi Ennius ipse inducitur in Sardinia contra Poenos pugnans non Cornelius dimos in vita uionis
28쪽
cap. , . . tradit: Praetor Cato obtinebat provinciam
Sardiniam, ec qua quaeStor Superiore tempore ex frica decedens Q. Ennium poetam deduxerat Ogno SSe igitur cum in Sardinia fuerit ejus insulae Situm, formam, Ianturum, incolaS, eorum originem credibile est. Exstat autem apud Silium lib. 12 v. 355 sqq. Venusta Sardiniae descriptio quum hausisse Silium e Pausaniae libro decimo Ernestius putat non aliter enim intellegere poSSum lineo verba sede qua insula locu claSSicus est ausa lib. X, cap. 17. unde poeta haud dubie profecit. uno autem non leVem SSe errorem OnStat, et miror quod Rupertius quoque illa verba repetiit. Contra Ennium fuisse auctorem cui Sardiniae insulae deseriptionem debeamus cenSeo et exEnnio fortasse hae carminis Siliani pars fluxit. Conferantur illi vorsus do Sardinia insula dicti:
352. fraudo loci nota, tenebrosa per Via nitu EVolat, .... 351. Virgulta togitur valle a frondentibus umbris. 371. Sud tristis coelo, et multa vitiata palude. 376. Hoc habitu terrae nemorosa se inVita rebΓ .... 380. Haud mora prorumpit latebri ....
quo VerSu compare eum Enniano VerSu inter incertae
Silvarum saltus latebras amasque lutosas.
8. Omnium virium niSi postquam Hannibal Alpes superavit et Italia paten apertaque ante pede ejuS St, Venus Romani suis timens et de periculo ipsis imminente anxia, apud Jovem de Hannibali coepti conqueritur lib. 3, V. 577. Sqq.). Quam Juppiter OnSolatur fata futura B omnnorum ei interpretutuS. Inter quo versus etiam hi leguntur:
v. 590. Jamque ipse creatus, Qui optium revocet patriae, Latioque repulSum Ante sua muros Carthaginis exuat armis.
Promittit igitur Juppiter Veneri pro Romani roganti excidium Carthaginis. Jam vero Servili in Aen. I, 20. hae tradidit: si in Ennio enim inducitur Juppiter promit-
29쪽
tens Romanis excidium Cartilaginis. Quod si ros ita se habet, meque S cur dubitemu - certo verSus illos Ennianos in ea parte annalium qua bellum unicum deseriptum erat, et o quidem loco fuiSSe Credo. Quamvis enimo de duobus aliis locis cogitari possit quibus apud Silium Juppiter similia promittens indueitur, illud tamen Servii dictum huc referre non dubitavi. Num in pugna ad Zamam faeta Juppiter unoni re e nubibus procul lustranti fatu futura pandit. Cui respondet uno Se non eo consilio pugnam contemplari ut fata mutet aut bellum moretur, Sed id unum e petere a conjuge ut neque Hannibalem Capi aut perire, neque Carthaginem dirui patiatur. Quod
Juppiter ei promittit, sed haec addit verba 17 373.):
Non longa superSunt Fata urbi, Venietque pari sub nomine ductor Qui nunc servatas avertat binditus arces.
De hoc tamen loco diSputare vi opuS SSe puto non enim apud Enniun Juppiter promiserit illud Carthaginis excidium quod bello Punico tertio a Scipione emiliano fiebat, sed verba ita esse intellegenda censeo quae ad finem alterius belli Punici spectent, neque aliud significent nisi hoc Hannibal et Carthago a Romanis tandem vincentur. Alter Ioeus illi. 9. X stat S. 524 sqq. AtrociSSime pugnuiuae ei tuli signia jam convertunt. Sed Aeolus precibus unoni ni OlUR Ontia iii movet et Eo intinos in pugnando prohibet,
ita ut ne arti quidem parentur, qui eo iratior in Poenos lurit stuque Minerva Jovem ut Martem in Poenos furentem coercea rogat ei uno, Seu summu ira seu alliditate motua vi contra suum ipsius onsilium perfundere Studet ut perdat Carthaginem fulmine icto quo potentiam suam os
tendat. Cui uppiter mili ratione Lude respondei lib. 9,
v. 43. sertatis satis Ille scit Scipio), ii nata, libens cui tela inimica serebus Contunde Tyrios iuvenes, ii nomina gentista luet ei Libycum serui a Capitolia aurum.
30쪽
Ad hunc looum Vahlenius illud Servii dictum referendum eSSe en Set, qui praefationis pagina LXIII hasio toti:
In medio pugnae ardore cum jam victoria ad Poenos Vergeret, poeta deorum conceSSum expandit: uno satiata fandoni calamitate invisorum ipsi Romanorum se fautricem eis in posterum fore profitetur ac uppiter, Xoratu forta88 a Venere, promittit Romani excidium Carthaginis. Sod libro nono apud Silium Juppiter non Venerem, cujuS nulla fit mentio, sed unonem alloquitur: ille, O nata etc. Promitto autem aliquid petenti alicui vel roganti, vel volenti,
non vero ei qui Sive Summa ira sive taedio malorum motus
aliquid fieri jubet, vel potius ut o loco nolenti alicui. Contra illo tertii libri loco Veneri petenti rogantique ut
Juppiter Romae patrocinetur pater promittit Poenos non QSSe victuros, Sed victum iri a Romanis. Itaque ad hunc libri orti locum illud servii dictum refero atque similem fuiSSe narrationi tenoram apud Ennium atque apud Silium illamque carminis partem quae apud Silium lib. 3, vs. 557. sqq. XStat, apud Ennium jam fui Sse persuasum habui. 9. Ad hunc locum alium huic simillimum adjungere liceat. In pugna enim Cannensi per aliquantum temporis
aequis viribus et pari fortuna pugnatur. OStremo autem victoria in oeno vergit quamvis Mars miserrimum inter eos stragem dest. Hi ut avocetur inerva et Juno conseratur lib. 9 v. 26. virgo Socia unone JOVem rogant, redduntque Se non deSSe ut deleant Romanos os lib. 9, v. 30: non euero S- non Teucro delere aderam , sed ut pro Hannibalis Solius vita deprecentur. Juno autem Satiata tandem calamitate Romanorum e fautricem eis in posterum fore profitetur versibu 536. Sqq.:
Immo ait, ut noScant gentes, immania quantum Regna ovis valeant discuto telo Flagranti . . . Rrthagini areeS, Sidoniamque aciem vasto telluris hiatu Tartareis immerge Vadis, aut obrue Ponto.